Με την υπογραφή της συµφωνίας µεταξύ Alpha Bank και Davidson Kempner ανοίγει η αυλαία µιας περιόδου καθοριστικών εξελίξεων για το εγχώριο τραπεζικό σύστηµα.
Ειδικότερα, η “συµφωνία σύµβασης αγοραπωλησίας” (το γνωστό διεθνώς ως sale & purchase agreement) των δύο πλευρών, προβλέπει την πώληση του 80% του Cepal και του 51% των mezzanine και junior οµολογιών της τιτλοποίησης Galaxy. Ενός project εξαιρετικά σύνθετου, πολύπλοκου και σε αυτή την φάση των ευρωπαϊκών αγορών, το δεύτερο µεγαλύτερο ως προς το ύψος των µη εξυπηρετούµενων δανείων.
Εξέλιξη θετική, όχι µόνο για την Alpha Bank, αλλά ευρύτερα για το εγχώριο banking και την επιχειρηµατικότητα, καθώς οι- εκ νέου- αναταράξεις στις διεθνείς αγορές επιβαρύνουν-ήδη- το κλίµα για οµόλογα, επιτόκια, µετοχές.
Κύκλοι της Alpha Bank, σηµείωναν πως κάθε επιτυχής συµφωνία κάθε τράπεζας ξεχωριστά είναι προς το κοινό όφελος της ευστάθειας του συστήµατος, καθώς έχουν αρχίσει τα stress tests, το banking προγραµµατίζει σειρά ενεργειών µέσω των οποίων θα ενισχυθεί η κεφαλαιακή αντοχή του.
Πηγές του υπουργείου Οικονοµικών θεωρούν, πως το deal της Alpha Bank έρχεται να επιβεβαιώσει το ενδιαφέρον των ξένων επενδυτών, με τα κεφάλαια των οποίων θα προχωρήσει η εξυγίανση των ισολογισµών.
Ηδη η διοίκηση Ψάλτη επιταχύνει για την έξοδο στις αγορές, µε την έκδοση ενός Tier II, πριν δροµολογηθεί η αύξηση µετοχικού κεφαλαίου της Πειραιώς. Για αυτό και επισπεύδει ο υφ.Οικονοµικών µετά και την απόφαση του Αρείου Πάγου (για την ασυλία των τραπεζικών στελεχών) σε συνεννόηση µε τους δανειστές στην επάνδρωση του ΤΧΣ µε παράλληλη τροποποίηση του νοµικού πλαισίου για την δυνατότητα (και προυποθέσεις) συµµετοχής του στις τράπεζες, εν προκειµένω στην “νέα Πειραιώς”.
Παράλληλα, ολοκληρώνεται ο διαχωρισµός δραστηριοτήτων (το λεγόµενο hive down) µε τη δηµιουργία νέων εταιρειών που δεν θα επιβαρύνονται από την εκκαθάριση των µη εξυπηρετούµενων δανείων.
Παράπλευρη θετική εξέλιξη από την συµφωνία της Alpha Bank- πέραν της βελτίωσης των ποιοτικών δεικτών κεφαλαίου- η ενίσχυση της θέσης του John Paulson- ισχυρού µετόχου µειοψηφίας µε ποσοστό κοντά στο 7% του µ.κ- καθώς η απόδοση ενσώµατων ιδίων κεφαλαίων (RoTE) θα µπορούσε να διπλασιασθεί (στο 5%).
Αυτό γιατί (σύµφωνα µε το Reuters) οι µετοχές της Alpha Bank τιµολογούνται στο µόλις 15% της ενσώµατης λογιστικής αξίας (p/tbv), που πρακτικά παραπέµπει σε µία απόδοση 2% , µε την υπόθεση πως στο 10% είναι το κόστος κεφαλαίου.
Στοιχεία απαραίτητα αυτά, για τα κάθε λογής funds προς τα οποία θα αρχίσουν να απευθύνονται οι συστηµικές τράπεζες είτε για εκδόσεις νέων οµολογιών είτε για απ’ ευθείας άντληση κεφαλαίων, µέσω αµκ.
Ενδιαφέρον των ξένων, κατ’ αρχήν από την πλευρά αυτών που συµµετείχαν στην ενηµέρωση της Alpha Bank (για το SPA µε την DK) και παρόντες ήταν οι εκπρόσωποι των περισσότερων ισχυρών επενδυτικών οίκων (Morgan Stanley, JP Morgan, BofA, Citi, Morgan Stanley, Societe Generale κ.α). Αλλά και όσων είναι σε συνεχή επικοινωνία µε τις Goldman Sachs και UBS για την αµκ της Πειραιώς.
Ήδη το αµέσως επόµενο διάστηµα έρχονται, προς ψήφιση, στη Βουλή οι αλλαγές που αφορούν στην λειτουργία του ΤΧΣ ανοίγοντας έτσι τον δρόµο τόσο για την Πειραιώς όσο για την θέση (του Ταµείου) στο θέµα της πώλησης της Εθνικής Ασφαλιστικής.
Συν τω χρόνω θα διευκρινισθούν οι τελευταίες λεπτοµέρειες προκειµένου να απαντηθεί από την γραµµατεία Ανταγωνισµού (και την Κεντρική Τράπεζα) το αίτηµα της Αθήνας για την επέκταση του “Ηρακλή” σε “Ηρακλή ΙΙ”.
∆εν είναι τυχαίο, πως µέσα σε τόσο σύντοµο χρονικό διάστηµα (Μάρτιος-Μάιος) δροµολογούνται για το εγχώριο banking τόσο πολλές και σηµαντικές δράσεις, που σταδιακά θα µεταφέρουν το βάρος/προσοχή από την διαδικασία εξυγίανσης στην προοπτική επενδυσιµότητας των τραπεζών, δηλαδή στην επιστροφή της σταθερής λειτουργικής κερδοφορίας.
Προφανές, πλέον, µετά και την συζήτηση στην Βουλή για τα “κόκκινα δάνεια” πως η κυβέρνηση προτεραιοποιεί την επέκταση του “Ηρακλή ΙΙ” ως άµεσης απόδοσης διαδικασία, µε τον διοικητή της ΤτΕ, Γιάννη Στουρνάρα να σηµειώνει, επί λέξει “…ο θεσµικός ρόλος της Τράπεζας στο συγκεκριµένο ζήτηµα τελειώνει εδώ. Το ελληνικό ∆ηµόσιο, µε βάση αναλύσεις κόστους οφείλει να κάνει για την επίπτωση της κάθε πρότασης (σ.σ επέκταση µε Ηρακλή ΙΙ, AMC) στα δηµοσιονοµικά µεγέθη και τη χρηµατοπιστωτική σταθερότητα και θα λάβει τις αποφάσεις του για την επιλογή της ιδανικότερης συστηµικής λύσης. Ανεξαρτήτως επιλογής η ΤτΕ θα συνεχίσει να είναι αρωγός των προσπαθειών για την διασφάλιση της χρηµατοπιστωτικής σταθερότητας”.
Το γεγονός, πως οι τόνοι εκατέρωθεν κρατήθηκαν χαµηλά, µε τον διοικητή να περιγράφει όσο πιο διπλωµατικά γίνεται την κατάσταση και την κυβέρνηση να δηλώνει, πως εξετάζει την πρόταση της ΤτΕ (έχει κατατεθεί από τα τέλη Σεπτεµβρίου του 2020) επιβεβαιώνει την συνέχιση του “Ηρακλή” και την παραµονή του AMC στην συντήρηση. “Με την προσδοκία, πως δεν θα φτάσουµε κάποια στιγµή, αργότερα-µετά από µήνες- να επισπεύδουµε την λειτουργία της πρότασης της ΤτΕ λόγω της εκτίναξης των µη εξυπηρετούµενων δανείων σε µεγέθη πέραν αυτών που θα µπορεί να καλύψει και ο Ηρακλής ΙΙ…” ήταν η χαρακτηριστική αποστροφή τραπεζικού παράγοντα.
Για το οικονοµικό επιτελείο και τους τραπεζίτες το βασικότερο ίσως πλεονέκτηµα του “Ηρακλή” είναι η λειτουργία του, η χρήση του “πρώτου σκέλους” (µέσω του οποίου καλύφθηκαν σηµαντικές τιτλοποιήσεις) µε την επέκταση του στο “δεύτερο” να διαµορφωθούν (τιτλοποιήσεις) ύψους 30-32 δισ, Στοίχηµα που εάν κερδηθεί θα συµβάλλει στη µείωση του συντελεστή NPLs σε µονοψήφιο ποσοστό, µε το καλό σενάριο τέλος 2021-µε το επικρατέστερο- αρχές/τρίµηνο; 2022- πρακτικά για την περίοδο εφαρµογής του έκτακτου προγράµµατος αγοράς οµολόγων από την ΕΚΤ. Για αυτό και η πρόβλεψη ο “Ηρακλής ΙΙ” να είναι ενεργός µέχρι τέλος του επόµενου έτους.
Από την πλευρά τους οι τραπεζίτες επιδιώκουν να προχωρήσουν σε τιτλοποιήσεις το ταχύτερο δυνατόν, έχοντας ως οδηγό την Eurobank που µέσω του Cairo (ύψους 7,5 δισ) κατέβασε τον δείκτη NPLs από το 33% (Ιούνιος 2019) στο 15%, µε την προοπτική να εντάξει στον σχεδιασµό της ακόµη µία τιτλοποίηση (για άλλα 5 δισ. ) επιτυγχάνοντας έτσι µονοψήφιο δείκτη, πιθανόν και µέχρι το τέλος του 2021.
Από αυτή την άποψη δικαιολογείται η σπουδή της Εθνικής (για το project Frontier, ύψους 3,31 δισ), της Πειραιώς (projects Vega και Phoenix για 5 και 2 δισ αντίστοιχα) και επιµονή της Alpha Bank (για το Galaxy).
Ωστόσο άπαντες γνωρίζουν, πως οι τιτλοποιήσεις δεν είναι πανάκεια, από την στιγµή που λειτουργούν σαν προπώληση ροής µελλοντικών εσόδων από ένα χαρτοφυλάκιο δανείων (τοξικό σε µεγάλο µέρος του) που την δεδοµένη στιγµή απαιτεί/”καίει” ανάλογο ύψος κεφαλαίων. Συνεκτιµώντας, µάλιστα, τις εγγυήσεις που παρέχει το ∆ηµόσιο στο ακέραιο (µηδενικό ρίσκο για τους τίτλους υψηλής διαβάθµισης), τις επιφυλάξεις επενδυτικών οίκων (λ.χ του Moody’s στην περίπτωση, που µία τράπεζα δεν έχει επαρκές κεφαλαιακό απόθεµα να απορροφήσει την απώλεια/επιβάρυνση) και την αβεβαιότητα στις διεθνείς αγορές, ικανή να φέρει τα πάνω-κάτω στην επενδυτική σκακιέρα.
Για αυτό, κορυφαίοι τραπεζικοί παράγοντες δεν έχουν “κλείσει την πόρτα” στην προοπτική λειτουργίας εάν χρειαστεί ενός φορέα διαχείρισης, όπως τον έχει παρουσιάσει στις διοικήσεις των συστηµικών οµίλων (και της Attica Bank) το επιτελείο της ΤτΕ.
Ούτως ή άλλως για συµπληρωµατική και προαιρετική χρήση έχει αναφερθεί πλειστάκις ο κεντρικός τραπεζίτης της χώρας. “∆εν υπάρχει µόνο µία λύση για τη µείωση των µη εξυπηρετούµενων δανείων…” είχε δηλώσει ο διευθύνων σύµβουλος της Εθνικής, Παύλος Μυλωνάς, από το βήµα της ετήσιας γενικής συνέλευσης του οµίλου.
Σε ανάλογο µήκος κύµατος ο οµόλογος του, της Eurobank, Φωκίων Καραβίας υπογραµµίζοντας ότι ” …τόσο ο Ηρακλής ΙΙ όσο η Αργώ/η πρόταση της ΤτΕ είναι καλοδεχούµενοι στην επίπονη, σύνθετη προσπάθεια µείωσης των µη εξυπηρετούµενων δανείων…”Η “τιθάσευση” των NPLs είναι κοµβικής σηµασίας όχι µόνο για την εξυγίανση των ισολογισµών των τραπεζών αλλά και για να αποκτήσει την επενδυτική βαθµίδα η χώρα, καθώς η πιστοληπτική της αναβάθµιση περνά µέσα από τη µείωση των “κόκκινων” σε µονοψήφια ποσοστά.
