Όσοι το έχουν ζήσει, λένε ότι είναι ο χειρότερος πόνος που μπορεί να νιώσει ο άνθρωπος. Ο κολικός του νεφρού είναι από τις πλέον επώδυνες εμπειρίες καθώς η πέτρα έχει φτάσει πια στο σημείο που φράζει την ουρήθρα, μπλοκάρει τη ροή των ούρων και ο πόνος είναι αφόρητος. Τι μπορεί να κάνει λοιπόν κανείς για να μην φτάσει σ’ αυτές τις extreme …καταστάσεις;
Η απάντηση είναι απλή: Να σπεύσει στο γιατρό από τα πρώτα συμπτώματα που έχει στα νεφρά του και να μην κάνει μόνος του το γιατρό, «κατεβάζοντας» παυσίπονα. Αυτό συστήνει ο δρ Κωνσταντίνος Παίδαρος Χειρουργός – Ουρολόγος, MD, FEBU.
Πού οφείλεται ο σχηματισμός των λίθων;
Ο σχηματισμός των λίθων οφείλεται στην αυξημένη συγκέντρωση στα ούρα κάποιων ουσιών, γεγονός που επιτρέπει την συγκρυστάλλωση των ουσιών αυτών και την αύξηση του μεγέθους του λίθου. Η αυξημένη συγκέντρωση μπορεί να οφείλεται είτε σε μειωμένη ποσότητα ούρων όπως π.χ. σε πλημμελή λήψη υγρών είτε σε αυξημένη απέκκριση των ουσιών αυτών στα ούρα λόγω κάποιων παθολογικών καταστάσεων.
Οι Προδιαθεσικοί παράγοντες είναι:
-Ηλικία – Φύλο: Η λιθίαση απαντά συχνότερα σε άντρες και σε ηλικίες μεταξύ 20 και 60 ετών.
-Κληρονομικότητα: Περίπου το 25% των ασθενών με λιθίαση αναφέρει ιστορικό λιθίασης στο στενό οικογενειακό περιβάλλον.
-Παθολογικές καταστάσεις: Η πιθανότητα δημιουργίας ουρολιθίασης αυξάνεται γενικά σε οποιαδήποτε κατάσταση κατά την οποία έχουμε είτε μειωμένη ροή ούρων είτε αυξημένη απέκκριση στα ούρα διαφόρων ουσιών που ευνοούν το σχηματισμό λίθων:
- πλημμελής λήψη υγρών και αφυδάτωση
- συγγενείς ανωμαλίες του ουροποιητικού που δημιουργούν μερική ή πλήρη απόφραξη της ροής των ούρων
- αποφρακτικές νόσοι του ουροποιητικού όπως η υπερπλασία προστάτη
- αύξηση στο αίμα και στα ούρα ουσιών όπως το ασβέστιο (ασβεστιουρία), το ουρικό οξύ (υπερουριχαιμία) και η κυστίνη (κυστινουρία)
- παθήσεις του θυρεοειδούς και κυρίως των παραθυρεοειδών αδένων
- λήψη σκευασμάτων ασβεστίου π.χ. σε οστεοπόρωση, και χημειοθεραπευτικών φαρμάκων.
Πως προκαλείται ο Κολικός του νεφρού
Όταν λίθος οποιουδήποτε μεγέθους βρεθεί σε τέτοιο σημείο ώστε να προκαλέσει μερική ή πλήρη απόφραξη της ομαλής ροής των ούρων τότε η απότομη αύξηση της πίεσης εντός της ουροφόρου οδού προκαλεί τα χαρακτηριστικά και πολύ έντονα συμπτώματα που ονομάζουμε κολικό του νεφρού. Αυτό συμβαίνει συνήθως όταν λίθος του νεφρού κατέλθει εντός του ουρητήρα και ενσφηνωθεί σε κάποιο σημείο της διαδρομής. Η απόφραξη με τη σειρά της προκαλεί διάταση του συστοίχου νεφρού-ουρητήρα την επονομαζόμενη «υδρονέφρωση».
Συμπτώματα:
- έντονος πόνος στη νεφρική χώρα με εξάρσεις και υφέσεις ο οποίος μπορεί να αντανακλά στο σύστοιχο πλάγιο της κοιλιακής χώρας μέχρι τα έξω γεννητικά όργανα
- εφίδρωση, ναυτία και έμετος
- συχνουρία ή αίσθημα αδυναμίας προς ούρηση
- αιματουρία
- πυρετός και κακουχία
- διακοπτόμενη ούρηση σε λιθίαση της ουροδόχου κύστης.
Ο κολικός του νεφρού είναι συνήθως μια έντονη κατάσταση που οδηγεί τον ασθενή κατευθείαν στο γιατρό. Ωστόσο σε κάποιες περιπτώσεις νεφρολιθίασης δεν εμφανίζονται τα χαρακτηριστικά συμπτώματα του κολικού αλλά κάποιες άτυπες ενοχλήσεις στη νεφρική χώρα σε αραιά διαστήματα, στις οποίες οι ασθενείς δεν δίνουν ιδιαίτερη σημασία. Έχουμε περιπτώσεις όπου ο λίθος προλαβαίνει να λάβει μεγάλες διαστάσεις πριν δώσει ιδιαίτερα συμπτώματα. Γι’ αυτό κάθε ενόχληση στη νεφρική χώρα -έντονη ή ήπια- χρήζει διερεύνησης από τον Ουρολόγο.
«Τι να κάνω όταν πονάω;»
Η νεφρολιθίαση είναι πολύ συχνή πάθηση τόσο στους άντρες όσο και στις γυναίκες. Πολλοί άνθρωποι έχουν στο περιβάλλον τους κάποιον που έχει περάσει κολικό. Αυτό, σε συνδυασμό με τα πολύ χαρακτηριστικά σημεία του πόνου, οδηγούν πολλούς στο να «θέτουν» μόνοι τους τη διάγνωση και να αντιμετωπίζουν τον πόνο εμπειρικά με παυσίπονα χωρίς καν να συμβουλευθούν κάποιον ειδικό ιατρό. Αυτό είναι βεβαίως μεγάλο λάθος, διότι σε πολλές περιπτώσεις αν μια «αθώα» νεφρολιθίαση υποεκτιμηθεί μπορεί να οδηγήσει σε βαριές καταστάσεις με σοβαρότατες συνέπειες. Πολλές μελέτες τα τελευταία χρόνια δείχνουν ότι η άμεση και έγκαιρη αντιμετώπιση της λιθίασης του ουροποιητικού μειώνει πάνω από 50% την πιθανότητα επιπλοκών και την εν γένει νοσηρότητα. Επομένως σε κάθε περίπτωση που έχουμε κάποιο από τα προαναφερθέντα συμπτώματα οφείλουμε να συμβουλευθούμε αμέσως τον Ουρολόγο.
