Με την υπ’ αριθμ. 1/2023 απόφαση, η Ολομέλεια του Αρείου Πάγου απεφάνθη ότι οι Εταιρείες Διαχείρισης από Δάνεια και Πιστώσεις έχουν τελικά την κατ’ εξαίρεση νομιμοποίηση για να ασκούν κάθε ένδικο βοήθημα και κάθε άλλη δικαστική ενέργεια προς είσπραξη των απαιτήσεων που διαχειρίζονται, ανεξάρτητα από το ειδικότερο νομικό πλαίσιο, βάσει του οποίου έλαβε χώρα η μεταβίβαση των απαιτήσεων (είτε με τον περίφημο νόμο του 2003, είτε με τον επίσης περίφημο νόμο του 2015).
Το διά ταύτα, από όλη αυτή την ιστορία που απασχόλησε το νομικό κόσμο, αλλά και την πλειονότητα των συμπολιτών μας, που διατηρούν οφειλές, είναι ότι οι διαχειριστικές εταιρίες, μπορούν να προβαίνουν σε νομικές ενέργειες, αλλά και σε πλειστηριασμούς.
Βέβαια υπάρχουν μέσα άμυνας κατόπιν νομικών ενεργειών, ανακοπών, αναστολών, όπως αυτά προβλέπονται στον Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας. Όπως επίσης υπάρχει η δυνατότητα να προστατευθεί ο οφειλέτης αν πληροί τα (στενά) κριτήρια, ώστε να κριθεί ευάλωτος και να λάβει την βεβαίωση ευάλωτου οφειλέτη. Όμως άνευ νομικού πλαισίου ρύθμισης, ώστε να μπορούν οι οφειλέτες να ρυθμίζουν και να επανεντάσσονται στην ομαλότητα, όλα τα ανωτέρω είναι προσπάθειες ενός «αγώνα άνισου».
Όπως ήταν αναμενόμενο το ζήτημα προκάλεσε σωρεία αντιδράσεων από το νομικό κόσμο, αλλά και από τα πολιτικά κόμματα, που εν μέσω προεκλογικής περιόδου «εντάσσουν» το ζήτημα αυτό στα προεκλογικά τους προγράμματα και στις προεκλογικές τους υποσχέσεις. «Φταίνε οι άλλοι και όχι εμείς», ρίχνοντας το μπαλάκι των ευθυνών ο ένας στον άλλο, με θύματα για ακόμα μια φορά τους πολίτες, οι οποίοι κινδυνεύουν και χάνουν εν πολλοίς ήδη τις περιουσίες τους. Αυτοί οι πολίτες θα κληθούν σε σύντομο χρονικό διάστημα να ψηφίσουν και να λάβουν τις αποφάσεις τους για το… αύριο της ελληνικής κοινωνίας.
Και ενώ βρισκόμαστε ενόψει εκλογών, τα βασικά ερωτήματα παραμένουν αναπάντητα, ανάμεσα στο χάος των ευθυνών που επιρρίπτονται ένθεν και ένθεν: Θα ληφθούν μέτρα προστασίας; Θα μπει ένα φρένο στο αχαλίνωτο; Θα ρυθμιστεί ένα πλαίσιο προστασίας των ευάλωτων με κριτήρια όμως τέτοια, ώστε να δύνανται να υπεισέλθουν και να προστατευτούν, όλοι όσοι έχουν πραγματικά ανάγκη; Θα θεσμοθετηθεί ένα πλαίσιο λειτουργίας και ελέγχου των εταιριών διαχείρισης, ώστε να λειτουργούν βάσει μίας διαδικασίας;
700.000 πλειστηριασμοί αναμένεται να λάβουν χώρα προσεχώς. Η σελίδα e–auction μας ενημερώνει ότι 173.175 πλειστηριασμοί έχουν ήδη αναρτηθεί και περίπου 1.600 θα λάβουν χώρα την ερχόμενη βδομάδα.
Τα νούμερα μιλάνε. Τα νούμερα μας δείχνουν ότι το ζήτημα των κόκκινων δανείων δεν είναι μονάχα νομικό, ούτε προεκλογικό. Το ζήτημα των κόκκινων δανείων είναι αυστηρά κοινωνικό! Και ως τέτοιο πρέπει να αντιμετωπιστεί.
«Η στοχευμένη στήριξη των πιο αδυνάμων αποτελεί μόνιμη κυβερνητική προτεραιότητα», δήλωσε ο Πρωθυπουργός στη συζήτηση της Βουλής επί του νομοσχεδίου του Υπουργείου Οικονομικών. Και το ερώτημα που απορρέει τουλάχιστον από την γράφουσα είναι: τόσο καιρό γιατί δεν είχε θεσπιστεί ένα πλαίσιο προστασίας των οφειλετών, ώστε να αποδεικνύεται εν τοις πράγμασι ότι αποτελεί πράγματι προτεραιότητα η στήριξη των αδύναμων; Όχι αποσπασματικές λύσεις, όχι βεβαιώσεις ευάλωτων με βάσει κριτήρια που αφήνουν εκτός χιλιάδες συμπολίτες μας που είναι πράγματι ευάλωτοι, όχι νόμοι που αφήνουν απροστάτευτη την κύρια και μοναδική κατοικία των συμπολιτών μας.
Μην ξεχνούμε ότι τα κόκκινα δάνεια είναι ένα φαινόμενο που έχει απάντηση για το πώς ξέσπασε: μνημόνια, περικοπές, ανεργία, πολιτικές λιτότητας, με θύματα τους πολίτες, οι οποίοι άντεξαν και στάθηκαν όρθιοι στην υπερδεκαετή κρίση, για να έρθει η «περίοδος ανάπτυξης» και να χάνουν τα σπίτια τους!
Ο άλλοτε πολλά υποσχόμενος εξωδικαστικός μηχανισμός, από τα νούμερα και μόνο των στατιστικών επιτυχίας, μας υπενθυμίζει πόσα αναποτελεσματικός νόμος ρύθμισης είναι. Το μεγάλο τρωτό σημείο του: η προαιρετική συμμετοχή των πιστωτών. «Αν θέλουν συμμετέχουν και προτείνουν ρύθμιση». Και με τροπολογία έρχονται να βελτιώσουν έναν κατά τα αποτελέσματα αποτυχημένο μηχανισμό, διατηρώντας τα ίδια συστατικά «επιτυχίας» του: την προαιρετική συμμετοχή των πιστωτών!
Εταιρίες Διαχείρισης που πολλές φορές δεν απαντάνε σε αιτήματα ρύθμισης των οφειλών, διαταγές πληρωμής, πλειστηριασμοί της πρώτης κατοικίας, είναι η σύγχρονη πραγματικότητα. Είναι η σύγχρονη ελληνική οικονομία. Δεν μπορεί να συνεχιστεί αυτό!
Η λύση είναι μία και είναι η εξής: η πολιτική βούληση για τη διάσωση της κύριας και μοναδικής κατοικίας των ευάλωτων οφειλετών και η ύπαρξη ενός αποτελεσματικού πλαισίου ρύθμισης των οφειλών και συνάμα η τήρηση του Κώδικα Τραπεζικής Δεοντολογίας. Είναι τόσο απλή η λύση; Ναι, είναι τόσο απλή!
Όλα τα υπόλοιπα είναι λόγια που κοσμούν τα ειδησεογραφικά προγράμματα και φρούδες ελπίδες που εντυπώνονται στις προεκλογικές καμπάνιες με στόχο τον…. σταυρό!
Καλή επιτυχία στις εκλογές!
Σοφία Τσιπτσέ
Δικηγόρος, Διαπ. Διαμεσολαβήτρια ΥΔΔΑΔ
Υπεύθυνη Προστασίας Δεδομένων / DPO exec.
