Το πρόγραμμα σταθερότητας που κατέθεσε στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή η Ελλάδα περιγράφει μια χώρα που στο τέλος της 4ετίας (δηλαδή το 2027) θα έχει μονοψήφιο ποσοστό ανεργίας, δηλαδή λιγότερους από 400.000 ανθρώπους χωρίς δουλειά, ΑΕΠ άνω των 255 δις. ευρώ (ιστορικό ρεκόρ για τη χώρα) και αναλογία χρέους ως προς το ΑΕΠ στην περιοχή του 130-135% που ενδεχομένως -ανάλογα και με την οικονομική πορεία της Ιταλίας- να πάψει να είναι το μεγαλύτερο στην Ευρωζώνη.
Για να καταγραφούν όμως αυτές οι επιδοτήσεις θα πρέπει να έχουμε νέα μεγάλη αύξηση των τουριστικών εσόδων, αλλά και των εξαγωγών, διατήρηση των ανοδικών ρυθμών της κατανάλωσης παρά την αύξηση των τιμών και πολλές επενδύσεις, περισσότερες από αυτές που θα χρηματοδοτηθούν με τους πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης.
Αρκούν όμως αυτά; Αν και φιλόδοξοι όλοι αυτοί οι στόχοι που απαιτούν να πάνε όλα καλά σε μακροοικονομικό επίπεδο, η επίτευξή τους είναι αναγκαία αλλά όχι και ικανή προϋπόθεση για να καταγραφούν οι επιδόσεις που προαναφέρθηκαν. Χρειάζεται μεγάλη προσπάθεια και σε δημοσιονομικό επίπεδο με την παραγωγή υψηλών πρωτογενών πλεονασμάτων άνω του 2% του ΑΕΠ για όλη την περίοδο από το 2023 μέχρι και το 2026 (σ.σ μετά, εκτιμάται ότι η παραγωγή πλεονασμάτων θα έχει γίνει… συνήθεια ώστε να μην κάνει πλέον εντύπωση ούτε να προκαλεί προβλήματα στην οικονομική δραστηριότητα).
Δεν θα είναι εύκολος αυτός ο στόχος. Η χώρα βγαίνει από μια 4ετία που… συνήθισε να κινείται με τις κρατικές παροχές και τα επιδόματα. Μεγάλα ελλείμματα καταγράφηκαν το 2020 και το 2021 λόγω των ενισχύσεων για την πανδημία, ενώ και το 2022 έκλεισε τελικώς στο… μηδέν λόγω της υψηλής ανάπτυξης, αλλά και της μεγάλης απόδοσης κυρίως των έμμεσων φόρων κάτι που επίσης αποδίδεται στο υψηλό πληθωρισμό.
Για την περίοδο από το 2024 και μετά, θα πρέπει να προσαρμοστεί η οικονομία σε μια δραστηριότητα χωρίς τόσες παροχές και κρατικά βοηθήματα. Γι’ αυτό και το πρόγραμμα σταθερότητας αποτυπώνει πολύ περιορισμένα περιθώρια για πρόσθετα μέτρα στήριξης την επόμενη 4ετία. Ειδικά για το 2024, τα περιθώρια αυτά δεν ξεπερνούν τα μερικές εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ. Όσα επιπλέον μέτρα αποφασίσει να νομοθετήσει η επόμενη κυβέρνηση, θα πρέπει να βρει και τους πόρους για να τα χρηματοδοτήσει…
