Στο επίκεντρο των συνομιλιών που είχε ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης στην Αίγυπτο με τον πρόεδρο Αλ Σίσι ήταν η ενεργειακή συνεργασία των δύο πλευρών. Αυτή βέβαια, δεν, αφορά μόνο το στρατηγικής σημασίας έργο ηλεκτρικής διασύνδεσης (GRECY), το οποίο έχει συμπεριληφθεί από την ΕΕ ως έργο αμοιβαίου ενδιαφέροντος που με βάση την ΕΕ μπορεί να ενισχύσει την απεξάρτηση της Ευρώπης από τα ορυκτά καύσιμα.
Έχει να κάνει και με το σχέδιο ανάπτυξης υποδομών “πράσινης ενέργειας” στην Αίγυπτο και της μεταφοράς της στη συνέχεια μέσω του έργου GRECY. Ήδη, εξετάζεται πλάνο κοινών δράσεων Αιγύπτου και ομίλου Κοπελούζου για την υλοποίηση έργου παραγωγής αιολικής και ηλιακής ενέργειας 9,5 γιγαβάτ, με αμοιβαίες ωφέλειες για την Αίγυπτο και την Ευρώπη.
“Η ΕΕ και η Αίγυπτος συμφωνούν να εντείνουν τη συνεργασία με ιδιαίτερη έμφαση στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, τις δράσεις ενεργειακής απόδοσης καθώς και τη συνεργασία για άλλες ασφαλείς και βιώσιμες τεχνολογίες χαμηλών εκπομπών άνθρακα, αξιοποιώντας το σημαντικό δυναμικό της Αιγύπτου για το κόστος αποτελεσματική επέκταση της παραγωγής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές, μέσω έργων όπως το GREGY Interconnector”, αναφέρθηκε στην ανακοίνωση της Κομισιόν, που περιέγραψε όλο το φάσμα των συνεργασιών σε διάφορα επίπεδα με την Αίγυπτο, ενώ και η πρόεδρος της Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν αναφέρθηκε επίσης σε αυτό.
«Μαζί αναπτύσσουμε το έργο ηλεκτρικής διασύνδεσης GREGY. Για να συνδέσει την Αίγυπτο με την Ελλάδα, φέρνοντας πιο κοντά τις δύο ακτές της Μεσογείου. Η Αίγυπτος έχει επίσης τους πόρους για να γίνει κόμβος ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, ιδίως όταν πρόκειται για ανανεώσιμο υδρογόνο», σημείωσε, τονίζοντας ότι η Αίγυπτος είναι πρόθυμη να προσελκύσει ξένες επενδύσεις και έχει υπογράψει Μνημόνιο Κατανόησης για αυτό.
Να σημειωθεί ότι το υποθαλάσσιο καλώδιο, ισχύος 3.000 MW, θα μεταφέρει ρεύμα από ΑΠΕ, απευθείας από την Αίγυπτο στην Αττική, απ’ όπου θα μπορούν να γίνονται και εξαγωγές μέσω των διεθνών διασυνδέσεων του ελληνικού συστήματος μεταφοράς ηλεκτρισμού. Υπολογίζεται ότι το project θα υποκαθιστά 4,5 bcm φυσικού αερίου ετησίως, μειώνοντας τις εκπομπές CO2 κατά 10 εκατ. τόνους.
Οι επαφές του Ομίλου Κοπελούζου
Υπενθυμίζεται ότι στις 24/1/2024 ο πρόεδρος της Αιγύπτου, Αμπντέλ Φατάχ αλ Σίσι, είχε συνάντηση με τον πρόεδρο του Ομίλου Κοπελούζου, Δημήτρη Κοπελούζο, παρουσία του Αιγύπτιου πρωθυπουργού και του Αιγύπτιου υπουργού Ηλεκτρισμού και Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας.
Σύμφωνα με τα όσα είχε πει τότε ο εκπρόσωπος της αιγυπτιακής προεδρίας, ο κ. Σίσι ενημερώθηκε για την πρόοδο του έργου «GREGY Project» που στόχο έχει την ηλεκτρική διασύνδεση της Αιγύπτου με την Ευρώπη.
Να σημειωθεί ότι το όλο σχέδιο έχει ενταχθεί στον αρχικό κατάλογο έργων κοινού ενδιαφέροντος της Ευρωπαϊκής Ενωσης, γεγονός το οποίο ανοίγει τον δρόμο για την έναρξη της επόμενης φάσης υλοποίησής του: δηλαδή για την εκπόνηση των τελικών τεχνικών και περιβαλλοντικών μελετών και τη μελέτη που θα καθορίσει τη διαδρομή των θαλάσσιων καλωδίων σύνδεσης.
Στον Αιγύπτιο πρόεδρο, τον Ιανουάριο, μάλιστα, όπως ανέφεραν πηγές του Ομίλου, δόθηκε μια επισκόπηση των σχεδίων του Ομίλου Κοπελούζου για την παραγωγή ανανεώσιμης ενέργειας στην Αίγυπτο. Κατά τη διάρκεια της συνάντησης έγινε, επίσης, μια παρουσίαση των προσπαθειών που καταβάλλονται για την υλοποίηση ενός έργου παραγωγής αιολικής και ηλιακής ενέργειας 9,5 γιγαβάτ.
Να σημειωθεί ότι ήδη, τρέχει η διαδικασία εύρεσης των εκτάσεων και των συνεργατών για την ανάπτυξη έργων ΑΠΕ των 9,5 GW, επί αιγυπτιακού εδάφους, που φιλοδοξεί να υλοποιήσει ο Όμιλος.
Ο κ. Σίσι έχει, ήδη, δώσει, πάντως, από τον Ιανουάριο, σύμφωνα με όσα αναφέρει η αιγυπτιακή προεδρία και μετέφεραν πηγές του Ομίλου, οδηγίες να συνεχιστούν και να επιταχυνθούν οι κοινές προσπάθειες συνεργασίας μεταξύ των δύο πλευρών, ώστε να ολοκληρωθούν τα προτεινόμενα έργα το συντομότερο δυνατόν.
Ο Αιγύπτιος πρόεδρος είχε τονίσει, επίσης, με βάση τις ίδιες πηγές του Ομίλου Κοπελούζου, την ανάγκη να εξορθολογιστούν οι διαδικασίες και να εξαλειφθούν τυχόν εμπόδια που μπορεί να παρουσιαστούν.
Ο κ. Σίσι, μάλιστα, επιβεβαίωσε από τον Ιανουάριο, την πρόθεση της Αιγύπτου να διαδραματίσει ηγετικό ρόλο στη διεθνή μετάβαση στην καθαρή ενέργεια και εξήρε τη συνεργασία μεταξύ Αιγύπτου και Ελλάδας σε όλους τους τομείς, μια συνεργασία η οποία καταδεικνύει τις ισχυρές σχέσεις που μοιράζονται οι δύο χώρες, όπως αναφέρει η αιγυπτιακή πλευρά.
Το έργο της διασύνδεσης
Σημειώνεται ότι το έργο της διασύνδεσης Αιγύπτου – Ελλάδας, το οποίο διέρχεται του πεδίου όπου έχει οριοθετηθεί η ΑΟΖ Ελλάδας- Αιγύπτου, “σφραγίζοντας” την κοινή πορεία και στρατηγική συνεργασίας σύμπλευση των δύο πλευρών στην Ανατολική Μεσόγειο, υπό τη σκέπη της ΕΕ και των ΗΠΑ. Και βέβαια η διασύνδεση έχει έντονο γεωπολιτικό άρωμα.
Άλλωστε, η Αίγυπτος είναι μία χώρα-κλειδί για την περιφερειακή σταθερότητα και η Ελλάδα με σταθερή προσήλωση στον Ευρωατλαντισμό μέσω του «GREGY Project» που προωθεί ο όμιλος Κοπελούζου για την ηλεκτρική διασύνδεση της Αιγύπτου με την Ευρώπη, και που είναι στο επίκεντρο διαδικασιών χρηματοδότησης, εισφέρει στο “κλείδωμα” της “ρότας” προς τη Δύση ενός μεγάλου περιφερειακού παίκτη, όπως της Αιγύπτου..
Σημειώνεται, ότι η ηλεκτρική διασύνδεση της Ελλάδας με την Αίγυπτο (GREGY) για τη μεταφορά 3 GW φθηνής πράσινης ενέργειας στα ευρωπαϊκά κέντρα κατανάλωσης βρίσκεται σε μια κομβική φάση με μελέτες, για τις οποίες υπάρχει εξασφαλισμένη χρηματοδότηση, να είναι σε εξέλιξη. Αυτές θα δείξουν, βέβαια, τα τελικά κόστη του μήκους 954 χλμ. GREGY αλλά και θα δώσουν έναυσμα για την τελική μορφή του χρηματοδοτικού consortium που θα τρέξει το έργο.
Να σημειωθεί ότι ο Όμιλος Κοπελούζου έχει ήδη συνάψει συμφωνία με τον ΑΔΜΗΕ και τον αντίστοιχο Διαχειριστή Μεταφοράς Ηλεκτρισμού της Αιγύπτου με σκοπό τη σύσταση κοινής εταιρείας, στην οποία οι τρεις εταιρείες θα συμμετέχουν με ίσα μερίδια. Από την πλευρά του ομίλου Κοπελούζου, το έργο προωθείται από την εταιρία ELICA.
