Στη σημαντική μεγέθυνση της αγοράς κατοικιών την τελευταία τριετία στη χώρα μας, λόγω κυρίως της συνεχούς αύξησης ξένων τουριστών, αλλά και στο μεγάλο πλήγμα που καταγράφηκε το 2020 λόγω της πανδημίας αναφέρεται σε εμπεριστατωμένη έκθεσή της η εταιρεία παροχής υπηρεσιών συμβουλευτικής σε ακίνητα Cerved Property Services.
Παράλληλα, στην έκθεση τονίζεται πως η Ελλάδα βρίσκεται στην κορυφή των χωρών της Ε.Ε. όπου το ποσοστό των νοικοκυριών που οι δαπάνες τους για κατοικία ξεπερνά το 40% του διαθέσιμου εισοδήματός τους! Ακολουθούν η Βουλγαρία και η Δανία με ποσοστά 16% και 15,6% αντίστοιχα, την ίδια ώρα που ο μέσος όρος των χωρών της Ε.Ε φθάνει μόλις στο 10,2% επί του συνολικού πληθυσμού.
Το 41% των νοικοκυριών στην χώρα μας είναι επιβαρυμένα με μηνιαία κόστη που αφορούν είτε το ενοίκιο είτε την δόση του στεγαστικού τους δανείου είτε τα έξοδα διαχείρισης της κατοικίας που ως σύνολο ξεπερνούν το 40% του συνολικού τους εισοδήματός τους. Με σημαντική απόσταση, ως προς βάρη αυτά, να ακολουθούν η Βουλγαρία με 29,3 %των νοικοκυριών και η Κύπρος με 17,6%.
Πως επηρέασε ο Covid-19 την αγορά
Όπως σημειώνεται στην έκθεση, κατά το 2ο τρίμηνο του 2020 η σταδιακή έξαρση του Covid 19 οδήγησε σε σημαντική (κατά 60%) μείωση των ξένων επενδύσεων σε Real Estate σε σχέση με το β’ δίμηνο του 2019. Είναι επίσης άξιο αναφοράς ότι για το σύνολο του 2019 μόλις το 25% των άμεσων ξένων επενδύσεων αφορούσε επενδύσεις σε Real Estate (1,5 δισ. ευρώ επί του συνόλου των 4,4 δισ. ευρώ).
Κατά το 2019 καταγράφηκε ιστορικό ρεκόρ στις χορηγήσεις Golden Visa αφού εκδόθηκαν 3.428 άδειες για αγορά ακινήτων με συνολική αξία τα 857 εκατ. ευρώ. Άξιο αναφοράς είναι επίσης το γεγονός ότι το 74% των αδειών Golden Visa δόθηκε σε Κινέζους πολίτες. Παρόλη πάντως την εξέλιξη της πανδημίας η χώρα μας παραμένει, μαζί με την Ισπανία και την Πορτογαλία, στους κορυφαίους προορισμούς σε χορήγηση ειδικών Αδειών Παραμονής.
Επίσης, κατά την εξέλιξη της πανδημίας διατηρήθηκε το αγοραστικό ενδιαφέρον στην ελληνική αγορά κατοικιών για χορήγηση κάρτας Golden Visa. Αντίθετα οι εγχώριοι επενδυτές αλλά και ιδιοκτήτες ακινήτων διατηρούν στάση αναμονής αφού οι βραχυπρόθεσμες μισθώσεις μειώθηκαν δραστικά λόγω του Covid19.
Σημαντική ένδειξη για αυτό είναι ότι κατά το 2020 οι μεταβιβάσεις ακινήτων στην Περιφέρεια Αττικής μειώθηκαν κατά 49,5% ενώ κατά το 2018 οι μεταβιβάσεις είχαν αυξηθεί κατά 59,6%.
Κατά την διάρκεια της δεκαετούς οικονομικής κρίσης και ως αποτέλεσμα αυτής, μειώθηκε αισθητά ο ρυθμός ανακαίνισης αλλά και νέων επενδύσεων σε αστικά ακίνητα. Αυτό οδήγησε σε περιορισμό της προσφοράς ποιοτικών κατοικιών παρόλο ότι στην μετά τον Covid19 περίοδο αυξήθηκε έστω και σε χαμηλά ποσοστά ο ρυθμός έναρξης κατοικιών.
Το αποτέλεσμα, ήταν σε αρκετές περιοχές της Αττικής, οι μέσες τιμές τους να διατηρούνται σε σχετικά υψηλά επίπεδα. Βασικές αιτίες για αυτό ήταν η Golden Visa και η διατήρηση του μειωμένου ΦΠΑ για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα.
H ριζική μείωση των βραχυχρόνιων μισθώσεων μέσα από διεθνείς ηλεκτρονικές πλατφόρμες, λόγω της σταδιακής εξάπλωσης του Covid 19, οδήγησε τους ιδιοκτήτες στην προσφορά πιο μακροχρόνιων μισθώσεων. Συνολικά πάντως οι μισθώσεις κατοικιών διατηρούνται σε επίπεδα τιμών προ της πανδημίας με τους αυξητικούς όμως ρυθμούς να έχουν ανακοπεί μετά την κορύφωση των ενοικίων που έχουν καταγραφεί.
Βραχυχρόνιες μισθώσεις
Κατά τον Νοέμβριο 2020 οι βραχυχρόνιες μισθώσεις κατοικιών μέσα από διεθνείς πλατφόρμες, στην ευρύτερη Περιφέρεια Αττικής, υποχώρησαν κατά 30%. Οι μεγαλύτερες μειώσεις καταγράφηκαν στο Παγκράτι και στην Πλατεία Αττικής με μειώσεις 50% και 46% αντίστοιχα. Αντίθετα σε πολύ διαφορετική εικόνα εμφάνισαν οι μισθώσεις σε περιοχές όπως το Θησείο και ο Νέος Κόσμος με τις μειώσεις να έχουν περιορισθεί στα 28,5% και 25% αντίστοιχα
Τα έσοδα από μισθώσεις κατοικιών, μέσω της Οικονομίας Διαμοιρασμού και κυρίως της πλατφόρμας Airbnb μειώθηκαν κατά 30-35% σε σύγκριση με τα αντίστοιχα έσοδα από βραχυχρόνιες μισθώσεις κατοικιών που οι ιδιοκτήτες τους καρπώθηκαν κατά τα έτη 2019 και 2020.
Το δημοσιονομικό όφελος μέσω των φόρων που απέδωσαν οι ιδιοκτήτες κατοικιών με βραχυχρόνιες μισθώσεις από τα 68 εκατ. ευρώ το 2017 και τα 176 εκατ. ευρώ το 2018, έφθασαν τα 200 εκατ. ευρώ το 2019. Όσον αφορά τα ευρύτερα οφέλη που καρπώθηκε η ελληνική οικονομία, μέσα από τις πλατφόρμες διαμοιρασμού, έφθασε τα 1,15 δισ. ευρώ για την περίοδο Ιούνιος 2018 – Μάιος 2019.
