Τις βασικές προτεραιότητες τόσο στον τομέα των μεταφορών όσο και στον τομέα υποδομών παρουσιάζει σε μία εφ όλης της ύλης συνέντευξη, στο Αθηναϊκό και Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων, ο υπουργός Υποδομών και Μεταφορών Χρήστος Σταϊκούρας. Στις προτεραιότητες της κυβέρνησης είναι η ενίσχυση των Μέσων Μαζικής Μεταφοράς, αύξηση συγκοινωνιακού έργου και βελτίωση των παρεχόμενων υπηρεσιών με τη μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος. Τα πρώτα «πράσινα» λεωφορεία θα ενταχθούν στους στόλους της Αθήνας και Θεσσαλονίκης στις αρχές του 2024, οι εργασίες κατασκευής της Γραμμής 4 του Μετρό προχωρούν, ενώ ολοκληρώνεται το Μετρό Θεσσαλονίκης.
Αναφορικά με τα ανοιχτά θέματα του σιδηροδρόμου, ο υπουργός Χρ. Σταϊκούρας παρουσιάζει το σχέδιο αναβάθμισης του σιδηροδρόμου, το οποίο και θα βασίζεται πάνω σε τρεις πυλώνες, τονίζοντας, «την τρέχουσα περίοδο θα εργαστούμε όλοι μας εντατικά, με συλλογική και ατομική ευθύνη, ώστε να πετύχουμε ουσιαστική αντιμετώπιση των ανοικτών ζητημάτων ασφάλειας και ποιότητας των υποδομών και των μεταφορών».
Στα βασικά ζητήματα του υπουργείου είναι η προώθηση της ηλεκτροκίνησης, η οδική ασφάλεια αλλά και το «όραμα» της κυβέρνησης για τη λειτουργία των υδροπλάνων. Σε ότι αφορά τον τομέα των υποδομών, ο υπουργός αναφέρεται στα εμβληματικά έργα και τους άξονες των έργων που περιλαμβάνει το Αναπτυξιακό Σχέδιο για την Ελλάδα του 2030, συνολικά 188 σημαντικά έργα, με συνολικό προϋπολογισμό 27,6 δισ. ευρώ. «Σε όλη τη χώρα σχεδιάζουμε και υλοποιούμε πολλά έργα, οδικά, σιδηροδρομικά, αντιπλημμυρικά, υδρευτικά, αρδευτικά, κτηριακά και λιμενικά, καθώς και έργα αεροπορικών υποδομών» αναφέρει, τονίζοντας πως σε κάθε περίπτωση, «βούλησή μας είναι να προχωρήσουν και να υλοποιηθούν». Ανάμεσά τους και εμβληματικά έργα, όπως είναι το Μετρό Θεσσαλονίκης, ο Αυτοκινητόδρομος Κεντρικής Ελλάδος (Ε65), ο Βόρειος Οδικός ‘Αξονας της Κρήτης (ΒΟΑΚ), ο αυτοκινητόδρομος Πατρών-Πύργου, ο άξονας Μπράλος-‘Αμφισσα, η οδική σύνδεση ‘Ακτιο – Αμβρακία και οι επεκτάσεις του Μετρό της Αθήνας.
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της συνέντευξης του Χρήστου Σταϊκούρα στο Αθηναϊκό-Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων
ΕΡ: Ποιες θα είναι οι παρεμβάσεις σας στα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς για την καλύτερη εξυπηρέτηση των πολιτών; Πότε τελικά θα δούμε τα πράσινα αστικά λεωφορεία σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη;
Η ενίσχυση των μέσων μαζικής μεταφοράς είναι βασική προτεραιότητα του υπουργείου μας. Ο στόχος είναι η αύξηση του μεριδίου χρήσης των μέσων μαζικής μεταφοράς έναντι των άλλων τρόπων μετακίνησης, ώστε να δημιουργήσουμε φιλικές μετακινήσεις για τους πολίτες και να μειώσουμε το ενεργειακό αποτύπωμα των μεταφορών. Για να συμβεί αυτό, απαραίτητη είναι όχι μόνο η αύξηση του συγκοινωνιακού έργου, αλλά και η βελτίωση της ποιότητας της παρεχόμενης υπηρεσίας.
Σημαντικό βήμα σε αυτή την κατεύθυνση είναι η προμήθεια των νέων λεωφορείων μηδενικών ρύπων, η οποία προχωράει. Τα πρώτα νέα λεωφορεία προβλέπεται να ενταχθούν στους στόλους των δύο πόλεων στις αρχές του 2024. Παράλληλα, προχωρούν και τα υπόλοιπα τμήματα του διαγωνισμού για 400 λεωφορεία, ενώ προετοιμάζεται και δεύτερη φάση προμήθειας για επιπλέον 650 λεωφορεία.
Επίσης, προχωράμε με εντατικούς ρυθμούς το έργο για την κατασκευή της Γραμμής 4 του μετρό, ένα εμβληματικό έργο για την πόλη της Αθήνας, και ολοκληρώνουμε την κατασκευή του μετρό στη Θεσσαλονίκη.
Τέλος, όπως αναφέρθηκε και στις προγραμματικές μας δηλώσεις, προχωράμε στην εισαγωγή της χρήσης τραπεζικών καρτών και κινητών τηλεφώνων για μετακινήσεις με μέσα μαζικής μεταφοράς. Μέσο κομίστρου θα αποτελεί η ίδια η τραπεζική κάρτα, είτε σε μορφή πλαστικού είτε ενσωματωμένη στο κινητό τηλέφωνο. Το σύστημα, μέσω τακτικών εκκαθαρίσεων που θα πραγματοποιεί, θα είναι σε θέση να χρεώνει τους επιβάτες το φθηνότερο οικονομικό πακέτο που είναι διαθέσιμο, βάσει της πολιτικής κομίστρου του ΟΑΣΑ.
ΕΡ: Πώς θα κινηθείτε για να κλείσετε τα «ανοιχτά» ζητήματα του ελληνικού σιδηροδρόμου; Το τρένο θα γίνει ένα σύγχρονο μέσο μεταφοράς ανακτώντας την εμπιστοσύνη των επιβατών;
Γνωρίζουμε όλοι ότι ο ελληνικός σιδηρόδρομος, εδώ και δεκαετίες, έχει ανοικτά ζητήματα. Την τρέχουσα περίοδο θα εργαστούμε όλοι μας εντατικά, με συλλογική και ατομική ευθύνη, ώστε να πετύχουμε ουσιαστική αντιμετώπιση των ανοικτών ζητημάτων ασφάλειας και ποιότητας των υποδομών και των μεταφορών.
Η προσπάθειά μας θα βασίζεται σε τρεις πυλώνες:
Πρώτον, τη διασφάλιση και αναβάθμιση της ορθής, ασφαλούς και ποιοτικής λειτουργίας του υφιστάμενου δικτύου.
Δεύτερον, τη γεωγραφική επέκταση του υφιστάμενου δικτύου και τη διασύνδεσή του με άλλα δίκτυα και υποδομές, ώστε να γίνει ένα πραγματικά ανταγωνιστικό, χρήσιμο και ασφαλές μέσο μεταφοράς επιβατών και εμπορευμάτων.
Τρίτον, την ανασυγκρότηση της δομής της αγοράς, ώστε να δημιουργηθεί ένα βιώσιμο οικοσύστημα «δρώντων» σε αυτή.
Στην παρούσα φάση, θα προωθήσουμε την άμεση ολοκλήρωση των προσλήψεων, που έχουν δρομολογηθεί για τον ΟΣΕ, και την προώθηση εκτεταμένων έργων συντήρησης της σιδηροδρομικής υποδομής, για το οποίο οι σχετικές διαδικασίες έχουν ήδη εκκινήσει και έχουν εξασφαλιστεί οι απαραίτητοι πόροι. Επίσης, σημαντική επιδίωξή μας είναι η στενή παρακολούθηση και τήρηση των υποχρεώσεων που απορρέουν από τις συμβάσεις του Ελληνικού Δημοσίου με τον ΟΣΕ και τον πάροχο σιδηροδρομικών υπηρεσιών.Η αξιολόγηση όλων των εμπλεκόμενων, όπως και η εσωτερική και εξωτερική λογοδοσία, θα είναι τακτική.
ΕΡ: Πώς κινείται η χώρα ως προς τη διείσδυση της ηλεκτροκίνησης στα ΙΧ; Υπάρχουν σχέδια για περαιτέρω ενίσχυση / επιδότηση της αγοράς ηλεκτροκίνητων οχημάτων;
Η παροχή κινήτρων για την προώθηση της ηλεκτροκίνησης είναι μία αδιάκοπη διαδικασία από την αρχή της διακυβέρνησής μας, η οποία προφανώς εξακολουθεί να είναι στην κορυφή της πράσινης ατζέντας μας. Να σημειώσουμε ότι τα μέτρα ήδη μας δικαιώνουν, αφού το ποσοστό των ταξινομήσεων ηλεκτρικών και υβριδικών οχημάτων, από το 0,4% που ήταν το 2019 εκτινάχθηκε στο 6,9% το 2021, στο 7,9% το 2022 ενώ, στους πρώτους 5 μήνες του 2023, έχουν ήδη ταξινομηθεί 5.500 ηλεκτρικά και υβριδικά οχήματα, δηλαδή ποσοστό 9,7%.
Η Ελλάδα είναι το κράτος-μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης με το μεγαλύτερο ποσοστό μεταβολής στην αγορά αμιγώς ηλεκτρικών οχημάτων, παρά τις δυσκολίες που παρατηρούνται στην αυτοκινητοβιομηχανία παγκοσμίως, λόγω της ενεργειακής κρίσης. Μέσω του προγράμματος «Κινούμαι Ηλεκτρικά» παρέχουμε οικονομικά κίνητρα για την ενίσχυση της αγοράς αμιγώς ηλεκτρικού ή υβριδικού ηλεκτρικού οχήματος αλλά και δικύκλων, τρικύκλων και ποδηλάτων, με δυνατότητα απόσυρσης (ή αντικατάστασης) παλαιού οχήματος, καθώς και της αγοράς και εγκατάστασης «έξυπνου» οικιακού σταθμού επαναφόρτισης.
Αντίστοιχα κίνητρα δίνουμε και για τα επαγγελματικά οχήματα, για τα φορτηγά και για την ανανέωση των εταιρικών στόλων. Μάλιστα, ειδικά για τα ταξί μέσω του νέου προγράμματος ΠΡΑΣΙΝΑ ΤΑΞΙ, το οποίο είναι ενταγμένο στο Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, χρηματοδοτείται η αντικατάσταση παλαιών ρυπογόνων ΤΑΞΙ με αμιγώς ηλεκτρικά.
Παράλληλα, δίνουμε φορολογικά κίνητρα, καθώς οι κάτοχοι ηλεκτρικών οχημάτων απαλλάσσονται από την υποχρέωση καταβολής τελών κυκλοφορίας, ταξινόμησης και φόρου πολυτελείας, ενώ παρέχουμε και σοβαρά κίνητρα κινητικότητας, μέσω της ελεύθερης κυκλοφορίας των ηλεκτρικών οχημάτων μέσα στον Δακτύλιο της Αθήνας καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους, και μέσω της έκδοσης σήματος δωρεάν στάθμευσης ηλεκτροκίνητου οχήματος. Όμως, η προώθηση της ηλεκτροκίνησης δεν αφορά μόνο τα υφιστάμενα προγράμματα επιδοτήσεων, αλλά και τη δημιουργία ενός πυκνού και προσβάσιμου δικτύου σημείων δημόσιας φόρτισης.
Αξίζει να αναφέρουμε ότι αυτή τη στιγμή στην πλατφόρμα του υπουργείου, η οποία είναι δημοσίως προσβάσιμη, αποτυπώνονται περισσότερο από 3.600 σημεία φόρτισης, όταν αυτά ήταν 58 το 2019. Και ο στόχος μας είναι να ξεπεράσουμε τα 11.000 σημεία φόρτισης έως τις αρχές του 2026.
ΕΡ: Η οδική ασφάλεια στις προτεραιότητες της κυβέρνησης. Τα επόμενα βήματα;
Η οδική ασφάλεια είναι ύψιστη προτεραιότητα όχι μόνο για το Υπουργείο μας, αλλά για το σύνολο της κυβέρνησης και του ίδιου του πρωθυπουργού. Ήδη, προωθείται η κύρωση του Εθνικού Στρατηγικού Σχεδίου για την Οδική Ασφάλεια, με όραμα εναρμονισμένο προς τις στρατηγικές και τις δράσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Ο.Η.Ε., και με κεντρικό στόχο τη μείωση των ατυχημάτων κατά 30% ως το 2025 και κατά 50% ως το 2030.
Το Στρατηγικό Σχέδιο περιλαμβάνει 44 δράσεις και 200 μέτρα οδικής ασφάλειας, μεταξύ άλλων τη σύσταση Εθνικού Παρατηρητηρίου Οδικής Ασφάλειας, την υλοποίηση Εθνικής Επικοινωνιακής Πολιτικής Οδικής Ασφάλειας, την ανάπτυξη Συστήματος Διαχείρισης Παραβάσεων για την ψηφιακή καταγραφή των οδικών παραβάσεων, την ανάπτυξη Ψηφιακής Υποδομής Ταυτοποίησης Οχημάτων. Ήδη, για τις παραπάνω δράσεις υπάρχει εξασφαλισμένη χρηματοδότηση ύψους 75 εκατ. ευρώ από το ΕΣΠΑ.
Τέλος, όσον αφορά την οδική ασφάλεια, εργαζόμαστε για την ολοκλήρωση της αναθεώρησης και την έγκρισης του νέου ΚΟΚ, στοχεύοντας στην επικαιροποίηση του πλαισίου των ποινών που σχετίζονται με τα σοβαρά τροχαία δυστυχήματα.
ΕΡ: Τα υδροπλάνα θα ξεκινήσουν να πετούν στην Ελλάδα; Ποιος είναι ο προγραμματισμός;
Η δημιουργία ενός δικτύου υδατοδρομίων που θα στηρίξει ουσιαστικά τον τουρισμό της χώρας και θα δώσει μια εναλλακτική επιλογή στους τρόπους μετακίνησης των συμπολιτών μας αποτέλεσε εξ’ αρχής όραμα της Κυβέρνησης και του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών. Αυτή τη στιγμή υπάρχει θεσμικό πλαίσιο που δίνει στην αγορά την δυνατότητα επενδύσεων σε αυτόν τον τομέα. Όμως, παρόλα αυτά, αυτή τη στιγμή υπάρχει ένα περιορισμένο δίκτυο υδατοδρομίων και υδάτινων πεδίων στο σύνολο της ελληνικής επικράτειας. Συνεπώς, πρέπει να κάνουμε πολλά περισσότερα, συντονισμένα, το αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα για να υπάρξει ουσιαστικό αποτέλεσμα.
Το Αναπτυξιακό Σχέδιο για την Ελλάδα του 2030, στον τομέα των Υποδομών, περιλαμβάνει 188 έργα ύψους 27,6 δισ. ευρώ
ΕΡ: Κύριε υπουργέ ποια είναι τα εμβληματικά έργα υποδομής που πρέπει να υλοποιηθούν το ταχύτερο δυνατόν;
Το Αναπτυξιακό Σχέδιο για την Ελλάδα του 2030, στον τομέα των Υποδομών, περιλαμβάνει 188 έργα ύψους 27,6 δισ. ευρώ, κάποια από τα οποία έχουν εμβληματική σημασία. Μεταξύ αυτών, θα ξεχώριζα το Μετρό Θεσσαλονίκης, τον Αυτοκινητόδρομο Κεντρικής Ελλάδος (Ε65), τον Βόρειο Οδικό ‘Αξονα της Κρήτης (ΒΟΑΚ), τον αυτοκινητόδρομο Πάτρα – Πύργος, την οδική σύνδεση ‘Ακτιο – Αμβρακία και τις επεκτάσεις του Μετρό της Αθήνας.
ΕΡ: Ποια έργα πρέπει να μπουν στον προγραμματισμό σας τόσο στην περιοχή της Αττικής όσο και στην υπόλοιπη χώρα;
Σε όλη τη χώρα σχεδιάζουμε και υλοποιούμε πολλά έργα, οδικά, σιδηροδρομικά, αντιπλημμυρικά, υδρευτικά, αρδευτικά, κτηριακά και λιμενικά, καθώς και έργα αεροπορικών υποδομών. Τα έργα αυτά είτε είναι στο στάδιο της διαγωνιστικής διαδικασίας, είτε ωριμάζουν, είτε βρίσκονται υπό ανάθεση και σε κάθε περίπτωση, βούλησή μας είναι να προχωρήσουν και να υλοποιηθούν.
Σε αυτή τη δέσμη εντάσσονται η επέκταση της Γραμμής 2 του Μετρό, η επέκταση του Προαστιακού, η εγκατάσταση ETCS στο σιδηροδρομικό δίκτυο Αθήνα – Θεσσαλονίκη – Προμαχώνας, οι εργασίες σιδηροδρομικής υποδομής και ηλεκτροκίνησης στο Σ.Σ. Αθηνών, η κατασκευή κάθετων αξόνων στην Εγνατία Οδό, η αναβάθμιση της ανατολικής εσωτερικής περιφερειακής Θεσσαλονίκης (flyover), ο οδικός άξονας Λαμία – Καρπενήσι, η παράκαμψη Χαλκίδας – Ψαχνών και ο οδικός άξονας Μπράλος – ‘Αμφισσα.
Μια ξεχωριστή κατηγορία παρεμβάσεων που έχει βαρύνουσα σημασία είναι τα κτηριακά έργα και μελέτες υποδομών Παιδείας, Υγείας, Δικαιοσύνης και Προστασίας του Πολίτη, η μελέτη, κατασκευή, χρηματοδότηση και τεχνική διαχείριση Περιφερειακών Επιχειρησιακών Κέντρων Πολιτικής Προστασίας, η διευθέτηση και οριοθέτηση ρεμάτων, η υλοποίηση έργων αντιπλημμυρικής θωράκισης και η υλοποίηση αρδευτικών έργων.
ΕΡ: Πόσο σημαντικά είναι τα αρδευτικά έργα; Και ποια είναι σε εξέλιξη;
Η αύξηση της ζήτησης για νερό σε συνδυασμό με τη μείωση στη διαθεσιμότητά του, λόγω παρατεταμένων περιόδων ξηρασίας, ως επίπτωση της κλιματικής κρίσης, καθιστά επιτακτική την ανάγκη επένδυσης σε εγγειοβελτιωτικές και αρδευτικές υποδομές. Έχουν δημοπρατηθεί και σύντομα θα υπογραφούν οι σχετικές συμβάσεις για τα εγγειοβελτιωτικά έργα στην περιοχή Βάλτου – Αμφιλοχίας και στο Μπραμιανό στην Ιεράπετρα της Κρήτης, προϋπολογισμού 118 εκατ. ευρώ, τα οποία χρηματοδοτούνται από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.
Επίσης, έχουν δημοπρατηθεί, ως ΣΔΙΤ, το Φράγμα Ενιπέα, προϋπολογισμού 185 εκατ. ευρώ, και το Φράγμα Ταυρωνίτη, προϋπολογισμού 215 εκατ. ευρώ. Η κατασκευή των συγκεκριμένων έργων αναμένεται να ξεκινήσει εντός της τετραετίας, αν δεν υπάρξουν καθυστερήσεις στην έγκριση των περιβαλλοντικών όρων. Επιπλέον, εφόσον υπογραφεί η σύμβαση με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων και την CEB, μπορούμε να δημοπρατήσουμε και το Φράγμα στο Πλατύ του Ρεθύμνου, προϋπολογισμού 170 εκατ. ευρώ.
Σε αυτή την κατηγορία προστίθενται άλλα 63 μεγάλα αρδευτικά έργα, προϋπολογισμού 784 εκατ. ευρώ, την υλοποίηση των οποίων αναλαμβάνει το Υπουργείο και βρίσκονται σε διαφορετικές φάσεις ωρίμανσης. Σκοπός μας είναι να επιταχυνθεί η περάτωσή τους.
Έχει εξαιρετική σημασία για το παρόν και το μέλλον, ότι με αυτές τις ουσιαστικές και πολυάριθμες παρεμβάσεις για το αρδευτικό νερό σε πανελλαδικό επίπεδο, ύψους περίπου 1,5 δισ. ευρώ, επιδιώκουμε την αποδοτικότερη και ορθολογικότερη διαχείρισή του. Πρόκειται για επενδύσεις εξοικονόμησης του νερού, αξιοποίησης των επιφανειακών απορροών, κατασκευής και εκσυγχρονισμού των αρδευτικών δικτύων, εισαγωγής προηγμένων αρδευτικών συστημάτων, αξιοποίησης νέων τεχνολογιών και εφαρμογών τηλεμετρίας, τηλεδιαχείρισης και τηλεεποπτείας, καθώς και ενεργειακής αναβάθμισης των αντλιοστασίων.
ΕΡ: Πότε θα έχουμε ανάδοχο στον διαγωνισμό για τη νέα παραχώρηση της Αττικής οδού; Πιστεύετε πως υπάρχουν περιθώρια να μειωθεί κι άλλο το διόδιο;
Οι προσφορές για τη νέα παραχώρηση της Αττικής Οδού κατατίθενται στις 17 Ιουλίου. Πρόθεσή μας είναι η διαδικασία αξιολόγησης αυτών να τρέξει το δυνατόν συντομότερα. Καλώς εχόντων των πραγμάτων, προγραμματίζουμε την ανακήρυξη προτιμητέου παραχωρησιούχου εντός Σεπτεμβρίου.
ΕΡ: Πού βρίσκεται ο προγραμματισμός σας ως υπουργείο για τις επεκτάσεις της Αττικής Οδού αλλά και τη Λεωφόρο Κύμης.
Σε ότι αφορά την επέκταση της Λεωφόρου Κύμης, εκκρεμεί προσφυγή του Δήμου Ν. Ηρακλείου, η οποία θα συζητηθεί τον Νοέμβριο. Αναφορικά με τις υπόλοιπες επεκτάσεις της Αττικής Οδού, έχει υποβληθεί μια Πρότυπη Πρόταση που αφορά τις επεκτάσεις προς Λ. Βουλιαγμένη, Ραφήνα και Λαύριο, η οποία θα πρέπει να εξεταστεί με βάση τα όσα ορίζει ο Νόμος. Παράλληλα, για την επέκταση προς Λ. Βουλιαγμένης, υπάρχει η πρόθεση της Lamda Development για δωρεά των μελετών του έργου.
ΕΡ: Πότε αναμένεται να ξεκινήσουν τα έργα κατασκευής του Προαστιακού Δυτικής Αττικής;
Είναι ένα έργο που χρηματοδοτείται από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και έχει ολοκληρωθεί η διαγωνιστική διαδικασία. Τις επόμενες εβδομάδες η σύμβαση θα σταλεί για προσυμβατικό έλεγχο στο Ελεγκτικό Συνέδριο. Η εκτίμηση που υπάρχει είναι πως το έργο, που θα υλοποιηθεί από τον ΟΣΕ, θα ξεκινήσει να εκτελείται στο τέλος του έτους.
ΕΡ: Στις προγραμματικές δηλώσεις μιλήσατε για ρεαλιστικό σχεδιασμό νέων έργων. Θεωρείτε ότι κάποια από αυτά που έχουν εξαγγελθεί κατά καιρούς είναι “φαραωνικά” ή ασύμφορα;
Όπως πολύ σωστά είπατε, μίλησα για νέα έργα. Μέχρι να προχωρήσουμε σε αυτά, πρέπει να διασφαλίσουμε ότι θα υλοποιούνται τα υφιστάμενα. Και για αυτά, ήδη σας απάντησα.
