Η στυτική δυσλειτουργία είναι συχνό παθολογικό εύρηµα σε άντρες άνω των 40 ετών και σταδιακά έχει αναχθεί σε ένα πολύ σοβαρό παγκόσµιο πρόβληµα υγείας και µειωµένης ποιότητας ζωής λόγω της σταδιακής γήρανσης του ανδρικού πληθυσµού. Οι αιτίες είναι πολλαπλές αλλά µπορούν να συνοψιστούν κυρίως σε αιτίες που προκαλούν κακή αιµάτωση του πέους ή σε αιτίες που οδηγούν σε αδυναµία συσσώρευσης ή διατήρησης του αίµατος σε αυτό.
Η στυτική δυσλειτουργία σε αριθµούς
Παγκοσµίως υπολογίζεται ότι η στυτική δυσλειτουργία αφορούσε 152 εκατοµµύρια άνδρες το 1995, ενώ ο αριθµός αυτός αναµένεται να αυξηθεί σε 322 εκατοµµύρια άνδρες το 2025. Πολύ πιο ενδιαφέρον είναι ότι η εµφάνιση στυτικής δυσλειτουργίας εξαιτίας κακής αιµάτωσης µπορεί να είναι ένα πρώιµο σηµάδι στεφανιαίας νόσου, καθώς 46% των ασθενών αυτών εµφανίζουν προβλήµατα στύσης.
Αυτό σηµαίνει ότι ασθενείς µε διαβήτη, υψηλή χοληστερίνη, χρόνιοι καπνιστές ή µε υψηλή αρτηριακή πίεση θεωρούνται αυτόµατα ασθενείς υψηλού ρίσκου για στυτική δυσλειτουργία λόγω αποφράξεων των αγγείων που αιµατώνουν το πέος. Η κακή αιµάτωση του πέους λόγω αποφράξεων των µεσαίων και µεγάλων αγγείων µπορεί να αντιµετωπιστεί επιτυχώς µε την σύµπραξη ουρολόγων και ειδικών στην ενδαγγειακή χειρουργική.
Ποια είναι ο κλασσικός θεραπευτικός αλγόριθµος;
Μετά από τη διενέργεια ενός triplex της πεϊκής αρτηρίας µπορεί ο θεράπων ουρολόγος/ανδρολόγος να διακρίνει εάν υπάρχει υπόνοια κακής αιµάτωσης. Σε αυτούς τους ασθενείς χορηγούνταν ειδικά φάρµακα (αναστολείς φωσφοδιεστεράσης τύπου 5) στα οποία ένα µεγάλο µέρος των ασθενών παραµένει ανθεκτικό ή λόγω στεφανιαίας νόσου δεν επιτρέπεται να τα λάβει.
Το επόµενο βήµα είναι η διενέργεια ενδοπεϊκών ενέσεων µε αγγειοδιασταλτικές ουσίες από τον ίδιο τον ασθενή. Σε µερικούς ασθενείς, ιδιαίτερα σε διαβητικούς που έχουν αποφράξεις στα πολύ µικρά αγγεία, διενεργούνται κρουστικά κύµατα πέους µε σκοπό την δηµιουργία νέων αγγείων. Η τελική λύση είναι η τοποθέτηση πεϊκής πρόθεσης που θεωρείται ο «χρυσός κανόνας» στη χειρουργική αντιµετώπιση της στυτικής δυσλειτουργίας.
Ποια είναι η νέα επαναστατική µέθοδος και πως συµπληρώνει τον αλγόριθµο;
Η νέα µέθοδος βασίζεται στην αξιολόγηση των µεγάλων και µεσαίων αγγείων που αιµατώνουν το πέος µέσω τη διενέργειας αξονικής αγγειογραφίας των αγγείων της λεκάνης του ασθενούς αµέσως µε την εµφάνιση της στυτικής δυσλειτουργίας ή κατά τη διάρκεια των προαναφερόµενων θεραπειών. Η αρτηρία που αιµατώνει το πέος είναι η έσω λαγόνιος αρτηρία και ο κλάδος αυτής που ονοµάζεται έσω αιδοιϊκή αρτηρία.
Σε περίπτωση που υπάρχει στένωση ή απόφραξη των αγγείων που φτάνουν µέχρι και τα 2 χιλιοστά, µπορεί ο αγγειοχειρουργός να ανοίξει τα αγγεία αυτά ελάχιστα επεµβατικά µε ειδικά µπαλόνια τα οποία έχουν φαρµακευτική επικάλυψη ώστε να εµποδίσουν µελλοντική απόφραξη. Η αύξηση της αιµάτωσης του πέους οδηγεί σε βελτίωση της στύσης, σε συνδυασµό µε την παράλληλη συνέχιση της φαρµακευτικής θεραπείας ή των κρουστικών παλµών για 3 έως 6 µήνες.
Ποιος είναι ο ρόλος του διοξειδίου του άνθρακα στη διάγνωση και θεραπεία της στυτικής δυσλειτουργίας;
Σε περιπτώσεις που οι αρτηρίες που αιµατώνουν το πέος δεν εµφανίζουν αποφράξεις και παρά τη χρήση κρουστικών παλµών δεν υπάρχει βελτίωση της στυτικής δυσλειτουργίας, είναι πολύ πιθανή η ύπαρξη της λεγόµενης ίνωσης του σηραγγώδους σώµατος. Η διαγνωστική αγγειογραφία µε διοξείδιο του άνθρακα µπορεί να επιβεβαιώσει την ύπαρξη ίνωσης και να διευκολύνει τους θεράποντες ουρολόγους/ανδρολόγους στην γρηγορότερη κι αποτελεσµατικότερη επιλογή της σωστής θεραπείας (χρήση ενδοπεϊκής πρόθεσης).