Προ των πυλών υλοποίησης βρίσκονται τρία σημαντικά σιδηροδρομικά έργα που θα οδηγήσουν στην επέκταση του Προαστιακού Σιδηροδρόμου στα τρία περιφερειακά λιμάνια της πρωτεύουσας. Ειδικότερα εντός του έτους αναμένεται η ολοκλήρωση των διαδικασιών για την επέκταση του Προαστιακού στην Ραφήνα, το Λαύριο και την Ελευσίνα. Εντός Ιανουαρίου ξεκινά ο διαγωνισμός για την επέκταση προς Ελευσίνα-Μέγαρα, ενώ από τις αρχές του 2022 τρέχουν οι διαγωνισμοί για τις επεκτάσεις προς Λαύριο και Ραφήνα.
Τα τρία έργα ύψους 1 δισ. ευρώ, θεωρούνται κρίσιμα γιατί θα είναι η πρώτη φορά που ο σιδηρόδρομος θα δικτυώνεται σε περιοχές οι οποίες είναι εκτός του πολεοδομικού ιστού της πόλης και η συγκοινωνιακή εξυπηρέτηση είναι σήμερα περιορισμένη. Παράλληλα οι εν λόγω επεκτάσεις έχουν ιδιαίτερη σημασία για το υπουργείο Υποδομών καθώς θα συμπεριλάβουν στο σιδηροδρομικό δίκτυο τρία σημαντικά περιφερειακά λιμάνια της Αττικής. Της Ελευσίνας που είναι καθαρά εμπορικό, του Λαυρίου που είναι και εμπορικό και επιβατικό και της Ραφήνας που είναι αμιγώς επιβατικό.
Οι επεκτάσεις προς Λαύριο και Ραφήνα
Οι δύο αυτές επεκτάσεις έχουν επανειλημμένως εξαγγελθεί από το 2004, αλλά δεν έφτασαν ποτέ σε φάση υλοποίησης. Στις αρχές του 2022 η ΕΡΓΟΣΕ ξεκίνησε στο πλαίσιο έξι μεγάλων διαγωνισμών, τη δημοπράτηση για τις επεκτάσεις προς Ραφήνα-Λαύριο.
Το σχέδιο του υπουργείου Υποδομών είναι μέσα στο 2023 οι διαγωνισμοί για τα έργα αυτά να ολοκληρωθούν. Πρόκειται για δύο μεγάλες επεκτάσεις που θα καλύψουν τις αναπτυσσόμενες και πολυάριθμες οικιστικές ζώνες της Λαυρεωτικής και των Μεσογείων.
Η επέκταση από Κορωπί προς Λαύριο θα περιλαμβάνει δύο σιδηροδρομικούς σταθμούς (Μαρκόπουλο και Λιμάνι Λαυρίου) και πέντε σιδηροδρομικές στάσεις (Καλύβια, Κερατέα, Δασκαλειό, Θορικό, Κυπριανός). Η απόσταση Αθήνα-Λαύριο θα διεξάγεται σε 55 λεπτά και Κορωπί-Λαύριο σε 28 λεπτά με την ολοκλήρωση της επέκτασης. Το κόστος έχει υπολογισθεί σε ποσό με ΦΠΑ 484 εκατ. ευρώ.
Η επέκταση προς Ραφήνα βρίσκεται στο επίκεντρο των συζητήσεων εδώ και χρόνια. Η σκέψη είναι να φτάσει μέχρι το Λιμάνι της Ραφήνας ως επέκταση από το Αεροδρόμιο και η απόσταση είναι περίπου 7χλμ. Προβλέπονται οι εξής νέοι προαστιακοί σταθμοί: Συνεδριακό Κέντρο Αεροδρομίου, Σπάτα, Αρτέμιδα, Διασταύρωση Ραφήνας και τερματικός ο Σιδηροδρομικός Σταθμός Λιμένα Ραφήνας.
Παράλληλα εξετάζεται και δεύτερη σύνδεση από την Παλλήνη προκειμένου να εξυπηρετούνται επαρκώς όλες οι περιοχές. Με την έλευση του στη Ραφήνα το τρένο υπόσχεται να λύσει το πρόβλημα του λιμανιού. Η απόσταση Ραφήνα-Αθήνα θα καλύπτεται σε περίπου 45 λεπτά. Το κόστος αυτής της επένδυσης έχει εκτιμηθεί σε 383 εκατ. ευρώ.
Με τη μέθοδο του ανταγωνιστικού διαλόγου
Τα δύο έργα δημοπρατούνται από την ΕΡΓΟΣΕ με τη μέθοδο του ανταγωνιστικού διαλόγου. Η μέθοδος αυτή ξεκινά με τη συμμετοχή σχημάτων-επενδυτών και κατά τη διάρκεια του διαγωνισμού οριστικοποιείται το φυσικό αντικείμενο του έργου, λαμβάνονται οι εγκρίσεις και οι μελέτες καιβάσει αυτών δίδονται οι τεχνικές και οικονομικές προσφορές.
Τα έργα αυτά θα μπορούν να μπουν σε κατασκευαστικούς ρυθμούς το 2024, εφόσον δεν υπάρξει καθυστέρηση στην περίοδο του διαγωνισμού. Στόχος είναι μέχρι το τέλος της δεκαετίας ο Προαστιακός Σιδηρόδρομος να έχει ένα πλήρες δίκτυο που θα συνδέει τον Πειραιά και την Αθήνα με όλα τα μεγάλα αστικά κέντρα γύρω από το πολεοδομικό συγκρότημα της πρωτεύουσας. Στους δύο διαγωνισμούς εκδήλωσαν ενδιαφέρον τα σχήματα: ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ-ΙΝΤΡΑΚΑΤ, ΑΒΑΞ-ALSTOM και ΑΚΤΩΡ-ΜΥΤΙΛΗΝΑΙΟΣ.
Προαστιακή γραμμή Άνω Λιόσια-Ελευσίνα-Μέγαρα
Το τρίτο έργο του οποίου ο διαγωνισμός ξεκινά στις 24 Ιανουαρίου από τον ΟΣΕ, είναι η νέα προαστιακή γραμμή Άνω Λιόσια-Ελευσίνα-Μέγαρα. Αφορά στην αναβίωση της παλιάς σιδηροδρομικής γραμμής Αθήνας-Κορίνθου που έχει καταργηθεί εδώ και περίπου 15 χρόνια. Στόχος της είναι να καλύψει μέρος της Δυτικής Αττικής και τις μεγάλες ΒΙΠΕ που έχει.
Θα δημιουργηθεί μία νεα γραμμή ηλεκτροκινούμενη μήκους 36 χλμ προαστιακού σιδηροδρόμου που θα ξεκινά από τα Άνω Λιόσια, θα περνά από τον Ασπρόπυργο, την Ελευσίνα και θα τερματίζει στα Μέγαρα. Το κόστος του έργου υπολογίζεται σε 132 εκατ. ευρώ και περιλαμβάνει την κανονικοποίηση-σηματοδότηση-ηλεκτροκίνηση-τηλεδιοίκηση της γραμμής.
Η νέα αυτή γραμμή θα έρθει να ενδυναμώσει τα δίκτυα σταθερής τροχιάς στην Αττική προσφέροντας καλύτερες υπηρεσίες. Οι νέοι προαστιακοόι σταθμοί είναι οι: ΕΛΠΕ Ασπροπύργου, Ασπρόπυργος, Ελευσίνα, ΕΛΠΕ Ελευσίνας, Λουτρόπουργος, Νέα Πέραμος, Μέγαρα, και Παλαιός Σ.Σ. Μεγάρων.
