Με ταχείς ρυθμούς προχωρά η ψηφιοποίηση των δεδομένων υγείας επί ευρωπαϊκού εδάφους. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο είναι πλέον έτοιμο να ξεκινήσει διαπραγματεύσεις με τα κράτη-μέλη σχετικά με τον νέο Κανονισμό για τον ευρωπαϊκό χώρο δεδομένων για την υγεία (EHDS), ο οποίος θα δημιουργήσει έναν ευρωπαϊκό χώρο δεδομένων υγείας, ώστε να ενισχυθεί η προσβασιμότητα και η ασφαλής ανταλλαγή προσωπικών δεδομένων.
Όπως σημειώνει ο Σύνδεσμος Επιχειρήσεων Πληροφορικής & Επικοινωνιών Ελλάδας (ΣΕΠΕ), η νομοθεσία θα παρέχει στους ασθενείς το δικαίωμα πρόσβασης στα προσωπικά τους δεδομένα υγείας σε κάθε σύστημα υγειονομικής περίθαλψης στην Ε.Ε. (πρωτογενής χρήση) και θα επιτρέπει στους επαγγελματίες της υγείας να έχουν πρόσβαση σε δεδομένα σχετικά με τους ασθενείς τους, αλλά μόνο όσα κρίνονται αυστηρώς απαραίτητα ανά περίσταση. Η πρόσβαση θα περιλαμβάνει το ιατρικό ιστορικό ασθενών, ηλεκτρονικές συνταγές, ιατρικές απεικονίσεις και εργαστηριακά αποτελέσματα.
Κάθε χώρα θα πρέπει να δημιουργήσει εθνικές υπηρεσίες πρόσβασης σε δεδομένα υγείας, με βάση την πλατφόρμα MyHealth@EU. Η νομοθεσία προβλέπει, επίσης, κανόνες σχετικά με την ποιότητα και την ασφάλεια των δεδομένων για τους παρόχους συστημάτων ηλεκτρονικών μητρώων υγείας στην Ε.Ε., οι οποίοι θα ελέγχονται από τις εθνικές εποπτικές αρχές.
Επιπλέον, συγκεντρωτικά δεδομένα υγείας θα μπορούν να ανταλλάσσονται για ερευνητικούς σκοπούς, π.χ. για τον καρκίνο και τις σπάνιες νόσους. Ταυτόχρονα, ισχυρές δικλείδες για την προστασία της ιδιωτικής ζωής θα διέπουν τον τρόπο και τον σκοπό ανταλλαγής ευαίσθητων δεδομένων
Έλεγχος των δεδομένων
Η έκθεση, η οποία θα αποτελέσει τη διαπραγματευτική εντολή του Κοινοβουλίου στις συνομιλίες με το Συμβούλιο σχετικά με την τελική μορφή της νομοθεσίας, εγκρίθηκε στην ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου με 516 ψήφους υπέρ, 95 κατά και 20 αποχές.
“Ο νέος ευρωπαϊκός χώρος δεδομένων για την υγεία (EHDS) θα δώσει τη δυνατότητα στους πολίτες να ελέγχουν τα προσωπικά τους δεδομένα υγείας και θα διευκολύνει την ασφαλή ανταλλαγή τους για ερευνητικούς και μη κερδοσκοπικούς σκοπούς”, αναφέρει το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Διαμοίραση δεδομένων
Το σύστημα EHDS θα επιτρέψει την ανταλλαγή συγκεντρωτικών δεδομένων υγείας, π.χ. σχετικά με παθογόνους παράγοντες, υγειονομική ασφάλιση και επιστροφές εξόδων, γενετικά δεδομένα και πληροφορίες μητρώου δημόσιας υγείας, για λόγους δημόσιου συμφέροντος, συμπεριλαμβανομένων των σκοπών έρευνας, καινοτομίας, χάραξης πολιτικής, εκπαίδευσης και ασφάλειας των ασθενών (δευτερογενής χρήση). Η ανταλλαγή δεδομένων για διαφημίσεις ή για την αξιολόγηση των ασφαλιστικών αιτημάτων θα απαγορεύεται.
Οι ευρωβουλευτές θέλουν οι ασθενείς να έχουν περισσότερο έλεγχο επί του τρόπου με τον οποίο οι πάροχοι υγειονομικής περίθαλψης χρησιμοποιούν τα δεδομένα τους. Προτείνουν ένα σύστημα εξαίρεσης προσώπων από τη δευτερογενή χρήση των περισσότερων δεδομένων υγείας και απαιτούν να είναι υποχρεωτική η ρητή συγκατάθεση του ασθενούς για τη δευτερογενή χρήση ορισμένων ευαίσθητων δεδομένων, π.χ. γενετικών και γονιδιωματικών πληροφοριών.
Το Κοινοβούλιο έχει, επίσης, ως στόχο να επεκτείνει τον κατάλογο περιπτώσεων δευτερεύουσας χρήσης που θα απαγορευθούν, για παράδειγμα στην αγορά εργασίας ή στις χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες.
Τα δεδομένα, που ανταλλάσσονται για ερευνητικούς σκοπούς, θα πρέπει να οδηγούν στην ανάπτυξη νέων φαρμάκων ή άλλων προϊόντων και υπηρεσιών υγειονομικής περίθαλψης. Οι ευρωβουλευτές θέλουν να διασφαλίσουν ότι όλες οι ευρωπαϊκές χώρες λαμβάνουν επαρκή χρηματοδότηση για την προστασία της δευτερογενούς χρήσης των δεδομένων, καθώς και ότι θα αποφευχθεί η ενεργοποίηση περιορισμών πνευματικής ιδιοκτησίας ή εμπορικών απορρήτων.
