Η χρονιά ξεκίνησε με αρκετές διαταραχές, τόσο από γεωπολιτικής άποψης, όσο και από την κλιματική αλλαγή και δείχνει ότι θα χαρακτηρισθεί ως μία ακόμα χρονιά έντονων μεταβολών. Οι εχθροπραξίες στην Μαύρη Θάλασσα μπήκαν στο τρίτο έτος και δεν διαφαίνεται κάποια διάθεση για ειρήνη στην περιοχή, οι συνεχείς επιθέσεις κατά πλοίων που διέρχονται την Ερυθρά θάλασσα συνεχίζονται με αμείωτο ρυθμό, παρά την παρουσία ισχυρού ναυτικού στόλου, ενώ στην Μέση Ανατολή οι εχθροπραξίες στην Γάζα έχουν επιφέρει σημαντική ανθρωπιστική κρίση, χωρίς να διαφαίνεται κάποια μακροχρόνια ειρηνευτική λύση.
Παράλληλα, ο πλανήτης βιώνει έντονα προβλήματα από την κλιματική αλλαγή, τόσο λόγω των ακραίων φυσικών φαινομένων και των επιπτώσεων που αυτά επιφέρουν στην αγροτική παραγωγή, στην κατανάλωση ενέργειας κλπ, όσο και των αλλαγών που παρατηρούνται στις διαδρομές των φορτίων, απόρροια αυτού του φαινομένου.
Ταυτόχρονα έχουμε και καινούριες παραμέτρους, όπως είναι η υλοποίηση του σχεδίου EU ETS στην ΕΕ, σε μία προσπάθεια ενεργούς και έμπρακτης συνεισφοράς στην απανθρακοποίηση.
Όσον αφορά την προσφορά πλοίων, διανύουμε την τρίτη συνεχόμενη χρονιά με περιορισμένο αριθμό παράδοσης νέων πλοίων, σε σύγκριση με το παρελθόν, ενώ ταυτόχρονα εκτιμάται ότι θα έχουμε μικρό αριθμό πλοίων παλαιάς τεχνολογίας να αποσύρονται από την ενεργό δράση.
Οι παρενέργειες από τα ανωτέρω συνοψίζονται ως ακολούθως:
-Περιορισμένες διελεύσεις από την Διώρυγα του Σουέζ, ενισχύοντας τα τονομίλια από την παράκαμψη μέσω του Ακρωτηρίου της Καλής Ελπίδας
-Αυξημένες ροές φορτίων σιτηρών από την Λατινική Αμερική και τον Μισσισσιπή, ως αντιστάθμισμα των περιορισμένων εξαγωγών από την Μαύρη Θάλασσα
-Πιθανή μετατόπισή φορτηγών πλοίων νέας τεχνολογίας (eco type) στον Ατλαντικό Ωκεανό, ως αντιστάθμισμα των επιβαρύνσεων αγοράς carbon credits; το γεγονός αυτό θα αυξήσει την δραστηριότητα πλοίων παλαιάς τεχνολογίας στο νότιο ημισφαίριο
-Περιορισμένες διελεύσεις από την Διώρυγα του Παναμά, λόγω έλλειψης υδάτων, ενισχύοντας τα τονομίλια από την πλεύση μέσω των Στενών του Μαγγελάνου
-Αύξηση στον βαθμό χρήσης του υπάρχοντος στόλου (fleet utilization) με απότομη αύξηση σε ναύλους και αξίες πλοίων μετά από μια μικρή θετική μεταβολή της ζήτησης
Η ζήτηση πρώτων υλών είναι σε ικανοποιητικό επίπεδο, οπότε οι προοπτικές για τούς ναύλους ξηρού φορτίου, με γνώμονα τις ανωτέρω παρενέργειες, είναι θετικές για το τρέχον έτος.
Μεσομακροπρόθεσμες προοπτικές
Σε μία προσπάθεια να χαρτογραφηθούν οι μελλοντικές ροές φορτίων και οι μελλοντικές πηγές ζήτησης, λαμβάνοντας υπόψη τις επενδύσεις που πραγματοποιούνται ανά την υφήλιο, παρατηρούμε ότι η μεγαλύτερη αύξηση του εμπορίου πρώτων υλών στην επόμενη δεκαετία θαπροέλθει από το Νότιο Ημισφαίριο, και συγκεκριμένα από την υποΣαχάρια Αφρική, τις χώρεςπου περιβρέχονται από τον Ινδικό Ωκεανό, όπως και από τις χώρες της ΝΑ Ασίας. Στο τόξο αυτόπεριλαμβάνονται μεγάλες – πληθυσμιακά – χώρες / περιοχές (Ινδία, Πακιστάν, Νότιος Αφρική,Μέση Ανατολή κλπ), όπως και χώρες που είναι απομονωμένες για μεγάλο διάστημα από τοπαγκόσμιο εμπόριο, πχ το Ιράν.
Η αναμενόμενη αύξηση του εμπορίου ενισχύεται από δημογραφικά στατιστικά (η ευρύτερη περιοχή κατοικείται από 3+ δις κόσμο, ως επι το πλείστον νέο σε ηλικία), από το γεγονός ότι υπάρχει πληθώρα κοιτασμάτων πρώτων υλών σε διαθεσιμότητα και προσβασιμότητα, από το γεγονός ότι υπάρχει σημαντική δυνατότητα χρηματοδότησης του εμπορίου, από τις μεγάλες επενδύσεις σε λιμένες και σε υλικοτεχνική υποστήριξη (logistics), για την επίγεια διακίνηση προϊόντων και από τις μεγάλες επενδύσεις στις επικοινωνίες, που διευκολύνουν τις εμπορικές πράξεις.
Επιπροσθέτως, υπάρχουν και γεωπολιτικά χαρακτηριστικά που ενισχύουν την εμπορική δραστηριότητα στην περιοχή αυτή, παράδειγμα οι σημαντικές επενδύσεις από την Κίνα στις χώρες της Ν.Α. Ασίας (Μαλαισία, Ινδονησία, Ταϊλάνδη, Βιετνάμ) με απώτερο στόχο τον έμμεσο έλεγχο των χωρών αυτών (από οικονομικής πλευράς), μιας και οι χώρες αυτές βρίσκονται στην είσοδο της θάλασσας της Νότιας Κίνας (South China sea), που αποτελεί μια περιοχή υψίστης γεωπολιτικής σημασίας για την Κίνα.
Αναλύοντας τα χαρακτηριστικά των λιμένων της ευρύτερης περιοχής και την προσβασιμότητα σε αυτούς, μπορεί να διαμορφώσει κανείς γνώμη για τις προδιαγραφές των πλοίων που θα είναι ανταγωνιστικά και που θα εξυπηρετήσουν καλύτερα τις ανάγκες των ναυλωτών.
Εάν επαληθευτεί το ανωτέρο σενάριο, θα βρεθούμε σε μια κατάσταση όπου θα διακινούνται μεγάλες ποσότητες πρώτων υλών σε μια σχετικά περιορισμένη περιοχή, μειώνοντας σε κάποιο βαθμό τα τονομίλια, ενώ δεν αποκλείεται να δημιουργηθούν τακτικές γραμμές (liner trades) διαμέσου του Ινδικού Ωκεανού, εξυπηρετώντας την διακίνηση πρώτων υλών.
Όσον αφορά τα εμπορεύματα, η ζήτησή τους στην συγκεκριμένη περιοχή θα αυξηθεί σημαντικά, τόσο λόγω της ανάγκης για ενέργεια (βλέπε κάρβουνο), όσο και για λόγους διατροφής.
Διανύουμε μια περίοδο έντονων αλλαγών και αναταράξεων, αλλά το μέλλον για την φορτηγό ναυτιλία διαμηνύεται αισιόδοξο. Ας μην ξεχνάμε ότι η θάλασσα ευεργετείται σε περιόδους έντονων μεταβολών.
