Η έκδοση του πίνακα αποτελεσμάτων της ΕΕ για τις βιομηχανικές επενδύσεις σε Ε&Α για το 2022, που δημοσιεύτηκε σήμερα από την Επιτροπή, δείχνει ότι η ευρωπαϊκή βιομηχανία επανέρχεται σε καλό δρόμο όσον αφορά τις επενδύσεις σε έρευνα και ανάπτυξη, καθώς οι επενδύσεις αυξήθηκαν κατά 8,9 % το 2021 έναντι μείωσης κατά 2,2 % λόγω της πανδημίας το 2020.
Η ΕΕ παραμένει ο παγκόσμιος ηγέτης σε επενδύσεις σε Ε&Α από τον τομέα της αυτοκινητοβιομηχανίας, όπου ο μετασχηματισμός προς τα ηλεκτρικά οχήματα και η ψηφιοποίηση βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη, τόσο σε καθιερωμένες όσο και σε νεότερες εταιρείες. Ο πίνακας αποτελεσμάτων δείχνει επίσης ευρεία τομεακή διαφοροποίηση για την ΕΕ, ιδίως σε σύγκριση με τις ΗΠΑ, όπου οι επενδύσεις σε έρευνα και ανάπτυξη επικεντρώνονται σε μεγάλο βαθμό στις τεχνολογίες πληροφοριών και επικοινωνιών (ΤΠΕ).
Σε παγκόσμιο επίπεδο, οι επενδύσεις του ιδιωτικού τομέα σε Ε&Α αυξήθηκαν σημαντικά, πάνω από τα επίπεδα που είχαν πριν από την πανδημία (κατά 14,8 % το 2021 έναντι του 2020). Για πρώτη φορά από τον πίνακα αποτελεσμάτων του 2004, οι συνολικές επενδύσεις σε Ε&Α από τις 2500 κορυφαίες επιχειρήσεις παγκοσμίως υπερέβησαν το ένα τρισεκατομμύριο ευρώ (1094 δισεκατομμύρια ευρώ). Μια σημαντική αλλαγή είναι ότι οι κινεζικές επιχειρήσεις του πίνακα αποτελεσμάτων έχουν πλέον αθροιστικά ελαφρώς μεγαλύτερο μερίδιο επί του παγκόσμιου συνόλου απ᾽ ό,τι οι επιχειρήσεις της ΕΕ (17,9 % για τις κινεζικές και 17,6 % για τις επιχειρήσεις της ΕΕ, αντίστοιχα). Το μερίδιο των αμερικανικών επιχειρήσεων, που είναι και το μεγαλύτερο, αυξήθηκε στο 40,2 % του παγκόσμιου συνόλου.
Περαιτέρω εμβάθυνση του παγκόσμιου τεχνολογικού αγώνα δρόμου
Ο πίνακας αποτελεσμάτων αναδεικνύει την εντατικοποίηση του παγκόσμιου τεχνολογικού αγώνα δρόμου στους τέσσερις βασικούς τομείς, οι οποίοι αντιπροσωπεύουν πάνω από τα τρία τέταρτα του συνόλου της εταιρικής Ε&Α του πίνακα: παραγωγή ΤΠΕ (22,6 %), βιομηχανίες υγείας (21,5 %), υπηρεσίες ΤΠΕ (19,8 %) και αυτοκινητοβιομηχανία (13,9 %).
Οι ρυθμοί αύξησης της Ε&Α των επιχειρήσεων των ΗΠΑ και της Κίνας — 16,5 % και 24,9 % αντίστοιχα — συνέχισαν να υπερβαίνουν τους αντίστοιχους ρυθμούς των αντίστοιχων επιχειρήσεων στην ΕΕ, διότι οι αμερικανικές επιχειρήσεις που περιλαμβάνονται στον πίνακα αποτελεσμάτων κατέχουν ηγετική θέση σε ό,τι αφορά την Ε&Α στους τομείς των ΤΠΕ (τόσο ως παραγωγοί όσο και ως πάροχοι υπηρεσιών) και της υγείας, ενώ οι κινεζικές επιχειρήσεις του πίνακα αποτελεσμάτων βρίσκονται μπροστά από την ΕΕ όχι μόνο ως παραγωγοί ΤΠΕ, αλλά και στον τομέα των υπηρεσιών ΤΠΕ. Ο αριθμός των κινεζικών επιχειρήσεων που περιλαμβάνονται στον πίνακα αποτελεσμάτων υπερτριπλασιάστηκε την τελευταία δεκαετία (από 176 το 2011 σε 678 το 2021), εκτοπίζοντας τις επιχειρήσεις της ΕΕ και της Ιαπωνίας από πιο παραδοσιακούς τομείς της μεταποίησης.
Ενθαρρυντικές τάσεις και πολιτικές
Πολλά κράτη μέλη της ΕΕ έχουν σημαντικούς παίκτες Ε&Α σε τομείς όπως η αεροδιαστημική, η αμυντική και η χημική βιομηχανία, επιπλέον των κλάδων της αυτοκινητοβιομηχανίας, των ΤΠΕ και της υγείας. Μεταξύ των 1000 κορυφαίων επιχειρήσεων της ΕΕ περιλαμβάνεται σημαντικός αριθμός μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων (ΜΜΕ) από τους τομείς της υγείας και των ΤΠΕ που παρουσίασαν ελπιδοφόρα ανάπτυξη της Ε&Α το 2021. Πρόκειται για ένα ευπρόσδεκτο μήνυμα για σημαντικές ομάδες-στόχους του νέου ευρωπαϊκού θεματολογίου καινοτομίας, το οποίο, μεταξύ άλλων, αφορά την κλιμάκωση και την ανάπτυξη αναδυόμενων υπερπροηγμένων τεχνολογιών και καινοτόμων τεχνολογιών και προκαλεί δευτερογενείς επιπτώσεις μεταξύ τομέων με την υποστήριξη του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Καινοτομίας. Η επικαιροποιημένη βιομηχανική στρατηγική προωθεί επίσης τις πολιτικές καινοτομίας στην ευρεία βιομηχανική βάση στην Ευρώπη, συμπεριλαμβανομένων των τομέων υψηλής τεχνολογίας.
Η κατάταξη των επιχειρήσεων του πίνακα αποτελεσμάτων βάσει των διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας στις πράσινες τεχνολογίες και στις τεχνολογίες κυκλικής οικονομίας δείχνει ότι οι επιχειρήσεις της ΕΕ και των ΗΠΑ πρωτοπορούν σε διπλώματα ευρεσιτεχνίας υψηλής αξίας, ενώ η ΕΕ προηγείται επίσης σε εφευρέσεις που σχετίζονται με την κυκλικότητα.
Η έκθεση του 2022 αναλύει επίσης τις επιδόσεις στους σχετικούς Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης (ΣΒΑ) του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών. Οι επιχειρήσεις της ΕΕ πέτυχαν τις υψηλότερες βαθμολογίες στους περισσότερους ΣΒΑ και σημείωσαν πρόοδο από πέρυσι. Από τομεακή σκοπιά, οι επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στους τομείς της αυτοκινητοβιομηχανίας και των χημικών προϊόντων πέτυχαν κατά μέσο όρο υψηλή πρόοδο όσον αφορά τους ΣΒΑ. Η επανεξέταση αποκαλύπτει επίσης τις μεγάλες δυνατότητες που προσφέρουν οι υπερπροηγμένες τεχνολογικές λύσεις για την αντιμετώπιση των παγκόσμιων προκλήσεων.
Εταιρικό Επιχειρηματικό Κεφάλαιο
Ως νέα πτυχή των στρατηγικών εταιρικής καινοτομίας, αναλύθηκε επίσης το εταιρικό επιχειρηματικό κεφάλαιο (CVC). Το εταιρικό επιχειρηματικό κεφάλαιο αυξάνεται σταθερά τα τελευταία 20 χρόνια και χρησιμοποιείται πλέον από τα δύο τρίτα των επιχειρήσεων του πίνακα αποτελεσμάτων. Η Ε&Α και το εταιρικό επιχειρηματικό κεφάλαιο αλληλοσυμπληρώνονται και αλληλοϋποστηρίζονται, ιδίως στους τομείς των ΤΠΕ και της υγείας. Το εταιρικό επιχειρηματικό κεφάλαιο των επιχειρήσεων της ΕΕ ανέρχεται σε περίπου το ήμισυ του αντίστοιχου κεφαλαίου των επιχειρήσεων από τις ΗΠΑ. Επιπλέον, το 80 % των κεφαλαίων από επιχειρήσεις με έδρα στην ΕΕ διοχετεύεται σε νεοφυείς επιχειρήσεις με έδρα στις ΗΠΑ, γεγονός που προκαλεί σημαντικές δευτερογενείς επιπτώσεις.
Ιστορικό
Ο πίνακας αποτελεσμάτων για τη βιομηχανική Ε&Α στην ΕΕ δημοσιεύεται κάθε έτος από το 2004 – η παρούσα είναι η 19η έκδοση. Παρέχει τις πλέον πρόσφατες οικονομικές και χρηματοδοτικές πληροφορίες με βάση τους πλέον πρόσφατους δημοσιευμένους ελεγμένους λογαριασμούς των 2 500 κορυφαίων επενδυτών Ε&Α παγκοσμίως, συμπεριλαμβανομένων των 1 000 κορυφαίων επενδυτών με έδρα στην ΕΕ.
Μαζί με τον πίνακα αποτελεσμάτων, η Επιτροπή δημοσιεύει την επισκόπηση του 2022 σχετικά με τις επενδυτικές τάσεις στη βιομηχανική Ε&Α στην ΕΕ. Μολονότι τα στοιχεία του πίνακα αποτελεσμάτων δεν δείχνουν ακόμη την επίδραση του πολέμου στην Ουκρανία, η επισκόπηση αναφέρει κάποια πρώιμα σημάδια ανάδρασης, όπως καθυστερήσεις σε ορισμένα υφιστάμενα έργα Ε&Α στον τομέα της αεροδιαστημικής και της άμυνας, των κατασκευών, της βιομηχανίας υγείας και της αυτοκινητοβιομηχανίας. Ορισμένες εταιρείες δήλωσαν επίσης ότι ξεκίνησαν νέα έργα Ε&Α ως άμεση συνέπεια του πολέμου. Η επισκόπηση του 2022 σχετικά με τις επενδυτικές τάσεις στη βιομηχανική Ε&Α στην ΕΕ απεστάλη στους 1 000 κορυφαίους επενδυτές Ε&Α της ΕΕ που περιλαμβάνονται στον πίνακα αποτελεσμάτων του 2021