Δικηγόρος παρ’ Αρείω Πάγω
Διαπιστ. Διαμεσολαβήτρια ΥΔΔΑΔ
Υπεύθυνη Προστασίας Δεδομένων/ D.P.O.
Καλοκαίρι! Η αγαπημένη εποχή για τους περισσότερους από μας. Όλοι θέλουμε να σταματήσουμε για λίγο το χρόνο της καθημερινότητας και να απολαύσουμε τις πανέμορφες παραλίες της χώρας μας. Με το πέρασμα των χρόνων όμως παρατηρούμε πως η «εκμετάλλευση» των παραλιών έχει ουσιαστικά μετατραπεί σε παρεμπόδιση του δικαιώματος ελεύθερης πρόσβασης των πολιτών στον αιγιαλό.
Τι και αν κάθε χρόνο ακούμε για βελτιστοποίηση των μέτρων, για αυστηροποίηση του πλαισίου, στην ουσία παρατηρούμε ότι η ελεύθερη πρόσβαση στην παραλία είναι ένας καλοκαιρινός μύθος.
Σύμφωνα με το άρθρο 6 του Ν. 5092/2024, ήτοι του νέου νόμου για τους όρους αξιοποίησης της δημόσιας περιουσίας στις παραθαλάσσιες περιοχές: Ο αιγιαλός και η παραλία ανήκουν στη δημόσια κτήση και είναι κοινόχρηστα πράγματα, τα οποία προστατεύει και διαχειρίζεται η Κτηματική Υπηρεσία.
Κύριος προορισμός των κοινόχρηστων πραγμάτων της παρ.1 είναι η ελεύθερη και ακώλυτη πρόσβαση του κοινού προς αυτά, καθώς και η επικοινωνία της ξηράς με τη θάλασσα, λιμνοθάλασσα, λίμνη ή ποταμό. Η παραχώρηση των πραγμάτων αυτών επιτρέπεται μόνο κατά χρήση, σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία.
Απαγορεύεται η κατασκευή κτισμάτων και εν γένει η τοποθέτηση κατασκευασμάτων, καθώς και οιαδήποτε μεταβολή χωρίς άδεια ή καθ’ υπέρβαση αυτής ή με άδεια που εκδόθηκε παράνομα στον αιγιαλό, την παραλία, την όχθη, την παρόχθια ζώνη, το υδάτινο στοιχείο, τον πυθμένα και το υπέδαφος του βυθού της θάλασσας, λιμνοθάλασσας, λίμνης και της κοίτης πλεύσιμου ποταμού, πλην αυτών που προβλέπονται στα άρθρα 12, 12Α, 13Α, 14, 14Α και 30 του ν. 2971/2001 (Α’ 285).
Σύμφωνα μάλιστα με το νέο νόμο ο παραχωρησιούχος (όσοι δηλαδή με σύμβαση εκμεταλλεύονται υπό τους όρους του νόμου τον αιγιαλό) έχουν τις εξής υποχρεώσεις σύμφωνα με τον ως άνω νόμο-άρθρο 8 (ενδεικτικά αναφέρονται κάποιες από τις υποχρεώσεις του άρθρου):
α) Να διασφαλίζουν την ελεύθερη, απρόσκοπτη και ασφαλή διέλευση του κοινού στον αιγιαλό και την παραλία.
β) Να διασφαλίζουν τη χρήση του αιγιαλού και της παραλίας για άτομα με αναπηρία που προβλέπεται με την απόφαση της παρ. 1 του άρθρου 9, εγκαθιστώντας ειδικές πλατφόρμες για την εξυπηρέτηση ατόμων με αναπηρία, αν αυτές δεν έχουν εγκατασταθεί με μέριμνα του οικείου δήμου. Στην περίπτωση αυτή, ο παραχωρησιούχος συμψηφίζει τις δαπάνες για εγκατάσταση, συντήρηση και επισκευή των πλατφορμών, με το αντάλλαγμα της παραχώρησης.
γ) Να περιορίζουν την ανάπτυξη των ομπρελών, ξαπλωστρών και θαλάσσιων μέσων αναψυχής και λοιπών κινητών στοιχείων σε ποσοστό του εμβαδού της παραχωρούμενης έκτασης που δεν υπερβαίνει το εξήντα τοις εκατό (60%) ή το τριάντα τοις εκατό (30%), αν πρόκειται για προστατευόμενο αιγιαλό και παραλία της παρ.1 του άρθρου 4, ώστε να διασφαλίζονται η διέλευση του κοινού κάθετα και παράλληλα προς τη θάλασσα και η ύπαρξη ελεύθερης ζώνης από την ακτογραμμή πλάτους τουλάχιστον τεσσάρων (4) μέτρων.
δ) Να διατηρούν καθημερινά καθαρό το παραχωρούμενο τμήμα αιγιαλού και παραλίας.
ε) Να αναρτούν σε εμφανές σημείο στον αιγιαλό ή την παραλία πινακίδα, η οποία επιτρέπει στο κοινό να έχει πρόσβαση, με ηλεκτρονικό τρόπο σύμφωνα με το άρθρο 16, περί συστήματος ηλεκτρονικών καταγγελιών, στα προσδιοριστικά στοιχεία της παραχώρησης, όπως τις συντεταγμένες, τον αριθμό της απόφασης παραχώρησης, τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις του κοινού και του παραχωρησιούχου και το διάγραμμα της παραχώρησης.
Ένα μικρό οδοιπορικό στις παραλίες μας καταδεικνύει ότι στην πλειονότητα των περιπτώσεων τίποτα από τις ως άνω επιταγές δεν ισχύουν, καθώς οι χώροι έχουν καταληφθεί από τους ιδιώτες, με εγκαταστάσεις τεράστιες, με μη δυνατότητα ελεύθερης πρόσβασης στην παραλία από τον απλό πολίτη και δη από άτομα με αναπηρία.
Είναι λυπηρό! Είναι για ακόμα μια φορά λυπηρό να βλέπεις πως στην Ελλάδα υπάρχουν νόμοι, οι οποίοι δεν εφαρμόζονται.
Δεν χρειάζονται drones για να αξιολογήσει κανείς την κατάσταση και να διαπιστώσει πως το πλαίσιο μέτρων προστασίας ΔΕΝ ΤΗΡΕΙΤΑΙ ΣΤΗΝ ΠΛΕΙΟΝΟΤΗΤΑ ΤΩΝ ΠΕΡΙΠΤΩΣΕΩΝ!
Παρκάρεις το αμάξι σου για να πας σε μια παραλία και τις περισσότερες φορές (αφού σου αποκλείσουν τη δυνατότητα να παρκάρεις πλησίον, λόγω «ιδιωτικού χώρου») πρέπει να περπατήσεις χιλιόμετρα για να βρεις ένα ελεύθερο κενό και να στρώσεις την πετσέτα σου.
Ειδεμή θα πρέπει να έχεις «ρεζερβέ» ξαπλώστρα στο beach bar με ελάχιστες καταναλώσεις που ξεπερνούν κατά πολύ την λογική της σύγχρονης οικονομίας της Ελλάδας! Και αναρωτιέσαι: στη σύγχρονη Ελλάδα που έχει την ανεργία στα ύψη, οι νέοι μεταναστεύουν στο εξωτερικό για να επιβιώσουν και ο κατώτατος μισθός είναι ο χαμηλότερος στην Ευρώπη… σε αυτήν λοιπόν την Ελλάδα η ελάχιστη κατανάλωση της ξαπλώστρας είναι πχ 50 ευρώ (ένας συχνός αριθμός ύψους ελάχιστης κατανάλωσης) και υπάρχει υπερπληρότητα από τους Έλληνες;;;
Στην υγειά μας βρε παιδιά!
Αξιομνημόνευτο είναι το σύστημα ηλεκτρονικών καταγγελιών μέσω QR – CODE που δύναται η δυνατότητα στον πολίτη να πράξει, όπως προβλέπεται στο άρθρο 16 του οικείου νόμου.
Εν μέσω αυτής της κατάστασης των φάσεων και των αντιφάσεων καλούμαστε να ζήσουμε το καλοκαίρι του 2024 στην Ελλάδα. Στην όμορφη μας Ελλάδα, με τις ξεχωριστές της παραλίες, που έχουμε ΟΛΟΙ το δικαίωμα να απολαύσουμε.
Καλό Καλοκαίρι!
