Του Άρη Αμπατζή
Τι ευφάνταστο ευθυμογραφικό κείμενο θα μπορούσε να προκύψει αν έβαζε κανείς τη φαντασία του να δουλέψει πάνω στο ενδεχόμενο, να έχουν λέει συμπράξει ο Ιάκωβος Καμπανέλλης και ο Αζίζ Νεσίν για να μας πουν τι ακριβώς συνέβη και τι δεν συνέβη και γιατί δεν συνέβη στο μεγάλο τσαντίρι που εστήθη στην Αθήνα και έφερε τον βαρύγδουπο, πλην όμως κούφιο -ξέρετε τώρα εσείς ποιος γδούπος βγαίνει κούφιος- τίτλο «Ε΄ Ελληνοτουρκικό Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας».
«Τι έγινε βρε παιδιά» θα φώναζε εις εκ των πρωταγωνιστών καθώς θα τον είχαν σπρώξει από τα παρασκήνια πάνω στη σκηνή του μεγάλου τσίρκου. Και θα άρχιζαν να εκτυλίσσονται τα ξεκαρδιστικά προϊόντα της φαντασίας του Καμπανέλλη και του Νεσίν, οι οποίοι θα επιχειρούσαν με διάφορους τρόπους να απαντήσουν στο ερώτημα του πρωταγωνιστή. Πόση φαντασία θα έπρεπε να έχουν για να διατυπώσουν την απάντηση που θα ήταν το «τίποτα»; Ναι, διότι αυτό που ο πρωθυπουργός της Ελλάδας και ο πρόεδρος της Τουρκίας είπαν στους καλεσμένους των δηλώσεών τους στις 7 Δεκεμβρίου, αυτό που επίσης επανέλαβαν στην επίσης βαρυγδοποτάτη «Διακήρυξη των Αθηνών περί Σχέσεων Φιλίας και Καλής Γειτονίας» ήταν το «τίποτα».
Επιπρόσθετα, η «Διακήρυξη του τίποτα» ανακοινώθηκε με έναν τρόπο εντελώς τουρκικό! Πράγμα μάλιστα που ισχύει και για το -πρωτότυπο- αγγλικό κείμενο και για το ελληνικό και το τουρκικό. Μπορείτε να μη διαβάσετε καθόλου το κείμενο ή κι αν το διαβάσετε, μπορείτε να το διαγράψετε απ’τη μνήμη σας και το χαρτί να το πετάξετε στα σκουπίδια και να κρατήσετε την προτελευταία παράγραφο, η οποία ουσιαστικά είναι η τελευταία παράγραφος, αφού η επόμενη είναι η κλασσική διαδικαστική που λέει πού υπογράφηκε το κείμενο και ότι σε περίπτωση διαφωνίας, υπερισχύει το αγγλικό κείμενο.
Το φαινόμενο «πετάς το κείμενο και διαβάζεις μόνο την τελευταία παράγραφο» ισχύει σε κάθε είδους τουρκικό κείμενο, πράγμα που σχετίζεται με τη δομή του συντακτικού της τουρκικής γλώσσας. Απλώς η πράξη, το ρήμα στην προκειμένη περίπτωση, είναι πάντα στο τέλος. Βασικός κανόνας ανάγνωσης τουρκικών κειμένων.
Η (προ)τελευταία αυτή παράγραφος δηλώνει δίχως να αφήνει κανένα περιθώριο αμφισβήτησης ότι στις 7 Δεκεμβρίου 2023 στο Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας στην Αθήνα δεν έγινε απολύτως τίποτα. Είναι το μόνο ουσιαστικό σημείο της Διακήρυξης: «Αυτή η Διακήρυξη δεν αποτελεί διεθνή συμφωνία, δεσμευτική για τα Μέρη κατά το διεθνές δίκαιο. Καμία πρόνοια της Διακήρυξης αυτής δεν πρέπει να ερμηνεύεται ότι παράγει νομικά δικαιώματα ή υποχρεώσεις για τα Μέρη».
Και το τελετουργικό είχε ενδιαφέρον, αφού ήταν προσαρμοσμένο στο Ανατολικό τελετουργικό τυπικό! Τι σημαίνει αυτό; Σημαίνει ότι εισακούστηκαν οι επιθυμίες του προεδροκράτορα της Τουρκίας, μετά τις δηλώσεις των δύο ηγετών, προς Αλάχ, να μην υπάρξουν ερωτήσεις δημοσιογράφων. Μίλησαν οι δυο ηγέτες και στο τέλος, άρχισαν να αυτοχειροκροτούνται για να ξεσπάσει στη συνέχεια και το χειροκρότημα των υπόλοιπων παραβρισκόμενων στην αίθουσα.
Μπορεί οι διάφοροι σχολιαστές να σχολιάζουν ποικιλοτρόπως τα όσα έγιναν. Άλλοι λένε ότι η Διακήρυξη υποθηκεύει τις ελληνικές θέσεις. Το ίδιο λένε και οι αντίστοιχοι Τούρκοι από την άλλη πλευρά, για τις θέσεις της Τουρκίας. Λευκή σελίδα, νέα «άνοιξη» στις Ελληνοτουρκικές σχέσεις, ελπίδες και πολλά άλλα, ανάλογα με τα γούστα του και το ρόλο του διατυπώνει ο καθένας.
Ωστόσο δεν υπάρχει ούτε λόγος ανησυχίας, αλλά ούτε και λόγος ευφορίας ή δυστυχίας. Λόγοι ευθυμίας όμως υπάρχουν, αν παρακολουθώντας κάποιος τα σχετικά με την πέμπτη σύνοδο του Ελληνοτουρκικού Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας λάβει υπόψη του ότι αυτό έγινε για να μη γίνει τίποτα. Αφού όταν γίνεται κάτι, αυτό αναγκαστικά είναι αρνητικό κι αφού στις δύο πλευρές του τραπεζιού του Ανώτατου Συμβουλίου κάθονται τεμπέληδες παίχτες που δεν κάνουν αυτά που πρέπει να κάνουν, το προτιμότερο είναι να μη γίνεται τίποτα. Αυτά που έπρεπε να κάνουν, τα έχουν κάνει μόνο αυτοί που κυβερνούσαν στη δεκαετία του 30 και του 80 στις δύο χώρες και δημιούργησαν Ελληνοτουρκικό έργο.
Το τίποτα είναι θετικό. Το τίποτα είναι αυτό που απαιτεί η αγαστή και επιθυμητή συμμαχική συνεργασία. Αν η συμμαχική συνεργασία χρειαστεί όχι το τίποτα, αλλά κάτι άλλο, θα το παραγγείλει και αυτό. Προς το παρόν απαιτείτο το τίποτα. Μέχρι νεωτέρας, βολευτείτε μαυτό. Άσε που το πράμα προσφέρεται και για φιλοσοφικό στοχασμό, αφού απ’όλα αυτά προκύπτει ότι το τίποτα δεν είναι μόνο τίποτα!
