Αν και τα πανεπιστημιακά ιδρύματα συχνά θεωρούνται αποστασιοποιημένα από τις σύγχρονες προκλήσεις, η συμβολή τους στην επίλυση κρίσιμων κοινωνικοπολιτικών ζητημάτων είναι ουσιαστική, τόσο στην Ελλάδα όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Μπορεί η οικονομική επιστήμη να προσφέρει λύσεις στις προκλήσεις της βιώσιμης ενέργειας; Η Δρ Στέλλα Τσάνη είναι μία ακαδημαϊκός που γεφυρώνει την έρευνα με την πράξη στους τομείς της ενέργειας και του περιβάλλοντος, επενδύοντας παράλληλα στη νέα γενιά επαγγελματιών του κλάδου, με έμφαση στη γυναικεία παρουσία.
Με πάθος για την κατανόηση του τρόπου με τον οποίο οι οικονομίες λειτουργούν και οι επιλογές που απορρέουν από αυτήν επηρεάζουν το περιβάλλον και την κοινωνία, η Στέλλα, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, εξηγεί: «Μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις στη μετάβαση προς την καθαρή ενέργεια είναι η ευθυγράμμιση των οικονομικών μας συστημάτων με πρακτικές χαμηλών εκπομπών και ρύπων. Η έρευνά μου εστιάζει σε πολιτικές που ενισχύουν βιώσιμες επενδύσεις και ενσωματώνουν τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας στις αγορές, χωρίς να διαταράσσουν τις οικονομίες ή τις κοινότητες.»
Συνδέοντας την επιστημονική έρευνα με την χάραξη πολιτικής που βασίζεται σε στοιχεία
Με στόχο να γεφυρώσει τη θεωρία με την πράξη, η Στέλλα συνδυάζει την αυστηρή ακαδημαϊκή έρευνα με ουσιαστική συμβολή στην ενημερωμένη χάραξη πολιτικής – μεταξύ άλλων μέσω της συνεργασίας της με το Πρόγραμμα Περιβάλλοντος του ΟΗΕ (UNEP) και τη Διακυβερνητική Επιτροπή για την Κλιματική Αλλαγή (IPCC). Παράλληλα, δραστηριοποιείται ενεργά στην υποστήριξη και καθοδήγηση νέων επιστημόνων, ως συμπρόεδρος της Ομάδας Εργασίας για τους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης της Global Young Academy, μιας διεθνούς ακαδημίας νέων επιστημόνων που επιλέγονται με βάση την επιστημονική τους αριστεία και την συνεισφορά τους στη κοινωνία.
Το έργο της έχει οδηγήσει σε πρακτικά αποτελέσματα, συμβάλλοντας στη διαμόρφωση τεκμηριωμένων πολιτικών, στην ενίσχυση της συνεργασίας μεταξύ διαφόρων τομέων και στη δημιουργία των κατάλληλων χρηματοδοτικών εργαλείων για την προώθηση της βιώσιμης ενέργειας. Η συνεργασία της με το UNEP, για παράδειγμα, «αναμένεται να επηρεάσει άμεσα τις χώρες της Μεσογείου, συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας, ώστε να υιοθετήσουν πιο βιώσιμες πρακτικές διαχείρισης των θαλάσσιων και παράκτιων περιοχών, σε άμεση συνάρτηση με τις ενεργειακές πολιτικές.»
«Παράλληλα, η συνεισφορά μου στην ανάλυση πολιτικών καθαρής ενέργειας και ενεργειακών σεναρίων σε εθνικό, ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο παρέχει πρακτικές κατευθύνσεις για τη βελτίωση των στρατηγικών, συνδυάζοντας την οικονομική ανάπτυξη με την περιβαλλοντική προστασία.»
Καλλιεργώντας τις επόμενες γενιές ηγετών της βιωσιμότητας
Σε έναν παραδοσιακά ανδροκρατούμενο τομέα, η Στέλλα ενδυναμώνει τις φοιτήτριές της και χαίρεται να τις βλέπει να προοδεύουν όταν τους δίνεται η δυνατότητα να δημιουργήσουν δίκτυα και να εντοπίσουν λύσεις για τη βιώσιμη ενέργεια: «Αυτό που με εμπνέει περισσότερο είναι χαρακτηριστικά όπως η ανθεκτικότητα, το διανοητικό θάρρος, η ενσυναίσθηση, η φαντασία και η ικανότητα επικοινωνίας σύνθετων ιδεών με τρόπο που μπορεί να οδηγήσει σε κινητοποίηση και δράση.»
Η εκπαίδευση είναι το πάθος της και δηλώνει: «Η ενδυνάμωση της νέας γενιάς βρίσκεται στον πυρήνα του έργου μου. Είναι οι μελλοντικοί ηγέτες, πρωτοπόροι και λήπτες αποφάσεων που θα διαχειριστούν τις προκλήσεις και τις ευκαιρίες της ενεργειακής μετάβασης. Μέσα από την καθοδήγηση, στόχος μου είναι να εμπνεύσω τη νέα γενιά γυναικών επιστημόνων, πολιτικών ηγετών και επιχειρηματιών στον τομέα της καθαρής ενέργειας.»
Πιστεύει, επίσης, ότι οι δράσεις της για την ενδυνάμωση των νέων μπορούν να εφαρμοστούν ευρύτερα σε όλη την Ευρώπη, συμβάλλοντας στην επίτευξη των φιλόδοξων κλιματικών στόχων της ΕΕ: «Ενισχύοντας τις τοπικές κοινότητες, προάγοντας την καινοτομία και παρέχοντας τα κατάλληλα κίνητρα για βιώσιμες επενδύσεις στην ενέργεια, μπορούμε να φέρουμε την ΕΕ πιο κοντά σε μια δίκαιη, πράσινη και ανταγωνιστική μετάβαση.»
Τα Βραβεία EUSEW αναδεικνύουν τους πρωτοπόρους της καθαρής ενέργειας στην Ευρώπη
Η Στέλλα Τσάνη είναι μία από τις τρεις φιναλίστ για τα Ευρωπαϊκά Βραβεία Βιώσιμης Ενέργειας 2025 (EUSEW Awards), στην κατηγορία «Γυναίκα στην Ενέργεια». Το βραβείο αυτό αναγνωρίζει γυναίκες που ηγούνται καινοτόμων δράσεων οι οποίες, εφόσον αναπαραχθούν, μπορούν να συμβάλουν ουσιαστικά στην προώθηση της καθαρής ενεργειακής μετάβασης στην Ευρώπη. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται, επίσης, στις προσπάθειες για την προώθηση της ισότητας των φύλων και των ίσων ευκαιριών στον τομέα της ενέργειας. Μαζί της, υποψήφιες είναι η Sophie Loots από το Βέλγιο και η Carmen Sánchez-Guevara από την Ισπανία.
Η Sophie είναι υπέρμαχος των ενεργειακών συνεταιρισμών βάσης στη Φλάνδρα, ενώ η Carmen έχει αφοσιωθεί στην αντιμετώπιση του φαινομένου της ενεργειακής φτώχειας κατά τους θερινούς μήνες.
Τα Ευρωπαϊκά Βραβεία Βιώσιμης Ενέργειας αναγνωρίζουν εξαιρετικές πρωτοβουλίες και πρόσωπα για τη συμβολή τους στην ενεργειακή αποδοτικότητα και τις ανανεώσιμες πηγές. Οι εννέα φιναλίστ επιλέχθηκαν από επιτροπή εμπειρογνωμόνων και διαγωνίζονται σε τρεις κατηγορίες: Καινοτομία, Τοπική Ενεργειακή Δράση και Γυναίκα στην Ενέργεια. Η τελική επιλογή θα γίνει μέσω διαδικτυακής ψηφοφορίας, η οποία παραμένει ανοιχτή έως την 1η Ιουνίου. Οι νικητές θα ανακοινωθούν στην Τελετή Βράβευσης των EUSEW στις 10 Ιουνίου 2025.
EUSEW 2025
Η Ευρωπαϊκή Εβδομάδα Βιώσιμης Ενέργειας (EUSEW), η σημαντικότερη ετήσια διοργάνωση στην Ευρώπη αφιερωμένη στις ανανεώσιμες πηγές και την αποδοτική χρήση ενέργειας, θα πραγματοποιηθεί στις 10-12 Ιουνίου με θέμα: «Τροφοδοτώντας μια δίκαιη και ανταγωνιστική πράσινη μετάβαση».
Η διοργάνωση θα φέρει κοντά δημόσιες αρχές, εκπροσώπους της βιομηχανίας, μη κυβερνητικές οργανώσεις και καταναλωτές, προωθώντας πρωτοβουλίες που επιταχύνουν την απανθρακοποίηση μέσω πράσινων τεχνολογιών και λύσεων, για μια δίκαιη μετάβαση και έναν πιο ανταγωνιστικό επιχειρηματικό κόσμο.
