Αλλαγή της ρύθμισης ( άρθρο 139 Ν 5037/2023), για τη λεγόμενη κοινωνικοποίηση έργων διασύνδεσης υποδομών ΑΠΕ, δηλαδή τον επιμερισμό στους καταναλωτές του 50% του κόστους των έργων διασύνδεσης έργων ΑΠΕ στο δίκτυο μεταφοράς προτείνει η Ένωση Βιομηχανικών Καταναλωτών Ενέργειας (ΕΒΙΚΕΝ) καθώς εκτιμά ότι μέσα από το πλαίσιο αυτό υπάρχει ενδεχόμενο επιδότησης ιδιωτικών έργων.
Μάλιστα, ο πρόεδρος της ΕΒΙΚΕΝ Αντώνης Κοντολέων αναφερόμενος στη συζήτηση που αναπτύσσεται ως προς την ορθότητα της νομοθετικής ρύθμισης που αφορά την κοινωνικοποίηση του 50% του κόστους διασύνδεσης στο σύστημα των μεγάλων «στρατηγικών» έργων ΑΠΕ δήλωσε:
“H ΕΒΙΚΕΝ στηρίζει προφανώς την ανάπτυξη των ΑΠΕ στη χώρα μας όχι επειδή θα μειώσουν το τελικό κόστος ενέργειας, κάτι που μένει να αποδειχθεί, αλλά επειδή έτσι μειώνεται σίγουρα το ανθρακικό αποτύπωμα στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας στην χώρα μας, γεγονός που αποτελεί εθνικό στόχο και υποχρέωση της χώρας μας.
Πλην όμως επειδή τα εν λόγω έργα είναι ιδιωτικά απαιτείται να υπάρχει απόλυτη διαφάνεια και σεβασμός στους κανόνες που διέπουν κάθε επιδότηση που δίδεται σε αυτά.
Σε κάθε περίπτωση διαφωνούμε με την κοινωνικοποίηση του 50% του κόστους διασύνδεσης αυτών των έργων σε όλους τους καταναλωτές μέσω των χρεώσεων δικτύου.
Θεωρούμε ότι έχει υποτιμηθεί η επίπτωση σε βάθος χρόνου στον απλό καταναλωτή καθώς τα κόστη αυτά δεν είναι εφάπαξ αλλά συνεχώς θα προστίθενται νέα (ίδε στόχους ΕΣΕΚ, υπεράκτια αιολικά, αποθήκευση), πλέον του κόστους διασύνδεσης των νησιών τα οποία πράγματι είναι έργα εθνικής σημασίας.”
Τι υποστηρίζει ο ΑΔΜΗΕ;
Πάντως, ο ΑΔΜΗΕ έχει διαφωνήσει δημόσια με την συγκεκριμένη λύση εκτιμώντας ότι οποιοσδήποτε διαφορετικός μηχανισμός αποζημίωσης θα καθιστούσε τις συγκεκριμένες επενδύσεις μη βιώσιμες για τον ΑΔΜΗΕ.
Συγκεκριμένα, με βάση σχετική ενημέρωση, που έχει καταθέσει ο ΑΔΜΗΕ τονίζεται ότι “αμελητέα είναι η αύξηση των Χρεώσεων Χρήσης Συστήματος (ΧΧΣ) στους λογαριασμούς ρεύματος από την επέκταση του ηλεκτρικού δικτύου, η οποία είναι απαραίτητη για την ενεργειακή μετάβαση της χώρας. Η αύξηση αυτή εξάλλου, δεν συμβαίνει επειδή ο ΑΔΜΗΕ αυξάνει τα τέλη, αλλά επειδή πραγματοποιούνται επενδύσεις απολύτως απαραίτητες για την ανάπτυξη του συστήματος. Μάλιστα η συζήτηση περί αύξησης των Χρεώσεων Χρήσης Συστήματος έχει ανοίξει τη στιγμή που η Πολιτεία και η αγορά ζητούν από τον ΑΔΜΗΕ να αναπτύξει το δίκτυο του προκειμένου να ενσωματωθούν σε αυτό περισσότερα έργα ΑΠΕ.”
Στο πλαίσιο αυτό ο ΑΔΜΗΕ διευκρινίζει τα εξής: “Οι καταναλωτές υψηλής τάσης με ετήσια κατανάλωση μεγαλύτερη από 13GWh είναι εκείνοι που έχουν ωφεληθεί από τη μεταβολή της μεθοδολογίας, βάσει της οποίας επιμερίζονται οι Χρεώσεις Χρήσης Συστήματος. Ειδικότερα, οι μεγάλοι καταναλωτές λαμβάνουν ήδη εκπτώσεις από 33% έως και 54% επί των ΧΧΣ. Αυτό σημαίνει ότι επιβαρύνονται με ένα πολύ μικρό μέρος από την αύξηση των χρεώσεων αυτών. Αντίστοιχα για τους καταναλωτές Μέσης Τάσης η ΧΧΣ για το 2023 ανήλθε περίπου σε 6 €/MWh. Το ποσό αυτό αντιστοιχεί μόλις στο 4,5% της μέσης τιμής χονδρικής αγοράς ηλεκτρισμού η οποία πέρυσι διαμορφώθηκε στα 133 €/MWh. To ανωτέρω ποσοστό είναι πολύ μικρότερο στο σύνολο του τιμολογίου, αν ληφθούν υπόψη και χρεώσεις Χρήσης Δικτύου, ΥΚΩ και ΕΤΜΕΑΡ. Η μικρή αύξηση που προκύπτει στις Χρεώσεις Χρήσης Συστήματος οφείλεται στον απαιτούμενο πολλαπλασιασμό των δικτύων τα οποία θα επιτρέψουν μεγαλύτερη διείσδυση ΑΠΕ, στηρίζοντας την ενεργειακή μετάβαση της χώρας.
Παλαιότερα οι λίγοι και συγκεκριμένης τοποθεσίας συμβατικοί σταθμοί που λειτουργούσαν πριν από την μαζική διείσδυση των ΑΠΕ, απαιτούσαν περιορισμένα δίκτυα συγκεκριμένων οδεύσεων, όμως το κόστος παραγωγής ηλεκτρισμού από αυτά ήταν πολύ μεγάλο (και μεγαλώνει ολοένα με τις επιβαρύνσεις από τα δικαιώματα εκπομπών ρύπων και τις έντονες διακυμάνσεις των τιμών των ορυκτών καυσίμων), σε σχέση με το κόστος για τα δίκτυα που ήταν σχετικά περιορισμένο. Η ενεργειακή μετάβαση, με την ανάπτυξη ΑΠΕ σε ολόκληρη της έκταση της χώρας, αυξάνει προφανώς το κόστος δικτύων που είναι αναγκαία για τη σύνδεση των διεσπαρμένων σταθμών ΑΠΕ, αλλά μειώνει σημαντικά το κόστος παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, αφού ήδη αιολικά και φωτοβολταϊκά, αλλά και άλλες πηγές ΑΠΕ πλέον, είναι εξαιρετικά πιο ανταγωνιστικές από τη συμβατική παραγωγή. Η διαμόρφωση του ανταγωνιστικού σκέλους των λογαριασμών δεν συνδέεται καθόλου με τις Χρεώσεις Χρήσης Συστήματος.
Τέλος η κοινωνικοποίηση του κόστους σύνδεσης των εν λόγω έργων ΑΠΕ ακόμη και εάν δεν γινόταν άμεσα μέσω των προβλέψεων του άρθρου 98 του ν. 4951/2022, θα γινόταν εμμέσως με μετακύλιση του κόστους αυτού στις προσφορές των μονάδων αυτών για την συμμετοχή τους στις αγορές ηλεκτρικής ενέργειας ή στις προσφορές κατά την συμμετοχή τους στους σχετικούς διαγωνισμούς.”
Σημειώνεται ότι τόσο το ΥΠΕΝ όσο και η Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων Ενέργειας και Υδάτων (ΡΑΑΕΥ) εξετάζουν το όλο πλαίσιο και τη διαμόρφωση ενός μοντέλου που δε θα φέρει επιβαρύνσεις στους καταναλωτές.
