Δίκαιη Αναπτυξιακή Μετάβαση: Τα 6 επενδυτικά σχέδια “φάρος” – Η πορεία και η κριτική για καθυστερήσεις για ένα πρόγραμμα “κλειδί”
Το 50% του συνολικού προϋπολογισμού των 1,63 δισ. ευρώ, έχει ενεργοποιηθεί από το πρόγραμμα Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης, με βάση όσα ανέφερε πριν λίγες μέρες ο Αναπληρωτής Υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Νίκος Παπαθανάσης, σε συνέντευξη Τύπου μαζί με τον Διοικητή της Ειδικής Υπηρεσίας Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης, Πελοπίδα Καλλίρη.
Στο φόντο κριτικής που έχει ασκηθεί για καθυστερήσεις αλλά και ζητήματα υλοποίιησης ο κ. Παπαθανάσης ανακοίνωσε, χαρακτηριστικά, την έγκριση για χρηματοδότηση από το Πρόγραμμα Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης 2021-2027, έξι επενδυτικών σχεδίων από μεγάλες επιχειρήσεις και 676 επενδυτικών σχεδίων του καθεστώτος de minimis, από νέες πολύ μικρές και μικρές επιχειρήσεις.
Με βάση το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης, πάντως, τα έξι επενδυτικά σχέδια από μεγάλες επενδύσεις που ήδη εγκρίθηκαν, έχουν συνολικό επιλέξιμο προϋπολογισμό 136,2 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων τα 67,9 εκατ. ευρώ θα είναι η επιχορήγηση που θα δοθεί από το Πρόγραμμα ΔΑΜ. Αντίστοιχα, τα 676 επενδυτικά σχέδια, που επίσης εγκρίθηκαν και υπάγονται στο καθεστώς de minimis, έχουν συνολικό επιλέξιμο προϋπολογισμό περίπου 57,7 εκατ. ευρώ εκ των οποίων περίπου 40,2 εκατ. ευρώ θα είναι η επιχορήγηση που θα δοθεί από το Πρόγραμμα ΔΑΜ.
Ο συνολικός αριθμός των θέσεων εργασίας που προβλέπεται ότι θα δημιουργηθούν από τα συγκεκριμένα επενδυτικά σχέδια, ανέρχεται σε 1.685. Ενώ, στο αμέσως προσεχές χρονικό διάστημα, αναμένεται και η ολοκλήρωση της αξιολόγησης επιπλέον επενδυτικών σχεδίων για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, μέσω των οποίων αναμένεται ότι θα δημιουργηθούν επιπροσθέτως, άλλες 2.300 νέες θέσεις εργασίας.
Κριτική
Να σημειωθεί ότι σε ερώτηση με ημερομηνία 22/11 για την πρόοδο υλοποίησης του προγράμματος Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης της Δυτικής Μακεδονίας προχώρησε ο βουλευτής του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ, Πάρις Κουκουλόπουλος ζητεί αναλυτική ενημέρωση σημειώνοντας ότι “πέντε χρόνια έχουν περάσει από τον Σεπτέμβριο του 2019, όταν ο Πρωθυπουργός από το βήμα του ΟΗΕ ανακοίνωσε ότι αποφάσισε να εφαρμόσει ένα πολύ γρήγορο πρόγραμμα απολιγνιτοποίησης, ωστόσο μέχρι σήμερα δεν υπάρχει πρόοδος, “με την καθοδική πορεία όλων των δεικτών ευημερίας να αποτελεί τον πιο αδιάψευστο μάρτυρα και τη φυγή της νέας γενιάς να εξελίσσεται σε μονόδρομο αξιοπρεπούς επιβίωσης.
Αξίζει να σημειωθεί ότι -όπως αναγράφεται στο επίσημο πρωθυπουργικό ενημερωτικό σημείωμα – ο κ. Μητσοτάκης στις 26 Νοεμβρίου 2021 στην Κοζάνη είχε «σειρά συναντήσεων και επαφών με φορείς και πολίτες από την περιοχή της Δυτικής Μακεδονίας, στο πλαίσιο του σχεδίου απολιγνιτοποίησης και δίκαιης μετάβασης, ύψους 7,5 δισ. ευρώ, για την περίοδο 2021-2027», διαβεβαιώνοντας ότι «ουδέποτε στην ιστορία, οποιασδήποτε Περιφέρειας, έχουν κινητοποιηθεί τόσο γρήγορα, τόσοι πολλοί πόροι» και κάνοντας λόγο για «πρωτοφανές ποσό που έχει εξασφαλιστεί». Αυτή τη στιγμή, επίσης, στην ιστοσελίδα της Ειδικής Υπηρεσίας Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης, στην Ενότητα «Σχέδιο Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης» αναγράφεται ότι «η εφαρμογή του ΣΔΑΜ προβλέπεται να κινητοποιήσει κοινοτικούς και εθνικούς πόρους οι οποίοι, συνυπολογίζοντας την ιδιωτική μόχλευση, είναι της τάξης των 5,2 δις €».
Πάντως, με βάση το ΥΠΕΘΟ, η υλοποίηση των επενδύσεων που ανακοινώθηκαν την περασμένη εβδομάδα και θα ξεκινήσει από την αρχή της νέας χρονιάς, χάρη στην ταχύτατη ολοκλήρωση της διαδικασίας αξιολόγησης, είναι κομβικής σημασίας για τον αναπτυξιακό μετασχηματισμό της τοπικής οικονομίας και κοινωνίας στο σύνολο της Περιφέρειας της Δυτικής Μακεδονίας και στην ευρύτερη περιοχή της Μεγαλόπολης, που επί δεκαετίες ήταν συνδεδεμένες σχεδόν αποκλειστικά με τη δραστηριότητα της εξόρυξης του λιγνίτη.
Παράλληλα την περασμένη εβδομάδα προαναγγέλθηκαν επίσης νέα προγράμματα για την ενίσχυση επενδυτικών σχεδίων υφιστάμενων και νέων υπό σύσταση μεγάλων, μικρών πολύ μικρών και μικρομεσαίων επιχειρήσεων, τόσο στις συγκεκριμένες περιοχές όσο και σε νησιά της χώρας.
Μάλιστα ο Αναπληρωτής Υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Νίκος Παπαθανάσης, υπογράμμισε: «Η Κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη, έχοντας εξασφαλίσει πρώτη μεταξύ των 27, πρόγραμμα ύψους 1,6 δισ. ευρώ για τις περιοχές της Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης, συνεχίζει να υλοποιεί στο ακέραιο τις δεσμεύσεις της και το μεταρρυθμιστικό της έργο, ενισχύοντας έμπρακτα την επιχειρηματικότητα κάθε μεγέθους, με έμφαση στις ΜμΕ. Στόχος παραμένει η δημιουργία ακόμα περισσότερων και καλύτερα αμειβόμενων θέσεων εργασίας και η αύξηση των εισοδημάτων για όλους τους συμπολίτες μας, κυρίως για τις νέες και τους νέους που θέλουμε να παραμείνουν στον τόπο τους και να συμβάλλουν στην ανάπτυξη του».
Με βάση, δε, σχετική ενημέρωση οι διαθέσιμοι πόροι, που έχουν κατευθυνθεί στα επενδυτικά σχέδια που υποβλήθηκαν μέσω των έξι προσκλήσεων ενίσχυσης της επιχειρηματικότητας, ανήλθαν στα 976 εκατ. ευρώ.Ο δε συνολικός προϋπολογισμός αυτών των σχεδίων ξεπέρασε τα 465 εκατ. ευρώ (ποσοστό κάλυψης της διαθέσιμης δημόσιας δαπάνης κατά περίπου 141%). Πρόκειται για αιτήσεις χρηματοδότησης που βρίσκονται αυτή την περίοδο σε στάδιο αξιολόγησης και τα αποτελέσματα θα ανακοινώνονται σταδιακά, έως το τέλος του έτους. Το 2025 αναμένεται ότι θα τεθούν σε υλοποίηση όλα τα εγκεκριμένα επενδυτικά σχέδια.
Επίσης ο Διοικητής της Ειδικής Υπηρεσίας Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης, Πελοπίδας Καλλίρης, τόνισε: «Η σημερινή ανακοίνωση των 6 επενδυτικών σχεδίων από μεγάλες επιχειρήσεις και 676 επενδυτικών σχεδίων από πολύ μικρές και μικρές επιχειρήσεις που εγκρίθηκαν για να λάβουν χρηματοδότηση από το Πρόγραμμα ΔΑΜ 2021-2027, επικυρώνει με τον καλύτερο τρόπο τη συστηματική δουλειά που γίνεται τα τελευταία χρόνια από την πολιτεία ώστε οι περιοχές που επηρεάζονται από την ενεργειακή μετάβαση να ξαναβρούν τον αναπτυξιακό τους προσανατολισμό σε τομείς της σύγχρονης οικονομίας. Συνεχίζουμε σταθερά την προσπάθειά ώστε αυτές οι περιοχές να λάβουν έγκαιρα κάθε διαθέσιμο ευρώ προς όφελος της τοπικής οικονομίας και των κατοίκων τους».
Με βάση, δε, σχετική ενημέρωση από το ΥΠΕΘΟ, σε απάντηση και της σχετικής κριτικής, το όραμα και οι πυλώνες ανάπτυξης που ανέδειξε ο Εθνικός Στρατηγικός Σχεδιασμός (ΣΔΑΜ) προσαρμόστηκαν στις ανάγκες και τα ειδικά χαρακτηριστικά κάθε μιας από τις επηρεαζόμενες περιοχές σύμφωνα με το Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης και τις επιλεξιμότητές του.
Αναλυτικά οι κατανομές είναι οι εξής:
Δ. Μακεδονία
1.026.464.863,19 € προορίζονται για τη μετατροπή της σε «εναλλακτικό κόμβο καθαρών μορφών ενέργειας» και την προσέλκυση επενδύσεων σε νέους και δυναμικούς τομείς εθνικής σημασίας.
Ευρύτερη περιοχή Δήμου Μεγαλόπολης
391.040.368,00 € προορίζονται για την ανάδειξη της σε «πόλο επιχειρηματικότητας» με έμφαση σε νέες και καινοτόμες παραγωγικές δραστηριότητες γύρω από την αλυσίδα αξίας της βιοοικονομίας (αγροδιατροφή, κυκλική και ψηφιακή οικονομία).
Νησιά Βορείου Αιγαίου, Νοτίου Αιγαίου & Κρήτη
211.682.311,81 € προορλιζονται για το «πρασίνισμα» των νησιών, την ανάπτυξη επιχειρηματικών δραστηριοτήτων γύρω από την αλυσίδα αξίας της «καθαρής ενέργειας» και η μεταστροφή και περαιτέρω ανάπτυξη του τουρισμού και της γαλάζιας οικονομίας προς πιο βιώσιμα και καινοτόμα πρότυπα με βάση τις τοπικές ανάγκες και συνθήκες.
Οι έξι επενδύσεις
Μάλιστα στο πλαίσιο της παρουσίασης της περασμένης εβδομάδας παρουσιάστηκαν οι 6 επενδύσεις από μεγάλες επιχειρήσεις. Συγκεκριμένα:
Η ΙΝΤΡΑΚΟΜ προωθεί την κατασκευή νέας βιομηχανικής μονάδας στην Κοζάνη για την κατασκευή ηλεκτρονικών μηχανημάτων (πλακέτες). Το σχέδιο της επένδυσης προβλέπει την ανέγερση νέου κτηρίου και τη διαμόρφωση του περιβάλλοντος χώρου, την προμήθεια του αναγκαίου μηχανολογικού εξοπλισμού, τη δημιουργία φωτοβολταϊκού σταθμού με μονάδα αποθήκευσης ενέργειας και τη δημιουργία 101 νέων θέσεων εργασίας. (Συνολικός προϋπολογισμός επενδυτικού σχεδίου: 44.074.357,83 € Επιλέξιμος επιχορηγούμενος προϋπολογισμός: 38.718.741,20 € Προϋπολογισμός δημόσιας δαπάνης (grant): 19.275.623,79 €)
Η TOTTIS FOODS INTERNATIONAL ΑΕ προωθεί στη Φλώρινα την επέκταση της υφιστάμενης μονάδας της εταιρείας, με σκοπό την αύξηση της δυναμικότητας παραγωγής σε συσκευασμένα τρόφιμα (κρουασάν, σοκολατοειδή, bread chips). Το σχέδιο της επένδυσης προβλέπει την εγκατάσταση νέου, σύγχρονου μηχανολογικού εξοπλισμού παραγωγής για την παραγωγή προϊόντων υψηλής διατροφικής αξίας και τη δημιουργία 56 νέων θέσεων εργασίας. (Συνολικός προϋπολογισμός επενδυτικού σχεδίου: 21.708.967,57 € Επιλέξιμος επιχορηγούμενος προϋπολογισμός: 21.706.918 € Προϋπολογισμός δημόσιας δαπάνης (grant): 10.853.458,98 €)
Η TOTTIS PACK ΑΕ προωθεί στη Φλώρινα την επέκταση της υφιστάμενης μονάδας της εταιρείας, με σκοπό την αύξηση της δυναμικότητας παραγωγής σε υλικά συσκευασίας προϊόντων (χαρτοκιβώτια, χαρτοτελάρα, κ.ο.κ.) / 37.500 τόνους ετησίως. Το σχέδιο της επένδυσης προβλέπει την εγκατάσταση νέου, σύγχρονου εξοπλισμού παραγωγής και τη δημιουργία 30 νέων θέσεων εργασίας. (Συνολικός προϋπολογισμός επενδυτικού σχεδίου: 11.984.256,10 € Επιλέξιμος επιχορηγούμενος προϋπολογισμός: 11.984.256,10 € Προϋπολογισμός δημόσιας δαπάνης (grant): 5.973.878,05 €)
Η BAKESHACK ΑΕ προωθεί την κατασκευή μιας νέας βιομηχανικής μονάδας παραγωγής τορτίγιας. Το σχέδιο της επένδυσης προβλέπει την κατασκευή νέων κτηριακών εγκαταστάσεων, την προμήθεια του απαιτούμενου εξοπλισμού παραγωγής καθώς και τη δημιουργία 44 νέων θέσεων εργασίας. Το έργια θα γίνει στην Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας / ΠΕ Κοζάνης / ΤΚ Βατερού. (Συνολικός προϋπολογισμός επενδυτικού σχεδίου: 17.440.218,04 € Επιλέξιμος επιχορηγούμενος προϋπολογισμός: 17.440.218,04 € Προϋπολογισμός δημόσιας δαπάνης (grant): 8.666.009,02 €)
5Επίσης η EUNICE BRIGHT DATA ΜΟΝΟΠΡΟΣΩΠΗ ΑΕ, που είναι Νεοσύστατη Μεγάλη Εταιρεία προχωρά στην ανάπτυξη και κατασκευή ενός νέου και σύγχρονου Κέντρου Δεδομένων (Data Center) τύπου colocation, ισχύος 5MW – ΙΤ. Το σχέδιο της επένδυσης προβλέπει την κατασκευή των αναγκαίων τεχνολογικών υποδομών και την προμήθεια του απαιτούμενου εξοπλισμού καθώς και τη δημιουργία 100 νέων θέσεων εργασίας. Το έργο θα γίνει στην Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας / ΠΕ Φλώρινας / Δήμος Αμυνταίου. (Συνολικός προϋπολογισμός επενδυτικού σχεδίου: 31.532.000 € Επιλέξιμος επιχορηγούμενος προϋπολογισμός: 31.532.000 € Προϋπολογισμός δημόσιας δαπάνης (grant): 15.766.000 €)
Τέλος η 6η επένδυση αφορά έργο της ΤΕΡΝΑ στο Βαλτέτσι στην Τρίπολη, για την κατασκευή νέας βιομηχανικής μονάδας για την επεξεργασία και επανάχρηση πολυοφενικών πλαστικών (ανακτώμενα πλαστικά απορρίμματα). Το σχέδιο της επένδυσης προβλέπει την ανέγερση νέων κτηριακών εγκαταστάσεων και την προμήθεια του αναγκαίου εξοπλισμού για την παραγωγή νέων προϊόντων μέσω ανακύκλωσης και τη δημιουργία 28 νέων θέσεων εργασίας. (Συνολικός προϋπολογισμός επενδυτικού σχεδίου: 14.818.674,75 € Επιλέξιμος επιχορηγούμενος προϋπολογισμός: 14.792.424.75 € Προϋπολογισμός δημόσιας δαπάνης (grant): 7.396.212,37 €)
