Του Απόστολου Σκουμπούρη
Μπορεί το ηλεκτρονικό εμπόριο να είναι σε πρωτοφανή ανάπτυξη το τελευταίο δωδεκάμηνο, λόγω της έξαρσης της πανδημίας, όμως, υπάρχουν επιχειρήσεις που είτε λόγω μεγέθους, είτε λόγω της φύσης και του «μωσαϊκού» των προϊόντων τους, δεν μπορούν να προσαρμοστούν εύκολα και κυρίως, αποδοτικά. Πολύ μικρές επιχειρήσεις αδυνατούν να μπουν ανταγωνιστικά και αποτελεσματικά στο άρμα της on line μετάβασης, καθώς ούτε τις υποδομές έχουν, ούτε τους πόρους, αλλά ούτε και τους εργαζόμενους για να υποστηρίξουν κάτι τέτοιο.
Στον αντίποδα, άλλης φύσης προβλήματα αντιμετωπίζει η μεγαλύτερη εταιρεία λιανικού εμπορίου (εκτός τροφίμων) στην Ελλάδα, η Jumbo, που λόγω του είδους των πωλήσεών της και του… κατακερματισμού των κωδικών της (παιχνίδια, οικιακά είδη, χαρτικά, σχολικά είδη κ.λπ.) είναι πολύ δύσκολο να μπορέσει να προσαρμοστεί στο on line «παιχνίδι».
Αυτός είναι και ο κυρίαρχος λόγος που η εταιρεία έχει μείνει – συνειδητά – πίσω από πλευράς χτισίματος καναλιού ιντερνετικών πωλήσεων. Δεν είναι τυχαίο ότι και το site της εταιρείας «κρέμασε» προς τα τέλη του περασμένου Νοεμβρίου όταν καθώς πλησίαζαν οι γιορτές των Χριστουγέννων υπήρξε γεωμετρική αύξηση επισκεψιμότητας.
Είναι σαφές ότι λόγω της φύσης των προϊόντων της, η Jumbo είναι εξαιρετικά δύσκολο να χτίσει ένα μηχανισμό που να μπορεί με βιώσιμο και συμφέροντα τρόπο να υποστηρίξει τον… ωκεανό των κωδικών που εμπορεύεται. Και τούτο διότι το κόστος να μαζέψει ένα καλάθι προϊόντων που να αξίζει το κόστος της παράδοσης, είναι εξαιρετικά δύσκολο. Το κόστος αλλά και ο χρόνος για να συγκεντρώσει η Jumbo ένα καλάθι αποστολής 50 – 60 ευρώ, είναι δυσανάλογα μεγάλο, και εύλογα, τέτοιες υποδομές δεν υπάρχουν στον όμιλο.
Οι τζίροι της Jumbo, μπορεί να είναι τεράστιοι καθιστώντας τον όμιλο απόλυτο leader στο λιανικό εμπόριο πλην τροφίμων, όμως ο τρόπος που «χτίζονται» αυτοί οι τζίροι, είναι κατακερματισμένος. Η Jumbo βασίζεται πρωτίστως στη μάχη της τιμής, αυτό είναι το κεντρικό της ατού. Χιλιάδες προϊόντα και κωδικοί της έχουν εξαιρετικά χαμηλό κόστος, από λίγα cents έως ένα ευρώ ή ελάχιστα παραπάνω. Είναι πρακτικά δύσκολο λοιπόν ένας ιδιώτης, μια οικογένεια να κάνει μια παραγγελία στη Jumbo που η εταιρεία να αξίζει να παραδώσει.
Τα σούπερ μάρκετ προσαρμόστηκαν στις on line πωλήσεις, αλλά και πάλι, επικουρικά χρησιμοποιούν τις ιντερνετικές δραστηριότητες, καθώς οι «χοντροί» τζίροι γίνονται στα φυσικά καταστήματα. Ασχέτως με τη μεγάλη αύξηση που έχουν σημειώσει οι ηλεκτρονικές πωλήσεις λόγω της πανδημίας, παραμένουν εξαιρετικά μικρές, συγκριτικά με τους κολοσσιαίους τζίρους που κάνουν οι αλυσίδες στα φυσικά καταστήματα. Συνάμα, είναι τέτοια η φύση των προϊόντων των σούπερ μάρκετ (τρόφιμα, ποτά κ.λπ.) που πολύ εύκολα δημιουργείται ένα καλάθι 50-60 ευρώ, αντιθέτως με τη Jumbo που για να συγκεντρώσει αντίστοιχο καλάθι, ίσως χρειάζεται και 50 ή 100 διαφορετικά προϊόντα.
Άλλωστε, αρκετοί εκτιμούν ότι η έκρηξη των on line πωλήσεων – απόρροια των lockdown – θα καταλαγιάσει μόλις περάσει η πανδημία, οπότε οι όποιες επενδύσεις γίνουν τώρα προς αυτή την κατεύθυνση, ίσως πάνε στράφι. Είναι ξεκάθαρο ότι για μια εταιρεία του μεγέθους και της φυσιογνωμίας της Jumbo, το e-commerce μόνο ως συμπληρωματικό και επικουρικό μπορεί να λογιστεί, είτε τώρα, είτε στο μέλλον. Ερμαφρόδιτο σύστημα και μη αποδοτικό για τη φυσιογνωμία του ομίλου θεωρεί ο κ. Βακάκης και το υβριδικό μοντέλο του click inside και του click away.
Ο ιδρυτής και πρόεδρος του ομίλου Jumbo λοιπόν Απόστολος Βακάκης, γνωρίζει καλά πως οτιδήποτε άλλο πλην του πλήρους ανοίγματος των καταστημάτων του, είναι όχι απλώς ημίμετρο – για το μέγεθος του ομίλου του – αλλά σχεδόν δεν αξίζει καν τον κόπο να ασχοληθεί. Λόγω των καιρών, θα αναγκαστεί να προσαρμοστεί, ώστε να έχει και αυτού του είδους την επικοινωνία με τους πελάτες του, όμως σε καμιά περίπτωση δεν πρόκειται η Jumbo να φτάσει να έχει τζίρους από ηλεκτρονικές πωλήσεις ικανούς να θεωρηθούν… αξιοπρεπείς για το μέγεθός της.
Άλλωστε και ο ίδιος ο επιχειρηματίας έχει δηλώσει τον περασμένο Απρίλιο πως αυτή η κρίση είναι πόλεμος, χαρακτηρίζοντας την χρήση του 2020 ουσιαστικά χαμένη, ενώ έχει επίσης σημειώσει πως «υπερεθνικές επιχειρήσεις, όπως η Jumbo, αλλά και πολλές άλλες, είναι αδύνατον να παραμείνουν σε πορεία επιβίωσης με διαδικασίες «βλέποντας και κάνοντας». Είναι και αυτός, ένας τρόπος να ασκήσει πίεση και να δείξει στους ιθύνοντες ότι το λιανικό εμπόριο – που απασχολεί εκατοντάδες χιλιάδες εργαζόμενους – δεν μπορεί με κλειστά καταστήματα ή με αλά καρτ και μεσοβέζικες λύσεις να παραμείνει σε βιώσιμο δρόμο.
