«Μετά από τρεις ανακεφαλαιοποιήσεις και τη συμμετοχή των τεσσάρων συστημικών τραπεζών στο πρόγραμμα “Ηρακλής” το ελληνικό τραπεζικό σύστημα είναι πια θωρακισμένο κεφαλαιακά» ανέφερε ο ο υφυπουργός Οικονομικών, Γιώργος Ζαββός στην Επιτροπή Οικονομικών της Βουλής σχετικά με τις διατάξεις του σχεδίου νόμου που αφορά το ΤΧΣ και τις τράπεζες.
Όπως εξήγησε ο κ. Ζαββός «μετά την επιτυχή συμμετοχή και των τεσσάρων συστημικών τραπεζών στον “ΗΡΑΚΛΗ” με χαρτοφυλάκια κόκκινων δανείων συνολικής αξίας 32 δισ. ευρώ τον πρώτο χρόνο και την αναμενόμενη συμμετοχή τους για ισόποσης αξίας χαρτοφυλάκια στον ΗΡΑΚΛΗ 2, ο στόχος είναι να φτάσουμε σε μονοψήφιο αριθμό “κόκκινων δανείων” στο τέλος του 2022. Έτσι θα μπορέσουμε να προσφέρουμε ρευστότητα στην πραγματική οικονομία, στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, τους επαγγελματίες, τους πολίτες, να εκτελέσει δηλαδή το τραπεζικό σύστημα αυτό που είναι η πραγματική αποστολή του».
Στο πλαίσιο αυτό της τραπεζικής ενίσχυσης, όπως είπε, κινούνται και οι διατάξεις του σχεδίου νόμου για το ΤΧΣ καθώς ενισχύουν την ικανότητα των ελληνικών πιστωτικών ιδρυμάτων για να αντιμετωπίσουν με αποτελεσματικότητα, με επάρκεια τις παθογένειες του παρελθόντος, αλλά ενδεχομένως και όποια νέα προβλήματα προκύψουν από την πανδημία. “Βρισκόμαστε, μπροστά σε μια νέα εποχή όπου το τραπεζικό σύστημα “αλλάζει σελίδα”. Οι ελληνικές τράπεζες βασιζόμενες σε μια σταθερή κυβερνητική πολιτική εμπροσθοβαρών μεταρρυθμίσεων, δραστικής μείωσης των “κόκκινων δανείων” και ενόψει της άμεσης προοπτικής τής έλευσης όπως αναφέρθηκε των σημαντικών πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης, μπορούν πια να προχωρήσουν δυναμικά εφαρμόζοντας τη δική τους στρατηγική η καθεμιά». Το ΤΧΣ, προσέθεσε, θα μπορεί να εφαρμόσει τη δική του στρατηγική και να λειτουργήσει ως να ήταν ένας ιδιώτης επενδυτής, που διαχειρίζεται με τον καλύτερο δυνατό τρόπο την περιουσία του. Να ενεργεί όχι ως μηχανισμός κρατικής ενίσχυσης, αλλά ως ένας ανεξάρτητος φορέας που αξιολογεί τις επενδυτικές ευκαιρίες και ενεργεί ισότιμα με τους άλλους μετόχους προς όφελος της επένδυσής του.
Αναφερόμενος ιδιαίτερα στο ν/σ για το ΤΧΣ, ο κ. Ζαββός είπε ότι στοχεύει στο να ενισχύσει την ικανότητα των ελληνικών τραπεζών πιστωτικών, στα οποία συμμετέχει το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, να αντιμετωπίσουν με αποτελεσματικότητα τις παθογένειες του παρελθόντος, αλλά ενδεχομένως και όποια νέα προβλήματα ενδεχομένως παρουσιαστούν από την πρόσφατη κρίση, τόσο στην ποιότητα των στοιχείων του ενεργητικού όσο και στην κεφαλαιακή επάρκεια των τραπεζών. Κυρίως, όμως, στόχος του ν/σ είναι να διευκολύνει την προσέλκυση των επενδυτών στις ελληνικές τράπεζες και να ενισχύσει τις στρατηγικές προσέλκυσης νέων κεφαλαίων με όρους αγοράς, δίνοντας έτσι και την αναγκαία ευελιξία σχετικά με τον προγραμματισμό τους.
Στρατηγική Αποεπένδυσης του ΤΧΣ
Ο αρμόδιος Υφυπουργός Οικονομικών είπε ότι το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας που δημιουργήθηκε το 2010 για να στηρίξει το εγχώριο τραπεζικό σύστημα και παρείχε την κεφαλαιακή ενίσχυση είτε για σκοπούς ανακεφαλαιοποίησης, είτε για σκοπούς εξυγίανσης, σταδιακά τώρα πρέπει να αποχωρήσει εφαρμόζοντας, όμως, μια συντεταγμένη στρατηγική εξόδου.
«Βρισκόμαστε πια σε μια νέα εποχή όπου το τραπεζικό σύστημα «αλλάζει σελίδα». Οι ελληνικές τράπεζες βασιζόμενες σε μια σταθερή κυβερνητική πολιτική εμπροσθοβαρών μεταρρυθμίσεων, δραστικής μείωσης των «κόκκινων δανείων» και ενόψει της άμεσης προοπτικής της έλευσης των σημαντικών πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης, μπορούν πια να προχωρήσουν δυναμικά εφαρμόζοντας τη δική τους στρατηγική η καθεμιά. Κυριότερος μέτοχός τους σε ορισμένες, είναι το Τ.Χ.Σ. και πρέπει με τη σειρά του να μπορεί να εφαρμόσει κι αυτό τη δική του στρατηγική. Αυτός είναι και ο στόχος του παρόντος νομοθετήματος», τόνισε ο κ. Ζαββός.
Όπως είπε, σκοπός του νομοσχεδίου είναι να δώσει στο ΤΧΣ τη δυνατότητα να λειτουργήσει σαν να ήταν ένας ιδιώτης επενδυτής, που διαχειρίζεται με τον καλύτερο δυνατό τρόπο που μπορεί την περιουσία του και να μπορεί να ενεργήσει όχι ως μηχανισμός κρατικής ενίσχυσης, αλλά ως ένας ανεξάρτητος φορέας που αξιολογεί τις επενδυτικές ευκαιρίες και ενεργεί ισότιμα με τους άλλους μετόχους προς όφελος της επένδυσής του.
Οι πτυχές του ν/σ
Η στρατηγική απο-επένδυσης του ΤΧΣ είναι νευραλγικής σημασίας και με βάση αυτό τον νόμο θα μπορεί να εφαρμοστεί με μεγάλη ευελιξία και με διαφορετικούς τρόπους, είπε ο κ. Ζαββός, προσθέτοντας ότι γνώμονας είναι οι αποφάσεις του Ταμείου να λαμβάνονται μετά από Έκθεση ανεξάρτητου χρηματοοικονομικού συμβούλου. Ο κ. Ζαββός σημείωσε ότι οι νέες μετοχές δεν θα δίνουν ειδικά δικαιώματα στο ΤΧΣ, αλλά οι παλιές θα εξακολουθούν να έχουν τα ίδια ειδικά δικαιώματα, όπως είναι το βέτο σε ειδικά θέματα και δικαίωμα σύγκλησης γενικής συνέλευσης.
Ειδικότερα, ο κ. Ζαββός αναφέρθηκε:
α) Στην Εταιρική Διακυβέρνηση του ΤΧΣ
«Ενισχύουμε την ανεξάρτητη λήψη αποφάσεων από τα όργανα του ΤΧΣ. Από τη μέχρι τώρα εμπειρία της εταιρικής διακυβέρνησής του, διαπιστώσαμε ότι χρειάζεται να υπάρχει σαφής διάκριση αρμοδιοτήτων και ρόλων των οργάνων του. Και για να υλοποιήσει αυτές τις αποφάσεις, κρίθηκε σκόπιμη η αποσαφήνιση του ρόλου των δύο οργάνων διοίκησης του Ταμείου, δηλαδή της Εκτελεστικής Επιτροπής και του Γενικού Συμβουλίου. Βασικό όργανο της διοίκησης με τεκμήριο αρμοδιότητας, είναι πλέον το Γενικό Συμβούλιο, ενώ η Εκτελεστική Επιτροπή παραμένει το όργανο που κάνει την καθημερινή διαχείριση – διοίκηση και εφαρμόζει τις αποφάσεις του Γενικού Συμβουλίου», είπε.
β) Στην ευθύνη των μελών του ΤΧΣ
Το νομοσχέδιο αντιμετωπίζει και τα θέματα ευθύνης των μελών του οργάνων του ΤΧΣ, αίροντας σημαντικά εμπόδια που εμπόδιζαν το Ταμείο να επιτελέσει την κύρια αποστολή του, που δεν είναι άλλη κυρίως από την απο-επένδυση. Η ρύθμιση που φέρνει η Κυβέρνηση είναι αυτή που ήδη ισχύει για όλους τους χρηματοπιστωτικούς Οργανισμούς και η οποία κρίθηκε πολύ πρόσφατα από το 5ο Τμήμα του Αρείου Πάγου με την Απόφαση 158/2021, που την έκρινε ως συνταγματική.
γ) Στην κατάργηση της προνομιακής κατάταξης του ελληνικού δημοσίου σε περίπτωση εκκαθάρισης
Η υπάρχουσα μέχρι τώρα διάταξη ήταν ρύθμιση που είχε απομείνει από το 2010, όταν για το Ταμείο προβλεπόταν ότι θα παρέχει κεφαλαιακή ενίσχυση με τη μορφή των προνομιούχων μετοχών. Ήδη όμως από το 2011 η διάταξη αυτή άλλαξε και η συμμετοχή του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας γίνεται πλέον με κοινές μετοχές. Επομένως, αυτές οι κοινές μετοχές θα έχουν την κατάταξη που προβλέπει ο Κανονισμός 575/2013. Είναι απλώς θέμα συμμόρφωσης με τον Κανονισμό, ο οποίος και ζητήθηκε ιδιαίτερα από τον Ευρωπαίο Τραπεζικό Επόπτη.
Η δεύτερη συνεδρίαση της Επιτροπής Οικονομικών ορίσθηκε να πραγματοποιηθεί αύριο στις δύο και μισή το μεσημέρι με την ακρόαση φορέων. Αποφασίσθηκε να κληθούν οι εκπρόσωποι της Τράπεζας της Ελλάδος, του ΤΧΣ, της διοίκησης της Τράπεζας Πειραιώς, του Συλλόγου των Εργαζομένων της Τράπεζας Πειραιώς καθώς και η ΟΤΟΕ. Στην συνέχεια θα διεξαχθεί η τρίτη συνεδρίαση της Επιτροπής Οικονομικών με την ψήφιση του νομοσχεδίου επί της Αρχής και την κατ’ άρθρο συζήτηση. Η δεύτερη ανάγνωση του σχεδίου νόμου ορίσθηκε να προγραμματιστεί την Τετάρτη ώστε το νομοσχέδιο να εισαχθεί την Πέμπτη για συζήτηση και ψήφιση στην Ολομέλεια.
