Τον Ιανουάριο του 1822, δηλαδή λίγους μήνες μετά το ξέσπασμα της Επανάστασης του 1821 στην Πελοπόννησο, ίσχυσε το Προσωρινό Πολίτευμα της Ελλάδος, όπως ονομάστηκε το πρώτο εθνικό Σύνταγμα της χώρας. Το Προσωρινό Πολίτευμα της Ελλάδας ήταν και το χρονολογικά πρώτο Σύνταγμα στη Νοτιοανατολική Ευρώπη. Το είχε ψηφίσει η Α’ Εθνοσυνέλευση στην Πιάδα, τη σημερινή Νέα Επίδαυρο, ένα χωριό της ανατολικής Αργολίδας.
Το Σύνταγμα χαρακτηρίστηκε προσωρινόν λόγω της ανάγκης καθησυχασμού των ευρωπαϊκών Αυλών στην αρνητική για Επαναστάσεις συγκυρία της εποχής και της πρόθεσης των Ελλήνων να ψηφίσουν ένα αντίστοιχο οριστικό μετά την επίσημη αναγνώριση του κράτους τους.
Πρωτεύουσα θέση στο Προσωρινό Πολίτευμα της Ελλάδας είχε η διακήρυξη και διασφάλιση των ατομικών και πολιτικών δικαιωμάτων (Γενικά Δικαιώματα).
Το Σύνταγμα προέβλεπε ένα σύστημα πολυαρχικό, αποτέλεσμα τόσο της καχυποψίας των επαναστατών απέναντι σε κάθε συγκεντρωτική εξουσία όσο και των απαραίτητων συμβιβασμών των πολλών μνηστήρων της επαναστατικής ηγεσίας. Τα δύο ανώτατα όργανα της Υπερτάτης Διοικήσεως, το Εκτελεστικόν και το Βουλευτικόν αλληλοελέγχονταν, νομοθετούσαν και κυριαρχούσαν επί της διορισμένης κυβέρνησης, του Συμβουλίου των Μινίστρων. Οριζόταν επίσης η ανεξαρτησία της δικαστικής εξουσίας, αλλά η οριστική οργάνωσή της μετατίθετο για άλλους, πιο κατάλληλους καιρούς.
Το Ίδρυμα της Βουλής των Ελλήνων για τον Κοινοβουλευτισμό και τη Δημοκρατία, τιμώντας την επέτειο της σύγκλησης της Α’ Εθνοσυνέλευσης της Επιδαύρου, διοργανώνει διάλεξη του ομότιμου καθηγητή του Πανεπιστημίου Αθηνών, κ. Νίκου Αλιβιζάτου με θέμα «Ένα έξυπνο, αλλά δυσεφάρμοστο Σύνταγμα», την Πέμπτη, 11 Ιανουαρίου 2024 και ώρα 19:00, στην αίθουσα της Γερουσίας, στο Μέγαρο της Βουλής των Ελλήνων.
Στην εκδήλωση χαιρετισμό θα απευθύνουν ο κ. Κωνσταντίνος Αν. Τασούλας, πρόεδρος της Βουλής των Ελλήνων και πρόεδρος του Ιδρύματος της Βουλής των Ελλήνων για τον Κοινοβουλευτισμό και τη Δημοκρατία, καθώς και ο κ. Τάσος Χρόνης, δήμαρχος Επιδαύρου. Η Α’ Εθνοσυνέλευση της Επιδαύρου (20 Δεκεμβρίου 1821 – 15 Ιανουαρίου 1822) αποτελεί κομβικό γεγονός στην εξέλιξη της Ελληνικής Επανάστασης. Για πρώτη φορά συγκεντρώθηκαν σε έναν τόπο αντιπρόσωποι από τις περισσότερες επαναστατημένες περιοχές, «φροντίζοντες περί μόνου του κοινού της Ελλάδος συμφέροντος» (από τον όρκο των παραστατών στην Επίδαυρο, 20 Δεκεμβρίου 1821). Μέσα σε διάστημα 26 ημερών, οι 59 πληρεξούσιοι παραστάτες και οι σύμβουλοί τους επιτέλεσαν έργο κεφαλαιώδους σημασίας για τα συμφέροντα της Επανάστασης και του υπό διαμόρφωση ελληνικού κράτους. Συνέταξαν και ψήφισαν το πρώτο του Σύνταγμα, το Προσωρινόν Πολίτευμα της Ελλάδος (1η Ιανουαρίου 1822), δημοσίευσαν τη μεγάλη Διακήρυξη της Εθνοσυνέλευσης (15 Ιανουαρίου 1822), εξέλεξαν τα πρόσωπα που θα συγκροτούσαν την κεντρική Διοίκηση του κράτους και καθόρισαν τη στρατιωτική του δομή. Το Σύνταγμα της Επιδαύρου δεν κατόρθωσε να προσφέρει στους επαναστάτες τις προϋποθέσεις σταθερότητας που χρειάζονταν. Ωστόσο, η αξία του υπήρξε μακροπρόθεσμη. Με τον πρώτο αυτόν Καταστατικό Χάρτη ξεκινούσε η μαθητεία των παλαιών ραγιάδων, ως πολιτών πλέον, στις αρχές του Κράτους Δικαίου. Σε μια περίοδο που ελάχιστα κράτη στον κόσμο διέθεταν γραπτά Συντάγματα, οι Έλληνες επαναστάτες γίνονταν απόστολοι μιας νέας εποχής που αναδυόταν, αυτής των εθνικών κρατών, των πολιτικών δικαιωμάτων και της δημοκρατίας.
