Με βασικά σημεία τη συγκέντρωση αλλά και την αύξηση των ρίσκων πορεύεται η αγορά ΑΠΕ, όπου, ωστόσο, παραμένει ισχυρό το επενδυτικό ενδιαφέρον.
Αυτό ανέφερε, χθες, ο κ. Βασίλης Καραμούζης (κεντρική φωτό) Γενικός Διευθυντής Εταιρικής και Επενδυτικής Τραπεζικής της Εθνικής Τράπεζας, σε συνάντηση με δημοσιογράφους, υπογραμμίζοντας ότι στόχος της ΕΤΕ είναι η στρατηγική εξάπλωση στη χρηματοδότηση ενεργειακών επενδύσεων όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά και σε νέες αγορές του εξωτερικού. Ήδη, η τράπεζα διαθέτει ένα δανειακό portfolio που φτάνει ήδη τα 6 δισ. ευρώ, έχοντας ποσοστό 30% στις χρηματοδοτήσεις έργων ΑΠΕ εντός Ελλάδας.
Όπως σημείωσε, λιγότεροι επιχειρηματικοί όμιλοι δραστηριοποιούνται στην αγορά, σε σχέση με το πρόσφατο παρελθόν, ενώ τα έργα που προωθούνται είναι μεγαλύτερα. Επίσης, πολλοί ξένοι επενδυτές έχουν αποχωρήσει, έχοντας πουλήσει σε εγχώριους επενδυτές, αρκετές εν λειτουργία μονάδες με ταρίφες. Μάλιστα, ο κ. Καραμούζης επισήμανε ότι το εσωτερικό ποσοστό απόδοσης (IRR) αυτών των έργων πλέον κινείται στο 4-5%, από 10% που ήταν τα προηγούμενα χρόνια.
‘Ένα άλλο σημείο που τόνισε ο κ. Καραμούζης είναι ότι το ενδιαφέρον για επενδύσεις σε ΑΠΕ παραμένει από διεθνείς επενδυτές, ωστόσο είναι μειωμένο σε σχέση με το παρελθόν. Πάντως, τα νέα έργα εμφανίζουν υψηλότερες εσωτερικές αποδόσεις, κυμαινόμενες μεταξύ 10%-20%, καθώς οι επενδυτές αναλαμβάνουν μεγαλύτερο ρίσκο, αλλά και διαμορφώνουν στρατηγικές χρηματοδότησης προσαρμοσμένες στις νέες συνθήκες.
Τα νέα δεδομένα της αγοράς
Παράλληλα το υψηλοβαθμο στέλεχος της ΕΤΕ περιέγραψε τα νέα δεδομένα που ισχύουν, πλέον, στην αγορά με κύριο, το τέλος των λειτουργικών ενισχύσεων. Αυτό βάζει τέρμα σε καθεστώτα “σίγουρων” ενισχύσεων και “ανοίγει” την αγορά ΑΠΕ στα ρίσκα της συγκυρίας, κάτι, βέβαια, που προσμετράται στις συμβάσεις χρηματοδότησης. ‘Άλλο ένα “δομικό” στοιχείο της αγοράς, που προσθέτει “ρίσκα” είναι οι περικοπές ΑΠΕ. Όπως είπε ο κ. Καραμούζης Ο Βασίλης Καραμούζης οι περικοπές δημιουργούν κινδύνους για τις επενδύσεις στον κλάδο. Μάλιστα στο ενδεχόμενο, οι περικοπές να φτάσουν το 30%, τότε θα τεθεί σε κίνδυνο η βιωσιμότητα πολλών έργων, γιαυτό, άλλωστε, οι τράπεζες και οι επενδυτές πραγματοποιούν stress tests με βάση, όμως, ένα σενάριο περικοπών 10%, προκειμένου να εκτιμηθούν οι επιπτώσεις στα οικονομικά μοντέλα των έργων. Βέβαια, πολλοί επενδυτές, στο φόντο αυτό, βάζουν στο “τραπέζι” της διαπραγμάτευσης των όρων χρηματοδότησης και πρόσθετες εγγυήσεις.
Ωστόσο, σύμφωνα με τον κ. Καραμούζη, οι περικοπές δεν απειλούν την οικονομική βιωσιμότητα των παλαιών έργων, όπου το “σενάριο” των περικοπών δεν είχε προσμετρηθεί. Ιδιαίτερα, δε, αυτό ισχύει σε περιπτώσεις έργων εν λειτουργία με ταρίφες, όπου τα δάνεια έχουν αποπληρωθεί.
Οι τράπεζες
Σε ότι αφορά τη διαθεσιμότητα του τραπεζικού συστήματος για στήριξη επενδύσεων σε ΑΠΕ ο κ. Καραμούζης σημείωσε ότι “δάνεια δίνονται και θα δίνονται. Σίγουρα δεν είναι η πρόσβαση σε τραπεζικό δανεισμό που θα κάμψει την επενδυτική δραστηριότητα και την υλοποίηση έργων.” Παράλληλα τόνισε ότι “ο ρόλος των τραπεζών στην ενεργειακή μετάβαση της χώρας είναι και θα παραμείνει πολύ σημαντικός, καθώς μόνον για τις ΑΠΕ θα απαιτηθούν νέες επενδύσεις ύψους 15 έως 20 δισεκατομμυρίων ευρώ, μέχρι το 2030. Από αυτά τα κεφάλαια, περίπου το 50% θα προέλθει από τραπεζικό δανεισμό”, ανέφερε χαρακτηριστικά.
Πάντως, όπως ανέφερε ο κ. Καραμούζης, οι τράπεζες έχουν αλλάξει τον τρόπο χρηματοδότησης, με βάση, βέβαια, και τα νέα δεδομένα και την αδυναμία της αγοράς να κινηθεί με μακρόχρονα PPA – διμερείς συμβάσεις. Έτσι από δάνεια με σταθερό επιτόκιο, με διάρκεια 18-20 ετών, έχουμε πάει σε μικρότερες διάρκειες, με περισσότερες εγγυήσεις.
Επέκταση και μεγάλα έργα
Πάντως η ΕΤΕ ανοίγεται εκτός συνόρων, όπως ανέφερε ο κ. Καραμούζης, ενώ ήδη έχει στηρίξει μεγάλα έργα. «Χτυπάμε 20 ή περισσότερες πόρτες σε πολλές χώρες, και κοιτάζουμε τα πάντα. Αν βρουμε τα σωστά έργα και το κατάλληλο partner με τον οποίο θα τα συγχρηματοδοτήσουμε, ο στόχος για δάνεια 100 εκατ. ευρώ από το εξωτερικό, μπορεί να πολλαπλασιαστεί», ανέφερε χθες ο Γενικός Διευθυντής Εταιρικής και Επενδυτικής Τραπεζικής της Εθνικής, Βασίλης Καραμούζης, που τόνισε ότι ήδη έχει γίνει ένα άνοιγμα στην Ισπανία με δυο Φ/Β με διμερείς συμβάσεις.
Επίσης, όπως αναφέρθηκε, τα μισά από τα έργα που εντάσσει η Εθνική στο Ταμείο Ανάκαμψης αφορούν ΑΠΕ, ενώ από το 1 δισ. των συμφωνιών της ΕΙΒ στο πλαίσιο του προγράμματος Green Investments στην Ελλάδα, η Εθνική έχει απορροφήσει το 80%. Η σημαντική ανάπτυξη του χαρτοφυλακίου των ΑΠΕ συνδυάστηκε και με την πρώτη έκδοση πράσινων ομολόγων από ελληνική τράπεζα. Πλέον η τράπεζα έχει 1,2 δισ. μέσω 2 εκδόσεων, με τη 2η η οποία ολοκληρώθηκε τον περασμένο Νοέμβριο.
Επίσης η Εθνική Τράπεζα έχει τη δυνατότητα για σύναψη χρηματοδοτικών πλαισίων τυποποιημένων όρων για υφιστάμενες αλλά και μελλοντικές συναλλαγές ΑΠΕ. Μάλιστα έχει ήδη προχωρήσει με μια από τις μεγαλύτερες συμφωνίες αυτού του τύπου πανευρωπαϊκά για ελληνικό Όμιλο εταιρειών.
Η συμφωνία λειτουργεί σαν «ομπρέλα» με κοινούς βασικούς όρους σε έργα που ικανοποιούν προσυμφωνημένα κριτήρια και μπορεί να βρίσκονται σε διάφορα στάδια ανάπτυξης ενώ η παραγόμενη ενέργεια μπορεί να πωλείται μέσω συμβολαίων Feed-in Premium /Feed-in Tariff ή/και Corporate PPAs παρέχοντας πλήρη ευελιξία στον επενδυτή και άμεση υλοποίηση του χρηματοδοτικού αιτήματος όταν προκύπτει.
Η αποθήκευση
Παράλληλα, η Εθνική πρωταγωνιστεί και στην αποθήκευση, αφού πριν λίγες ημέρες υπέγραψε δανειακή σύμβαση 70 εκατ. ευρώ για τη χρηματοδότηση της κατασκευής του πρώτου έργου αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας στην Ελλάδα το οποίο αναμένεται να ολοκληρωθεί έως το τέλος του έτους της Αιγυπτιακής εταιρείας ELSEWEDY 50 ΜW. Πρόκειται για ένα έργο κομβικής σημασίας για την ελληνική αγορά, καθώς το σύστημα αποθήκευσης ενέργειας επιτρέπει στις ΑΠΕ να συνεισφέρουν ολοένα και περισσότερο στο ενεργειακό μίγμα.
Οι μεγάλες χρηματοδοτήσεις
Η πράσινη μετάβαση είναι κρίσιμο να υποστηριχθεί μεσοπρόθεσμα και από τη χρήση «καθαρότερων» ορυκτών καυσίμων στο ενεργειακό μίγμα, όπως το φυσικό αέριο. Με αυτό το γνώμονα πραγματοποιήθηκε η χρηματοδότηση πλωτής μονάδας αποθήκευσης και επαναεριοποίησης υγροποιημένου φυσικού αερίου (FSRU) και νέας Μονάδας Ηλεκτροπαραγωγής Συνδυασμένου Κύκλου με καύσιμο φυσικό αέριο (CCGT). Και τα δύο αυτά μεγάλα έργα βρίσκονται στην Αλεξανδρούπολη, αναβαθμίζοντας σημαντικά το ρόλο της Ελλάδας ως ενεργειακό κόμβο.
Οι διασυνδέσεις
Στο ίδιο πλαίσιο η Εθνική πρωταγωνιστεί στις διασυνοριακές και εγχώριες διασυνδέσεις, τόσο όσον αφορά στην ενέργεια όσο και στα ψηφιακά δεδομένα. Προς αυτή την κατεύθυνση, η τράπεζα έχει ήδη χρηματοδοτήσει διασυνοριακές και εγχώριες διασυνδέσεις καλωδίων, όπως το East Med Corridor που συνδέει ψηφιακά τη Μέση Ανατολή με την Ευρώπη, την πρώτη συναλλαγή στην Ελλάδα με τη μορφή του Islamic Finance, την οποία συντόνισε και υλοποίησε η Εθνική Τράπεζα. Παράλληλα στηρίζει τόσο την διασύνδεση Great Sea Interconnector Ελλάδας Κύπρου, έχοντας στείλει την σχετική επιστολή ότι θα χρηματοδοτήσει το έργο προς την Κομισιόν, όσο και το μεγάλο έργο GREGY της διασύνδεσης της Ελλάδας με την Αίγυπτο.
Οι μεγάλες επιχειρήσεις
Επίσης η Εθνική Τράπεζα παρέχει διαχρονική στήριξη των επενδυτικών σχεδίων και την ευρύτερη επιλογή λύσεων για την κάλυψη του συνόλου των χρηματοοικονομικών αναγκών στους μεγάλους ομίλους του κλάδου, όπως ενδεικτικά οι: ΔΕΗ, METLEN, MOTOR OIL, HELLENIQ ENERGY, ΚΟΠΕΛΟΥΖΟΣ, ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, ΔΕΠΑ, ΔΕΣΦΑ, ΔΕΔΔΗΕ και ΑΔΜΗΕ. Επιπλέον, η Εθνική παρακολουθεί στενά και είναι έτοιμη να υποστηρίξει επενδύσεις Carbon Capture & Storage ενώ παρέχει και όλο το φάσμα των χρηματοδοτικών προϊόντων στο σκέλος της ενεργειακής αναβάθμισης κτιρίων και μονάδων παραγωγής τόσο στις μεγάλες όσο και στις μικρότερες επιχειρήσεις.
Ακόμη, η τράπεζα προσφέρει πρωτοποριακές και εξειδικευμένες λύσεις στους εταιρικούς πελάτες της, δρώντας προνοητικά αλλά και με γνώμονα την αποτελεσματική διαχείριση κινδύνων που πηγάζουν και από τις διεθνείς εξελίξεις.
Πιο συγκεκριμένα, προσφέρει λύσεις αντιστάθμισης σχετικά με τα Επιτόκια, το Ξένο Συνάλλαγμα, τα Εμπορεύματα αλλά και το Ενεργειακό Κόστος. Η Εθνική όντας πρωτοπόρα και αναγνωρίζοντάς τους κινδύνους στην αγορά ενέργειας ήδη από το 2020, ήταν η πρώτη τράπεζα που προσέφερε ολοκληρωμένες λύσεις διαχείρισης του κόστους Ενέργειας σε διάφορες κατηγορίες όπως Ρύποι (EUAs), Φυσικό Αέριο (TTF) αλλά και Ηλεκτρική Ενέργεια (SMP).
Η Εθνική
Η Εθνική Τράπεζα κατέχει ηγετική θέση στις χρηματοδοτήσεις Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, έχει εντάξει πολλά και σημαντικά έργα Ενέργειας στο Ταμείο Ανάκαμψης, έχει καλύψει το μεγαλύτερο ποσοστό πράσινων χρηματοδοτήσεων μέσω εξειδικευμένων προγραμμάτων της ΕΙΒ ενώ είναι και η πρώτη ελληνική τράπεζα που προχώρησε στην έκδοση πράσινων ομολόγων. Είναι πρωταγωνιστής επίσης στη χρηματοδότηση μεγάλων έργων διασυνδέσεων και μεταφοράς ενέργειας και δεδομένων που αναβαθμίζουν το ρόλο της Ελλάδας στην ευρύτερη περιοχή και, παράλληλα, είναι πρωτοπόρος στη χρηματοδότηση των έργων αποθήκευσης και στην προσφορά καινοτόμων προϊόντων για τον κλάδο.
