Για την πορεία του Μετρό Θεσσαλονίκης, αλλά και το ιστορικό των προβλημάτων που αντιμετώπισε το έργο στο παρελθόν μίλησε τη Δευτέρα 29 Ιανουαρίου από τη Θεσσαλονίκη, ο Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της Άκτωρ, κ. Αλέξανδρος Εξάρχου. Νωρίτερα, ο επικεφαλής της Άκτωρ συνόδευσε τον Υπουργό Υποδομών και Μεταφορών, κ. Χρήστο Σταϊκούρα, και τον Υφυπουργό Υποδομών και Μεταφορών, κ. Νίκο Ταχιάο στην επιθεώρηση των εργασιών απελευθέρωσης των χώρων του εργοταξίου στον σταθμό «Βενιζέλου» και παράδοσης στην κυκλοφορία των οδών Εγνατία και Βενιζέλου.
Ο κ. Εξάρχου ανέτρεξε στο ιστορικό της αρχικής ανάθεσης του έργου πριν από 18 χρόνια, το οποίο έχει ταλαιπωρήσει για χρόνια τους Θεσσαλονικείς, όλες τις κυβερνήσεις και όλους τους αναδόχους, σε εργολήπτη, για τον οποίον οι πάντες τότε γνώριζαν ότι δεν μπορούσε να το υλοποιήσει. «Είναι δυνατόν να ανατίθενται δύσκολα έργα σε εργολάβους που δεν έχουν την τεχνική επάρκεια ή την οικονομική ικανότητα να τα καταφέρουν;» διερωτήθηκε.
Όπως δήλωσε ο επικεφαλής της Άκτωρ, η μόνη πρόνοια του τότε αναδόχου ήταν να εισπράξει την προκαταβολή για να καλύψει άλλες – και ξένες προς το έργο – οικονομικές υποχρεώσεις. Το αποτέλεσμα ήταν να μην ξεκινήσει το έργο, η πόλη να ταλαιπωρείται και, όταν εκείνος έφτασε στην οικονομική κατάρρευση, οι τράπεζες να μην τον αφήνουν να πτωχεύσει.
Οι παθογένειες του παρελθόντος
Κατά αυτόν τον τρόπο, συνέχισε ο κ. Εξάρχου, χάθηκε ανεκτίμητος χρόνος και πάρα πολλά χρήματα, τα οποία, όπως συμπλήρωσε, ήταν στην πραγματικότητα η διαφορά μεταξύ της αρχικής προσφοράς του τότε αναδόχου και του πραγματικού κόστους του έργου. Και όπως επισήμανε, ο εργολάβος «δεν ήταν ένας και δεν ήταν η Άκτωρ». «Αυτά είναι παθογένειες του παρελθόντος που πρέπει να μας διδάσκουν. Εάν εμείς ως νέα διοίκηση της Άκτωρ δεν είχαμε τη οικονομική δυνατότητα να χρηματοδοτήσουμε άμεσα το έργο με €40 εκατ., αυτό δεν θα τελείωνε ούτε τον Νοέμβριο του 2026» ξεκαθάρισε ο κ. Εξάρχου.
Παράλληλα, ο κ. Εξάρχου δήλωσε: «Δράττομαι της ευκαιρίας να στείλω δύο μηνύματα σε μερικούς καλοθελητές που προφανώς ενοχλούνται, διότι η νέα διοίκηση της Άκτωρ προχωρά το Μετρό Θεσσαλονίκης», κάνοντας λόγο για εργολάβους «του παρελθόντος, που ήθελαν, αλλά δεν μπόρεσαν να κάνουν αυτό που έκανε η Intrakat μέσα σε 1,5 χρόνο».
«Εμείς αυτό κάνουμε˙ πήραμε την Άκτωρ, εκτελούμε το έργο και θα το ολοκληρώσουμε. Και όχι μόνο αυτό, αλλά όλα τα έργα μας, γιατί έχουμε εξασφαλίσει τόσο την τεχνική όσο και την χρηματοοικονομική μας επάρκεια και, κυρίως, τις εισπράξεις από έργα που εκτελούμε» συνέχισε. «Όσο και αν προσπαθείτε να μας ενοχλήσετε, το μετρό Θεσσαλονίκης, που δεν μπορέσατε να ολοκληρώσετε, θα το τελειώσουμε το Νοέμβριο» συνέχισε ο κ. Εξάρχου. «Οι υπονομευτές της δικής μας προσπάθειας έρχονται από την Αθήνα» διευκρίνισε και κατέληξε: «Τους ευχόμεθα υγεία».
Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτυχίας
Ο κ. Εξάρχου χαρακτήρισε, το ιστορικό του Μετρό Θεσσαλονίκης, «παράδειγμα αποτυχίας του συστήματος δημοπράτησης των δημοσίων έργων» και έκανε έκκληση να τροποποιηθεί το νομοθετικό πλαίσιο ανάθεσης, ώστε να διασφαλιστεί ότι αφενός τα έργα θα ανατίθενται σε εταιρίες που θα μπορούν να τα εκτελέσουν και ότι αφετέρου αυτά θα δημοπρατούνται ώριμα και στο σωστό κόστος.
Μάλιστα, όπως σημείωσε ο κ. Εξάρχου, δεν είναι τυχαίο ότι τα έργα ΣΔΙΤ ή παραχωρήσεων «παραδόξως τελειώνουν εγκαίρως και ποτέ καθ’ υπέρβαση του κόστους». Και αυτό συμβαίνει διότι αναλαμβάνονται από εταιρίες που έχουν αποδείξει την οικονομική τους επάρκεια στις τράπεζες, έχουν διασφαλίσει ικανούς πόρους και δεν έχουν κανένα όφελος ή συμφέρον από τις καθυστερήσεις. Και αυτό διότι, όπως επισήμανε, ο εργολήπτης αναλαμβάνει ένα έργο σωστά κοστολογημένο, σε αντίθεση με πολλά δημόσια έργα τα οποία στο παρελθόν ανατίθεντο με εκπτώσεις της τάξης του 40%-50% και ήταν δεδομένο ότι θα ήταν αδύνατο να εκτελεστούν.
Ο επικεφαλής της Άκτωρ επισήμανε ότι έργα που δημοπρατούνται χωρίς μελέτες ή απαλλοτριώσεις ή χωρίς διασφαλισμένους πόρους με μαθηματική βεβαιότητα δεν πρόκειται να εκτελεστούν στους χρόνους τους. Και χαιρέτισε τις προσπάθειες του Υπουργείου Υποδομών & Μεταφορών να μην δημοπρατούνται πλέον έργα υποδομής, χωρίς εξασφαλισμένη χρηματοδότηση, αλλά και να προχωρούν κανονικά οι πληρωμές των εκτελούμενων έργων.
«Αυτή πρέπει να είναι η μόνιμη προσέγγιση στο ζήτημα» σχολίασε και υπογράμμισε ότι εάν ένα έργο έχει ωριμάσει προτού δημοπρατηθεί και έχει διασφαλισμένη χρηματοδότηση, τότε είναι βέβαιο ότι ο εργολάβος θα είναι εκείνος που θα πληρώσει ποινικές ρήτρες σε περίπτωση αστοχίας. Και αυτές, όπως παρατήρησε, δεν επιβάλλονται, διότι σπανίως οι ευθύνες ανήκουν στον εργολάβο, αλλά σε γεγονότα ευθύνης δημοσίου, όπως οι απαλλοτριώσεις, η ελλιπής χρηματοδότηση και οι εσφαλμένες μελέτες.
Το Μετρό θα παραδοθεί τον Νοέμβριο του 2024
Όπως επιβεβαίωσε δημόσια για ακόμη μία φορά ο κ. Εξάρχου, το μεγάλο έργο του Μετρό Θεσσαλονίκης θα παραδοθεί στο Ελληνικό Κράτος τον Νοέμβριο του 2024, κάτι που χαρακτήρισε απολύτως βέβαιο. Ο επικεφαλής της Άκτωρ τόνισε ότι οι τελευταίες καθυστερήσεις του έργου οφείλονταν στην έλλειψη χρηματοδότησης, η οποία ξεπεράστηκε αμέσως μετά την ανάληψη του ελέγχου και της διοίκησης της Άκτωρ από τον Όμιλο Intrakat, με την χρηματοδότηση των εργασιών με κεφάλαια €40 εκατ., εφαρμόζοντας έτσι μία βασική δέσμευση της εταιρείας προς την Ελληνική Κυβέρνηση.
Παράλληλα, o επικεφαλής της εταιρείας ανακοίνωσε ότι, καθώς στο έργο έχουν πλέον ξεπεραστεί και οι τελευταίες αρχαιολογικές εκκρεμότητες, οι εργασίες της Άκτωρ, συμπεριλαμβανομένου και του σταθμού «Βενιζέλου», θα έχουν ολοκληρωθεί έως και το τέλος Απριλίου 2024 και θα απομείνουν μόνο οι δοκιμές των συρμών και των συστημάτων. Επίσης, μίλησε και για την επέκταση της Καλαμαριάς, για την οποία η εταιρεία θα κάνει ό,τι χρειάζεται, ώστε να παραδοθεί 8 μήνες μετά την παράδοση της κύριας γραμμής.
