Επόμενο βήμα σχεδιάζει να κάνει στον τομέα των κρίσιμων πρώτων υλών η Metlen με την προώθηση πιλοτικών σχεδίων για παραγωγή σκανδίου και γερμανίου, πρώτων υλών που έχουν ενταχθεί στη λίστα των κρίσιμων γαιών της ΕΕ.
Συγκεκριμένα ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Metlen Ευάγγελος Μυτιληναίος εξέφρασε την ετοιμότητα της Metlen να αναπτύξει και σε αυτούς τομείς παραγωγή, καθώς είναι μέταλλα που εμπεριέχονται στο βωξίτη και ειδικά σε εκείνον που εξορύσσεται στην περιοχή της Βοιωτίας.
«Πάντα εδώ είμαστε, στην πρώτη γραμμή της ανταγωνιστικότητας και της βιωσιμότητας» τόνισε ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Metlen Ευάγγελος Μυτιληναιος υποδεχόμενος τον Εκτελεστικό Αντιπρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, κ. Stéphane Séjourné στις 27 Μαρτίου 2025 στις εγκαταστάσεις της METLEN, στον Άγιο Νικόλαο Βοιωτίας, συνοδευόμενος από τον Υπουργό Ανάπτυξης, κ. Τάκη Θεοδωρικάκο και την Επικεφαλής της Αντιπροσωπείας της ΕΕ στην Ελλάδα κ. Νιόβη Ρίνγκου.
Ο κ. Séjourné, μαζί με τον κ. Θεοδωρικάκο και τον Πρόεδρο και Διευθύνοντα Σύμβουλο της METLEN, κ. Ευάγγελο Μυτιληναίο, πραγματοποιπησαν ξενάγηση στις εγκαταστάσεις του εργοστασίου Αλουμίνιον της Ελλάδος, το οποίο αποτελεί τη μοναδική καθετοποιημένη μονάδα παραγωγής βωξίτη, αλουμίνας και πρωτόχυτου αλουμινίου στην Ευρώπη, και γαλλίου, μίας κρίσιμης πρώτης ύλης. Να δούμε τελικά και τι θα πράξει η ΕΕ σε σχέση με δράσεις ενίσχυσης όλης της αλυσίδας παραγωγής των κρισιμων πρώτων υλών.
Σε δηλώσεις του ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν υπογράμμισε τη σημασία της επένδυσης στο γάλλιο για την Ελλάδα και την Ευρώπη. «Η Ελλάδα μπορεί να παίξει πολύ σημαντικό ρόλο στο θέμα των κρίσιμων πρώτων υλών. Είναι σημαντικό για την ΕΕ, τόνισε, να ενισχύει έργα που μειώνουν την εξάρτηση. Το συγκεκριμένο έργο θα καλύψει το 30% των ευρωπαϊκών αναγκών σε αλουμίνα. Δουλέψαμε στενά με τον Έλληνα επίτροπο Απόστολο Τζιτζικώστα στο κολλέγιο των επιτρόπων για το συγκεκριμένο πρότζεκτ, ιδίως για τις κρίσιμες πρώτες ύλες που έχουν μεγάλη σημασία για την Ελλάδα και την Ευρώπη.
Σήμερα η Ευρώπη εξαρτάται κατά 98% από εισαγωγές για το γάλλιο και 87% για την αλουμίνα. Χρειαζόμαστε ευρωπαϊκή κυριαρχία και για αυτό υποστηρίζουμε αυτό το έργο».
«Η επένδυση της Metlen για την παραγωγή γαλλίου είναι μία επένδυση στρατηγικού και εμβληματικού χαρακτήρα για την ελληνική, αλλά και συνολικά την ευρωπαϊκή οικονομία», τόνισε ο υπουργός Ανάπτυξης Τάκης Θεοδωρικάκος. «Σχετίζεται, πρόσθεσε, ευθέως με την αυτονομία και την ασφάλεια και της Ελλάδας και ολόκληρης της Ευρώπης. Το υπουργείο Ανάπτυξης υποστηρίζει εμπράκτως αυτή την επένδυση. Το τελευταίο διάστημα νομοθέτησε και δημιούργησε το κατάλληλο θεσμικό πλαίσιο για τις επενδύσεις σε κρίσιμες πρώτες ύλες στη χώρα μας και η αρμόδια επιτροπή του υπουργείου Ανάπτυξης έχει ήδη χαρακτηρίσει τη συγκεκριμένη επένδυση εμβληματική. Ταυτόχρονα, είναι σε πλήρη εξέλιξη όλες οι απαραίτητες διαδικασίες για να υποστηριχθεί και με απόφαση της διυπουργικής επιτροπής των στρατηγικών επενδύσεων. Η ενίσχυση της βιομηχανίας είναι κρίσιμη προτεραιότητα για τη διαμόρφωση ενός νέου παραγωγικού μοντέλου για την οικονομία μας και βρίσκεται στο κέντρο του νέου αναπτυξιακού νόμου που προωθεί το υπουργείο Ανάπτυξης το επόμενο διάστημα».
Ο πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της Metlen Ευάγγελος Μυτιληναίος έθεσε το θέμα της ανταγωνιστικότητας της ευρωπαϊκής βιομηχανίας σε συνάρτηση με το ενεργειακό κόστος. «Είναι ένα θέμα που δεν είχε την απαιτούμενη προσοχή από την ΕΕ. Για αυτό σας καλώ να ενεργήσετε στην κατεύθυνση αυτή» τόνισε ο Ευάγγελος Μυτιληναίος. “Βιωσιμότητα – απανθρακοποίηση και ανταγωνιστικότητα”. “Αλλά επιτρέψτε μου να σας πω κάτι: ανταγωνιστικότητα για ένα εργοστάσιο μεταλλουργίας στην Ευρώπη σημαίνει ενέργεια. Και η ενέργεια είναι ένα ζήτημα που μέχρι στιγμής δεν έχει λάβει την προσοχή που του αρμόζει από την Επιτροπή. Γι’ αυτό, με την παρουσία σας εδώ –για την οποία σας ευχαριστώ θερμά– σας ζητώ να χρησιμοποιήσετε όλη σας τη δύναμη και την επιρροή ώστε να αλλάξει η νοοτροπία της Επιτροπής και να αλλάξει η βιομηχανία” τόνισε ο κ. Μυτιληναίος στο φόντο μια συζήτησης που φουντώνει στην ΕΕ και παραπέμπει σε ένα επαρκές πλαίσιο στήριξης της βιομηχανίας, μακριά από γραφειοκρατικές αγκυλώσεις.
Το ΥΠΑΝ
Στρατηγικού χαρακτήρα είναι η επένδυση και σχετίζεται με την αυτονομία της ΕΕ σε κρίσιμες πρώτες ύλες τόνισε ο υπουργός Ανάπτυξης Τάκης Θεοδωρικάκος από την πλευρά του και προσέθεσε:
«Το ΥΠΑΝ υποστηρίζει εμπράκτως αυτήν την επένδυση. Δημιουργήσαμε το πλαίσιο για κρίσιμες πρώτες ύλες και χαρακτηρίσαμε ως εμβληματική αυτήν την επένδυση. Σαφές είναι ότι η ενίσχυση της βιομηχανία είναι προτεραιότητα και απαραίτητη για νέο παραγωγικό μοντέλο. Ενίσχυση μεταποίησης και περιφέρειας ο στόχος και του νέου παραγωγικού μοντέλου».
Δασμοί
Σε σχέση με την επιβολή δασμών ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν σημείωσε ότι η ευρωπαϊκή επιτροπή κατέβαλε κάθε δυνατή προσπάθεια για να μην υπάρξει το συγκεκριμένο αποτέλεσμα.
Παράλληλα άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο λήψης αντιμέτρων κι εφόσον συνεχιστεί αυτή η πολιτική από την πλευρά των ηνωμένων πολιτειών.
Οι προκλήσεις για την ΕΕ
Ωστόσο, στο φόντο του εντεινόμενου ανταγωνισμού με τις ΗΠΑ και την Κίνα, η ΕΕ αντιμετωπίζει μεγάλες προκλήσεις.τις οποίες περιέγραψε με ακρίβεια ο Εκτελεστικός Αντιπρόεδρος της Κομισιόν, την ώρα που ήδη έχει ανακοινωθεί το Clean Industrial Deal, ως κεντρική νέα προτεραιότητα της ΕΕ. Μένει, όμως να εξειδικευτεί το πώς θα υλοποιηθεί μια τέτοια στρατηγική και τι θα γίνει το green Deal.
Πάντως ο κ. Séjourné από τη Βοιωτία δήλωσε ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αλλάζει τον ρυθμό με τον οποίο βλέπει τα πράγματα, αλλάζει τον ρυθμό με τον οποίο λαμβάνονται οι αποφάσεις στην Ευρωπαϊκή Ένωση και ενισχύει τα έργα τα οποία είναι σημαντικά για την Ευρωπαϊκή Ένωση, τα οποία θα μειώσουν και την εξάρτησή μας, στάθηκε στο βαθμό εξάρτησης της ΕΕ από τρίτες χώρες.
“Σήμερα η Ευρώπη εξαρτάται για το Γάλλιο κατά 98% από εξαγωγές εκτός της Ευρωπαϊκής ηπείρου, σε ότι έχει να κάνει με τα διάφορα προϊόντα εξόρυξης, ενώ για την αλουμίνα εξαρτάται κατά 87% πάλι από ξένες πηγές, εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης. Εμείς θέλουμε να έχουμε την πολιτική για την Ευρωπαϊκή κυριαρχία και ως εκ τούτου είναι μεγάλη μας επιθυμία να στηρίξουμε αυτό το έργο” ανέφερε ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν και στάθηκε στο έργο στον Άγιο Νικόλαο.
“Και διαλέξαμε αυτό το έργο, αυτή τη νέα γραμμή παραγωγής εδώ, γιατί έτσι θα μπορούμε να καλύψουμε το 30% της ευρωπαϊκής παραγωγής, των ευρωπαϊκών αναγκών. Είναι ένα σημαντικό έργο και για την Ελλάδα, όχι μόνο για την Ευρωπαϊκή Ένωση, και νομίζω ότι το τόνισαν αυτό και βλέπω ότι το έχει αγκαλιάσει η ελληνική Κυβέρνηση, αλλά και οι τοπικοί φορείς και η τοπική αυτοδιοίκηση, διότι μπορεί η Ελλάδα έτσι να διαδραματίσει ένα πολύ σημαντικό ρόλο στα θέματα κρίσιμων πρώτων υλών και βεβαίως να έχει αυτό και πολύ θετικό αντίκτυπο στην τοπική απασχόληση και στη δημιουργία πλούτου. Εργάζομαι σκληρά και στενά με τον συνάδελφό μου, τον Έλληνα Επίτροπο κ. Τζιτζικώστα για να υποστηρίξω και να εγκρίνω αυτά τα 3 έργα (Γερμάνιο, Σκάνδιο και Γάλλιο) και πιστεύω ότι είναι επίσης καλό για την Ελλάδα, πιθανώς για την απασχόληση, αλλά και για να αποδείξουμε ότι αυτό το είδος ικανότητας στην Ευρώπη είναι επίσης καλό για την Ευρώπη. Η κάλυψη του 30% των αναγκών σε αλουμίνιο δεν είναι κάτι ασήμαντο σε αυτή τη συγκεκριμένη συγκυρία των γεωπολιτικών εντάσεων ανά τον κόσμο. Έτσι, είναι καλό και για την Ευρώπη και για την Ελλάδα και ευχαριστώ πολύ την ομάδα εδώ, την Ελληνική Κυβέρνηση, και την ομάδα εδώ στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή που εργάζεται σε αυτό το έργο” ανέφερε ο Αντιπρόεδρος της Κομισιόν με αιχμή το “Αλουμίνιον της Ελλάδος”.
Παράλληλα ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν προσκάλεσε τον πρόεδρο της Metlen, Ευάγγελο Μυτιληναίο, να υποβάλει αίτηση για ενίσχυση των νέων επενδύσεων μέσω ευρωπαϊκών πόρων, καθώς στόχο είναι να αποκτήσει η ΕΕ πρόσβαση στις κρίσιμες αυτές πρώτες ύλες, σε ανταγωνιστικές τιμές αγοράς.
Αργές διαδικασίες
Πάντως, με βάση αναφορές της αγοράς, οι γραφειοκρατικές διαδικασίες, ακόμη και μετά το χαρακτηρισμό έργων ως στρατηγικής σημασίας συχνά ακυρώνουν την όποια πολιτική βούκηση υπάρχει στα ανώτερα κλιμάκια της ΕΕ. Γιαυτό αράγοντες της ευρωπαϊκής βιομηχανίας θεωρούν ότι η ΕΕ θα πρέπει να κάνει “αντιγραφή” του αμερικανικού Inflation Reduction Act (IRA), όπου οι επενδύσεις επιδοτούνται άμεσα με γρήγορες διαδικασίες.
Να σημειωθεί ότι από την πλευρά της η ελληνική πολιτεία δηλώνει ετοιμότητα να στηρίξει τέτοιες δράσεις με τα “όπλα” που έχει, μένει όμως και η διαμόρφωση των συνθηκών εκείνων από την ΕΕ, μια και πρώτες ύλες όπως το σκάνδιο ή το γερμάνιο αφορούν κομβικούς κλάδους, όπως η αυτοκινητοβιομηχανία ή άμυνα, Έτσι, ο κ. Θεοδωρικάκος στάθηκε με έμφαση στην επένδυση της METLEN για την παραγωγή γαλλίου. “Το Υπ. Ανάπτυξης υποστηρίζει εμπράκτως αυτή την επένδυση, καθώς το τελευταίο διάστημα νομοθέτησε και δημιούργησε το κατάλληλο θεσμικό πλαίσιο για τις επενδύσεις σε κρίσιμες πρώτες ύλες στη χώρα μας και η αρμόδια επιτροπή του Υπ. Ανάπτυξης έχει ήδη χαρακτηρίσει τη συγκεκριμένη επένδυση εμβληματική. Ταυτόχρονα, είναι σε πλήρη εξέλιξη όλες οι απαραίτητες διαδικασίες για να υποστηριχθεί και με απόφαση της διυπουργικής επιτροπής των στρατηγικών επενδύσεων της κυβέρνησής μας. Είναι σαφές ότι η ενίσχυση της βιομηχανίας είναι κρίσιμη προτεραιότητα για τη διαμόρφωση ενός νέου παραγωγικού μοντέλου για την οικονομία μας. Αποτελεί εθνική αναγκαιότητα γιατί μόνο έτσι μπορούμε να επιτύχουμε η οικονομική ανάπτυξη να είναι βιώσιμη και ανθεκτική, να αφορά όλες τις περιοχές της Ελλάδας και να είναι μια ανάπτυξη ισόρροπή. Είναι ο μόνος δρόμος για να αντιμετωπιστούν αποφασιστικά οι περιφερειακές και οι κοινωνικές ανισότητες. Η χρηματοδότηση των παραγωγικών, βιομηχανικών επενδύσεων και της καινοτομίας από την Ευρωπαϊκή Ένωση θα πρέπει να πολλαπλασιαστεί, αν θέλουμε να έχει δραστικά αποτελέσματα στην ανταγωνιστικότητα της ευρωπαϊκής οικονομίας και τη διατήρηση του ευρωπαϊκού κοινωνικού κεκτημένου”
Η ενέργεια
Πέρα, όμως από τα χρηματοδοτικά εργαλεία, που είναι αναγκαία να ενεργοποιηθούν γρήγορα, για να καταφέρει η ΕΕ ένα βαθμό εφοδιαστικής αυτονομίας έναντι των μεγάλων της ανταγωνιστών, τα ζητήματα του ενεργειακού κόστους είναι ανάλογης σημασίας. Ο κ. Μυτιληναίος τα έθεσε επί τάπητος, όπως προαναφέρθηκε, ενώ πριν λίγες μέρες, μιλώντας στο συνέδριο του Κύκλου Ιδεών περιέγραψε το πώς μπορεί να πέσουν οι τιμές στα προ κρίσης επίπεδα καταγράφοντας δύο τρόπους: “Ο πρώτος έχει να κάνει με την κατασκευή γρήγορα υποδομών LNG σε ΗΠΑ, Αυστραλία και Κατάρ. Και ο δεύτερος τρόπος είναι να πάμε σε μία τύπου ειρήνη με τη Ρωσία και να αφήσει η Ευρώπη να εισρεύσει φυσικό αέριο στις χώρες της. Θα πρέπει όμως πρώτα να δούμε τους όρους της ειρήνης”.
Στήριξη
Εν τω μεταξύ, με δεδομένη τη συγκυρία, με τις τιμές αερίου να κρατιούνται ψηλά, πληθαίνουν οι φωνές, πανευρωπαϊκά, που ζητούν επαρκή στήριξη της βιομηχανίας, πριν είναι αργά και τα “λουκέτα” σε κομβικές βιομηχανίες γίνουν περισσότερα.