Καθυστερήσεις, κωλυσιεργίες, παλινδρομήσεις, αλλαγές πλάνων, χαοτική διαχείριση, φυγή στελεχών, στασιμότητα μετοχής. Αυτές οι λίγες λέξεις, περιγράφουν την κατάσταση στο μεγάλο project του Ελληνικού, ενός εγχειρήματος που αποτελεί τη μεγαλύτερη αστική ανάπλαση στην Ευρώπη.
Ο προβληματισμός για τις μεγάλες καθυστερήσεις είναι έντονος και εύλογος, ενώ – όπως φαίνεται – η κρίση της πανδημίας αλλά και όλα τα συνεπακόλουθα, με την εκτόξευση των τιμών στις πρώτες ύλες, τις ελλείψεις υλικών και όλα τα υπόλοιπα, έρχονται να δυσχεράνουν περαιτέρω την κατάσταση.
Τα πλάνα έχουν αλλάξει πολλάκις, κάτι που έως ένα βαθμό είναι και αναμενόμενο, καθώς την τελευταία διετία έχουν λάβει χώρα τεράστιες αλλαγές διεθνώς, λόγω Covid-19, διαφοροποιώντας τις προτεραιότητες σε πολλά επίπεδα. Ένα παράδειγμα αυτών των αλλαγών, είναι η αποχώρηση της Mohegan Gaming & Entertainment (MGE) από το project του καζίνου.
Μετά την αποχώρηση της Mohegan υπήρξε μεγάλος κίνδυνος για το έργο, κάτι που επιβεβαίωσε πρόσφατα σε ηχηρή παρέμβασή του ο ιδρυτής και επικεφαλής του ομίλου ΓΕΚ Τέρνα Γιώργος Περιστέρης, ο οποίος τόνισε:
«Σε μία εξαιρετικά δύσκολη για το έργο συγκυρία, αποφασίσαμε να στηρίξουμε την επένδυσή αυτή αναλαμβάνοντας την κατά 100%, ενώ αρχικά η συμμετοχή μας ήταν 35%». Πρόκειται για μια τοποθέτηση που εμμέσως πλην σαφώς μαρτυρά ότι μετά την απρόσμενη αποχώρηση του Mohegan υπήρξε μεγάλο πρόβλημα ακόμη και πιθανής ματαίωσης του έργου, ή έστω ο κίνδυνος σημαντικής διαφοροποίησης που θα άλλαζε εντελώς τα δεδομένα.
Και συμπλήρωσε ο κ. Περιστέρης: «Φυσικά, οι ξένοι επενδυτές είναι ευπρόσδεκτοι, αλλά είναι οι ελληνικές επιχειρήσεις αυτές που βάζουν πλάτη όταν προκύπτουν δυσκολίες στις μεγάλες επενδύσεις, γιατί εμείς εδώ ζούμε κι αναπνέουμε και η επιβίωση κι ανάπτυξή μας είναι απόλυτα ευθυγραμμισμένες με την πρόοδο και την ευημερία της πατρίδας μας».
Για τις μεγάλες καθυστερήσεις, πολύ καίρια είναι όσα δήλωσε προχθές Δευτέρα ο επικεφαλής της Dimand Δημήτρης Ανδριόπουλος κατά την παρουσίαση της εισαγωγής της εταιρείας στο Χρηματιστήριο. Αφού διέψευσε ότι υπάρχει οποιαδήποτε συμφωνία μεταξύ Lamda Development και Dimand για project στο Ελληνικό όπως λανθασμένα γράφτηκε σε οικονομικό sites, ο κ. Ανδριόπουλος έκανε την εκτίμηση πως ένα τόσο μεγάλο και φιλόδοξο project, με τόσο υψηλές απαιτήσεις, χρειάζεται 20-25 χρόνια για την ολοκλήρωσή του!
Υποστηρίζοντας την εκτίμηση του αυτή έφερε παράδειγμα ένα αντίστοιχο άλλο μεγάλο project παράκτιας αστικής ανάπλασης, το HafenCity στο παλιό λιμάνι του Αμβούργου που έχει παρόμοια χαρακτηριστικά με το Ελληνικό, ενώ δημιουργείται σε 1.600 στρέμματα.
Ένα έργο που ξεκίνησε με το πρώτο του εγκεκριμένο master plan να χρονολογείται το 1997 και σήμερα – 25 χρόνια μετά – έχει υλοποιηθεί μόνο το 70%, οπότε χρειάζεται άλλα πέντε χρόνια για να ολοκληρωθεί! Όπως είπε o κ. Ανδριόπουλος, ένα τέτοιο έργο, όπως και το Ελληνικό «όσο και να το θέλει κανείς, δεν μπορεί να γίνει πιο γρήγορα». Και αυτό γιατί «η ζωή αλλάζει διαρκώς, αλλάζουν οι ανάγκες, οι προτεραιότητες, οι τάσεις», ενώ έφερε το παράδειγμα της πανδημίας και του πόσο αυτή οδήγησε σε μεγάλες αλλαγές σε νόρμες και σταθερές δεκαετιών.
Πάντως, ο κ. Ανδριόπουλος τόνισε πως «η επιτυχία του Ελληνικού είναι καθοριστική για τη χώρα, την οικονομία, αλλά και τον κλάδο των developers, δηλαδή τους κατασκευαστές και η ανάγκη να επιτύχει είναι σημαντική.
Παράλληλα, έντονο προβληματισμό έχει φέρει στην αγορά η αποχώρηση σημαντικών στελεχών από το management της Lamda, ανθρώπων που είχαν κομβικό ρόλο και είχαν πολλά χρόνια στον όμιλο. Το 2021, μετά από 17 χρόνια στην εταιρεία παραιτήθηκε ο οικονομικός διευθυντής Βασίλης Μπαλούμης, ενώ το Νοέμβριο του ίδιου έτους παραιτήθηκε αιφνιδιαστικά (μετά από 14 χρόνια) o Διευθυντής Σχεδιασμού και Κατασκευών για το έργο ανάπτυξης του Ελληνικού Δημήτρης Ζωντανός.
Το Δεκέμβριο του 2021 αποχώρησε ύστερα από 19 χρόνια στη Lamda Development o Ζήσιμος Δανηλάτος, ο οποίος ήταν Διευθυντής Ανάπτυξης, Οικιστικού, Φιλοξενίας, Αθλητικών Δραστηριοτήτων και Χώρων Εκπαίδευσης στο έργο του Ελληνικού. Ήταν ο άνθρωπος που πρωταγωνιστούσε στις παρουσιάσεις για τα νέα project.