Την ερχόμενη Τετάρτη 6 Δεκεμβρίου 2023, η Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛΣΤΑΤ) είναι προγραμματισμένο να δημοσιεύσει τους εθνικούς λογαριασμούς του γ’ τρίμηνου 2023.
Όπως επισημαίνει η Eurobank Research στο εβδομαδιαίο δελτίο 7 Ημέρες Οικονομία, το β’ τρίμηνο 2023 ο πραγματικός ρυθμός μεγέθυνσης της ελληνικής οικονομίας ήταν υψηλός στο 1,3% σε τριμηνιαία βάση (% QoQ) και 2,7% σε ετήσια βάση (% YoY), υπεραποδίδοντας έναντι της Ευρωζώνης.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Στατιστικής Αρχής (Eurostat), ο ρυθμός μεγέθυνσης της Ευρωζώνης το γ’ τρίμηνο 2023 ήταν -0,1% σε τριμηνιαία βάση και 0,1% σε ετήσια βάση. Το εν λόγω αποτέλεσμα αντανακλά σε έναν βαθμό τις ισχνές, σε όρους ανάπτυξης, επιδόσεις μεγάλων οικονομιών της Ευρωζώνης όπως της Γερμανίας, της Ιταλίας και της Ολλανδίας, των οποίων ο ετήσιος ρυθμός μεγέθυνσης το γ’ τρίμηνο 2023 διαμορφώθηκε στο -0,4%, 0,0% και -0,4% αντίστοιχα.
Στην περίπτωση της ελληνικής οικονομίας, η τρέχουσα μέση εκτίμηση της αγοράς (consensus forecast) για τον τριμηνιαίο και τον ετήσιο ρυθμό μεγέθυνσης του γ’ τριμήνου 2023 είναι στο 0,1% και 2,7% αντίστοιχα.
Στο παρόν τεύχος του δελτίου 7 Ημέρες Οικονομία η Eurobank Research παρουσιάζει την πορεία των δημοσιευθέντων δεικτών οικονομικής συγκυρίας και δραστηριότητας για το γ’ τρίμηνο 2023. Η ενίσχυση του δείκτη οικονομικού κλίματος, του δείκτη PMI μεταποίησης και των τουριστικών εισπράξεων, εκπέμπουν θετικά μηνύματα για την επίδοση της οικονομίας το γ’ τρίμηνο 2023. Ωστόσο, υπάρχουν και παράγοντες επιβράδυνσης που αποτυπώνονται στην πορεία της απασχόλησης, της παραγωγής στη βιομηχανία-μεταποίηση και των πωλήσεων λιανικού-χονδρικού εμπορίου. Τέλος, η αύξηση του ισοζυγίου αγαθών και υπηρεσιών, ναι μεν αναμένεται να έχει θετική συνεισφορά στον ονομαστικό ρυθμό μεγέθυνσης του γ’ τριμήνου 2023, ωστόσο το γεγονός ότι προκύπτει από τη μεγαλύτερη μείωση των εισαγωγών σε σύγκριση με τις εξαγωγές, δύναται να σημαίνει και επιβράδυνση κάποιων εκ των συνιστωσών της εγχώριας ζήτησης.
- Απασχόληση
Βάσει της τελευταίας παρατήρησης της μηνιαίας έρευνας εργατικού δυναμικού της ΕΛΣΤΑΤ (παρατήρηση Οκτ-23), ο αριθμός των απασχολούμενων ατόμων το γ’ τρίμηνο 2023 (4.182,1 χιλ. άτομα, εποχικά διορθωμένα στοιχεία) μειώθηκε κατά -0,5% σε σύγκριση με το προηγούμενο τρίμηνο και αυξήθηκε κατά 0,9% σε σχέση με το αντίστοιχο τρίμηνο του προηγούμενου έτους.
- Βαθμός χρησιμοποίησης εργοστασιακού δυναμικού στη βιομηχανία
Σύμφωνα με το στατιστικό δελτίο οικονομικής συγκυρίας της Τραπέζης της Ελλάδος (ΤτΕ), ο βαθμός χρησιμοποίησης εργοστασιακού δυναμικού στη βιομηχανία (ΒΧΕΔΒ), ένα μέτρο του βαθμού εκμετάλλευσης του παραγωγικού συντελεστή του φυσικού κεφαλαίου (π.χ. εργοστάσια, μηχανολογικός και μεταφορικός εξοπλισμός κ.α.), ενισχύθηκε τόσο σε τριμηνία όσο και σε ετήσια βάση το γ’ τρίμηνο 2023. Αναλυτικά, διαμορφώθηκε στο 75,2% από 73,4% και 73,9% το β’ τρίμηνο 2023 και το γ’ τρίμηνο 2022 αντίστοιχα.
- Δείκτες Παραγωγής στη Βιομηχανία και τη Μεταποίηση
Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, ο δείκτης παραγωγής στη βιομηχανία ενισχύθηκε σε τριμηνιαία βάση κατά 1,2% το γ’ τρίμηνο 2023, καλύπτοντας πλήρως τις απώλειες του προηγούμενου τριμήνου. Παρά ταύτα, σε ετήσια βάση, ο ρυθμός αύξησης της βιομηχανικής παραγωγής επιβραδύνθηκε περαιτέρω στο 0,2% από 1,0% το β’ τρίμηνο 2023. Σε ό,τι αφορά τον δείκτη παραγωγής στη μεταποίηση, δηλαδή της μεγαλύτερης υποομάδας του τομέα της βιομηχανίας (10,4% του ΑΕΠ το 2022 έναντι 16,6% στην Ευρωζώνη), καταγράφηκε ελαφρά μείωση 0,5% σε τριμηνιαία βάση, ενώ σε όρους ετήσιας μεταβολής σημειώθηκε αύξηση 0,9% από 2,4% το προηγούμενο τρίμηνο.
- Δείκτες Όγκου στο Λιανικό και το Χονδρικό Εμπόριο (πωλήσεις σε σταθερές τιμές)
Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, ο δείκτης όγκου στο λιανικό εμπόριο, δηλαδή η αξία των πωλήσεων του εν λόγω κλάδου σε σταθερές τιμές, έπειτα από 3 συνεχή τρίμηνα καθοδικής τροχιάς σε τριμηνιαία βάση, ενισχύθηκε κατά 1,1% το γ’ τρίμηνο 2023. Από τις 8 βασικές κατηγορίες καταστημάτων, στις 5 σημειώθηκε άνοδος του όγκου των πωλήσεων και στις εναπομείνασες 3 πτώση. Αναλυτικά, αύξηση καταγράφηκε στα μεγάλα καταστήματα τροφίμων (+2,8% από +0,9% το β’ τρίμηνο 2023), στα πολυκαταστήματα (+7,7% από -6,9%), στα τρόφιμα-ποτά-καπνός (+2,9% από +0,6%), στα φαρμακευτικά-καλλυντικά (+3,4% από -2,4%) και στην ένδυση-υπόδηση (+0,4% από -3,4%). Αντιθέτως, μείωση σημειώθηκε στα καύσιμα και λιπαντικά αυτοκινήτων (-0,1% από +1,0% το β’ τρίμηνο 2023), στα έπιπλα ηλεκτρικά είδη-οικιακός εξοπλισμός (-3,5% από -8,5%) και στα βιβλία-χαρτικά-λοιπά είδη (-1,2% από -1,8%). Σε ό,τι αφορά την ετήσια μεταβολή του όγκου των πωλήσεων στο λιανικό εμπόριο το γ’ τρίμηνο 2023, καταγράφηκε πτώση για τέταρτο τρίμηνο στη σειρά (βλέπε Σχήμα 3.2), προερχόμενη από τα μεγάλα καταστήματα τροφίμων (-2,0%), τα καύσιμα και λιπαντικά αυτοκινήτων (-1,0%), τα φαρμακευτικά-καλλυντικά (-4,4%), τα έπιπλα-ηλεκτρικά είδη-οικιακός εξοπλισμός (-5,4%) και τα βιβλία-χαρτικά-λοιπά είδη (-3,5%). Τέλος, πέραν του λιανικού εμπορίου, μείωση, έστω και οριακή, σημειώθηκε και στον όγκο των πωλήσεων του χονδρικού εμπορίου (0,3%) έπειτα από ισχυρή αύξηση 13,6% το προηγούμενο τρίμηνο.
- Δείκτες Οικονομικού Κλίματος και PMI Μεταποίησης
Ο δείκτης οικονομικού κλίματος (πηγή: Ευρωπαϊκή Επιτροπή και ΙΟΒΕ) βελτιώθηκε στις 109,9 μονάδες το γ’ τρίμηνο 2023 από 108,7 μονάδες το προηγούμενο τρίμηνο. Το εν λόγω αποτέλεσμα αντανακλά τη βελτίωση των δεικτών εμπιστοσύνης στις υπηρεσίες και το λιανικό εμπόριο. Οι φυσικές καταστροφές του Αυγ-23 και του Σεπ-23, όπως και οι πολεμικές-γεωπολιτικές εντάσεις στη Μέση Ανατολή, φαίνεται να επιδρούν αρνητικά, ωστόσο προς το παρόν όχι με μεγάλη ένταση, στην παρατήρηση του δ’ τριμήνου 2023 για τον δείκτη οικονομικού κλίματος και τους επιμέρους δείκτες εμπιστοσύνης. Όπως παρουσιάζεται στα Σχήματα 4.1 και 4.2, ο μέσος όρος των μηνών Οκτ-23 και Νοε-23 για τον δείκτη οικονομικού κλίματος υποχώρησε στις 106,9 μονάδες, με τους δείκτες εμπιστοσύνης στη βιομηχανία και τις κατασκευές να σημειώνουν τις μεγαλύτερες απώλειες. Τέλος, παρόμοια ποιοτική συμπεριφορά ακολούθησε και ο δείκτης υπευθύνων προμηθειών PMI μεταποίησης (πηγή: S&P Global), σημειώνοντας αύξηση στις 52,2 μονάδες το γ’ τρίμηνο 2023 από 51,9 μονάδες το β’ τρίμηνο 2023, ενώ στη συνέχεια υποχώρησε στις 50,7 μονάδες το δίμηνο Οκτ-Νοε-23. Αξίζει να σημειώσουμε ότι η υπεραπόδοση της ελληνικής οικονομίας έναντι της Ευρωζώνης σε όρους πραγματικού ρυθμού μεγέθυνσης αποτυπώνεται τόσο στον δείκτη οικονομικού κλίματος όσο και στον δείκτη PMI μεταποίησης, με τις τιμές των εν λόγω δεικτών στην Ευρωζώνη να υπολείπονται σημαντικά των αντιστοίχων στην Ελλάδα.
- Ισοζύγιο Αγαθών και Υπηρεσιών
Βάσει των στοιχείων της ΤτΕ, το ισοζύγιο αγαθών και υπηρεσιών (εξαγωγές μείον εισαγωγές αγαθών και υπηρεσιών) αυξήθηκε σε ετήσια βάση κατά €2.618,5 εκατ. σε τρέχουσες τιμές το γ’ τρίμηνο 2023, λόγω της υψηλότερης μείωσης των εισαγωγών (13,4%) από την αντίστοιχη πτώση των εξαγωγών (4,9%). Το εν λόγω αποτέλεσμα αναμένεται να έχει θετική συνεισφορά στον ετήσιο ρυθμό μεγέθυνσης του ονομαστικού ΑΕΠ του γ’ τριμήνου 2023 (βλέπε Σχήμα 5). Εξαιρουμένων των καυσίμων και των πλοίων, το ισοζύγιο αγαθών και υπηρεσιών ενισχύθηκε κατά €576,8 εκατ, με τις συνιστώσες των εισαγωγών και των εξαγωγών να σημειώνουν μείωση της τάξης του 0,4% και 3,0% αντίστοιχα.
