Ένα ακόμα πρόστιμο μαμούθ ύψους 150 εκατ. ευρώ (176,6 εκατ. δολαρίων) επέβαλε μόλις χθες η αντιμονοπωλιακή ρυθμιστική αρχή της Νότιας Κορέας στον κολοσσό της Google για κατάχρηση της κυρίαρχης θέσης της στην αγορά λειτουργικών συστημάτων.
Για την ακρίβεια η Επιτροπή Δίκαιου Εμπορίου της Κορέας (KFTC) επεδίκασε την Τρίτη, πρόστιμο ύψους 207,4 δισ. γουόν στην αμερικανική εταιρεία γιατί όπως λέει καταχράστηκε την κυρίαρχη θέση της στην αγορά, αποτρέποντας την είσοδο ανταγωνιστικών λειτουργικών προγραμμάτων (OS) σε έξυπνα τηλέφωνα κι άλλες έξυπνες συσκευές.
Το πρόστιμο ήρθε σε συνέχεια νομοθετικής ρύθμισης βάσει της οποίας η Google θα πρέπει εφεξής να επιτρέπει σε κατασκευαστές κινητών τηλεφώνων να χρησιμοποιούν διαφορετικά λειτουργικά συστήματα από αυτό του Android OS.
Αποφασίστηκε μάλιστα γιατί σύμφωνα με το παρατηρητήριο της κορεατικής αγοράς η Google εμπόδιζε τους κατασκευαστές να αναπτύσσουν προϊόντα που θα εμπεριείχαν τροποποιημένες εκδόσεις του λειτουργικού συστήματος, ενώ τους υποχρέωνε να υπογράψουν και συμβόλαια για την υποχρεωτική ενσωμάτωση του Google Play Store στις νέες συσκευές.
Η αρχή σύμφωνα με την κορεατική ρυθμιστική αρχή έγινε το 2011 και με τις παραπάνω πρακτικές η Google κατάφερε να αυξήσει αισθητά το μερίδιό της στην παγκόσμια αγορά λειτουργικού συστήματος. Για την ακρίβεια το μερίδιο αγοράς της Google μέσα σε μόλις δύο χρόνια – από το 2010 έως το 2012 – εκτινάχθηκε από το 38% στο 87,4 % για να φτάσει το 2019 στο κυρίαρχο 97,7%
Οι παραπάνω πρακτικές εφαρμόστηκαν τόσο στην περίπτωση των smartphones όσο και σε άλλες έξυπνες συσκευές, όπως ρολόγια και τηλεοράσεις. Για το λόγο αυτό μάλιστα, σύμφωνα με τα όσα αναφέρει σχετικό άρθρο της The Korea Times, η Samsung παρότι είχε επιλέξει να χρησιμοποιήσει το Tizen OS ως λειτουργικό σύστημα για το έξυπνο ρολόι της Galaxy Gear 1 το 2013, λόγω των περιορισμών που θα αντιμετώπιζε στο οικοσύστημα των εφαρμογών πέρασε στο λειτουργικό σύστημα της Google για το ανανεωμένο Galaxy Watch 4.
Το πρόστιμο και το διορθωτικό νομοθετικό μέτρο που προαναφέρθηκε είναι οι τελευταίες κινήσεις των κορεατικών αρχών για τον περιορισμό των φερόμενων αθέμιτων πρακτικών του αμερικανικού τεχνολογικού κολοσσού. Είχε προηγηθεί η ψήφιση νομοσχεδίου από την Εθνοσυνέλευση σύμφωνα με το οποίο απαγορεύεται η Google να απαιτεί από τους προγραμματιστές εφαρμογών στο κατάστημα εφαρμογών της να χρησιμοποιούν το σύστημα πληρωμών της, αφού σύμφωνα με τις κορεατικές αρχές η εν λόγω απαίτηση της Google σχεδιάστηκε για να αυξήσει τα έσοδα από τέλη.
«Η λέξη-κλειδί σε αυτήν την περίπτωση είναι το λειτουργικό σύστημα (operating platform- OS). Η κυριαρχία στον τομέα του λειτουργικού συστήματος καθιστά δύσκολη την είσοδο νέων παικτών στην αγορά» δήλωσε η πρόεδρος της κορεατικής αντιμονοπωλιακής αρχής (KFTC), Joh Sung-wook, σε σχετική ενημέρωση προς τους δημοσιογράφους. Στο ίδιο πλαίσιο η Αρχή δήλωσε ότι τα μέτρα δεν αποτελούν διακριτική μεταχείριση έναντι εταιρείας του εξωτερικού, ξεκαθαρίζοντας ότι θα ακολουθηθεί η ίδια πρακτική και εναντίον άλλων παικτών, ανεξάρτητα από το αν είναι ντόπιοι ή ξένοι, αν διαπιστωθεί κατάχρηση της δεσπόδουσας θέσης τους.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η αρχή άρχισε να εξετάζει την υπόθεση το 2016 και το πρόστιμο υπολογίστηκε με βάση τα έσοδα που δημιούργησε η Google μέσω του Play Store, μιας και το λειτουργικό σύστημα δεν παράγει έσοδα δεδομένου ότι διατίθεται δωρεάν. Μάλιστα σύμφωνα με τα κορεατικά δημοσιεύματα το πρόστιμο ενδέχεται να αναπροσαρμοστεί προς τα πάνω, αφού για τον υπολογισμό του προσμετρήθηκαν τα έσοδα που δημιουργήθηκαν από το Play Store μεταξύ του 2011, όταν η Google ξεκίνησε τις αντι-ανταγωνιστικές πρακτικές της, έως και τον Απρίλιο του τρέχοντος έτους. Στον τελικό λογαριασμό ενδέχεται να προστεθούν και τα έσοδα που δημιουργήθηκαν από τον Μάιο έως και τον Σεπτέμβριο όπου και τελεσιδίκησε η υπόθεση.
Αυτό είναι το τρίτο μεγαλύτερο πρόστιμο που επιβάλλεται από την KFTC σε εταιρεία για κατάχρηση της κυρίαρχης αγοράς τους. Οι προηγούμενες υποθέσεις αφορούσαν την Qualcomm, αμερικανική εταιρεία εξοπλισμού ημιαγωγών και τηλεπικοινωνιών.
Σημειωτέον ότι η κορεατική αντιμονοπωλιακή αρχή εξετάζει ακόμα τρεις καταγγελίες σχετικές με την Google, για περιορισμό του ανταγωνισμού στις αγορές εφαρμογών, για αναγκαστική χρήση του δικού του συστήματος πληρωμών στο Play Store και για άλλη αθέμιτη πρακτική που αφορά στη διαφήμιση. Όσο για την έρευνα σχετικά με την «παρεμπόδιση» από την Google των προγραμματιστών παιχνιδιών να λανσάρουν τα προϊόντα τους σε ανταγωνιστικά καταστήματα εφαρμογών που βρισκόταν σε εξέλιξη, η επικεφαλής της αρχής ανέφερε ότι έχει ήδη ολοκληρωθεί και τα μέτρα που θα ληφθούν σχετικά θα ανακοινωθούν τους επόμενους μήνες.
Τα πρόστιμα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής
Το πρόστιμο των κορεατικών αρχών και τα πρόσθετα μέτρα κατά των αντι-ανταγωνιστικών πρακτικών της Google δεν είναι καινοφανή. Να θυμίσουμε ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επέβαλε το 2019 πρόστιμο ύψους 1.49 δισ. ευρώ στην Google για παραβίαση των αντιμονοπωλιακών κανόνων της ΕΕ. Συγκεκριμένα κατηγόρησε την Google ότι έκανε κατάχρηση της κυρίαρχης θέσης της στην αγορά, επιβάλλοντας σειρά περιοριστικών ρητρών σε συμβόλαια με ιστοτόπους τρίτων μερών, οι οποίες δεν επέτρεπαν στους ανταγωνιστές της Google να τοποθετούν τις δικές τους διαφημίσεις αναζήτησης στους εν λόγω ιστοτόπους.
Το πρόστιμο αυτό δε, ήταν το τρίτο που αποφάσισε ο εκτελεστικός βραχίονας της ΕΕ, θεματοφύλακας του ανταγωνισμού στην Ευρώπη, σε διάστημα λίγων χρόνων. Ήταν μάλιστα πολύ μικρότερο από τα δύο προηγούμενα.
Τον Ιούλιο του 2018, η Google κλήθηκε να πληρώσει 4,34 δισ. ευρώ -ένα ποσό-ρεκόρ στην ιστορία του ευρωπαϊκού ανταγωνισμού– για κατάχρηση δεσπόζουσας θέσης του Android, του δωρεάν συστήματος επεξεργασίας για έξυπνα κινητά τηλέφωνα (smartphones), προκειμένου να εδραιώσει την υπεροχή της υπηρεσίας της για διαδικτυακή αναζήτηση.
Έναν χρόνο νωρίτερα, στις 27 Ιουνίου 2017, ο κολοσσός της αναζήτησης είχε καταδικαστεί στην καταβολή προστίμου 2,42 δισ. ευρώ για κατάχρηση δεσπόζουσας θέσης στην αναζήτηση στο διαδίκτυο με την εύνοια που παρείχε στην «Google Shopping», που συγκρίνει τιμές, σε βάρος ανταγωνιστικών υπηρεσιών. Για την ακρίβεια το 2004, η Google εισήλθε στη χωριστή αγορά υπηρεσιών σύγκρισης τιμών στην Ευρώπη, με ένα προϊόν που αρχικά ονομαζόταν «Froogle», μετονομάστηκε σε «Google Product Search» το 2008 και το 2013 ονομάστηκε «Google Shopping». Η υπηρεσία αυτή επέτρεπε στους καταναλωτές να συγκρίνουν τα προϊόντα και τις τιμές στο διαδίκτυο και να βρίσκουν ευκαιρίες από διαδικτυακούς λιανοπωλητές όλων των ειδών, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνονται διαδικτυακά καταστήματα κατασκευαστών, πλατφόρμες (όπως η Amazon και η eBay), και άλλοι μεταπωλητές.
Όταν η Google εισήλθε στις αγορές σύγκρισης τιμών με το Froogle, υπήρχαν ήδη πολλοί καθιερωμένοι «παίκτες». Από τα στοιχεία της Google κατά την έρευνα της επιτροπής προέκυψε ότι η εταιρεία γνώριζε ότι οι επιδόσεις της Froogle στην αγορά ήταν σχετικά χαμηλές (σε εσωτερικό έγγραφο του 2006 αναφερόταν ότι: “Froogle simply doesn’t work”/«Η Froogle απλώς δεν λειτουργεί»). Έτσι από το 2008, η Google άρχισε να εφαρμόζει στις ευρωπαϊκές αγορές μια θεμελιώδη αλλαγή στη στρατηγική της, προωθώντας τη δική της υπηρεσία σύγκρισης τιμών. Η εν λόγω στρατηγική στηρίχθηκε στη δεσπόζουσα θέση της Google στη γενική διαδικτυακή αναζήτηση, αντί για τον ανταγωνισμό με βάση αξιοκρατικά κριτήρια στις αγορές σύγκρισης τιμών.