*Στην όλη συζήτηση για το ύψος των κεφαλαιακών αυξήσεων, που θα απαιτηθούν για το ευρω-σύστημα, συμπεριλαμβανόμενου του ελληνικού, έχει υπεισέλθει η παράμετρος “κλιματική αλλαγή” και το κόστος που προκύπτει από τη διαδικασία μετάβασης σε μία συγκυρία, που η Ευρώπη δοκιμάζεται από τη δραματική επιβάρυνση του ενεργειακού κόστους. Πολλά θα κριθούν το χειμώνα… μας εκμυστηρευόταν πηγή της ΕΚΤ, καθώς σε Φρανκφούρτη και Βρυξέλλες σχεδιάζουν μέτρα αντιστάθμισης. Ένας βαρύς, ενεργοβόρος χειμώνας θα αφήνει άλλο αποτύπωμα και στο τραπεζικό σύστημα, την άνοιξη απ’ ότι ένας ηπιότερος, σύμφωνα με την ίδια πηγή. Το θέμα έχει ανοίξει η Fed, με το Climate Stress Testing, δηλαδή τη μέθοδο για τη μέτρηση της έκθεσης των τραπεζών σε κινδύνους που εξαρτώνται από το κλίμα. Σε περίοδο μετάβασης της παραγωγής προς το “φιλικό κλίμα”, την “εταιρική διακυβέρνηση” (ESG) το τραπεζικό σύστημα αναλαμβάνει το ρίσκο δανεισμού εταιρειών που διατηρούν υψηλές εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα και άλλων που τις μειώνουν. Στη μεν πρώτη περίπτωση το κόστος (συνακόλουθα) ρίσκο δανεισμού είναι μεγαλύτερο/ακριβότερο, ενέχει δε μεγαλύτερο κίνδυνο για μία τράπεζα από ότι στην δεύτερη. Πρακτικά μία τράπεζα δανείζει σε μία βιομηχανία που ρυπαίνει, με συνέπεια η επιχείρηση να κινδυνεύσει υπό το βάρος προστίμων (για ρύπανση), να μην έχει επαρκή κεφάλαια για την εμπρόθεσμη πληρωμή των δανείων. Σε αυτήν την περίπτωση, ο κίνδυνος το δάνειο να καταστεί μη εξυπηρετούμενο είναι μεγαλύτερο από μία επιχείρηση που ακολουθώντας “πράσινη ενεργειακή πολιτική” δεν αντιμετωπίζει τον κίνδυνο επιβολής προστίμων. Πράγματι με την έκθεση, που συνέταξε η πλευρά Powell (Fed) για ορισμένες τράπεζες με δανειακή έκθεση σε εταιρείες ορυκτών καυσίμων, ο λεγόμενος κλιματικός κίνδυνος είναι σημαντικός. Ακολουθώντας την Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ, πρόσφατα η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα συνέταξε τη δική της έκθεση, κάτι σαν climate stress tests. Πρόκειται για έλεγχο αντοχής των κεφαλαίων μίας τράπεζας που είναι εκτεθειμένη περισσότερο (ή λιγότερο) σε επιχειρήσεις ενεργοβόρες (ή μη). Το ερώτημα είναι κατά πόσον η κλιματική προσαρμοστικότητα μίας επιχείρησης μπορεί να επιβαρύνει (ή να ελαφρύνει) το κόστος ενός δανείου, μίας χρηματοδότησης. Διευρύνεται δε, καθώς όλο και περισσότερα funds αποεπενδύουν από ρυπογόνες εταιρείες στρεφόμενα προς αυτές που υιοθετούν κανόνες “περιβαλλοντικής, κοινωνικής και εταιρικής διακυβέρνησης” (environmental, social and corporate governance). Η υποβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας μίας επιχείρησης επηρεάζει και την εξυπηρεσιμότητα του δανεισμού που έχει λάβει από την τράπεζα, συνακόλουθα η έκθεση της τράπεζας σε “ακριβότερο” κίνδυνο επηρεάζει την ποιότητα των κεφαλαίων της δηλαδή του ισολογισμού της.
*Παρά τις δέουσες επιφυλάξεις της στήλης… μου περιγράφουν ως μίνι κρίση στο επικοινωνιακό επιτελείο του πρωθυπουργού, πρόσφατη ”ιδιότυπη” απομόνωση στελέχους της επιτελικής ομάδας, που είχε πολιτευτεί στις τελευταίες εκλογές, χωρίς επιτυχία. Μάλιστα είχε διαρρεύσει η πληροφορία για δύο-τρία δημοσιογραφικά ονόματα προς αντικατάσταση του, κάτι που τελικά δεν είδαμε. Κάποιοι άλλοι το είδαν ως προαναγγελία αλλαγών στην επικοινωνιακή διαχείριση του κυβερνητικού έργου τόσο σε πρόσωπα, όσο και σε τακτικές. Μου επισημαίνουν δε ότι ο χωρικός σχεδιασμός- άρα και η αποτελεσματικότητα-τόσο στα άδυτα του Μαξίμου, όσο και το status στο μέγαρο Σταθάτου πλήττει τη συνοχή των στελεχών.
*…Άκουγα δεξιά και αριστερά διάφορα, για το τίμημα που συμφωνήθηκε η πώληση της Intrasoft International. At least 200 εκατ. at least… σας ενημέρωνα, για το χρυσό συμβόλαιο του Σωκράτη (ένας είναι). Στα 235 εκατ., η συμφωνία. Και μία λεπτομέρεια, που δεν είναι ευρέως γνωστή, ο άνθρωπος ο οποίος συνέβαλε τα μέγιστα στο deal είναι ο Αλέξανδρος Μάνος (CEO της I.I). Μέσω του έργου για λογαριασμό των τελωνειακών αρχών της Δανίας (project Intrasoft Ermis) που “έκλεισε” τον Ιούλιο, στην Κοπεγχάγη ο ελληνικός πολυεθνικός όμιλος έδωσε τα απαραίτητα διαπιστευτήρια του, στην χώρα των Βίκινγκς.
*Να μην ξεχνιόμαστε, στις 22 Οκτωβρίου αναμένεται η αξιολόγηση του outlook της ελληνικής οικονομίας, από τον οίκο S&P. Έτσι και δώσει μία βαθμίδα, βλέπω στο book building της ΔΕΗ να γίνεται συνωστισμός (κατά Ρεπούση) από funds. Για 25-27 Οκτωβρίου, το βλέπουν στον Όμιλο, πιάνει και του Αγίου Δημητρίου. Με το… καλημέρα στα βαθιά, πολύ βαθιά η Ιωάννα Καραθανάση. Δεν την φοβάμαι, πρωταθλήτρια στο άθλημα.
*Ενδιαφέροντα όσα είπε, τελευταία στην εκδήλωση του EuroMed, ο Εμάνουελ Γκριμάλντι. Από την Βαλένθια το πλούσιο ρεπορτάζ του Μηνά Τσαμόπουλου (newmoney.gr), αλλά θα σταθώ σε μία… λεπτομέρεια, που είπε ο Ναπολιτάνος για Attica Συμμετοχών- ΑΝΕΚ. Η ΑΝΕΚ είναι υπό την ομπρέλα της Attica Συμμετοχών και οι δύο εταιρείες, είτε άμεσα, είτε έμμεσα χρηματοδοτούνται από την Πειραιώς, που ουσιαστικά έχει τον έλεγχο τους. Με αρνητικά ίδια κεφάλαια η ΑΝΕΚ, ως πλοιοκτήτης, τι εγγυήσεις έχεις όταν η εταιρεία (ΑΝΕΚ) έχει αρνητικά ίδια κεφάλαια. Προς κάθε κατεύθυνση η επισήμανση-ή μήπως προειδοποίηση- του signore Emanuele.
*Και μιας ο λόγος για τον πανίσχυρο Ναπολιτάνο, σας μεταφέρω με επιφύλαξη (αλλά το ψάχνω) πως έχει ανοίξει δίαυλος με τον Γιάννη Γρύλο. Λέτε, ο mr Skyserv, Sky Express etc να μας επιφυλάσσει κάποια έκπληξη. Ηρακλείωτης ο ένας, Ναπολιτάνος ο άλλος. Τι να σας πω, τώρα που το ξανά σκέφτομαι δεν το αποκλείω. Τεράστιες οι συνέργειες, που διαμορφώνονται στην Κρήτη, πολλά τα δισ. που θα “πέσουν” από Καστέλι, ΒΟΑΚ, ΟΛΗρακλείου, σταθμούς LNG… Βαρδινογιάννης, Περιστέρης… ένας χαμός. Ένα στοιχείο, που συνεκτιμώ, σύμφωνα με το ΣΕΤΕ, το 50% του ΑΕΠ της περιφέρειας Κρήτης προέρχεται, είτε άμεσα, είτε έμμεσα από τον τουρισμό. Για το 2019 μόνο η επενδυτική δραστηριότητα ανήλθε στα 3,2 δισ. με τα 1,2 δισ. σε εγχώρια προστιθέμενη αξία. Πολλά, πάρα πολλά τα χρήματα.
*Αμάν πια εκεί στο νησί με τον Μπόρις. Ωραία, έφυγε λίγες μέρες διακοπές στην Costa del Sol. Είχε 21 μήνες να βγει από τη χώρα. Βέβαια η συγκυρία δεν είναι καλή, αλλά με τον Μπόρις πότε ήταν. Είχε την πανδημία, πήγε να πεθάνει από κορωνοϊό, έγινε πατέρας και θα ξαναγίνει, “έχασε” τη μητέρα του… Καιρός να απομονωθεί λίγο και να κάνει κανένα μπάνιο, λένε οι φίλοι του. Οι κακεντρεχείς σχολιάζουν ότι ”διοικεί” από την Ανδαλουσία με το what’s app και οι ακόμη πιο κακεντρεχείς-έχοντας κατά νου το παρελθόν- περιμένουν να μάθουν ποιος πληρώνει τον λογαριασμό. Δύσκολοι καιροί για πρωθυπουργούς.
