Σε νέα ύψη ρεκόρ κινούνται οι τιμές ενέργειας στο φόντο και του σκληρού γεωνεργειακού πόκερ που είναι σε πλήρη εξέλιξη μεταξύ Ρωσίας και Δύσης αλλά και των ανεπαρκειών στρεβλώσεων που επικρατούν στην Ελληνική αγορά.
Έτσι στα 254,33ευρώ/MWh διαμορφώθηκε η Τιμή Εκκαθάρισης Αγοράς (ΤΕΑ) της Αγοράς Επόμενης Ημέρας για σήμερα Tετάρτη 17/11/2021. Η τιμή σημείωσε άνοδο 7% σε σχέση με την τιμή της Τρίτης όντας η υψηλότερη στην Ευρώπη
Στις γειτονικές αγορές της Βουλγαρίας και της Ρουμανίας η τιμή του ρεύματος διαμορφώθηκε στα 248,46 ευρώ/MWh, στην Ιταλία στα 244,99 ευρώ/MWh, στην Κροατία στα 242,55 ευρώ/MWh, στη Σερβία στα 230,74 ευρώ/MWh, στη Γερμανία στα 180,6 ευρώ/MWh και στην Πολωνία που ήταν και η φθηνότερη αγορά κυρίως εξαιτίας της αυξημένης συμμετοχής του άνθρακα στο μίγμα στα 123,95 ευρώ/MWh.
Συνολικά το πρώτο δεκαπενθήμερο του Νοεμβρίου το ρεύμα καταγράφει τιμές κατά μέσο όρο στην περιοχή των 215 ευρώ ευρώ/MWh κάτι που ουσιαστικά «κουρεύει» και τα αποτελέσματα των επιδοτήσεων που ανακοινώθηκαν πριν λίγες μέρες για τους καταναλωτές χαμηλής τάσης για το δίμηνο Νοεμβρίου-Δεκεμβρίου. Να σημειωθεί ότι οι επιδοτήσεις αυτές υπολογίστηκαν με βάση την αύξηση των χονδρεμπορικών τιμών στα 198 ευρώ/MWh τον Οκτώβριο, από 134 ευρώ/MWH τον Σεπτέμβριο.
Μάλιστα σε επίπεδο 10μηνο του 2021 η μέση τιμή στη χονδρική έχει εκτιναχθεί από τα 72,3 ευρώ ανά μεγαβατώρα της αντίστοιχης περιόδου του 2019 στα 106,8 ευρώ, δηλαδή 47,7% υψηλότερα. Να σημειωθεί ότι το 2019 λαμβάνεται ως σημείο αναφοράς καθώς τότε λειτουργούσε πλήρως η οικονομία.
Με αυτήν βέβαια την εικόνα εντείνονται οι ανησυχίες για πληθωριστικές πιέσεις και νέες ανατιμήσεις.
Το φυσικό αέριο
Στο μεταξύ οι εξελίξεις με το νέο γερμανορωσικό αγωγό Nord Stream 2 και τις αναβολές εγκρίσεων αδειών από τη ρυθμιστική αρχή της Γερμανίας παραπέμπουν σε αναβολή για τουλάχιστον τέσσερις μήνες της έναρξης λειτουργίας του. Να σημειωθεί ότι στον εν λόγω αγωγό βασίζονται οι ελπίδες για αύξηση της ροής ρωσικού αερίου προς τη Γερμανία και τη δυτική Ευρώπη. Έτσι αμέσως μετά το άκουσμα της είδησης, οι τιμές κατέγραψαν νέο άλμα φτάνοντας σε νέο υψηλό τριών εβδομάδων. Έτσι οι ευρωπαϊκές τιμές εκτινάχθηκαν με αυξήσεις στις αγορές αναφοράς ακόμη και 12-17%.
Οι προοπτικές
Να σημειωθεί ότι με βάση εκτιμήσεις αναλυτών η κρίση τιμών στην ενέργεια θα διαρκέσει πολύ περισσότερο απ΄ότι αρχικά είχε εκτιμηθεί. Με αιχμή πάντως την κρίση στην αγορά φυσικού αερίου ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κώστας Σκρέκας μιλώντας χθες στο συνέδριο της Eurogas στάθηκε στο θέμα των αποθηκευτικών χώρων και της σημασίας που έχουν στην ενεργειακή ασφάλεια. Όπως, σημείωσε υπάρχει αανάγκη να δημιουργηθούν αποθηκευτικοί χώροι και προανήγγειλε ότι σύντομα θα προκηρυχθεί ο διαγωνισμός για την αποθήκη της Καβάλας, καθώς όπως φαίνεται έχει βρεθεί μια συμβιβαστική λύση για τον προσδιορισμό των τελών χρήσης.
Η βιομηχανία
Στο μεταξύ σημαντική αύξηση του κόστους ηλεκτρικής ενέργειας καταγράφει και το δελτίο εξελίξεων στη βιομηχανία του ΙΟΒΕ. Συγκεκριμένα όπως αναφέρεται στο δελτίο του ΙΟΒΕ η τιμή χονδρικής φορτίου βάσης αυξήθηκε στην Ελλάδα το Σεπτέμβριο κατά 7,2% σε σχέση με τον Αύγουστο.
Την ίδια στιγμή η τιμή φυσικού αερίου στην Ελλάδα ακολούθησε τις ανοδικές τάσεις βασικών αγορών της Ευρώπης. Το ενδιαφέρον είναι ότι βρέθηκε σε υψηλότερο επίπεδο σε σχέση με την τελική τιμή προμήθειας φυσικού αερίου σε γειτονικές και ανταγωνιστικές χώρες όπως η Βουλγαρία και η Τουρκία.
Κόστος εκπομπών ρύπων
Επιπλέον ρεκόρ όλων των εποχών κατέγραψαν οι ευρωπαϊκές τιμές άνθρακα, φτάνοντας πάνω από τα 66 ευρώ ανά τόνο, οδηγώντας τα κόστη σε βιομηχανία και ηλεκτροπαραγωγή με ορυκτά καύσιμα στα ύψη.
Όπως μεταδίδουν οι Financial Times, το Σύστημα Εμπορίας Εκπομπών της ΕΕ, το οποίο καθορίζει την τιμή για τις επιχειρήσεις κοινής ωφέλειας και τη βιομηχανία για την εκπομπή ενός τόνου άνθρακα στο μπλοκ, χτες αυξήθηκε 2,6% σήμερα, στα 67,65 ευρώ ανά τόνο.
Μάλιστα, οι τιμές εκπομπών άνθρακα είναι πλέον υπερδιπλάσιες από το επίπεδο που ήταν στην αρχή της χρονιάς και υψηλότερα από τα 55 ευρώ ανά τόνο, που ήταν ένα μήνα πριν.
Μεγάλη επιβάρυνση στη βιομηχανία
Την ίδια ώρα με βάση μελέτη του Συμβουλίου ΣΕΒ για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη, οι κλάδοι τσιμέντου, αλουμινίου, σιδήρου και χάλυβα και διύλισης πετρελαίου θα αναζητήσουν την προμήθεια 11 εκατ. επιπλέον δικαιωμάτων εκπομπών μέχρι το 2035. Για το σύνολο των κλάδων «διαρροής άνθρακα» εκτιμάται ότι θα απαιτηθούν επιπλέον 13,2 εκατ. δικαιώματα. Με την πιθανή υπόθεση ότι το κόστος του δικαιώματος εκπομπών θα ανέλθει σταδιακά στα €100 ανά τόνο CO2 το 2035, αυτό συνεπάγεται επιβάρυνση της τάξης του €1,1 δισ. και €1,3 δισ. αντίστοιχα.
Στην περίπτωση που μελλοντικά αλλάξει και το καθεστώς παροχής αντιστάθμισης για το κόστος εκπομπών της καταναλισκόμενης ηλεκτρικής ενέργειας, το μερίδιο κόστους άνθρακα στο κόστος παραγωγής αυξάνεται περαιτέρω για τις βιομηχανίες εντάσεως ηλεκτρικής ενέργειας.
Την ίδια στιγμή οι ανταγωνιστές παραγωγοί εκτός Ε.Ε. θα επιβαρυνθούν με κόστος άνθρακα μέσω εφαρμογής του Μηχανισμού Συνοριακής Προσαρμογής Άνθρακα (ΜΣΠΑ), μόνο για τα μερίδια παραγωγής που εισάγουν στην Ε.Ε. Συνολικά εκτιμάται ότι οι επιπτώσεις θα είναι αντίστοιχες με αυτές που έχουν εκτιμηθεί από μελέτη του ΙΟΒΕ για την απολιγνιτοποίηση στις περιοχές της Δυτικής Μακεδονίας και της Μεγαλόπολης, οι οποίες κάνουν λόγο για μείωση του ετήσιου ΑΕΠ κατά €1,6 δισ. το 2029 και μείωση της απασχόλησης κατά 19,2 χιλ. θέσεις.
