Στην όλη συζήτηση για το ύψος των κεφαλαιακών αυξήσεων, που θα απαιτηθούν για το ευρω-σύστημα, συμπεριλαμβανόμενου του ελληνικού, έχει υπεισέλθει η παράμετρος “κλιματική αλλαγή” και το κόστος που προκύπτει από τη διαδικασία μετάβασης σε μία συγκυρία, που η Ευρώπη δοκιμάζεται από τη δραματική επιβάρυνση του ενεργειακού κόστους.
Πολλά θα κριθούν το χειμώνα… μας εκμυστηρευόταν πηγή της ΕΚΤ, καθώς σε Φρανκφούρτη και Βρυξέλλες σχεδιάζουν μέτρα αντιστάθμισης. Ένας βαρύς, ενεργοβόρος χειμώνας θα αφήνει άλλο αποτύπωμα και στο τραπεζικό σύστημα, την άνοιξη απ’ ότι ένας ηπιότερος, σύμφωνα με την ίδια πηγή. Το θέμα έχει ανοίξει η Fed, με το Climate Stress Testing, δηλαδή τη μέθοδο για τη μέτρηση της έκθεσης των τραπεζών σε κινδύνους που εξαρτώνται από το κλίμα.
Σε περίοδο μετάβασης της παραγωγής προς το “φιλικό κλίμα”, την “εταιρική διακυβέρνηση” (ESG) το τραπεζικό σύστημα αναλαμβάνει το ρίσκο δανεισμού εταιρειών που διατηρούν υψηλές εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα και άλλων που τις μειώνουν. Στη μεν πρώτη περίπτωση το κόστος (συνακόλουθα) ρίσκο δανεισμού είναι μεγαλύτερο/ακριβότερο, ενέχει δε μεγαλύτερο κίνδυνο για μία τράπεζα από ότι στην δεύτερη. Πρακτικά μία τράπεζα δανείζει σε μία βιομηχανία που ρυπαίνει, με συνέπεια η επιχείρηση να κινδυνεύσει υπό το βάρος προστίμων (για ρύπανση), να μην έχει επαρκή κεφάλαια για την εμπρόθεσμη πληρωμή των δανείων.
Σε αυτήν την περίπτωση, ο κίνδυνος το δάνειο να καταστεί μη εξυπηρετούμενο είναι μεγαλύτερο από μία επιχείρηση που ακολουθώντας “πράσινη ενεργειακή πολιτική” δεν αντιμετωπίζει τον κίνδυνο επιβολής προστίμων. Πράγματι με την έκθεση, που συνέταξε η πλευρά Powell (Fed) για ορισμένες τράπεζες με δανειακή έκθεση σε εταιρείες ορυκτών καυσίμων, ο λεγόμενος κλιματικός κίνδυνος είναι σημαντικός. Ακολουθώντας την Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ, πρόσφατα η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα συνέταξε τη δική της έκθεση, κάτι σαν climate stress tests. Πρόκειται για έλεγχο αντοχής των κεφαλαίων μίας τράπεζας που είναι εκτεθειμένη περισσότερο (ή λιγότερο) σε επιχειρήσεις ενεργοβόρες (ή μη).
Το ερώτημα είναι κατά πόσον η κλιματική προσαρμοστικότητα μίας επιχείρησης μπορεί να επιβαρύνει (ή να ελαφρύνει) το κόστος ενός δανείου, μίας χρηματοδότησης. Διευρύνεται δε, καθώς όλο και περισσότερα funds αποεπενδύουν από ρυπογόνες εταιρείες στρεφόμενα προς αυτές που υιοθετούν κανόνες “περιβαλλοντικής, κοινωνικής και εταιρικής διακυβέρνησης” (environmental, social and corporate governance). Η υποβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας μίας επιχείρησης επηρεάζει και την εξυπηρεσιμότητα του δανεισμού που έχει λάβει από την τράπεζα, συνακόλουθα η έκθεση της τράπεζας σε “ακριβότερο” κίνδυνο επηρεάζει την ποιότητα των κεφαλαίων της δηλαδή του ισολογισμού της.
