Υπήρξε για δεκαετίες μια δυσκίνητη και δαιδαλώδης κρατική μηχανή που λειτουργούσε ως «κάδος» εξυπηρέτησης ρουσφετιών και άντρο συνδικαλιστικών φατριών. Φλέρταρε με τη χρεοκοπία αποτελώντας άμεσο συστημικό κίνδυνο για την ελληνική οικονομία, με ζημιές – βουνό, όμως τα τελευταία χρόνια, με μπαράζ στρατηγικών κινήσεων όπως κεφαλαιακή ενίσχυση, επενδύσεις, εξαγορές και συνεργασίες, έχει μεταμορφωθεί σε σημείο αναφοράς και ισχυρό «παίκτη» στη νέα ενεργειακή εποχή για όλη τη ΝΑ Ευρώπη.
Ο λόγος για τη Δημόσια Επιχείρηση Ηλεκτρισμού (ΔΕΗ), που πρόσφατα ανακοίνωσε πολύ καλά αποτελέσματα για το 2024, αλλά και εξαιρετικά φιλόδοξα σχέδια για τη μετατροπή της λιγνιτικής μονάδας στην Πτολεμαΐδα σε μεγάλο hub data centers. Από το φάσμα της χρεοκοπίας δηλαδή, μετατρέπεται σε ηγέτιδα Powertech στη ΝΑ Ευρώπη!
Ευθέως αντιπροσωπευτική αυτής της διαδρομής της Επιχείρησης είναι η πορεία της μετοχής, η οποία, θυμίζουμε πως πριν έξι χρόνια, το Μάιο του 2019 είχε κατέλθει στα 1,28 ευρώ, με την κεφαλαιοποίηση μόλις στα 278 εκατ. ευρώ, που την έφερνε στην 33η θέση του ελληνικού χρηματιστηρίου!
Σήμερα η μετοχή της ΔΕΗ διαπραγματεύεται στα 13 ευρώ που σημαίνει ότι καταγράφει ράλι περί το +915% από εκείνη την εποχή, απόδοση που καμιά άλλη μετοχή μεγάλης κεφαλαιοποίησης δεν έχει, ενώ η κεφαλαιοποίησή της έχει ανέλθει στα 4,8 δισ. ευρώ, μια από τις μεγαλύτερες σε όλο το χρηματιστήριο από τις εταιρείες της πραγματικής οικονομίας.
Μάλιστα, πριν την πρόσφατη διόρθωση του χρηματιστηρίου λόγω του «πολέμου» των δασμών, η μετοχή στις 26 Μαρτίου είχε κλείσει στα 14,40 ευρώ, που ήταν νέο υψηλό 15 ετών!
Το φιλόδοξο σχέδιο για την Πτολεμαΐδα 5
Πρόσφατα ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της ΔΕΗ Γιώργος Στάσσης παρουσίασε το λίαν φιλόδοξο σχέδιο που αν υλοποιηθεί, θα αλλάξει όλο τον «χάρτη» της χώρας στον ευρύτερο ψηφιακό μετασχηματισμό και στο άλμα της τεχνητής νοημοσύνης.
Ο λόγος για το σχέδιο μετατροπής της λιγνιτικής μονάδας Πτολεμαίδα 5 σε μονάδα φυσικού αερίου το 2027, αλλά και τη δημιουργία μεγάλου data center, μια προσπάθεια που αν ευοδωθεί – όπως τόνισε ο επικεφαλής της ΔΕΗ – θα είναι αποφασιστικής σημασίας όχι μόνο για την επιχείρηση αλλά και για τη χώρα.
Το τωρινό σχέδιο για την Πτολεμαίδα 5, ισχύος 660 MW σήμερα, προβλέπει την διακοπή λειτουργίας της ως λιγνιτικής μονάδας το 2026 (οπότε και θα ολοκληρωθεί το σχέδιο πλήρους κατάργησης του λιγνίτη) και την έναρξη λειτουργίας ως μονάδας φυσικού αερίου ανοιχτού κύκλου το 2027, σε πρώτη φάση με ισχύ στα 350 MW.
Η επένδυση για την αλλαγή καυσίμου ανέρχεται στα 300 εκατ. ευρώ, ενώ υπάρχει η προοπτική για αύξηση της ισχύος στο μέλλον με τη μετατροπή της μονάδας σε τεχνολογία συνδυασμένου κύκλου. Το σβήσιμο της τελευταίας λιγνιτικής μονάδας σηματοδοτεί την αλλαγή του ενεργειακού μοντέλου της Δυτικής Μακεδονίας όπου το 2019 υπήρχαν λιγνιτικοί σταθμοί ισχύος 3,4 γιγαβάτ. Ως το τέλος του έτους θα λειτουργούν 1,2 γιγαβάτ φωτοβολταϊκά στα οποία θα προστεθούν μπαταρίες, μονάδες αντλησιοταμίευσης και πιθανώς data centers.
Η ζήτηση για μεγάλα κέντρα δεδομένων
Όπως είπε ο κ. Στάσσης, η ζήτηση για data centers αυξάνεται ραγδαία λόγω της τεχνητής νοημοσύνης, οπότε ενδέχεται τα σχέδια να οδηγήσουν όλη την περιοχή σε hub τέτοιων επενδύσεων. Μίλησε για την προοπτική δημιουργίας της κοιλάδας δυτικής Μακεδονίας, ενώ παρουσίασε τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της ΔΕΗ στη συγκεκριμένη αγορά, που είναι η διαθεσιμότητα της γης – πιθανότατα στο χώρο του πρώην ΑΗΣ Αγίου Δημητρίου – και του δικτύου υψηλής τάσης που προϋπήρχε για την εξυπηρέτηση των λιγνιτικών μονάδων.
Επισήμανε πως η επένδυση θα προχωρήσει μόνο αν εξασφαλιστεί η συμμετοχή μεγάλης εταιρείας του χώρου για την οποία έχουν ήδη ξεκινήσει συζητήσεις, ενώ σε πρώτη φάση συζητείται η ανάπτυξη data center ισχύος 300 μεγαβάτ με προοπτική το 1 γιγαβάτ σε επόμενο στάδιο.
Μιλώντας για τα φιλόδοξα σχέδια στη νέα ψηφιακή εποχή, ο κ. Στάσσης επισήμανε πως η επανάσταση της τεχνητής νοημοσύνης φέρνει τεράστιες ανάγκες χωρητικότητας δεδομένων παγκοσμίως και στην Ελλάδα. Τόνισε πως όλα τα επενδυτικά σχέδια για data centers στην Ευρώπη δεν ξεπερνούν τα 7-8 GW, την ώρα που αναλύσεις μαρτυρούν πως οι ανάγκες τα επόμενα χρόνια θα εκτοξευτούν στα 35 GW.
Όπως είπε, ο κύριος λόγος που καθιστά δύσκολη τη δημιουργία μεγάλων κέντρων δεδομένων, είναι το χωροταξικό, η απουσία περιοχών με τα κατάλληλα πλεονεκτήματα. Η έκταση στην περιοχή της δυτικής Μακεδονίας που ελέγχει η ΔΕΗ, τυγχάνει να είναι κατάλληλη καθώς συγγενεύει με δίκτυο υψηλής τάσης, ενώ έχει εγγύτητα με αστικό κέντρο, δεδομένου ότι δεν απέχει πολύ από την πόλη της Θεσσαλονίκης.