Οι γεωπολιτικοί κίνδυνοι είναι με βάση το κείμενο του Προϋπολογισμού 2025 μια εστία αβεβαιότητας για τις ενεργειακές τιμές
“Η επίταση των συγκρούσεων στη Μέση Ανατολή αυξάνει σημαντικά την αβεβαιότητα στις αγορές πετρελαίου’ αναφέρει το κείμενο της Εισηγητικής Έκθεσης, στις σελ 20 – 21 ανμαφέροντας παράλληλα, ότι “καθοδικές πιέσεις στις τιμές πετρελαίου εκτιμάται ότι θα ασκηθούν από τη μειωμένη ζήτηση πετρελαίου και τη σταδιακή αύξηση της παραγωγής τόσο στις χώρες OPEC+ όσο και στις χώρες εκτός OPEC+.”
Το πετρέλαιο
Σύμφωνα με τις οικονομικές προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής του Νοεμβρίου 2024, όπου παραπέμπει το κείμενο του Προϋπολογισμού, “η μέση τιμή πετρελαίου Brent από 82,5 δολάρια το βαρέλι το 2023 αναμένεται να μειωθεί κατά 2,1% το 2024 και περαιτέρω κατά 9,4% το 2025 και να διαμορφωθεί σε 80,7 και 73,1 δολάρια το βαρέλι τα έτη 2024 και 2025, αντίστοιχα. Ωστόσο, οι εν λόγω προβλέψεις ενέχουν σημαντικό βαθμό αβεβαιότητας με βάση τις πρόσφατες γεωπολιτικές εξελίξεις.”
Σήμερα το Brent, να σημειωθεί ότι κινείται περίπου στα 72-73 δολάρια το βαρέλι και η τιμή λιανικής στη βενζίνη είναι κατά μέσο πανελλαδικό όρο στα 1,77 ευρώ ανά λίτρο.
Εφοδιαστικές αλυσίδες
Πάντως, όπως αναφέρει το ΥΠΕΘΟ στο κείμενο του Προϋπολογισμού 2025, “οι προοπτικές της παγκόσμιας και της ευρωπαϊκής οικονομίας επισκιάζονται από σημαντικό αριθμό προκλήσεων και κινδύνων. Οι γεωπολιτικές και οι εμπορικές εντάσεις καθώς και οι κλιματικές καταστροφές έχουν προκαλέσει διαταραχές στις εφοδιαστικές αλυσίδες και άνοδο των τιμών ενέργειας και τροφίμων, με αντίκτυπο στην παγκόσμια οικονομική ανάπτυξη και την κοινωνική συνοχή.
Καθώς ο πληθωρισμός πλησιάζει στα επίπεδα που έχουν θέσει ως στόχο οι κεντρικές τράπεζες, τίθενται νέες προτεραιότητες για τη νομισματική και τη δημοσιονομική πολιτική καθώς και για τις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις. Ήδη από τον Ιούνιο 2024 σημαντικές κεντρικές τράπεζες ανεπτυγμένων χωρών έχουν ξεκινήσει τις μειώσεις των βασικών επιτοκίων τους, ωστόσο, ο αυξημένος πληθωρισμός στις υπηρεσίες και οι διαταραχές στις εφοδιαστικές αλυσίδες επιτάσσουν ετοιμότητα και εγρήγορση.
Η δημοσιονομική πολιτική, έπειτα από έτη χαλάρωσης, κρίνεται σκόπιμο σε πολλές χώρες να μεταβληθεί, ούτως ώστε η δυναμική του χρέους να σταθεροποιηθεί και να αποκατασταθούν οι απαραίτητες δημοσιονομικές δικλίδες ασφαλείας.”
“Οι κίνδυνοι που περιβάλλουν τις μακροοικονομικές προβλέψεις, τόσο για το 2024 όσο και για το 2025, περιλαμβάνουν το ενδεχόμενο κλιμάκωσης των γεωπολιτικών κρίσεων στην Ουκρανία και στη Μέση Ανατολή καθώς και πιθανές νέες εστίες γεωπολιτικών εντάσεων, με αντίκτυπο στο διεθνές εμπόριο και στην πορεία αποκλιμάκωσης του πληθωρισμού, ενώ σημαντικές επιπτώσεις ενδέχεται να έχει και η εκδήλωση νέων ακραίων κλιματικών φαινομένων. Το ενδεχόμενο πιο επίμονου πληθωρισμού και η διατήρηση περιοριστικής νομισματικής πολιτικής για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα θα επιδρούσε, επίσης, αρνητικά στην ανάπτυξη, ενώ μία σημαντικά περιοριστική δημοσιονομική πολιτική σε μεγάλες οικονομίες της ΕΕ, θα επιδρούσε αρνητικά στις ξένες επενδύσεις και στις εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιών” συμπληρώνει στη σελίδα 38 με αφορμή τις προοπτικές για το 2025 το οικονομικό επιτελείο.
