Την εκτίμηση ότι η πιθανότητα για νέες αυξήσεις στα τέλη χρήσης δικτύου μεταφοράς του φυσικού αερίου λόγω της μείωσης της κατανάλωσης του καυσίμου κάνει ο Οργανισμός Συνεργασίας των Ρυθμιστικών Αρχών Ενέργειας, (ACER) σε νέα μελέτη του. Κι αυτό την ώρα που, ήδη, τα τελευταία χρόνια τελευταία τρία χρόνια καταγράφονται αυξήσεις έως 40%.
Συγκεκριμένα, όπως αναφέρει ο ACER στην τριμηνιαία έκθεση για τη χονδρική αγορά φυσικού αερίου, η ζήτηση φυσικού αερίου στις χώρες της ΕΕ έχει μειωθεί περισσότερο από 25% σε σχέση με το 2021, με αποτέλεσμα τη μείωση των διασυνοριακών ροών αερίου και τη μη ανανέωση αρκετών συμβολαίων δέσμευσης δυναμικότητας στους αγωγούς μεταφοράς. Η κατάσταση αυτή έχει ήδη οδηγήσει σε αύξηση των χρεώσεων, προκειμένου οι Διαχειριστές να αντισταθμίσουν τις απώλειες.
Βασική αιτία για την κατάσταση αυτή με την αποκλιμάκωση των καταναλώσεων είναι η πολιτική απεξάρτησης από το ρωσικό φυσικό αέριο της ΕΕ, η στροφή στις ΑΠΕ και η μείωση της χρήσης αερίου στην ηλεκτροπαραγωγή, αλλά και η όλη διαδικασία μέτρων, που έχει επιφέρει ρίσκα, άρα και απομείωση της χρήσης των αγωγών. Συγκεκριμένα, οι εμπλεκόμενοι στη χονδρική αγορά χρήστες για να αντιμετωπίσουν ρίσκα στράφηκαν σε βραχυχρόνιες δεσμεύσεις χωρητικότητας, που είναι πιο ακριβές,
Πάντως, όπως αναφέρεται, οι αυξήσεις στα τέλη μεταφοράς θα εξαρτηθούν από τη ζήτηση, την απόσβεση των αγωγών και τα σχέδια απανθρακοποίησης. Επίσης ο ACER, εκτιμά ότι το μέγεθος των αυξήσεων δεν θα είναι ανάλογα με τα ποσοστά απόσβεσης των αγωγών μέχρι τώρα.
Δε θα είναι ομοιόμορφο για όλους τους διαχειριστές. Για παράδειγμα, η αύξηση μπορεί να είναι μικρότερη αν ο διαχειριστής έχει ήδη αποσβέσει τον αγωγό και έχει αποκομίσει απόδοση από την επένδυσή του.
Αν οι επενδύσεις είναι περιορισμένες, τότε η ανοδική τάση των τιμολογίων θα μετριαστεί τα επόμενα χρόνια, αναφέρει η έκθεση. Παράλληλα, ο ρυθμιστής υπογραμμίζει τη σημασία της παρακολούθησης των συνεπειών που θα έχουν οι αυξήσεις στο διασυνοριακό εμπόριο αερίου και στην ολοκλήρωση της ευρωπαϊκής αγοράς.
Αν και μέχρι σήμερα η άνοδος του κόστους μεταφοράς είχε μικρή επίδραση στη διαμόρφωση των τιμών, στο μέλλον αναμένεται να αυξηθεί η επίδραση αυτή, επηρεάζοντας τη λειτουργία των αγορών στην Ευρώπη.
Επιπλέον, η έκθεση τονίζει ότι η βασική αιτία για την πτώση της ζήτησης αερίου στην Ευρώπη ήταν η μείωση της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από φυσικό αέριο. Στο τρίτο τρίμηνο, η παραγωγή μειώθηκε κατά 12 TWh, ή κατά 1,1 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα αερίου, σε ετήσια βάση.
Η μείωση στη χρήση των αγωγών ενδέχεται να οδηγήσει και σε μείωση της χρήσης του δικτύου διανομής, καθώς ο εξηλεκτρισμός της θέρμανσης των κατοικιών προχωρά, προειδοποιεί ο ACER.
Όπως επισημαίνει η έκθεση, οι Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ) θα συνεχίσουν να υποκαθιστούν την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από φυσικό αέριο, μειώνοντας την κερδοφορία των μονάδων αερίου. Σταδιακά, η ισορροπία μεταξύ προσφοράς και ζήτησης αερίου θα γίνεται πιο χαλαρή, ενώ θα μειώνονται οι ώρες κατά τις οποίες το αέριο θα καθορίζει τις οριακές τιμές στην αγορά χονδρικής του ηλεκτρισμού.
