Κατακόρυφη άνοδο και υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης εμφανίζει την τελευταία διετία η εγχώρια αγορά κλιματισμού, σύμφωνα με τα συμπεράσματα της κλαδικής μελέτης της ICAP CRIF. Η θετική πορεία του κλάδου οφείλεται στο πρόγραμμα «Ανακυκλώνω-Αλλάζω Συσκευή», στην αύξηση της οικοδομικής δραστηριότητας και των ανακαινίσεων, στην άνοδο του τουρισμού και στην ενίσχυση της ζήτησης για τουριστικά καταλύματα (νέες και ανακαινισμένες ξενοδοχειακές δομές και Airbnb) αλλά και στην ολοένα και μεγαλύτερη σημασία που δίνεται στην ενεργειακή αναβάθμιση των κτηρίων.
H Σταματίνα Παντελαίου, διευθύντρια οικονομικών & κλαδικών μελετών της ICAP CRIF, αναφέρει ότι οι συνολικές πωλήσεις κλιματιστικών split units (σε τεμάχια) σημείωσαν κατακόρυφη άνοδο κατά 37% το 2022 έναντι του 2021 και κατά 66% το 2023 σε σχέση με το 2022. Η συγκεκριμένη άνοδος οφείλεται στο πρόγραμμα αντικατάστασης κλιματιστικών «Ανακυκλώνω-Αλλάζω Συσκευή» που ξεκίνησε μέσα στο δεύτερο εξάμηνο του 2022.
Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία του προγράμματος (22/11/23), έχουν εκδοθεί συνολικά 941.172 επιταγές για αντικατάσταση ενεργοβόρων συσκευών. Στην πλειονότητά τους αφορούν κλιματιστικά (52%) καθώς έχουν εκδοθεί 489.386 επιταγές (vouchers) για την αντικατάσταση των παλαιών. Από το σύνολο των επιταγών για κλιματιστικά παραμένουν διαθέσιμες προς χρήση 167.314. Τέλος, από τους εμπόρους έχουν δεσμευτεί ή εξαργυρωθεί 322.072 επιταγές για κλιματιστικά. Το μεγαλύτερο μέρος της εγχώριας ζήτησης split units κάλυψε η κατηγορία των κλιματιστικών μηχανημάτων 9.000 ΒΤU, αποσπώντας μερίδιο 35%. Ακολουθεί η κατηγορία των μηχανημάτων 12.000 ΒΤU, η οποία εκτιμάται ότι κάλυψε περίπου το 30% της αγοράς.
Σύμφωνα με όσα αναφέρει η Ελευθερία Παραμερίτη, manager της Διεύθυνσης Οικονομικών-Κλαδικών Μελετών της ICAP CRIF, η οποία επιμελήθηκε την εν λόγω μελέτη, ανοδικά κινήθηκαν επίσης οι πωλήσεις των κεντρικών κλιματιστικών μονάδων (2022/21: 11,7%) και η αγορά των fan coils (2022/21: 18,8%). Αύξηση παρουσίασαν και τα ημικεντρικά συστήματα κλιματισμού (22,7%) το 2022 έναντι του 2021. Οι εγχώριες πωλήσεις ψυκτών αυξήθηκαν κατά 15% την περίοδο 2022/21, ενώ το 2023 παρουσίασαν περαιτέρω άνοδο, με χαμηλότερο όμως ρυθμό μεταβολής (4,3%). Η κα Παραμερίτη σχολιάζει επίσης ότι τα μερίδια που απέσπασαν αθροιστικά οι τρεις μεγαλύτερες εταιρείες του κλάδου επί της συνολικής αξίας των πωλήσεων κλιματιστικών μηχανημάτων στην εγχώρια αγορά (εξαιρουμένων των εξαγωγών) εκτιμάται ότι κυμάνθηκαν μεταξύ 41% και 43%, το 2022. Όσον αφορά τα δίκτυα διανομής, η διάθεση των φορητών κλιματιστικών γίνεται ουσιαστικά από τα καταστήματα ηλεκτρικών και ηλεκτρονικών συσκευών. Οι πωλήσεις των μικρών κλιματιστικών μονάδων πραγματοποιούνται κυρίως από τις μεγάλες αλυσίδες λιανικής πώλησης ηλεκτρικών ειδών, καθώς οι συγκεκριμένες επιχειρήσεις προσφέρουν αρκετές ευκολίες πληρωμής στους καταναλωτές. Επιπλέον, οι εισαγωγείς κλιματιστικών συνεργάζονται ως επί τω πλείστον με τις αλυσίδες, κυρίως λόγω της εκτεταμένης γεωγραφικής κάλυψης που παρέχουν τα δίκτυα των καταστημάτων τους.
Σημειώνεται ότι, με τα προγράμματα «Ανακυκλώνω-Αλλάζω Συσκευή» αυξήθηκε την τελευταία διετία η συμμετοχή των καταστημάτων ηλεκτρικών και ηλεκτρονικών συσκευών στις συνολικές πωλήσεις των split units κλιματιστικών. Αντιθέτως, η διάθεση των ψυκτών γίνεται κυρίως μέσω εργολάβων και εξαρτάται και από την ψυκτική τους απόδοση.
Στο πλαίσιο της μελέτης, πραγματοποιήθηκε χρηματοοικονομική ανάλυση των επιχειρήσεων κατασκευής και εισαγωγής κλιματιστικών βάσει επιλεγμένων αριθμοδεικτών. Επίσης, συντάχθηκε ομαδοποιημένος ισολογισμός, βάσει αντιπροσωπευτικού δείγματος 18 εταιρειών του κλάδου, για τη διετία 2021-2022. Από την ανάλυση του ομαδοποιημένου ισολογισμού προκύπτουν τα εξής: Το σύνολο του ενεργητικού των συγκεκριμένων επιχειρήσεων αυξήθηκε κατά 16,5% το 2022 έναντι του 2021, γεγονός που οφείλεται στην κατακόρυφη αύξηση των αποθεμάτων (87,3%). Τα υψηλά αποθέματα οφείλονταν στην ανάγκη κάλυψης της αυξημένης ζήτησης για κλιματιστικά που αναμενόταν το 2023 λόγω του προγράμματος «Ανακυκλώνω-Αλλάζω Συσκευή». Οι εταιρείες του κλάδου ανακύκλωσαν τα αποθέματά τους 2,86 φορές μέσα στο 2022. Τα ίδια κεφάλαια των επιχειρήσεων παρουσίασαν σημαντική άνοδο 51,3% το 2022 σε σχέση με το προηγούμενο έτος. Οι βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις εμφάνισαν μικρή αύξηση 2,2% την περίοδο 2022/21, ενώ οι μεσο-μακροπρόθεσμες υποχρεώσεις και προβλέψεις διευρύνθηκαν κατά 21,7% το ίδιο χρονικό διάστημα.
Το σύνολο του ενεργητικού των εταιρειών του κλάδου οι οποίες συμπεριελήφθησαν στην ανάλυση του ομαδοποιημένου ισολογισμού απαρτίζεται κατά 44% από απαιτήσεις, το 2022. Ακολουθούν τα αποθέματα καταλαμβάνοντας μερίδιο συμμετοχής 32%, τα καθαρά πάγια με 17% και ο λογαριασμός ταμείο-τράπεζες με 6%. Από τη διάρθρωση του παθητικού των εν λόγω εταιρειών, διαπιστώνεται ότι το μεγαλύτερο ποσοστό καλύπτουν οι βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις με 52% και ακολουθούν τα ίδια κεφάλαια με 28%. Τέλος, οι μεσο-μακροπρόθεσμες υποχρεώσεις και προβλέψεις αποσπούν το υπόλοιπο 20%. Οι συνολικές πωλήσεις των 18 επιχειρήσεων αυξήθηκαν κατά 17,6% το 2022 έναντι του 2021. Ομοίως, τα μικτά κέρδη αυξήθηκαν κατά 17% την ίδια περίοδο. Τα λειτουργικά και τα καθαρά κέρδη των εταιρειών του κλάδου υπερτριπλασιάστηκαν, κυρίως χάρη στην αύξηση των προμηθειών-λοιπών λειτουργικών εσόδων, την ίδια περίοδο. Θετική ήταν και η εξέλιξη των EBITDA που αυξήθηκαν κατά 86,1% και διαμορφώθηκαν σε 79 εκατ. ευρώ, το 2022. Όλες οι επιχειρήσεις (18) που συμπεριελήφθησαν στον ομαδοποιημένο ισολογισμό, ήταν κερδοφόρες το 2022 έναντι 16 το 2021.
