Για τις εξελίξεις στη Μέση Ανατολή, αλλά και για την συνάντηση Μητσοτάκη- Ερντογάν στην Αθήνα μίλησε στην ΕΡΤ ο καθηγητής Ευρωπαϊκής και Συγκριτικής Πολιτικής στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, Κώστας Λάβδας.
Για τον πόλεμο στη Μέση Ανατολή ο κ. Λάβδας εκτίμησε ότι η Χαμάς θα συντριβεί στρατιωτικά, αλλά το μεγάλο ερώτημα είναι τι θα γίνει την επόμενη μέρα και για την Ευρωπαϊκή Ένωση τόνισε ότι «μπορεί το πλοίο να μην έχει κοινή γραμμή, αλλά τουλάχιστον στο εσωτερικό του επικρατεί αυτοσυγκράτηση.
Tο γεγονός ότι όλοι συζητάμε πάλι για τη λύση των δύο κρατών, σημαίνει βεβαίως από ιστορική άποψη ότι η αποθέωση του κράτους εξακολουθεί να υπάρχει. Με άλλα λόγια, βρισκόμαστε ακόμα στην περίοδο της ιστορίας, στην οποία, αντίθετα με όσα λέμε για παγκοσμιοποίηση, για κινήματα, για διεθνικές σχέσεις, το κράτος είναι σημαντικό για να προστατεύει ταυτότητες. Γιατί λέμε λύση δύο κρατών και δεν λέμε να υπάρξει μια νέα προσπάθεια στην κατεύθυνση μιας συνομοσπονδίας.
Η Ευρώπη είναι μια πολύ ιδιαίτερη περίπτωση. Το καράβι στρίβει πάρα πολύ αργά, γεωπολιτικά. Τόσα χρόνια, ήταν υπό την σκέπη της ευρωατλαντικής ασφάλειας και άρα δεν υπήρχε ποτέ θέμα να το σκεφτούμε έτσι, αλλά το μείζον είναι η αυτοσυγκράτηση. Το είδαμε και στο γιουγκοσλαβικό πόλεμο. Δηλαδή τα κράτη τουλάχιστον αυτόσυγκρατούνται σε σχέση με τις μεταξύ τους τριβές και αντιπαλότητες. Πριν από πενήντα χρόνια – εξήντα χρόνια, αντιλαμβάνεστε πόσο διαφορετικές και πόσο συγκρουσιακές θα ήταν οι απόψεις μεταξύ των ευρωπαϊκών κρατών για τέτοια κρίσιμα θέματα», είπε ο καθηγητής.
Η επίσκεψη Ερντογάν στην Αθήνα
Όλοι θέλουμε να πιστεύουμε ότι έχουμε γυρίσει κεφάλαιο, γυρίσει σελίδα, γυρίσει τόμο, αλλά η Τουρκία περιμένει δύο πράγματα. Πρώτον, συγκλίνουμε, ταυτιζόμαστε να έχουμε μια περίοδο ηρεμίας για να λέει ο καθένας τα δικά του. Δεύτερον όμως, η Τουρκία θέλει νομιμοποίηση του συνεχιζόμενου ρόλου της στο ΝΑΤΟ. Αρα η Τουρκία θεωρεί ότι από όλο αυτό θα πάρει κάτι μακροπρόθεσμα, το οποίο είναι ότι παραμένει ένα μέλος του ΝΑΤΟ, το οποίο συζητάει με άλλα μέλη του ΝΑΤΟ με τα οποία μπορεί να έχει διαφορές, αλλά δεν πειράζει. Και από την άλλη μεριά της δίνει μια βραχυπρόθεσμη δυνατότητα να μη συζητιούνται άλλα θέματα την ώρα που στις Ηνωμένες Πολιτείες, στο Κογκρέσσο, υπάρχουν φωνές που λένε έχουμε φτάσει στα όριά μας με την Τουρκία. Εμείς συγκλίνουμε αφού όντως θέλουμε ηρεμία, αλλά το μεγάλο ερώτημα το οποίο δεν έχω ακούσει απάντηση από καμία πλευρά είναι για τον σκληρό πυρήνα των τουρκικών διεκδικήσεων, ο οποίος είναι τρομερά ανησυχητικός για την Ελλάδα.
Θα πάμε σε συμβιβασμό ή θα πάμε σε πόλεμο. Δεν τίθεται άλλο θέμα αν δεν αλλάξει η Τουρκία μακροπρόθεσμα τις αιτιάσεις και τις διεκδικήσεις. Άρα ως προς αυτό θα πάρουμε κάτι.
Σύμφωνα με τον καθηγητή, το ΝΑΤΟ δεν είναι πλέον αυτό το σαφές συμμαχικό μόρφωμα το οποίο ήταν στον Ψυχρό Πόλεμο, ψάχνει ρόλο ακόμα. Δεν είναι μεν εγκεφαλικά νεκρό που είχε πει ο Μακρόν και δεν είναι χάρη στον Πούτιν και το Κρεμλίνο. Δεν είναι τα πράγματα ασπρόμαυρα όπως ήταν κάποτε. Πάρα πολλοί στις Ηνωμένες Πολιτείες βλέπουν την Τουρκία ως πρόβλημα. Άλλοι τη βλέπουν ως αναγκαίο κακό, επειδή έχει τη γεωπολιτική βαρύτητα, τη δημογραφική υπόσταση, και όπως εξελίσσεται έχει το ετοιμοπόλεμο.
Σε ερώτηση για το «πόσο θα τραβήξει ο πόλεμος στη Μέση Ανατολή», ο κ. Λάβδας απάντησε ότι από πουθενά δεν διαφαίνεται γενικότερη ανάφλεξη για μια σειρά από λόγους που έχουν να κάνουν και με τη μεγάλη αμερικανική παρουσία στην Ανατολική Μεσόγειο.
«Τώρα τα κακά νέα, είναι ότι ενώ η Χαμάς θα συντριβεί στρατιωτικά, το μεγάλο ερώτημα είναι τι θα γίνει την επόμενη μέρα. Ακόμα το Ισραήλ νομίζω αυτοσχεδιάζει σε σχέση με την επόμενη μέρα. Ο πόλεμος θα διαρκέσει, θα χάνονται άμαχοι και ο αυτοσχεδιασμός και του Ισραήλ και άλλων χωρών θα εξακολουθήσει για πολύ».
Η Γάζα είναι στη θάλασσα. Η Δυτική Όχθη είναι πολύ ανατολικά, δίπλα στην Ιερουσαλήμ. Κατά συνέπεια, για να δεχτείς ότι αυτά θα συνδέονται κάπως, θα πρέπει να δεχτείς απολύτως ότι τρομοκρατία έχει εκλείψει, ότι οι παλαιστινιακές αρχές είναι εμπιστοσύνης», πρόσθεσε.
Παράλληλα προειδοποίησε ότι «η Χαμάς τόσα χρόνια εκπαιδεύει και στα σχολεία και παντού ανθρώπους οι οποίοι έχουν μίσος για το Ισραήλ. Άρα είναι βέβαιο ότι σε επίπεδο πολιτικής κουλτούρας και ψυχολογίας, σε επίπεδο ηγεσιών, έχουμε μια πάρα πολύ δύσκολη μελλοντική εξέλιξη που θα αντανακλάται και στις κοινωνίες μας».
