Οι μεγάλοι ενεργειακοί διάδρομοι και η θέση της Ελλάδας στον ενεργειακό χάρτη της Ευρώπης, με το βλέμμα στραμμένο κυρίως στις αγορές της βόρειας και κεντρικής Ευρώπης, βρέθηκαν στο επίκεντρο της συζήτησης με θέμα «Ανάπτυξη υποδομών με στόχο την μετατροπή της Ελλάδας σε διεθνή ενεργειακό κόμβο» στο 6ο Συνέδριο Υποδομών και Μεταφορών – ITC 2023, που διεξάγεται στο Ωδείο Αθηνών από 18 έως 19 Σεπτεμβρίου 2023.
Ανοίγοντας τη συζήτηση η Υφυπουργός Ενέργειας και Περιβάλλοντος, Αλεξάνδρα Σδούκου, έθεσε τον στόχο η χώρα μας να πρωταγωνιστήσει σε διεθνές επίπεδο τα επόμενα χρόνια.
Αλ. Σδούκου: Προτεραιότητα η θωράκιση των ενεργειακών υποδομών της χώρας
Στο τρίπτυχο ενεργειακή ασφάλεια, ψηφιοποίηση–κυβερνοασφάλεια και ανθεκτικότητα στην κλιματική κρίση εστιάζει ο σχεδιασμός του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας για την θωράκιση των ενεργειακών υποδομών της χώρας, όπως τόνισε στην παρέμβασή της η Υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Αλεξάνδρα Σδούκου. «Η τρίτη χρονιά της ενεργειακής κρίσης, στην οποία μπαίνουμε, μας βρίσκει θωρακισμένους. Θα συνεχίσουμε να διαμορφώνουμε τη συνολική στρατηγική, με νέες υποδομές, ώστε η Ελλάδα να πρωταγωνιστήσει τα επόμενα χρόνια», υπογράμμισε.
Όπως είπε η κυρία Σδούκου, η Ελλάδα πατάει πάνω σε ηλεκτρικές λεωφόρους, που μπορούν να ενώσουν την Ασία, τη Μέση Ανατολή και την Ευρώπη, διαθέτοντας συγκριτικά πλεονεκτήματα. «Η Ελλάδα πλέον είναι πολύ σοβαρός και αξιόπιστος συνομιλητής διεθνώς, έχει εδραιώσει το γίγνεσθαι και τον ρόλο της. Έχουμε τη δυνατότητα να ανοίξουμε νέες συνεργασίες, αρκεί να αποδείξουμε ότι μπορούμε να είμαστε αποτελεσματικοί όταν αναλαμβάνουμε τέτοια φιλόδοξα project», σημείωσε. Έθεσε, δε, ως στοίχημα από εδώ και μπρος να μετουσιωθούν οι συζητήσεις σε απτά αποτελέσματα, καθώς οι ιδέες και οι στόχοι υπάρχουν, θα πρέπει να κινηθούμε ταχύτερα και να σχεδιάσουμε σωστά όλες τις παραμέτρους.
Η κυρία Σδούκου αναφέρθηκε στον πολύ μεγάλο διεθνή ανταγωνισμό που δεν αφήνει χρόνο για χάσιμο. «Η χώρα χρειάζεται να προχωρήσει στην υλοποίηση του σχεδιασμού της χωρίς πολλά λόγια, με σοβαρότητα και μεθοδικότητα», επισήμανε, εκφράζοντας την αισιοδοξία ότι πολιτεία και εταιρείες κινούνται στο ίδιο μήκος κύματος, προκειμένου να κερδίσουν το στοίχημα.
Αναφερόμενη στις καταστροφές στη Θεσσαλία από την κακοκαιρία «Daniel», η Υφυπουργός επισήμανε ότι είμαστε υποχρεωμένοι ενόψει της ανοικοδόμησης να ξανασκεφτούμε συνολικά τη στρατηγική αντιμετώπισης αντίστοιχων φαινομένων, τόσο για τη φάση της προετοιμασίας και της ανθεκτικότητας των υποδομών, όσο και για φάση της διαχείρισης. «Ο Πρωθυπουργός το προηγούμενο διήμερο στη Θεσσαλονίκη αναφέρθηκε εκτενώς σε όλα αυτά τα ζητήματα και τις αλλαγές που σχεδιάζουμε. Και είναι μάλιστα αλλαγές που πρέπει να κάνει συνολικά η Ευρώπη, που βλέπουμε ότι παρουσιάζει σημαντική υστέρηση στον τομέα της αρωγής μετά από τις φυσικές καταστροφές» τόνισε. Συμπλήρωσε ότι η Ε.Ε. σχεδιάζει τον δρόμο προς την κλιματική ουδετερότητα, αλλά έχει παραβλέψει την προσαρμογή στις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής, με το σχετικό ταμείο να περιλαμβάνει ελάχιστους πόρους για τον σκοπό αυτό.
Ι. Μάργαρης (ΑΔΜΗΕ): Σημαντικό να αναπτυχθούν οι δρόμοι εξαγωγής ενέργειας προς τον ευρωπαϊκό βορρά
«Σήμερα η Ελλάδα έχει τη δυνατότητα να παράξει πολύ περισσότερη ενέργεια από αυτή που θα χρειαστεί να καταναλώσει», τόνισε ο Ιωάννης Μάργαρης, Αντιπρόεδρος Δ.Σ. του ΑΔΜΗΕ, τονίζοντας παράλληλα την ανάγκη να αναπτυχθούν υποδομές εξαγωγής της πλεονάζουσας ενέργειας στις χώρες του ευρωπαϊκού βορρά, να δημιουργηθούν «λεωφόροι διασύνδεσης» όπως ανέφερε χαρακτηριστικά.
Στο πλαίσιο αυτό, αναφέρθηκε στα σχέδια ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας- Γερμανίας: «Μπορούμε να εξάγουμε ενέργεια σε πολύ ανταγωνιστικές τιμές σε αγορές με υψηλή ζήτηση όπως αυτή της Γερμανίας», είπε ο κ. Μάργαρης, σημειώνοντας πάντως πως η διαδικασία για την υλοποίηση του έργου αποτελεί μία μεγάλη πρόκληση, αφού και μέσα στην ίδια τη Γερμανία η διασύνδεση Βορρά- Νότου χρειάστηκε πάνω από 10 χρόνια για να υλοποιηθεί.
Αναφερόμενος συγκεκριμένα στο έργο EuroΑsia, που αφορά στη διασύνδεση Ελλάδας – Κύπρου – Ισραήλ, ο αντιπρόεδρος του ΑΔΜΗΕ διαβεβαίωσε ότι «είναι πιο κοντά από ποτέ στο να μπορέσει να ξεκινήσει η φάση κατασκευής, καθώς υπογράφηκε η σύμβαση με τη Nexans για τα υποβρύχια καλώδια». Δίνοντας μία τάξη μεγέθους της πρόκλησης, διευκρίνισε ότι το βάθος στη θαλάσσια περιοχή Κρήτης- Κύπρου ξεπερνά τα 2,5 χιλιάδες μέτρα, γεγονός που αποτελεί παγκόσμιο ρεκόρ.
Επί του παρόντος, όπως εξήγησε, προχωρούν οι μελέτες ως προς τον σχεδιασμό και τον εξοπλισμό που θα πρέπει να τοποθετηθεί στην Κύπρο. Ο κ. Μάργαρης χαρακτήρισε ως θετική την προσθήκη ενός ισραηλινού fund στους επενδυτές του έργου και επανέλαβε την απόφαση του ΑΔΜΗΕ να συμμετάσχει στο μετοχικό κεφάλαιο της εταιρείας με ένα ποσοστό που θα μπορούσε να φτάσει στο 33%. Αυτό που μένει είναι να κλείσει το μετοχικό σχήμα και να κλείσει το μίγμα χρηματοδότησης. Ανάλογες προκλήσεις αντιμετωπίζει και το έργο διασύνδεσης Ελλάδας – Αιγύπτου.
«Μέσα από τις διασυνδέσεις των νησιών σε αυτά τα μεγάλα βάθη θάλασσας έχουμε τραβήξει το ενδιαφέρον μιας αγοράς που μέχρι πρότινος δεν μας έβλεπε στον χάρτη», αποκάλυψε ο κ. Μάργαρης. «Υπάρχει αυξανόμενο ενδιαφέρον από χώρες της Μέσης Ανατολής για πρόσβαση στην Ευρώπη και η Ελλάδα είναι η πρώτη πύλη εισόδου που βλέπουν», τόνισε.
M. R. Galli (ΔΕΣΦΑ): Συνεργασίες με στόχο την αγορά της Γερμανίας
Στην αναβάθμιση της Ελλάδας σε ενεργειακό διάδρομο για το φυσικό αέριο και τη δυνατότητα να παρέχει εφεδρεία ως προς τις πηγές ενέργειας αναφέρθηκε η Maria Rita Galli, Ανώτατη Εκτελεστική Διευθύντρια του ΔΕΣΦΑ, διαβλέποντας πως υπάρχουν πια οι προοπτικές για να ανταποκριθούμε στις απαιτήσεις που δημιούργησε η ενεργειακή κρίση.
Όπως εξήγησε, η ικανότητα εξαγωγών του ΔΕΣΦΑ έχει τετραπλασιάσει μέσα στην τελευταία διετία, κυρίως μετά την έναρξη λειτουργίας του εργοστασίου στην Αλεξανδρούπολη, ενώ έχει ήδη δεχθεί αιτήματα από 27 ενδιαφερόμενους, εκ των οποίων οι 17 είναι από το εξωτερικό, για συνδέσεις που δεν αφορούν μόνο την Αλεξανδρούπολη, αλλά επίσης στο μέλλον τη Θεσσαλονίκη και τον Βόλο.
«Όσο και αν διαθέτεις ενέργεια, ηλεκτρισμό και φυσικό αέριο, θα πρέπει να μπορείς να τη μεταφέρεις στο βορρά όπου πραγματικά υπάρχει η ανάγκη. Για αυτό πρέπει να συνεργαστούμε με τις γειτονικές χώρες», τόνισε η κυρία Galli και παρουσίασε τις ενέργειες στις οποίες έχει προχωρήσει ο ΔΕΣΦΑ για συνεργασίες, που θα ξεκινήσουν από την ερχόμενη άνοιξη, με χώρες όπως η Ουγγαρία, η Σλοβακία και η Ρουμανία, που θα βοηθήσουν στη διαμετακόμιση φυσικού αερίου προς τη Γερμανία και άλλες χώρες του ευρωπαϊκού βορρά. «Τα καλά νέα είναι ότι δεν χρειάζονται μεγάλες επενδύσεις, αλλά μερικές εξαιρετικά στοχευμένες επενδύσεις που θα διευκολύνουν την υλοποίηση αυτών των σχεδίων», σημείωσε.
Επίσης, η κα Galli εξήγησε ότι οι υποδομές του φυσικού αερίου θα μπορούν στο μέλλον να αξιοποιούνται για τη μεταφορά πλεονάζουσας πράσινης ενέργειας από υδρογόνο, αλλά και από νέες μορφές ανανεώσιμου καυσίμου, όπως η αξιοποίηση του υγρού άνθρακα, τονίζοντας την ανάγκη για ανθεκτικότητα των έργων που υλοποιούνται.
Χρ. Νιχωρλής (TÜV AUSTRIA Hellas): Η TÜV πρωταγωνιστεί ως πιστοποιητής στα έργα ΑΠΕ, φυσικού αερίου και αποθήκευσης ενέργειας
Στο μείγμα της παραγωγής και αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας αναφέρθηκε ο Χρήστος Νιχωρλής, Αναπληρωτής Γενικός Διευθυντής και Διευθυντής Υποδομών και Βιομηχανικών Ελέγχων, TÜV AUSTRIA Hellas. Επισήμανε ότι η Ελλάδα έχει καταστεί κόμβος σε έργα φυσικού αερίου, όπως ο TAP, το FSRU στην Αλεξανδρούπολη, η μονάδα παραγωγής φυσικού αερίου στην Κομοτηνή και πολλά άλλα στα οποία η TÜV AUSTRIA Hellas έχει επιλεγεί ως πιστοποιητής.
Πρόσθεσε, δε, ότι στα νέα έργα φυσικού αερίου έχει ληφθεί σοβαρά υπόψη η χρήση μίγματος υδρογόνου σε ποσοστό 10%, ενώ γίνονται και σημαντικές επενδύσεις σε έργα ΑΠΕ, που αφορούν κατά κύριο λόγο τα φωτοβολταϊκά και τα αιολικά πάρκα.
Σχετικά με τον ρόλο της TÜV, o κ. Νιχωρλής ανέφερε ότι η εταιρεία έχει επιλεγεί ως πιστοποιητής για την αξιολόγηση ενός χαρτοφυλακίου 13GW, ενώ εκτελεί και χρέη τεχνικού συμβούλου για έργα 2,5GW από τη μεριά του επενδυτή ή του δανειστή.
Μια ακόμα κατηγορία έργων που κερδίζει αρκετό έδαφος το τελευταίο διάστημα είναι η αποθήκευση ενέργειας και ο ρόλος της έχει αναδειχθεί ακόμα περισσότερο ύστερα από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία. Σύμφωνα με τον Αναπληρωτή Γενικό Διευθυντή της εταιρείας, οι χώρες προσπαθούν όλο και περισσότερο να αποθηκεύουν την ενέργεια που παράγουν από τα φωτοβολταϊκά και η TÜV AUSTRIA Hellas αξιολογεί τέτοιες επενδύσεις.
Σχετικά με τα όσα απαιτούνται από τις εταιρείες στο πλαίσιο του net zero και του κλιματικού νόμου δήλωσε ότι αρκετές εταιρείες επιδιώκουν να πιστοποιηθούν κατά τα αντίστοιχα ISO.
