Eumeplat: Ποια η θέση της δημόσιας Τηλεόρασης στην εποχή των πλατφορμών;
Το Τμήμα Επικοινωνίας και ΜΜΕ του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου
Αθηνών, με επιστημονικό υπεύθυνο τον Καθηγητή Στέλιο Παπαθανασόπουλο
συμμετέχει ως εταίρος στο πρόγραμμα «EUMEPLAT: European Media Platforms,
Assessing positive and negative externalities for European Culture», το οποίο
φιλοδοξεί να καλύψει το κενό γνώσης σε σχέση με το ευρωπαϊκό επικοινωνιακό τοπίο,
αλλά και το ρόλο που διαδραματίζουν οι νέες μιντιακές πλατφόρμες ως προς την
προαγωγή της ευρωπαϊκής ταυτότητας.
Tο έργο που χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή στο πλαίσιο του
ερευνητικού προγράμματος Horizon 2020 και υλοποιείται με τη συμμετοχή 12
πανεπιστημίων από 10 κράτη διενεργεί μια διεπιστημονική ανάλυση στην προσπάθειά
του να απαντήσει στο ερώτημα κατά πόσο οι νέες πλατφόρμες (όπως το YouTube ή το
Netflix) επηρεάζουν τον ευρωπαϊκό πολιτισμό. Για τον σκοπό αυτό, μελετά δείκτες που
σχετίζονται με την παραγωγή, την κατανάλωση και τις αναπαραστάσεις των μέσων
επικοινωνίας, ανιχνεύοντας την ύπαρξη κοινών μοτίβων σε εθνικό, περιφερειακό και
ευρωπαϊκό επίπεδο.
Από τα βασικά συμπεράσματα αυτής της ερευνητικής προσπάθειας που επιχειρεί να
ρίξει φως στο πεδίο της παραγωγής και της κατανάλωσης των μέσων ενημέρωσης στις
ευρωπαϊκές κοινωνίες σε βάθος 30 ετών είναι:
Η σταθερά πτωτική πορεία των πωλήσεων των εφημερίδων καθώς και τα χαμηλά
ποσοστά αναγνωσιμότητας των εφημερίδων. Η τάση αυτή είναι περισσότερο
έκδηλη στις χώρες που ανήκουν στο λεγόμενο Μεσογειακό μοντέλο, καθώς και
στις χώρες της Ανατολικής Ευρώπης.
Το ραδιόφωνο, παρότι καταγράφει μια υποχωρητική τάση ως προς τα ποσοστά
ακροαματικότητας τα τελευταία 10 χρόνια, εξακολουθεί να είναι το μέσο που
εμπιστεύονται περισσότερο οι πολίτες σε 24 από τις 28 χώρες της ΕΕ.
Όπως και ο Τύπος, έτσι και οι δημόσιοι ραδιοτηλεοπτικοί φορείς στην Ευρώπη
βρέθηκαν αντιμέτωποι με σημαντικά προβλήματα για την επιβίωσή τους στην
εποχή των νέων μέσων, της παγκοσμιοποίησης και της ψηφιοποίησης. Η
ψηφιακή τεχνολογία διευρύνει διαρκώς τις επιλογές προγραμμάτων για τους
θεατές, ενώ την ίδια στιγμή το κόστος λειτουργίας των δημόσιων
ραδιοτηλεοπτικών φορέων αυξάνεται, με τα έσοδά τους να παραμένουν σταθερά.
Στην εποχή της «κοινωνίας των πλατφορμών» το κοινό μπορεί να έχει πρόσβαση
σε πληθώρα προγραμμάτων, η οποία όμως καθορίζεται από την αγοραστική του
δύναμη. Δεν είναι τυχαίο ότι πλέον οι πολίτες λογίζονται ως καταναλωτές ή
συνδρομητές και όχι ως θεατές. Στην εν λόγω «κοινωνία των πλατφορμών» το
οπτικοακουστικό περιεχόμενο έχει μετατραπεί σε εμπόρευμα στη πιο ακραία του
μορφή.
Ποια είναι όμως, η θέση της Δημόσιας Τηλεόρασης στο νέο μιντιακό περιβάλλον
που διαμορφώνεται από την επέλαση των streaming πλατφορμών;
Aπό τα στοιχεία της έρευνας του ΕUMEPLAT καταδεικνύεται ότι η δημόσια τηλεόραση
χαίρει της εμπιστοσύνης των πολιτών σε πολλές χώρες, κυρίως της βόρειας και της
δυτικής Ευρώπης. Ήταν επόμενο λοιπόν, ειδικά κατά την περίοδο της υγειονομικής
κρίσης του Covid – 19 οι πολίτες να στραφούν στην δημόσια τηλεόραση για την
ενημέρωση τους. Μάλιστα, ο αριθμός των καναλιών της δημόσιας τηλεόρασης
παρουσιάζει μια αξιοσημείωτη σταθερότητα μέσα στα υπό εξέταση χρόνια στις
περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες.
Η ΕΕ θα πρέπει να ανανεώσει την εμπιστοσύνη, τη δέσμευση και την υποστήριξή της
στα «δημόσια μέσα» (public service media), διασφαλίζοντας τη δημόσια χρηματοδότησή
τους και διαφυλάττοντας την αποστολή τους στις ευρωπαϊκές κοινωνίες.
Περισσότερες πληροφορίες για το πρόγραμμα μπορείτε να διαβάσετε εδώ:
https://www.eumeplat.eu/about-the-project/generaldescription/
Περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τα πρώτα ευρήματα του προγράμματος
μπορείτε να βρείτε εδώ:
https://www.eumeplat.eu/results/deliverables/
