Αύξηση κρουσμάτων κορωνοϊού καταγράφηκε στην Ευρωπαϊκή Ένωση και τον Ευρωπαϊκό Οικονομικό Χώρο τον πρώτο μήνα του φθινοπώρου, ανέφερε ο Επικεφαλής του Γραφείου Βιολογικών Απειλών Υγείας και Στρατηγικής Εμβολίων του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Φαρμάκων (ΕΜΑ), Μάρκο Καβαλέρι τονίζοντας ότι τις ερχόμενες εβδομάδες αναμένεται νέο κύμα με υποπαραλλαγές της Omicron.
Ο κ. Καβαλέρι σημείωσε ότι «οι μολύνσεις και οι νοσηλείες αυξάνονται σε ανθρώπους από 65 ετών και πάνω». Παράλληλα υπογράμμισε ότι «η πανδημία δεν έχει τελειώσει και είμαστε ακόμη σε παγκόσμια κατάσταση έκτακτης ανάγκης, όπως είπε την περασμένη εβδομάδα ο ΠΟΥ» καλώντας τους πολίτες να εμβολιαστούν ή να προχωρήσουν με τις ενισχυτικές δόσεις, ειδικά όσοι βρίσκονται σε κατηγορίες υψηλού κινδύνου και μπορεί να νοσήσουν σοβαρά.
Τρία νέα υποστελέχη
Στο μεταξύ, τρία νέα υποστελέχη BQ.1, BQ1.1 και XBB του SARS-Cov2 φαίνεται να ανησυχούν τους επιστήμονες στις Ηνωμένες Πολιτείες, καθώς υπάρχει η πιθανότητα ένα ή περισσότερα να παρακάμπτουν την ανοσολογική μας προστασία. Παρ’ όλα αυτά τρία χρόνια μετά την έναρξη της πανδημίας Covid-19, οι επιστήμονες γνωρίζουν πολλά για τον ιό καθώς και οι πολίτες πώς να προφυλάσσονται από αυτόν.
Τα τελευταία δεδομένα του CDC παρουσιάζουν ότι τα υποστελέχη BQ.1 και BQ1.1 έχουν αυξηθεί στις Ηνωμένες Πολιτείες κατά 12% διπλασιάζοντάς το ποσοστό τους την τελευταία εβδομάδα. Η Hannah Newman, διευθύντρια πρόληψης λοιμώξεων στο Νοσοκομείο Lenox Hill της Νέας Υόρκης, αναφέρει ότι καθώς εισερχόμαστε στην εποχή που οι ιογενείς λοιμώξεις αναπνευστικού ακμάζουν δεν θα ήταν περίεργη η μεγαλύτερη διασπορά των νέων στελεχών.
Η επιδημιολογική αύξηση των συγκεκριμένων υποστελεχών δεν είναι ανεξήγητη αναφέρει η Amesh Adalja, καθώς ο ιός Sars-Cov-2 θα συνεχίζει να μεταλλάσσεται και να γίνεται ακόμα πιο μεταδοτικός, οπότε οι υπομεταλλάξεις BQ.1, BQ1.1 και XBB ήταν αναμενόμενες.
Κρούσματα νέων υποπαραλλαγών και στην Ελλάδα
Δεκαπέντε συνολικά νέα κρούσματα – 10 της BQ.1 και 5 της ΒQ.1.1 – των νέων υποπαραλλαγών του στελέχους ΒΑ.5. της μετάλλαξης Omicron του κορωνοϊού, καταγράφονται στην νέα επιδημιολογική έκθεση του Εθνικού Οργανισμού Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ) την εβδομάδα που πέρασε.
Η εμφάνιση των νέων υποπαραλλαγών θεωρείται αναμενόμενη από τους ειδικούς, γεγονός που είχε επισημάνει προσφάτως και ο επικεφαλής της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων του υπουργείου Υγείας για τον κορωνοϊό, Καθηγητής Λοιμωξιολογίας, Σωτήρης Τσιόδρας. Σύμφωνα με τον ίδιο, το γεγονός ότι τα στοιχεία του Δικτύου Γονιδιωματικής Επιτήρησης δείχνουν την πλήρη επικράτηση του στελέχους ΒΑ.5 (ποσοστό 98%) στην Ελλάδα, καθιστά αναμενόμενο το σενάριο να εμφανιστούν νέες υποπαραλλαγές του και στη χώρα μας.
Ήδη έχουν καταγραφεί περισσότερες από 300 υποπαραλλαγές της μετάλλαξης Omicron παγκοσμίως, πολλές εκ των οποίων είναι ικανές να διαφύγουν της ανοσίας ή μπορούν και προσδένονται πιο αποτελεσματικά στους υποδοχείς ACE2 από την ΒΑ.5. Μεταξύ αυτών είναι οι υποπαραλλαγές BQ.1.1, BQ.1, BQ.1.3, BA.2.3.20, BA.4.6, XBB, BA.2.75.2 και BF.7.
Οι επιστήμονες συμφωνούν ότι μια μεμονωμένη υποπαραλλαγή ή ένας συνδυασμός αυτών έχει τη δυναμική να προκαλέσει ένα νέο επιδημικό κύμα. Αλλά παραμένει άγνωστο προς το παρόν πόσο δύσκολο ή εύκολο θα είναι να αντιμετωπιστεί ένα τέτοιο κύμα.
Κορωνοϊός και γρίπη
Συμπερασματικά, είναι δύσκολο να προβλεφθεί πόσο πιθανό είναι ένα επόμενο κύμα επανανόσης Covid-19. Αυτό θα εξαρτηθεί από το εάν τα νέα υποστελέχη θα υπερτερούν άλλων στελεχών, καθώς και των μέτρων προστασίας που λαμβάνονται. Τέλος, η αναγκαιότητα του εμβολιασμού με την ενισχυμένη δόση του εμβολίου έναντι του SARS-CoV-2 παραμένει επίκαιρη, όχι μόνο λόγω των νέων υποστελεχών που εμφανίζονται, αλλά και λόγω της χαλάρωσης των μέτρων πρόληψης της μετάδοσης του ιού.
Οι υγειονομικές αρχές στη χώρα μας, όπως άλλωστε και σε όλη την Ευρώπη, οφείλουν να βρίσκονται σε εγρήγορση, καθώς πέρα από τον κορωνοϊό, υπάρχει και η εποχική γρίπη ενόψει του χειμώνα.
Ειδικότερα, μια συνύπαρξη εποχικής γρίπης και Covid-19, όσο και το ενδεχόμενο έλευσης νέων μεταλλάξεων και στελεχών του κορωνοϊού, προκαλεί «πονοκεφάλους» στην επιστημονική κοινότητα.
«Οι πολίτες θα πρέπει να κάνουν το εμβόλιο της γρίπης και του κορωνοϊού, ενώ οι ηλικιωμένοι θα πρέπει να λάβουν όλες τις δόσεις του εμβολίου, καθώς και του επικαιροποιημένου, ώστε να μη φτάσουν στις ΜΕΘ», αναφέρουν οι επιδημιολόγοι εξηγώντας παράλληλα πως «εάν κάνει όλες τις δόσεις και το επικαιροποιημένο, έχει υποκείμενα νοσήματα και είναι μεγάλης ηλικίας, μπορεί να νοσηλευτεί, αλλά δεν θα κάνεις τις επιπλοκές σε μεγάλο ποσοστό».