Η πρωτοφανής κατάσταση με την εκτόξευση του ενεργειακού κόστους, συνδυαστικά με όλα τα παρελκόμενα που είτε προϋπήρχαν, είτε διογκώνονται τώρα, όπως προβλήματα στην εφοδιαστική αλυσίδα, εκτόξευση τιμών στις πρώτες ύλες, ελλείψεις κρίσιμων προϊόντων και αγαθών, δημιουργούν την τέλεια καταιγίδα.
Το ενεργειακό κόστος όχι μόνο αλλάζει τα δεδομένα αλλά οδηγεί σε κρίση βιωσιμότητας πολλές μικρομεσαίες ελληνικές επιχειρήσεις που έτσι κι αλλιώς «δούλευαν» στο όριο, με εξαιρετικά μικρά περιθώρια κέρδους.
Οι ελληνικές επιχειρήσεις, έχουν δυσμενή «προίκα» και αρνητική διαφοροποίηση συγκριτικά με τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές λόγω του γεγονότος ότι «λούστηκαν» μια υπερδεκαετή οικονομική και δημοσιονομική κρίση στη χώρα, που τις «στέγνωσε» και τις έφερε στο όριο της επιβίωσης.
Οπότε, όσες επιχειρήσεις είχαν αντέξει τα προηγούμενα χρόνια και τα τελευταία ένα – δύο χρόνια έβλεπαν φως στο τούνελ, το χτύπημα από τη νέα συνδυαστική κρίση είναι εξαιρετικά δύσκολα αντιμετωπίσιμο.
Αν σε όλα αυτά προστεθεί και ο «πόλεμος» της ενέργειας που έχει ασφαλώς και γεωστρατηγικές προεκτάσεις και οδηγεί σε νέους «δρόμους» τις σχέσεις κορυφαίων δυνάμεων του κόσμου, καταλαβαίνουμε ότι δημιουργείται ένας εξαιρετικά δύσκολος Γόρδιος Δεσμός για όλο το επιχειρείν.
Το τσουνάμι του ενεργειακού κόστους
Ήδη σε χώρες όπως Μ. Βρετανία, Γερμανία και Ολλανδία έχουν καταγραφεί τα πρώτα κανόνια, καθώς αρκετές εταιρείες δεν άντεξαν το πρωτοφανές τσουνάμι του ενεργειακού κόστους. Ο κίνδυνος για λουκέτα και στην Ελλάδα είναι κάτι παραπάνω από ορατός, όσο και αν η πανδημία και η… ιδιότυπη λειτουργία που το νέο καθεστώς έφερε «σκεπάζει» μερικώς το πρόβλημα.
Η τρελή κούρσα των τιμών σε ηλεκτρικό ρεύμα και φυσικό αέριο, προκαλεί αλυσιδωτές παρενέργειες, με χιλιάδες μικρομεσαίους επιχειρηματίες και βιοτέχνες να σημειώνουν πως αν η κατάσταση αυτή συνεχίσει επί μακρόν, τότε είναι αδύνατο να μπορέσουν να ανταποκριθούν.
Το υψηλό κόστος ενέργειας έχει μόνο χαμένους. Οι φωνές ότι πρέπει πλέον να αναληφθεί κοινή και μάλιστα δυναμική δράση, από το σύνολο των χωρών της Ευρώπης, όλο και πληθαίνουν.
Είναι κάτι παραπάνω από σαφές ότι καμιά οικονομία, καμιά χώρα και καμιά επιχείρηση, όσο ισχυρή και να είναι, δεν μπορεί να «σηκώσει» επί μακρόν τέτοιες – εντελώς εκτός ορίων σύγχρονης οικονομικής πραγματικότητας – τιμές στην ενέργεια. Αυτό είναι νομοτελειακό.
Εύλογα, οι επιχειρηματίες και οι βιοτέχνες προσπαθούν να προβάλουν άμυνες. Αρκετές είναι οι επιχειρήσεις που έχουν αναστείλει – ή ετοιμάζονται να το κάνουν – μέρος της δραστηριότητάς τους, περιορίζοντας γραμμές παραγωγής, κόβοντας τις πιο κοστοβόρες. Εύλογα, το επόμενο στάδιο είναι οι ελλείψεις στην αγορά.
Όπως γίνεται αντιληπτό, μια νέα πραγματικότητα έχει ξεπροβάλει στο χώρο των επιχειρήσεων και της οικονομίας, που απειλεί να ξαναγράψει τα… βιβλία και να επαναπροσδιορίσει τους κανόνες.
Νέο status quo διεθνώς
Το που θα καταλήξει όλος αυτός ο συνδυασμός αρνητικών εξελίξεων στην οικονομική, επιχειρηματική και κοινωνική δραστηριότητα διεθνώς, είναι δύσκολο να εκτιμηθεί σ’ αυτή τη φάση, όμως αναλυτές ξεκαθαρίζουν ότι αν δεν αλλάξει η κατάσταση – τουλάχιστον στο θέμα των τιμών στην ενέργεια – μέσα στο πρώτο εξάμηνο του 2022, τότε θα πάμε σε νέο status quo διεθνώς.
Δεν αποκλείεται να… ξαναγραφτούν τα… βιβλία της σύγχρονης οικονομίας και των διεθνών σχέσεων, με την πανδημία ήδη να έχει αλλάξει πολλά – ίσως μια για πάντα – σε πολλές εκφάνσεις της οικονομικής, επιχειρηματικής και κοινωνικής δραστηριότητας. Το σίγουρο είναι ότι χιλιάδες μικρομεσαίες επιχειρήσεις σε Ελλάδα και εξωτερικό δεν μπορούν να ανταποκριθούν στο τρέχον καθεστώς τιμών ενέργειας, με ό,τι μπορεί να σημαίνει αυτό για την οριακή κατάσταση που έχουν να αντιμετωπίσουν οι κυβερνήσεις.
