Ομιλία του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη στη Βουλή, στη συζήτηση για το νομοσχέδιο «Διαδικασία άρσης του απορρήτου των επικοινωνιών, κυβερνοασφάλεια και προστασία προσωπικών δεδομένων πολιτών»
Κυρίες και κύριοι βουλευτές,
Στα τέλη του Αυγούστου, από αυτό εδώ το βήμα, είχα προαναγγείλει την ανάληψη νομοθετικής πρωτοβουλίας ώστε να αναβαθμιστεί και να εκσυγχρονιστεί τόσο η λειτουργία των υπηρεσιών ασφαλείας, όσο και η προστασία των επικοινωνιών.
Θυμίζω, ήταν τότε μία έκτακτη συνεδρίασή μας, ύστερα από αίτημα της αξιωματικής αντιπολίτευσης, το οποίο είχα κάνει αμέσως δεκτό. Και βεβαίως αφού είχε ήδη αντικατασταθεί η ηγεσία της Εθνικής Υπηρεσίας Πληροφοριών και είχε καθιερωθεί διπλός δικαστικός έλεγχος σε όλες τις νόμιμες επισυνδέσεις.
Έτσι, σήμερα η πολιτεία ολοκληρώνει αυτό το βήμα με μία γενναία θεσμική απάντηση, σε μία πρόκληση που -θέλω να το τονίσω- δεν αφορά μόνο την πατρίδα μας. Προφανώς δεν αναφέρομαι μόνο στη λειτουργία των υπηρεσιών πληροφοριών αλλά και στην αλληλεπίδραση μεταξύ της τεχνολογίας και της ιδιωτικότητας, που συνιστά μία από τις πιο δύσκολες εξισώσεις σε όλες τις δημοκρατικές κοινωνίες. ίνεται μάλιστα ακόμα πιο σύνθετη όταν σε αυτήν προστίθεται η παράμετρος της εθνικής ασφάλειας.
Ζητούμενη συνεπώς είναι μια νέα ισορροπία, η οποία χωρίς να απονευρώνει τις κρατικές υπηρεσίες πληροφοριών δεν θα αμφισβητεί τα δικαιώματα των πολιτών, παρά μόνο στο μέτρο που αυτό κρίνεται απολύτως απαραίτητο και πάντα με διαδικασίες τεκμηριωμένες, που συμπεριλαμβάνουν τις απαραίτητες ασφαλιστικές δικλείδες.
Θέλω να θυμίσω ότι το πλαίσιο προστασίας των επικοινωνιών στη χώρα μας νομοθετήθηκε -ειπώθηκε εξάλλου και στην Επιτροπή- το 1994. Εκείνη την εποχή μόλις ένας στους 200 Έλληνες είχε κινητό τηλέφωνο, το διαδίκτυο πρακτικά δεν υφίστατο, οι υπολογιστές είχαν πολύ μικρές δυνατότητες. O όρος «κυβερνοασφάλεια» ήταν παντελώς άγνωστος.
Όμως αυτή η πρώτη νομοθεσία ουσιαστικά έχει παραμείνει πρακτικά ακίνητη, η πολιτεία έχει επιδείξει μηδενικά αντανακλαστικά στις εξελίξεις. Και βέβαια είναι προφανές ότι η σημερινή έκρηξη της τεχνολογίας, αλλά και οι μεγάλες προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε, δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί με εργαλεία που έρχονται από το παρελθόν.
Σε όλα τα παραπάνω, έρχεται να απαντήσει το σημερινό νομοσχέδιο. Να άρει, δηλαδή, αστοχίες που αναδείχθηκαν με την υπόθεση του Προέδρου του ΠΑΣΟΚ – Κινήματος Αλλαγής, αλλά να οριοθετήσει και ένα νέο πεδίο στο οποίο εφεξής οφείλουν να κινούνται όλοι, τόσο οι κρατικές αρχές με κρίσιμα εθνικά καθήκοντα, όσο και ιδιώτες με πιθανές σκοτεινές επιδιώξεις.
Άλλωστε, στην ανάγκη καθιέρωσης ενός νέου πλαισίου θεωρώ ότι συμφωνούμε όλες οι πτέρυγες της Βουλής. Ακόμα και όσοι διατύπωσαν και διατυπώνουν ακόμα ενστάσεις επί του περιεχομένου του σχεδίου νόμου που συζητούμε σήμερα.
Τουλάχιστον σε αυτό θέλω να ελπίζω ότι ξεκινούμε από μια κοινή βάση. Κοινή βάση, όμως, θα πρέπει να αποτελεί και μια παραδοχή ακόμα: ότι καμία αλλαγή δεν μπορεί και δεν πρέπει να εμποδίζει την εθνική αποστολή κρίσιμων βραχιόνων του κράτους, όπως η Εθνική Υπηρεσία Πληροφοριών ή η αντιτρομοκρατική υπηρεσία.
Δεν είμαστε μια χώρα, η πατρίδα μας, η Ελλάδα, δεν είναι μια χώρα σε κάποιο ουδέτερο σημείο του κόσμου. Γειτονεύει με πολλούς κινδύνους, καθημερινά ορατούς σε όλους. Είναι στο κέντρο πολύπλευρων προκλήσεων, όπως το μεταναστευτικό. Και η θέση μας στο γεωγραφικό χάρτη απαιτεί συνεχή και διαρκή εγρήγορση. Η ενεργή εθνική της ασφάλεια πρέπει, συνεπώς, να είναι διαρκής και μόνιμη προτεραιότητα.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, παρακολούθησα τη συζήτηση στις αρμόδιες Επιτροπές. Πιστεύω ότι ο εισηγητής μας αλλά και οι βουλευτές μας έχουν αναδείξει επαρκώς το περιεχόμενο του νομοσχεδίου.
Καθώς όμως τώρα ξεκινάει η συζήτηση στην Ολομέλεια, θα ήθελα να αναφέρω εν τάχει τις επτά μεγάλες τομές που αυτό επιφέρει, όχι μόνο γιατί αυτές αναβαθμίζουν ουσιαστικά τη λειτουργία της Υπηρεσίας Πληροφοριών και την προστασία των επικοινωνιών, αλλά γιατί κάποιες τουλάχιστον από τις προβλέψεις που νομοθετούμε καθιστούν τη χώρα ουσιαστικά πρωτοπόρα στην Ευρώπη, με εμβληματική ανάμεσά τους την καθολική απαγόρευση διακίνησης, εμπορίας και χρήσης κακόβουλων λογισμικών.
Πάμε, λοιπόν, να δούμε τις τομές αυτές μία-μία. Και με μεγάλο ενδιαφέρον θα ακούσω τις τοποθετήσεις και των άλλων κομμάτων. Γνωρίζω τις ενστάσεις τους για ένα συγκεκριμένο ζήτημα αλλά θα ήθελα με πολύ μεγάλο ενδιαφέρον να δω πώς θα τοποθετηθούν και στην κατ’ άρθρον ψηφοφορία επί των συγκεκριμένων διατάξεων που η κυβέρνηση σήμερα προτείνει στο Κοινοβούλιο.
Τομή πρώτη, λοιπόν: ποια πρέπει να είναι τα χαρακτηριστικά του διοικητή της ΕΥΠ.
Μας απασχόλησε πολύ το ζήτημα αυτό. Ο διοικητής της ΕΥΠ από εδώ και στο εξής θα μπορεί να είναι μόνο διπλωμάτης ή ανώτατος αξιωματικός. Και οι υποδιοικητές περιορίζονται σε δύο και θα είναι και αυτοί δημόσιοι λειτουργοί. Κατά συνέπεια, ούτε δημοσιογράφοι ούτε ιδιώτες μάνατζερ, κ. Τσίπρα, από εδώ και στο εξής μπορούν να ηγηθούν της Εθνικής Υπηρεσίας Πληροφοριών. Ούτε δημοσιογράφοι, ούτε ιδιώτες μάνατζερ. Το ακούσατε καλά; Ούτε δημοσιογράφοι.
Παράλληλα, συστήνεται, κ. Πρόεδρε, Ακαδημία Πληροφοριών και Αντικατασκοπίας για την διαρκή εκπαίδευση και επιμόρφωση των στελεχών της υπηρεσίας. Ενώ αποκτά και η ΕΥΠ -δεν την είχε μέχρι σήμερα, ούτε επί δικών σας ημερών- Μονάδα Εσωτερικού Ελέγχου ως μία πρόσθετη ασπίδα απέναντι σε τυχόν κρούσματα παράβασης καθήκοντος ή διαφθοράς.
Τομή δεύτερη και πολύ σημαντική: γίνεται πολύ πιο αυστηρός, πολύ πιο «σφιχτός» ο προσδιορισμός της έννοιας της εθνικής ασφάλειας. Σκόπιμα το Σύνταγμά μας την αφήνει αρκετά ανοιχτή, καθώς αυτή προφανώς διαμορφώνεται και εκδηλώνεται με διαφορετικούς τρόπους σε διαφορετικές εποχές.
Λόγος, λοιπόν, εθνικής ασφάλειας από εδώ και στο εξής, που θα δικαιολογεί νόμιμη συνακρόαση, θα είναι μόνο αυτός ο οποίος συνδέεται με την άμυνα και την εξωτερική πολιτική της χώρας, αλλά και με την κυβερνοασφάλεια, με την ενέργεια, την προστασία των κρίσιμων υποδομών και των δικτύων της.
Το ζήτημα αυτό συζητήθηκε εκτενώς και κατά τη διάρκεια της διαβούλευσης. Και η κυβέρνηση έκανε δεκτή την ουσιαστικά συνολική παρατήρηση ότι πρέπει ο ορισμός της εθνικής ασφάλειας να γίνει πιο αυστηρός. Εκεί ακριβώς καταλήγουμε.
Με την τρίτη τομή τίθενται επάλληλα φίλτρα ελέγχου σε κάθε νόμιμη άρση του απορρήτου. Καταρχάς, αυτήν θα μπορούν πλέον να τη ζητούν μόνο η Εθνική Υπηρεσία Πληροφοριών και η αντιτρομοκρατική -και όχι άλλες δημόσιες αρχές όπως ίσχυε μέχρι σήμερα.
Το αίτημα πρέπει να προσδιορίζει με σαφήνεια την αναγκαιότητα της άρσης και θα πρέπει, προφανώς, να συμφωνούν δύο και όχι ένας εισαγγελέας. Και όταν μάλιστα, κ. Πρόεδρε, η άρση του απορρήτου αφορά αιρετά πρόσωπα, τότε θα πρέπει να συνοδεύεται από την έγκριση του τρίτου πολιτειακού θεσμού της χώρας, όχι δηλαδή ενός εκπροσώπου της εκτελεστικής εξουσίας, αλλά του Προέδρου της Βουλής.
Τέταρτη τομή: η ενημέρωση όποιου τυχόν τίθεται σε νόμιμη παρακολούθηση, θα πληροφορείται αυτήν -εφόσον εγκριθεί- μετα την παρέλευση τριών ετών και αυτό θα το κρίνουν πάλι δύο Εισαγγελείς και ο Πρόεδρος της Αρχής Διασφάλισης του Απορρήτου των Επικοινωνιών.
Υπάρχουν χώρες στην Ευρώπη -για να μην σπεύσετε να εστιάσετε τα πυρά σας σε αυτή τη διάταξη- που έχουν μεγαλύτερη χρονική περίοδο η οποία μεσολαβεί μεταξύ της φυσικής ή της τηλεφωνικής παρακολούθησης και της δυνατότητας ενός πολίτη να πληροφορηθεί αν αυτός όντως ήταν αντικείμενο παρακολούθησης.
Και, μάλιστα, λάβαμε υπόψη μας μία σειρά από σχόλια, δικαιολογημένα, τα οποία ζητούσαν να αφαιρέσουμε από αυτήν την τριμελή Επιτροπή αξιολόγησης τον διοικητή της ΕΥΠ. Είναι απολύτως λογικό να γίνει αυτό, καθώς αυτός είχε εισηγηθεί την παρακολούθηση εξ αρχής. Προσθέσαμε λοιπόν, έναν εισαγγελέα ώστε να μην συμμετέχει ουσιαστικά κανένα πρόσωπο από εκείνα τα οποία είχαν εμπλοκή στη διαδικασία της άρσης.
Και βέβαια, με την εισήγηση της Αρχής, η διαδικασία πια θα πρέπει να τηρεί ένα πολύ συγκεκριμένο πρωτόκολλο, ώστε όλες οι ενέργειες να είναι ξεκάθαρες και να είναι υπό προϋποθέσεις ελέγξιμες.
Όλα τα αρχεία πρέπει να ψηφιοποιούνται και στην περίπτωση διαφωνίας στο τριμελές όργανο, θα καταγράφεται η άποψη της μειοψηφίας. Και αυτή ήταν η πρόταση που προέκυψε κατά τη διαβούλευση και την κάναμε δεκτή.
Τομή πέμπτη αποτελεί το ίδιο το πρωτόκολλο το οποίο προανέφερα, το οποίο καταργεί την ως τώρα ισχύουσα υποχρεωτική αλλά -προσέξτε- χωρίς χρονική προθεσμία καταστροφή του υλικού της επισύνδεσης.
Τα αρχεία τώρα θα διαγράφονται έξι μήνες μετά το τέλος της επιχείρησης, αλλά ο φάκελος με το υλικό της τεκμηρίωσης της άρσης του απορρήτου θα κρατείται για δέκα χρόνια και θα καταστρέφεται μετά από μία δεκαετία.
Και τότε θα συντάσσεται έκθεση, κατά το χρόνο καταστροφής, με το περιεχόμενο του αρχείου αλλά και με το πρόσωπο το οποίο είχε την ευθύνη. Και αν κάποιος αμφισβητήσει τους λόγους της παρακολούθησης, θα μπορεί πάντα να την προσβάλει ως άδικη.
Θα επαναλάβω, πάντως, εδώ κάτι στο οποίο αναφέρθηκα εξ αρχής: αντιλαμβάνομαι απόλυτα και συμμερίζομαι τη μεγάλη δημοκρατική ευαισθησία που εγείρει το θέμα αυτό. Όμως, θα πρέπει, κυρίες και κύριοι της αντιπολίτευσης, να συνοδεύεται και από εθνική ευαισθησία.
Γιατί η δημοσιοποίηση υποθέσεων αυτού του χαρακτήρα στην πατρίδα μας δεν πρέπει να γίνεται ούτε ανεύθυνα, ούτε επιπόλαια. Θυμίζω περιστατικά ανοιχτής κατασκοπείας τα οποία έχουν εντοπιστεί, όπως και σκοτεινές ενέργειες που αποκαλύπτονται συνεχώς στο κρίσιμο πεδίο του μεταναστευτικού. Σταματώ εδώ.
Με την έκτη τομή του νομοσχεδίου απαγορεύονται πλήρως οι χρήσεις κακόβουλων λογισμικών από οποιονδήποτε ιδιώτη. Θυμίζω ότι η απαγόρευση αυτή σήμερα δεν είναι καθολική και ουσιαστικά χάνεται σε διάφορες επιμέρους διατάξεις. Η λειτουργία τέτοιων λογισμικών στο εξής θα συνιστά κακούργημα και θα επιφέρει ως δέκα έτη κάθειρξη.
Αλλά και η εμπορία, όπως και η κατοχή, επανέρχεται στον Ποινικό Κώδικα από τον οποίο -θέλω να θυμίσω- εξοβελίστηκε λίγες μέρες πριν από τις εκλογές του 2019. Και μόνο το κράτος θα έχει πλέον αυτή τη δυνατότητα απόκτησης τέτοιων λογισμικών και μάλιστα υπό πολύ αυστηρές προϋποθέσεις, που θα πρέπει να εγκρίνει το Ανώτατο Δικαστήριο.
Είμαστε η πρώτη χώρα στην Ευρώπη που καθολικά θέτουμε εκτός νόμου την ιδιωτική χρήση τέτοιων συστημάτων.
Παράλληλα, οχυρώνουμε περαιτέρω την κυβερνοασφάλεια με δύο πτυχές της έβδομης τομής του νέου πλαισίου. Από τη μια πλευρά, συνενώνουμε όλες τις σχετικές δομές που τώρα είναι διάσπαρτες στις Ένοπλες Δυνάμεις, στην ΕΥΠ, την Αστυνομία, στο Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης. Και από την άλλη, ενσωματώνουμε με το παρόν νομοσχέδιο 12 -επαναλαμβάνω, 12- ενωσιακές κατευθύνσεις οι οποίες προστατεύουν ακόμα περισσότερο την ιδιωτικότητα. Την ευθύνη γι’ αυτό θα έχει η Μόνιμη Επιτροπή Προσωπικών Δεδομένων, η οποία ιδρύεται στο Υπουργείο Δικαιοσύνης.
Κυρίες και κύριοι βουλευτές, η σύντομη αυτή αναφορά στις νέες ρυθμίσεις αποτυπώνει, πιστεύω, την πληρότητα της παρέμβασής μας. Είναι μία παρέμβαση η οποία ξεπερνά κενά. Διορθώνει δυσλειτουργίες στη δράση των κρατικών υπηρεσιών ασφάλειας. Δυσλειτουργίες που -θέλω να θυμίσω- αμέσως μόλις εντοπίστηκαν και τις αναγνώρισα και δεσμεύτηκα να τις διορθώσω.
Είναι μία παρέμβαση η οποία καθιερώνει ένα νέο, ένα διαυγές πλαίσιο λειτουργίας στην άρση του απορρήτου, όταν αυτή κρίνεται αναγκαία. Και εισάγει για πρώτη φορά τολμηρά αποτρεπτικά μέτρα, τα οποία θα γίνουν -πιστεύω- οδηγός σε ολόκληρη την Ευρώπη.
Θα ξαναπώ ότι περιλαμβάνει πολλές από τις προτάσεις των κομμάτων και των φορέων που έγιναν στη διάρκεια της διαβούλευσης. Κυρίως όμως, όπως είπα, αποκρυσταλλώνει ακριβέστερα τη σημασία της εθνικής ασφάλειας.
Δεν πρόκειται -θα το ξαναπώ- για μία επικίνδυνη διεύρυνση της έννοιας, όπως υποστηρίχθηκε αρχικά από ορισμένους αναλυτές. Αλλά για την όσο πιο δυνατόν ακριβή περιγραφή της.
Γιατί στον ραγδαία μεταβαλλόμενο κόσμο μας, οι εθνικοί κίνδυνοι πλέον δεν εξαντλούνται σε απειλές άλλων κρατών ή σε δραστηριότητες κατά του εθνικού εδάφους. Παίρνουν συχνά τη μορφή ασύμμετρων επιθέσεων σε τομείς που βρίσκονται στο μαλακό υπογάστριο της κοινωνίας μιας χώρας. Για παράδειγμα: αποτελεί ή δεν αποτελεί απειλή, υπό προϋποθέσεις, για τη λειτουργία της δημοκρατίας μας η συστηματική διοχέτευση από κέντρα του εξωτερικού ψευδών ειδήσεων; Έχουμε δει πού μπορεί να οδηγήσει τέτοια προπαγάνδα για τις δημοκρατίες μας. Θυμηθείτε μόνο την εισβολή στο Καπιτώλιο που έγινε στην Ουάσιγκτον στις 6 Ιανουαρίου του προπερασμένου έτους.
Αναρωτιέμαι, δεν κινδυνεύει η σταθερότητα μιας χώρας από τον ενεργειακό αποκλεισμό; Δεν κινδυνεύει η σταθερότητα μιας χώρας από οργανωμένες μεταναστευτικές εισβολές; Ή από άλλες παγίδες με στόχο τη διάβρωση της δημοκρατικής ομαλότητας μέσα από αναταραχή στο εσωτερικό;
Το περιεχόμενο, συνεπώς, της εθνικής ασφάλειας δεν είναι ελαστικό, αλλά δεν είναι σε καμία περίπτωση και στατικό. Γι’ αυτό και παντού στον κόσμο γίνεται αυτή η συζήτηση και η φιλελεύθερη δημοκρατία οφείλει να αμύνεται απέναντι στην πολύπλευρη αμφισβήτησή της.
Το ζητούμενο, λοιπόν, είναι η εναρμόνιση των αγαθών της εθνικής ασφάλειας και των ατομικών δικαιωμάτων. Επαναλαμβάνω: η εναρμόνιση. Τα δύο δεν συγκρούονται. Μπορούν να συγκρούονται υπό προϋποθέσεις. Συνυπάρχουν σίγουρα, όμως. Και ακριβώς αυτή τη συνύπαρξη υπηρετεί το νομοσχέδιο το οποίο συζητούμε.
Είναι ένα νομοσχέδιο ευρύ, είναι σημαντικό πιστεύω, για να χωρέσει στο κλειστό περιβάλλον των τοξικών θυμών που το συνοδεύουν. Όλες οι χώρες σήμερα αμύνονται απέναντι στο διεθνή πληθωρισμό. Κάποιοι στην Ελλάδα κατασκευάζουν τον δικό τους πληθωρισμό, πληθωρισμό από αλλεπάλληλες λίστες παρακολουθήσεων.
Αυτό το εβδομαδιαίο σήριαλ της αθλιότητας, όπως θα παρακολουθείτε, περιλαμβάνει πολιτικούς, συζύγους, αστυνομικούς, γραμματείς, ηθοποιούς, τηλεπερσόνες. Από όλους έχει ο μπαχτσές. Αλλά και από όλα. Και βέβαια χωρίς ποτέ, ποτέ, να δημοσιεύεται κανένα στοιχείο το οποίο να επιβεβαιώνει αυτούς τους ισχυρισμούς, το βάρος της απόδειξης το έχει αυτός που κατηγορείται, όχι αυτός που κατηγορεί.
Να σας πω κάτι; Δεν περίμενα τίποτα διαφορετικό από αυτούς που έστησαν τη σκευωρία της Novartis. Συκοφάντησαν δέκα πολιτικούς, δεν είχατε ποτέ τα κότσια, κ. Τσίπρα, κ. Τζανακόπουλε, κ. Ραγκούση, να ζητήσετε μία συγγνώμη από αυτούς που «κρεμάσατε στα μανταλάκια» όταν στήσατε αυτή την άθλια σκευωρία.
Φτάσανε, μάλιστα, να ισχυριστούν τα φιλικά σας μέσα, ναι, ότι σώθηκε λέει στο Μάτι η γυναίκα και τα παιδιά του Κυριάκου Πιερρακάκη. Εδώ τα έγραψαν. Όλοι ξέρουν ότι παρέμενε ώρες στη θάλασσα. Λέει το Predator σας εντόπισε όταν κάνατε τις διακοπές σας, λες και εσείς δεν αποφασίσατε να κάνετε κρουαζιέρα όταν οι στάχτες από την πυρκαγιά ήταν ακόμα ζεστές. Το Predator σας έφταιγε.
Εσείς τα γράφετε. Δεν τα γράφουμε εμείς. Εσείς τα λέτε. Ντροπή σε εσάς που τα λέτε. Η κυρία Γεροβασίλη, μάλιστα, συνέδεσε και την υπεξαίρεση των χρημάτων της από τους λογαριασμούς της με το Predator.
Κοιτάξτε, όλα αυτά δεν είναι σοβαρά πράγματα. Είναι ισχυρισμοί επί παντός επιστητού, είναι ισχυρισμοί χωρίς την παραμικρή απόδειξη. Και εκτοξεύονται μάλιστα σε μία περίοδο όπου η πολιτεία έχει άλλες προτεραιότητες. Οι πολίτες έχουν άλλες προτεραιότητες και μαχόμαστε από κοινού για άλλα προβλήματα.
Να το πω διαφορετικά: όταν όλοι προσπαθούμε να κάνουμε πιο ανεκτή την καθημερινότητα με αυξήσεις, με επιδοτήσεις, με το «Καλάθι του Νοικοκυριού», εσείς στήνετε πάλι το δικό σας «καλάθι της αθλιότητας και του διχασμού».
Τελευταία μάλιστα βλέπω ότι εμπλέκετε στα σχέδιά σας και τις Ένοπλες Δυνάμεις και το πρόσωπο του αρχηγού του ΓΕΕΘΑ, του Κωνσταντίνου Φλώρου. Είναι το τελευταίο σκαλί στην αθλιότητα.
Αλλά, ξέρετε, όλα έχουν ένα όριο. Καταλάβετε ότι το κομματικό συμφέρον σταματά εκεί που αρχίζει το πατριωτικό καθήκον. Αλλά στο πεδίο αυτό δεν θα σας επιτρέψουμε να κάνετε κανένα παιχνίδι και σίγουρα δεν θα αφήσω -και θα έπρεπε να είστε και εσείς οι τελευταίοι που θα το θέλετε- τα αντιπολιτευτικά τερτίπια στην Ελλάδα να γίνονται θέματα σχολιασμού στον τουρκικό Τύπο.
Αυτή η κυβέρνηση έχει αποδείξει πόσο τιμά και τους ενστόλους και το εθνόσημο και πόσο φροντίζει έμπρακτα, όχι στα λόγια, για να μπορούν να έχουν τα μέσα για να κρατούν ακέραιη και υπερήφανη την πατρίδα μας στη στεριά, στη θάλασσα και στον αέρα.
Δεν πρόκειται, ειδικά στον τομέα αυτόν, να δεχθούμε μαθήματα από αυτούς που διαφώνησαν με όλες τις αμυντικές συμφωνίες. Από αυτούς που καταψήφισαν τους αμυντικούς προϋπολογισμούς. Από αυτούς που είπαν «όχι» στα νέα Rafale και στις φρεγάτες μας.
Ως εδώ λοιπόν. Η Δικαιοσύνη θα κάνει τη δουλειά της και θα βγάλει άκρη σε αυτόν τον σκοτεινό λαβύρινθο της λάσπης. Και βέβαια δεν είναι τυχαίο ότι στο μεταξύ ο ίδιος ο εθνικός συκοφάντης, ο οποίος δημοσιοποιεί κάθε εβδομάδα και από μία καινούρια λίστα, τώρα σκέφτεται πώς θα αποκαλύψει τον πραγματικό του στόχο.
Το ομολογεί, εξάλλου, το έχετε εννοήσει και εσείς. Δεν είναι άλλος από την εγκυρότητα των εκλογών, την κορυφαία κατάκτηση της μεταπολίτευσης. Νομίζω ότι δικαιώνονται όλοι όσοι υποστήριζαν ότι ο κ. Τσίπρας θα θελήσει να βρει ένα τρόπο να δικαιολογήσει την ήττα του, σε λίγους μήνες από τώρα.
Ταυτόχρονα όμως, θα συνεχίσετε -όπως βλέπω- να δηλητηριάζετε το πολιτικό κλίμα. Να λοιπόν γιατί επιμένω ότι περισσότερο παρά ποτέ αναγκαιότητα για τη χώρα σήμερα είναι η σταθερότητα, η συνέπεια και η συνέχεια της χώρας.
Επί της ουσίας τώρα, εσείς έχετε κάνει πολλές ερωτήσεις για το ζήτημα αυτό. Απάντησα, απαντώ, θα απαντήσω και στη δευτερολογία μου, θα σας ακούσω. Αλλά αντί να περιφέρετε παραμύθια για ακούστε λίγο και τις δικές μου ερωτήσεις τώρα, να δούμε αν θα πάρουμε κι εμείς κάποια απάντηση.
Γιατί επιμένετε να συνδέετε τις νόμιμες επισυνδέσεις των εθνικών υπηρεσιών με άγνωστα λογισμικά, που δυστυχώς μπορεί να ενεργοποιηθούν από οποιονδήποτε και από οπουδήποτε; Ποιες άλλες παρακολουθήσεις, κ.Τσίπρα, γίνονταν επί ημερών σας, πέραν εκείνων του κ. Πιτσιόρλα;
Γιατί εγώ θυμάμαι ότι από αυτό το βήμα εδώ λέγατε ότι «κανείς, κανείς επί ημερών μου πολιτικός δεν παρακολουθείται, κανείς» και μια εβδομάδα μετά μάθαμε ότι τουλάχιστον ένας παρακολουθείται. Και δεν μου λέτε, ήταν ενεργό το λογισμικό Pegasus από το 2016, όπως έχει αποδειχθεί; Για πείτε μας εσείς για το 2016, εσείς κυβερνούσατε. Δεν θα ξέρω εγώ.
Μήπως χρησιμοποιήθηκε και για την υπονόμευση τηλεφώνων των πολιτικών σας αντιπάλων; Και να ρωτήσω και κάτι ακόμα: Γιατί αλλάξατε το 2018 τον νόμο και αφαιρέσατε τον δεύτερο εισαγγελέα της ΕΥΠ προκειμένου να διευκολύνετε τις τηλεφωνικές παρακολουθήσεις; Γιατί το κάνατε αυτό;
Και έχετε εδώ και μια ωραία αιτιολογική έκθεση από το 2018 που λέτε, προσέξτε τι γράφατε εσείς που κόπτεστε τώρα, λέτε ότι πρέπει να καταργήσουμε το απόρρητο και δεν μας ενδιαφέρει η εθνική ασφάλεια μπροστά στο μείζον ζήτημα της προστασίας των ατομικών δικαιωμάτων.
Άλλωστε, γράφατε, «με την έκδοση και παραμονή των σχετικών Εισαγγελικών διατάξεων στους χώρους των καλά φυλασσόμενων κρατικών αυτών υπηρεσιών επιτυγχάνεται», λέει, «η αποφυγή της περιττής διακίνησης και μειώνεται έτσι ο κίνδυνος διαρροής του περιεχομένου της το οποίο αφενός μεν αφορά ευαίσθητα προσωπικά δεδομένα αφετέρου δε σχετιζόμενο», προσέξτε, «με την εθνική ασφάλεια, είναι άκρως απόρρητο».
Δεν θα σας διαβάσω τοποθέτηση στελέχους της Νέας Δημοκρατίας. Να σας πω λοιπόν εγώ τι λέει ο κ. Αλιβιζάτος, κ. Κατρίνη. Όχι, δεν είναι στέλεχος της Νέας Δημοκρατίας.
«Υπήρχε όμως και δεύτερος εισαγγελέας», ο εισαγγελέας τον οποίο καταργήσατε, «ο Εισαγγελέας Εφετών τον οποίο κατήργησε με νόμο του ο ΣΥΡΙΖΑ το 2018. Γιατί; Γιατί υπήρχε τότε ένας εισαγγελέας, δυστυχώς μακαρίτης, ο κύριος Λιόγας, ο οποίος αρνείτο» προσέξτε, «αρνείτο να υπογράφει τα σωρηδόν αιτήματα επισυνδέσεων που του έστελνε κάθε μέρα ο κ. Ρουμπάτης. Καταργήθηκε, λοιπόν, ο δεύτερος εισαγγελέας και πλέον η μόνη εγγύηση είναι ο ιδρυματικός». Για πάρτε το και διαβάστε το λοιπόν, και εσείς κ.Κατρίνη.
Καταλάβαμε λοιπόν, έστελνε σωρηδόν αιτήματα ο κ. Ρουμπάτης, υπήρχε ένας δεύτερος εισαγγελέας που του έλεγε «τι είναι αυτά που μου στέλνεις», τον βγάλαμε τον δεύτερο εισαγγελέα για να υπογράφονται γρηγορότερα τα αιτήματα. Μια χαρά. Και εσείς μας κουνάτε το δάχτυλο και οργίζεσθε κιόλας.
Ίσως η νευρικότητά σας προκαταλαμβάνει την επόμενη ερώτησή μου. Θα μας εξηγήσετε. Σας διάβασα τι έλεγε ο κ. Αλιβιζάτος, δεν τα λέω εγώ. Γνωρίζοντάς σας μου φαίνονται πάρα πολύ λογικά. Βεβαίως και τα υιοθετώ.
Έρχομαι, όμως, στο πιο κρίσιμο ερώτημα, κυρίες και κύριοι της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Γιατί πέντε μέρες πριν από τις εθνικές εκλογές αλλάξατε τον Ποινικό Κώδικα για να γίνει απλό πλημμέλημα το κακούργημα της υποκλοπής; Εδώ, ο ποινικός σας κώδικας.
Και γιατί αποποινικοποιήθηκε το έστω υπό όρους πλημμέλημα της εμπορίας και της κατοχής κατασκοπευτικών λογισμικών; Ποιους αθωώνατε ετεροχρονισμένα; Αλλά και σε ποιους τελικά επιτρέπατε να συνεχίσουν τη δράση τους;
Με άλλα λόγια, κάποια στιγμή ξέρετε, κ. Τσίπρα, θα απολογηθείτε για αυτό τον Ποινικό Κώδικα. Θα απολογηθείτε για αυτό τον Ποινικό Κώδικα.
Θέλω να φρεσκάρω λίγο τη μνήμη σας: Ευρωεκλογές του 2019, 15 μέρες πριν τις εκλογές έχετε κάνει μία δήλωση: «από το Μητσοτάκη δεν υπάρχει ούτε μία στο εκατομμύριο περίπτωση να χάσω τις εκλογές». Το βράδυ των Ευρωεκλογών χάνετε με 8 μονάδες, βγαίνετε στρεσαρισμένος, αγχωμένος -κατανοητό- και λέτε: «άκουσα το μήνυμα της κάλπης και οδηγώ τη χώρα σε εθνικές εκλογές». Μάλιστα, λέμε πολύ ωραία, κάνετε το σωστό.
Μα δεν έγινε ακριβώς αυτό όμως. Κρατήσατε τη Βουλή ανοιχτή για μία εβδομάδα για να ψηφίσετε ένα νομοσχέδιο, τον νέο Ποινικό Κώδικα. Ένα νομοσχέδιο.
Πόσες άλλες αμαρτίες σας ξεπλύνατε με αυτόν τον Ποινικό Κώδικα, κ. Τσίπρα; Πόσες άλλες; Τι άλλο θα βρούμε; Γιατί, όπως ξέρετε, με αυτόν τον τρόπο δεσμεύσατε τη Δικαιοσύνη σε ένα ελαστικό πλαίσιο ποινών για όσους έχουν διαπράξει τέτοιες αξιόποινες πράξεις.
Φαντάζομαι το γνωρίζει καλά και ο κ.Τζανακόπουλος, που είναι δίπλα σας: στο ποινικό δίκαιο ισχύει πάντα η πιο ευνοϊκή διάταξη, έστω και μία μέρα να ισχύει ο Ποινικός Κώδικας.
Ποιους επιθυμούσατε τελικά να ξεπλύνετε; Μάλιστα, δηλαδή εμείς «κάναμε παρακολουθήσεις», κατάλαβα, ο κ. Τσίπρας μας λέει ότι εμείς κάναμε τις παρακολουθήσεις όσο ήμασταν στην αντιπολίτευση, ελέγχαμε την ΕΥΠ και από την υπερβολική σας καλοσύνη ψηφίσατε πέντε μέρες πριν τις εκλογές διάταξη για να ξεπλύνετε εμάς και όχι εσάς. Μάλιστα.
Εν πάση περιπτώσει. Ωραία, μπορούμε να έχουμε τις διαφωνίες μας, με εντάσεις να υπερασπιζόμαστε τα επιχειρήματά μας, αλλά τώρα -και αυτό αφορά και εσάς κ. Κατρίνη, και εσάς- γιατί αρνείστε σήμερα να τραβήξουμε επιτέλους μία κόκκινη γραμμή με χρόνιες αδυναμίες των μυστικών υπηρεσιών, βελτιώνοντας το πλαίσιο που διασφαλίζει το απόρρητο των επικοινωνιών;
Έχετε μία ευκαιρία, ειδικά εσείς κ. Τσίπρα -σήμερα δεν νομίζω να το κάνετε- να πάρετε αποστάσεις από τον οχετό και αυτό το μακελειό της λάσπης. Για να χρησιμοποιήσω τα λόγια σας, «να λιώσετε τους παγετώνες της διαβολής». Και αν θέλετε οπωσδήποτε να αναζητήσετε σενάρια κατασκοπείας, τουλάχιστον διαβάστε λίγο έναν πραγματικό συγγραφέα κατασκοπευτικών μυθιστορημάτων, τον John le Carré, ο οποίος έλεγε ότι «η επανάληψη κάνει το ψέμα γεγονός πάνω στο οποίο χτίζονται και νέα ψέματα».
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, θέλω να είμαι ειλικρινής. Πιστεύω ότι με το σημερινό νομοσχέδιο δείχνουμε πώς μπορούμε να κάνουμε ένα βήμα μπροστά από το γκρίζο κόσμο του παρελθόντος. Αναγνωρίζοντας με γενναιότητα και δικά μας λάθη και δικές μας αστοχίες. Και η σύγχρονη Ελλάδα πρέπει επιτέλους να βαδίσει μπροστά και δεν μπορεί να γυρίσει στο παρελθόν για να ψαρέψει οφέλη στα θολά νερά του.
Το χθες, όπως είπα, είναι ήδη στα χέρια της Δικαιοσύνης. Και τουλάχιστον αν συμφωνήσουμε σε κάτι με τον κ. Τσίπρα -είδα ότι επισκέφθηκε και τον Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου- είναι ότι της έχουμε απόλυτη εμπιστοσύνη.
Να δεσμευτούμε τουλάχιστον -εμείς το λέμε ξεκάθαρα, να το πείτε κι εσείς παρακαλώ πολύ, εδώ να ακουστεί στο κοινοβούλιο- ότι έχουμε απόλυτη εμπιστοσύνη στη Δικαιοσύνη να διαλευκάνει αυτή την υπόθεση και να αποδώσει τις ευθύνες, εφόσον αυτές εντοπιστούν.
Άρα το χθες θα το αναζητήσει και θα το διερευνήσει η Δικαιοσύνη. Το αύριο όμως, το τι θα γίνει από εδώ και στο εξής, το αύριο είναι στα δικά μας χέρια.
Πιστεύω πραγματικά ότι κανείς δεν έχει άλλοθι ώστε να μην ψηφίσει επί της αρχής -ας διατυπώσει επιμέρους επιφυλάξεις, είμαι ανοιχτός να τις ακούσω- σήμερα το νέο πλαίσιο που έρχεται προς έγκριση.
Το νομοσχέδιο το οποίο επεξεργαστήκαμε απαντά σε όλα τα ζητήματα τα οποία τέθηκαν στον δημόσιο διάλογο τους τελευταίους μήνες. Προέκυψε ζήτημα λειτουργίας της Εθνικής Υπηρεσίας Πληροφοριών; Ναι. Τώρα αλλάζει ριζικά, τολμηρά αλλά και υπεύθυνα.
Χρειάζονταν πρόσθετες δικλίδες ασφαλείας κ. Κατρίνη; Προφανώς, προφανώς και χρειάζονται. Και καθιερώνονται τώρα, μάλιστα, με τις σφραγίδες και της Δικαστικής αλλά και της Ανεξάρτητης Αρχής.
Τέθηκε θέμα ενημέρωσης; Ναι, κρίναμε ότι αυτή πρέπει να οριστεί στα τρία χρόνια, αλλά με τρόπο διαφανή και καθορισμένο, με σαφήνεια.
Λειτουργούν κακόβουλα λογισμικά; Προφανώς και λειτουργούν, όχι μόνο στην Ελλάδα, παντού στην Ευρώπη, παντού στον κόσμο. Τα απαγορεύουμε καθολικά και οριζόντια και ενισχύουμε τις τεχνολογικές μας δυνατότητες για να μπορούμε να είμαστε ένα βήμα πιο μπροστά από αυτούς οι οποίοι ενδεχομένως να θέλουν να τα χρησιμοποιήσουν εις βάρος μας.
Η κυβέρνηση, λοιπόν, έκανε το καθήκον της. Είδε ένα πρόβλημα, το διορθώνει, όχι μόνο με τις παρεμβάσεις που έκανε ως προς την απόδοση των προσωπικών ευθυνών, αλλά το διορθώνει θεσμικά. Για να μπορούμε μελλοντικά να είμαστε πιο κατοχυρωμένοι και να έχουμε μία Εθνική Υπηρεσία Πληροφοριών η οποία πράγματι να μας προστατεύει από εθνικούς κινδύνους, όπως ορίζει το Σύνταγμα.
Διότι αν τελικά καταψηφίσετε επί της αρχής το νομοσχέδιο, ουσιαστικά λέτε «όχι» σε όλα τα παραπάνω. Λέτε «όχι» στην αναβάθμιση της ΕΥΠ.
Αν καταψηφίσετε, παραδείγματος χάρη, το άρθρο για τα προσόντα του Διοικητή τη ΕΥΠ, να μας πείτε εσείς ποιες είναι οι προδιαγραφές του Διοικητή της ΕΥΠ.
Λέτε «όχι» ουσιαστικά και στη διαφάνεια. Λέτε «όχι» στην απαγόρευση των κακόβουλων λογισμικών. Αντικειμενικά είμαστε -καθώς μπαίνουμε πια και στο 2023- σε προεκλογικό χρόνο, λίγοι μήνες μας χωρίζουν από τις εθνικές κάλπες. Το πολιτικό ημερολόγιο είναι ήδη πιο πυκνό από το κανονικό, έτσι γίνεται πάντα στο τέλος της θητείας μιας κυβέρνησης, δεν χρειάζεται να το επιβαρύνουμε και με άλλη τοξικότητα.
Ξέρω ότι σήμερα δεν απευθύνομαι στο κοινοβούλιο σε ευήκοα ώτα. Όμως θα επιμείνω στον διάλογο για τα αληθινά, τα μεγάλα, τα κρίσιμα. Όχι για τα ψευδή, για τα μικρά, για τα υποκριτικά.
Και -να σας το ξαναπώ άλλη μια φορά κ.Τσίπρα- οι εκλογές θα γίνουν στην ώρα τους και θα τις κερδίσουμε.
Δεν ξέρω αν όλες αυτές οι θεωρίες συνωμοσίας θα σας βοηθήσουν να διασωθείτε την επόμενη μέρα. Αλλά καλό θα ήταν, στην προσπάθειά σας να δικαιολογήσετε από τώρα την ήττα σας, μην σύρετε άλλο στον βούρκο τη δημοκρατία μας.
Κλείνω λοιπόν προτείνοντας να γυρίσουμε μαζί σελίδα ψηφίζοντας το σημερινό νομοσχέδιο. Γιατί περιλαμβάνει ρυθμίσεις σύμφωνες με τη ρήση του Περίανδρου, «λόγων απορρήτων εκφοράν μη ποιού». Γιατί επίσης θωρακίζει την ιδιωτικότητα όπως απαιτούν η δημοκρατία και ο πολιτισμός μας. Αλλά κυρίως γιατί αυτό το νομοσχέδιο συμβαδίζει με τη σαφή διαπίστωση του Τόμας Τζέφερσον, που μας δίδαξε ότι «το τίμημα της ελευθερίας είναι η διαρκής επαγρύπνηση». Αυτό σας καλώ να το κάνουμε, κάνοντας αυτό το νομοσχέδιο από αύριο νόμο του κράτους.
Σας ευχαριστώ πολύ.
