Είναι το μέλλον η τηλεργασία, συνεπεία της πανδημίας; Δύσκολο ερώτημα που θα δημιουργήσει τριβές κοινωνικής, οικονομικής και ψυχολογικής φύσεως. Επικεφαλής μεγάλων εταιρειών του πλανήτη παίρνουν θέση, με βάση τις νέες πραγματικότητες, που δεν είναι κατ’ ανάγκην ταυτόσημες.
Ο διευθύνων σύμβουλος της Goldman Sachs, David Solomon λέει ότι θέλει τους εργαζόμενους πίσω στο γραφείο και μιλάει για παρέκκλιση από την κανονικότητα, που πρέπει να διορθωθεί το συντομότερο δυνατόν. Εξηγεί πως η εταιρεία βασίζεται στην καινοτομία και τη συνεργατική κουλτούρα και ως εκ τούτου πρέπει οι άνθρωποι να εργάζονται δια ζώσης προκειμένου να αποδίδουν το κατάλληλο αποτέλεσμα.
H Goldman Sachs, κατά τη διάρκεια του 2020, είχε στα γραφεία της μόνο το 10% των εργαζομένων της. Όμως το γεγονός ότι οι εμβολιασμοί καθυστερούν εντείνει την αβεβαιότητα και απαιτείται πιο «επιθετική» πολιτική προκειμένου να πνεύσει άνεμος ανάκαμψης…
Στο ίδιο μήκος κύματος και ο Jamie Dimon, διευθύνων σύμβουλος της JP Morgan. Αφού πειραματίστηκε, εκ των πραγμάτων, με την εργασία από το σπίτι, κατέληξε πως οι εργαζόμενοι πρέπει να επιστρέψουν στο γραφείο. Η φύση της δουλειάς είναι τέτοια που επιβάλει σε traders, πωλητές, τραπεζίτες, μεσίτες, άμεσο συνεργατισμό.
Διαφορετική αντίληψη έχουν άλλα μεγαθήρια του τραπεζικού τομέα. Τόσο ο όμιλος Lloyds Banking, όσο και η HSBC, λένε ότι θα μειώσουν τους εργαζόμενους στα γραφεία τους κατά 20% και 40% αντίστοιχα.
Χαρακτηριστική της δύσκολης θεώρησης είναι η θέση του Jes Staley, διευθύνοντα συμβούλου της Barclays, ο οποίος αρχικά υπερασπίστηκε την τηλεργασία, λέγοντας ότι το να έχεις σε ένα κτίριο επτά χιλιάδες εργαζόμενους είναι πλέον παρελθόν, αλλά στη συνέχεια ανέκρουσε πρύμναν, λέγοντας πως δεν είναι βέβαιος πόσο βιώσιμη θα είναι η νέα πραγματικότητα.
Τρείς είναι οι τάσεις που θα καθορίσουν την εργασία εκ του μακρόθεν, λένε οι ειδικοί. Η σωστή διαχείριση της ροής και των ευθυνών των ομάδων εργασίας μέσω των τεχνολογικών εργαλείων, η ενσωμάτωση διαφορετικών δεδομένων σε μία ενιαία πλατφόρμα και η ασφάλεια, όπως και η άνεση που προσφέρει η εργασία από το σπίτι.
Η Google, η Apple και η Twitter ήταν από τις πρώτες που έστειλαν κόσμο να εργαστεί από το σπίτι. Η κατανεμημένη όσο και η υβριδική εργασία ήταν το πλάνο του 2020 και έτσι συνεχίζουν μέχρι σήμερα. Απαιτούνται όμως πειθαρχημένοι εργαζόμενοι, πράγμα εξαιρετικά δύσκολο, γιατί διαφορετικά επέρχεται η εξουθένωση, σύμφωνα με τους ειδικούς.
Πόσες ώρες μπορεί ωστόσο να είναι συγκεντρωμένος απολύτως ο τηλεργαζόμενος; Πόσο χρόνο χρειάζεται παύση από την οθόνη; Πως αντιστέκεται στις αυξημένες απαιτήσεις των εταιρειών; Ερωτήματα που πρέπει να απαντηθούν.
Γίνεται αντιληπτό όπως μεταφερόμαστε σε ένα νέο εργασιακό status quo. Αρκετοί εργαζόμενοι από το σπίτι, που αποτελούν αξιόλογο στατιστικό μέγεθος, εξέφρασαν παράπονα κόπωσης, δουλεύοντας για μεγάλο διάστημα σε όλες τις εφαρμογές Zoom, Skype, Teams, Webex, Meet, σε όλες δηλαδή.
Σύμφωνα με ερευνητές του πανεπιστημίου Στάνφορντ, τέσσερις είναι παράγοντες κόπωσης από τις βιντεοδιασκέψεις. Η παρατεταμένη κοντινή οπτική επαφή στην οθόνη, η ψυχική καταπόνηση παρακολουθώντας τους υπόλοιπους συνδεδεμένους, η μείωση στο έπακρον της κινητικότητας, καθώς βρίσκονται για πολύ στο ίδιο σημείο, καθώς και η συνεχής ενατένιση του εαυτού σου σε πραγματικό χρόνο. Ο χρόνος είναι που θα επιβεβαιώσει τα πορίσματα αυτά.
Είναι γεγονός ότι το παγκόσμιο οικονομικό σύστημα δοκιμάζεται με την πανδημία. Διακυβεύονται παραδοσιακές θέσεις εργασίας και δημιουργούνται νέες, έξυπνες και επιθετικού τύπου, κατά πως λένε οι εκείνοι που διευθύνουν κολοσσούς. Είτε από το γραφείο είτε από το σπίτι οι ώρες και οι όροι εργασίας προσαρμόζονται στα νέα δεδομένα.
Ο Keynes είχε προβλέψει το 1930 ότι ο εβδομαδιαίος χρόνος εργασίας λόγω των νέων τεχνολογιών θα ήταν μόνον 15 ώρες. Οι οικονομολόγοι είναι για να προβλέπουν. Για πόσο μακριά θα φανεί.