Του Απόστολου Σκουμπούρη
Τη δυναμική είσοδο της Τέρνα Ενεργειακή στη ραγδαία αναπτυσσόμενη αγορά των πλωτών αιολικών πάρκων στην Ελλάδα, μέσω συνεργασίας με τον πορτογαλικό όμιλο EDP Renewables και τον γαλλικό ENGIE ανακοίνωσε την Τρίτη ο πρόεδρος του ομίλου ΓΕΚ Τέρνα κ. Γιώργος Περιστέρης.
H ανακοίνωση έγινε στο πλαίσιο ημερίδας της Ελληνικής Επιστημονικής Ένωσης Αιολικής Ενέργειας (ΕΛΕΤΑΕΝ) για τα θαλάσσια αιολικά πάρκα, ενώ η συνεργασία θα γίνει μέσω της εταιρείας Ocean Winds που αποτελεί κοινοπραξία των εταιρειών EDF και EDPR, για την από κοινού μελέτη και ανάπτυξη θαλάσσιων αιολικών πάρκων στην ελληνική αγορά.
Σημειώνεται πως η πορτογαλική EDP Renewables είναι εκ των κορυφαίων παραγωγών αιολικής ενέργειας παγκοσμίως, οπότε η συνεργασία με την ελληνική εταιρεία για την ανάπτυξη αιολικών πάρκων στην Ελλάδα, μια χώρα με 16.000 χιλιόμετρα ακτογραμμή, ασφαλώς λαμβάνει ξεχωριστή βαρύτητα.
Ο κ. Περιστέρης, αφού παρουσίασε τις απόψεις των τριών ομίλων για τον βέλτιστο τρόπο ανάπτυξης της νέας αυτής αγοράς στην Ελλάδα, τόνισε πως δεν πρέπει να χαθεί και αυτή η ευκαιρία, όπως χάθηκε το 2010.
Στο πλαίσιο αυτό, για να αρχίσουν το συντομότερο δυνατό επενδύσεις σε πλωτά θαλάσσια αιολικά πάρκα (που προκρίνονται για τη χώρα μας λόγω των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών των ελληνικών θαλασσών) θα πρέπει να δοθεί η δυνατότητα στους ιδιώτες επενδυτές να προχωρήσουν άμεσα στις σχετικές διαδικασίες μελέτης και ωρίμανσης έργων, τα οποία λόγω της μεγάλης εγχώριας προστιθέμενης αξίας τους θα αποδειχθούν εξαιρετικά επωφελή για την ελληνική οικονομία.
Όπως σημείωσε ο πρόεδρος του ομίλου ΓΕΚ Τέρνα, στην Ευρώπη σήμερα λειτουργούν ή είναι υπό κατασκευή 16GW offshore wind. Από αυτά, τα 233MW είναι πλωτά σε φάση λειτουργίας ή υπό κατασκευή.
Οι χώρες που έχουν παράδοση και εμπειρία στα θαλάσσια σταθερής θεμελίωσης στην Βόρεια Θάλασσα έχουν αναπτύξει εργαλεία και χωροταξικά σχέδια και βρίσκονται σε ετοιμότητα για να εντάξουν και τα πλωτά θαλάσσια πάρκα στα σχέδια τους. Ωστόσο, είναι εξαιρετικά δύσκολο να συγκρίνουμε το πλαίσιο των άλλων χωρών διότι υπάρχουν πολλές επιμέρους διαφορές. Οι χώρες, όμως, που παρουσιάζουν δραστηριότητα στα πλωτά λόγω γεωμορφολογικών χαρακτηριστικών, είναι οι: Γαλλία, Γερμανία, Νορβηγία, Πορτογαλία, Ισπανία, Ιρλανδία και Ην. Βασίλειο.
Σε αυτές τις χώρες, εκτός από τα 233 MW, που προαναφέρθηκαν, αδειοδοτούνται επιπλέον 10,6 GW με ιδιωτική πρωτοβουλία, τα οποία αναμένεται να κατασκευαστούν μέχρι το 2027-2030. Μεγάλοι ενεργειακοί όμιλοι έχουν αναπτύξει κοινοπραξίες όπως η OCEAN WINDS, EQUINOR, Iberdrola, Shell, Total και έχουν κάνει προτάσεις για περιοχές που έχουν επιλέξει.
Μέσω αυτής της διαδικασίας έχει δημιουργηθεί εμπειρία και έγινε εφικτό σε κάποιες από αυτές τις χώρες και μόνο να προκηρυχθούν διαγωνισμοί επί συγκεκριμένων περιοχών για 31 GW τα οποία αναμένονται να κατασκευαστούν έως το 2030-2035, δηλαδή σε 2η φάση.
Συνεπώς, το παράδειγμα στην Ευρώπη για ανάπτυξη πλωτών δείχνει πως οι ιδιώτες αναλαμβάνουν τα πρώτα χρόνια το κόστος και τα ρίσκα της ανάπτυξης, καθώς το κράτος δημιουργεί το ρυθμιστικό πλαίσιο για να εντάξει μεγαλύτερο ανταγωνισμό και να αδειοδοτήσει ευρύτερες περιοχές για διαγωνισμό.
Οι βασικές κατευθύνσεις του νέου θεσμικού πλαισίου
Ο κ. Περιστέρης παρουσίασε επιγραμματικά τις βασικές κατευθύνσεις του προτεινόμενου, για τα πλωτά αιολικά, θεσμικού πλαισίου:
· Η εγκατάσταση πλωτών θαλάσσιων αιολικών πάρκων γίνεται μέσα σε περιοχές οργανωμένης ανάπτυξης παραγωγικών δραστηριοτήτων (ΠΟΑΠΔ) του Ν.2742/1999, με τη μορφή Περιοχών Οργανωμένης Ανάπτυξης Πλωτών Αιολικών Πάρκων (ΠΟΑΠΑΠ).
· Για τη δέσμευση συγκεκριμένης θαλάσσιας έκτασης ως Ευρύτερης Περιοχής Διερεύνησης ΠΟΑΠΑΠ ακολουθείται διαδικασία προέγκρισης. Η προέγκριση χορηγείται με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, ύστερα από υποβολή αίτησης προέγκρισης από το φορέα υλοποίησης, εισήγηση της Διεύθυνσης Χωροταξικού Σχεδιασμού του ΥΠΕΝ και σύμφωνη γνώμη του Κεντρικού Συμβουλίου Χωροταξικών Θεμάτων και Αμφισβητήσεων.
· Με την έκδοση της απόφασης προέγκρισης, ο ανάδοχος υποχρεούται να καταβάλει ετήσιο αντάλλαγμα χρήσης για τη διάρκεια που δεσμεύει την εγκεκριμένη περιοχή και να προσκομίσει εγγυητική επιστολή τραπέζης, ως εγγύηση για τυχόν περιβαλλοντική αποκατάσταση από τις δραστηριότητες έρευνας που θα διεξάγει.
· Στη συνέχεια, ο ανάδοχος φορέας εκκινεί τις απαραίτητες θαλάσσιες έρευνες και μετρήσεις.
· Μόλις ολοκληρωθούν οι έρευνες και μετρήσεις, ο φορέας αιτείται την τελική χωροθέτηση του έργου. Δηλαδή, το ευρύτερο θαλάσσιο πολύγωνο που είχε καθοριστεί με την απόφαση προέγκρισης για έρευνα, περιορίζεται πλέον σε μικρότερο και οριστικοποιείται, με την έκδοση Προεδρικού Διατάγματος μετά από πρόταση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, και των Υπουργών Οικονομικών, Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, Εξωτερικών και Εθνικής Άμυνας, ύστερα από γνώμη του Κεντρικού Συμβουλίου Πολεοδομικών Θεμάτων και Αμφισβητήσεων. Με το ίδιο Προεδρικό Διάταγμα εγκρίνεται και η σχετική Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων.
· Μετά την έκδοση του ΠΔ της ΠΟΑΠΑΠ, το έργο εισέρχεται στο στάδιο της καθαυτό ενεργειακής και περιβαλλοντικής αδειοδότησής του. Στη συνέχεια, ακολουθούν η εκπόνηση της Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων, η οριστική και δεσμευτική προσφορά σύνδεσης και η εξασφάλιση τιμής πώλησης ηλεκτρικής ενέργειας.
· Με δεδομένο το μεγάλο ενδιαφέρον που έχει ήδη εκδηλωθεί για την ανάπτυξη θαλάσσιων αιολικών πάρκων πολύ σημαντικός είναι ο ρόλος του ΑΔΜΗΕ, αλλά και του ΔΑΠΕΕΠ και της ΡΑΕ, κυρίως στη διαμόρφωση μιας βέλτιστης τιμολογιακής πολιτικής για τα θαλάσσια αιολικά πάρκα (στους σχετικούς διαγωνισμούς εξασφάλισης τιμής), η οποία αφενός θα διασφαλίζει τη βιωσιμότητα των μεγάλων αυτών επενδυτικών έργων, αφ’ ετέρου θα εντάσσεται με ισορροπημένο τρόπο στο μακροχρόνιο σχεδιασμό βιωσιμότητας του Ειδικού Λογαριασμού ΑΠΕ.