Σύνδεση των ΑΠΕ με το δίκτυο: Οι στόχοι του ΕΣΕΚ και τα παράπονα των μικρών παραγωγών

Τη συνεργασία τους προωθούν οι Διαχειριστές των Δικτύων Διανομής και Μεταφοράς (ΑΔΜΗΕ-ΔΕΔΔΗΕ) με τη ΡΑΕ, ώστε να αρθούν οι ανισορροπίες που εμφανίζονται σε σχέση με τους όρους συνδέσεων των νέων έργων ΑΠΕ με το ηλεκτρικό σύστημα.

Το όλο θέμα έχει να κάνει τόσο με την προώθηση των μεγάλων επενδύσεων, που με βάση τον ΑΔΜΗΕ προχωρούν με ικανοποιητικές ταχύτητες, αλλά κυρίως με τα μικρότερα έργα.

Οι μικροί παραγωγοί

Είναι ενδεικτικό ότι ο Σύνδεσμος Παραγωγών Ενέργειας με Φωτοβολταϊκά (ΣΠΕΦ) έχει κάνει  λόγο για κίνδυνο «βραχυκυκλώματος» στην ανάπτυξη του κλάδου των μικρών φωτοβολταϊκών σταθμών, καθώς  το 2021 απορρίφθηκε το 80% των αιτημάτων για όρους σύνδεσης από τον ΔΕΔΔΗΕ, ενώ την τριετία 2018-2020 το αντίστοιχο ποσοστό δεν υπερέβαινε το 40%.

Ο ΣΠΕΦ, μάλιστα, σημειώνει ότι  αφενός ο κορεσμός του Δικτύου Διανομής, κι αφετέρου η υπερβολική αύξηση του χρόνου αναμονής για οριστική προσφορά σύνδεσης στο Δίκτυο του ΔΕΔΔΗΕ (από 3,5 μήνες το 2019 στους 11,7 μήνες τον Νοέμβριο του 2021) έχουν φέρει σε αδιέξοδο τους επενδυτές μικρής κλίμακας έργων. Προσθέτει, δε, ότι  επιπλέον ανασταλτικός παράγοντας είναι η αύξηση του κόστους κατασκευής, που για ένα «τυπικό» φωτοβολταϊκό πάρκο, ισχύος 400 kW, υπολογίζεται στα 45-50.000 ευρώ, ήτοι 15% σε ετήσια βάση. Στο πλαίσιο αυτό, ο ΣΠΕΦ κάνει λόγο για ανισόρροπη ανάπτυξη του κλάδου φωτοβολταϊκών με την πλάστιγγα να γέρνει υπέρ των έργων μεγαλύτερης ισχύος ζητώντας  παράταση της Τιμής Αναφοράς (με την οποία αποζημιώνεται η παραγόμενη ενέργεια) για τα εκτός διαγωνισμού φωτοβολταϊκά έργα, ισχύος κάτω του 1 MW – στα 65,74 ευρώ/MWh για φέτος και στα 63 ευρώ/MWh για το 2023. Θέτει επίσης το αίτημα να προχωρήσει ο ΔΕΔΔΗΕ σε επιτάχυνση των μελετών δικτύων, αλλά και σε αύξηση των υποσταθμών όπου είναι εφικτό, ώστε να αυξηθεί η «παραγωγή» όρων σύνδεσης έως το τέλος του έτους.

Πάντως, όπως είπε, τον περασμένο  Δεκέμβριο στην εκδήλωση για την νέα εταιρική ταυτότητα του Διαχειριστή ο διευθύνων σύμβουλος του ΔΕΔΔΗΕ, Αναστάσιος Μάνος, το 2020 τριπλασιάστηκαν σε σχέση με το 2019 οι συνδέσεις ΑΠΕ στο δίκτυο, σε 1.619 στο 11μηνο, από 609 το 2019 και 1.072 το 2020.

Ο ΑΔΜΗΕ για τα μεγάλα έργα

«O ρυθμός διεκπεραίωσης των αιτημάτων από τον ΑΔΜΗΕ τα τελευταία χρόνια, είναι ταχύτατος». Αυτό αναφέρουν πηγές του Διαχειριστή στο φόντο και της απόφασης στη βάση της πρωτοβουλίας της ΡΑΕ για σύσταση κοινής ομάδας εργασίας (ΡΑΕ- ΑΔΜΗΕ – ΔΕΔΔΗΕ) για την πορεία εκχώρησης όρων σύνδεσης για τις ΑΠΕ.

Σημειώνεται ότι σε απόφαση για σύσταση μιας κοινής ομάδας εργασίας, που θα εξετάσει όλα τα προβλήματα και θα δει λύσεις σε σχέση με την έκδοση όρων σύνδεσης για έργα ΑΠΕ κατέληξε χτεσινή συνάντηση που έγινε με πρωτοβουλία της ΡΑΕ και τη συμμετοχή εκπροσώπων των δύο Διαχειριστών,

Υπενθυμίζεται ότι όπως είχε παρουσιάσει στο σχετικό πλάνο δράσεων της ΡΑΕ ο πρόεδρός της  κ. Αθ. Δαγούμας «δρομολογείται συνεργασία με ΥΠΕΝ και Διαχειριστές για επιτάχυνση με πιθανές νομοθετικές ρυθμίσεις από το ΥΠΕΝ», ουσιαστικά παραπέμποντας σε αναγκαίες δράσεις από όλες τις πλευρές, καθώς, με δεδομένη τη «βροχή» αιτήσεων που καταγράφεται αλλά και τις ελλείψεις στα χωροταξικό των ΑΠΕ, υπάρχουν χρονοβόρες διαδικασίες. Να σημειωθεί πάντως οι Διαχειριστές θεωρούν, ειδικά ο ΑΔΜΗΕ, που υποδέχεται τις αιτήσεις από ένα όριο ισχύος και άνω, επιβαρύνεται με δουλειά ελέγχου δικαιολογητικών που δεν συνάδει με τον πυρήνα ευθύνης του, καθώς έχει “δεχτεί” το σχετικό μπαλάκι από την κεντρική διοίκηση. Κι έτσι καταγράφονται μεγάλες καθυστερήσεις στην έκδοση όρων σύνδεσης.

«Μόνο το 2021 χορηγήθηκαν προσφορές σύνδεσης για 1.346 νέους σταθμούς παραγωγής ΑΠΕ, συνολικής ισχύος 3 GW, αριθμός υπερπολλαπλάσιος σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά»  σημειώνεται σχετικά. Αναλυτικά, σύμφωνα όσα αναφέρουν πηγές του Διαχειριστή με βάση συγκεντρωτικά στοιχεία σχετικά με τα αιτήματα προσφορών σύνδεσης που έχει ικανοποιήσει ο ΑΔΜΗΕ στο διάστημα 2015-2021, καθώς και την ισχύ που αντιπροσωπεύουν, ανά έτος έδωσε στη δημοσιότητα ο Διαχειριστής, η εικόνα διαμορφώνεται ως εξής:

Με βάση τα όσα αναφέρουν τα στελέχη του ΑΔΜΗΕ, «με αυτό τον ρυθμό, ο Διαχειριστής θα έχει καταφέρει ήδη μέσα στα επόμενα τέσσερα χρόνια, να εξασφαλίσει πρόσβαση σε νέα έργα ΑΠΕ της τάξης των 12 GW, υπερκαλύπτοντας τον στόχο του ΕΣΕΚ για επιπλέον 10 GW καθαρής ενέργειας έως το 2030!»

Παράλληλα, ο Διαχειριστής, σύμφωνα με πηγές του, « βάσει των οριστικών προσφορών σύνδεσης που έχει ήδη χορηγήσει, έχει δεσμεύσει «πράσινο» ηλεκτρικό χώρο που προσεγγίζει τα 7 GW, με τα εν λειτουργία έργα ΑΠΕ στη χώρα αυτή τη στιγμή να ανέρχονται σε 8,5 GW.»

«Το επενδυτικό ενδιαφέρον για νέα έργα ΑΠΕ παραμένει τεράστιο, καθώς ο ΑΔΜΗΕ, μόνο  την περασμένη χρονιά, έλαβε αιτήματα προσφορών σύνδεσης που ξεπέρασαν τα 12 GW.

Με αυτά τα δεδομένα, η πρόσβαση που παρέχει ο Διαχειριστής στο Σύστημα κινείται σε ιδιαίτερα υψηλά επίπεδα, ενώ η βελτίωση της αδειοδοτικής διαδικασίας είναι βέβαιο ότι θα αυξήσει ακόμη περισσότερο τις επιδόσεις αυτές.