Είχε όλα τα χαρακτηριστικά ενός μεγάλου κωμικού, που μπορούσε να τα συνδυάσει αρμονικά με το δράμα. Η γκάμα των χαρακτήρων που μπορούσε να υποδυθεί τεράστια, όπως και το έμφυτο χάρισμά του στον αυτοσχεδιασμό, ενώ ακόμη και σε μικρά ρολάκια κατάφερνε να κλέψει τη ματιά του θεατή, την αίγλη του πρωταγωνιστή, να είναι ο μαγνήτης για την επιτυχία μιας ταινίας.
Γέννημα θρέμμα της Κύπρου, ο Σωτήρης Μουστάκας γεννήθηκε στις 17 Σεπτεμβρίου 1940 στο χωριό Κάτω Πλάτρες Λεμεσού και ήταν το τελευταίο παιδί πολυμελούς οικογένειας. Έκανε μουσικές σπουδές (βιολί), αλλά το όνειρό του ήταν να γίνει ηθοποιός. Από το Δημοτικό κιόλας ήταν πρωταγωνιστής στα έργα που ανέβαζε με τους συμμαθητές του. Του άρεσε ο Σέξπιρ, αλλά και ο Τσάρλι Τσάπλιν, που τον είχε δει στο σινεμά.
Η συνάντηση με τον Νίκο Σταυρίδη
Η ιδέα να γίνει ηθοποιός του μπήκε το 1954 όταν πήγε να δει μια θεατρική παράσταση του Νίκου Σταυρίδη στη Λεμεσό. Μετά το τέλος της παράστασης ο Μουστάκας πλησίασε τον Σταυρίδη, τον μιμήθηκε και απέσπασε την προσοχή του, ενώ ο δημοφιλής ηθοποιός τον συμβούλεψε να πάει στην Αθήνα και ότι θα τον βοηθούσε αν χρειαζόταν.
Όταν έφτασε στην Αθήνα, έπιασε δουλειά ως σερβιτόρος και μετά από προτροπή του Σταυρίδη έδωσε εξετάσεις στη Δραματική Σχολή του Εθνικού Θεάτρου. Τότε γνώρισε την αγαπημένη του Μαρία Μπονέλου, την οποία παντρεύτηκε το 1973 και με την οποία απέκτησε μία κόρη, την ηθοποιό και σοπράνο Αλεξία Μουστάκα.
Το ντεμπούτο του στο σανίδι έγινε το 1962 με το θίασο Αναλύτη – Ρηγόπουλου στο «Μια πόρτα δραχμές 500». Ο ρόλος του ομοφυλόφιλου που υποδύεται – απλώς τρώγοντας πασατέμπο και τραγουδώντας «εκεί ψηλά στον Υμηττό» – είναι σύντομος, αλλά αποσπά ξέφρενα χειροκροτήματα και μεταξύ άλλων «μαγεύει» και τον Μιχάλη Κακογιάννη. Αρκεί δηλαδή για να του προτείνει ο συμπατριώτης του σκηνοθέτης θέση στο καστ της μεγάλης διεθνούς παραγωγής που ετοιμάζει.
Εκτός των Όσκαρ για δυο λεπτά!
Ήδη όμως είχε αρχίσει και τις πρώτες του εμφανίσεις στον κινηματογράφο και μάλιστα με εντυπωσιακό τρόπο. Η ολιγόλεπτη εμφάνισή του στον φημισμένο ”Ζορμπά” στο ρόλο του τρελού του χωριού, θα τον φέρει υποψήφιο για το Όσκαρ δεύτερου ρόλου, αλλά θα κοπεί τελικά από την υποψηφιότητα εξαιτίας του περιορισμένου χρόνου εμφάνισής του, καθώς σύμφωνα με τα κριτήρια της Ακαδημίας έπρεπε να παίξει ακόμη δυο λεπτά!
Παρεμπιπτόντως το χρονικό όριο στην ίδια ταινία έπιασε η Ρωσίδα Λίλα Κέντροβα, που και προτάθηκε και κατέκτησε το Όσκαρ Β’ Γυναικείου Ρόλου, υποδυόμενη την μαντάμ Ορντάνς. Ο «Αλέξης Ζορμπάς» κέρδισε άλλα δύο Όσκαρ, αυτά της καλλιτεχνικής διεύθυνσης και της φωτογραφίας (για ασπρόμαυρη ταινία), ενώ αποτελεί μάλλον ιστορική «ανορθογραφία» για το θεσμό ότι δεν κέρδισε και αυτό της μουσικής, για το συρτάκι του Μίκη Θεοδωράκη (ή του λαγουτιέρη Γιώργου Κουτσουρέλη…).
Ο Μουστάκας, που λάτρευε όπως όλοι οι μεγάλοι κωμικοί τον Τσάρλι Τσάπλιν, θα μπορούσε να συνεχίσει στο Χόλιγουντ, μετά την επιτυχία του στην ταινία του Κακογιάννη, καθώς θα προσκληθεί από την Fox για να παίξει δίπλα στον Μάικλ Κέιν, αλλά αυτός αρνήθηκε για να παίξει στη θεατρική παράσταση ”Μια Ιταλίδα στην Κυψέλη”!
Ο Σωτήρης Μουστάκας πέθανε στις 4 Ιουνίου 2007 σε νοσοκομείο της Αθήνας, σε ηλικία 66 ετών. Λίγες ώρες πριν από το μοιραίο είχε αισθανθεί αδιαθεσία, κατά τη διάρκεια πρόβας του «Πλούτου» του Αριστοφάνη, που θα παρουσίαζε με τους Θύμιο Καρακατσάνη, Γιώργο Κωνσταντίνου και Βάσια Τριφύλλη. Τα τελευταία χρόνια της ζωής του έπασχε από καρκίνο.
