Μια σειρά από προβλήματα θα πρέπει να επιλύσει η Ευρωπαϊκή Ένωση για να είναι έτοιμη να αντιμετωπίσει μια επόμενη κρίση φυσικού αερίου, σύμφωνα με οσα αναφέρει το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο (ΕΕΣ) σε έκθεση που δημοσίευσε πριν λίγες μέρες .
Μολονότι, όπως αναφέρει, η ΕΕ έλαβε ορισμένα μέτρα έκτακτης ανάγκης για να αντιμετωπίσει την οπλοποίηση του φυσικού αερίου από τη Ρωσία, τα οφέλη της ενωσιακής δράσης δεν είναι πάντα ξεκάθαρα.
Το ΕΕΣ επισημαίνει επίσης διάφορες νέες προκλήσεις που θα πρέπει να αντιμετωπίσει η Ένωση προκειμένου να διασφαλίσει τον εφοδιασμό της με φυσικό αέριο σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα.
Τέτοιες είναι η μεγαλύτερη εξάρτηση από το εισαγόμενο υγροποιημένο φυσικό αέριο (ΥΦΑ) και η ανάγκη απανθρακοποίησης μέρους της κατανάλωσης φυσικού αερίου.
Με βάση την έκθεση η ταχύρρυθμη σταδιακή διακοπή των εισαγωγών φυσικού αερίου από τη Ρωσία, που το 2021 αντιπροσώπευε το 45 % των εισαγωγών φυσικού αερίου στην ΕΕ, προκάλεσε κρίση εφοδιασμού, η οποία με τη σειρά της οδήγησε σε κρίση οικονομικής προσιτότητας.
Τον Αύγουστο του 2022, η τιμή χονδρικής του φυσικού αερίου κορυφώθηκε στα 339 ευρώ ανά μεγαβατώρα (έναντι 51 ευρώ τον Αύγουστο του 2021). Τα κράτη μέλη άρχισαν να επιδοτούν τις τιμές του φυσικού αερίου και της ηλεκτρικής ενέργειας (με κόστος περίπου 390 δισ. ευρώ μόνο το 2022) προκειμένου να μειώσουν τις επιπτώσεις στα νοικοκυριά και στις επιχειρήσεις. Στα τέλη του 2023, η ΕΕ είχε στραφεί επιτυχώς σε άλλες πηγές πλην της Ρωσίας για τον εφοδιασμό της με φυσικό αέριο, και οι τιμές σταθεροποιήθηκαν, αγγίζοντας τα προ κρίσης επίπεδα, στις αρχές του 2024. Όσον αφορά το μέλλον, το ΕΕΣ καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η ΕΕ πρέπει να εδραιώσει το πλαίσιο οικονομικής προσιτότητας του φυσικού αερίου.
Προειδοποιεί επίσης ότι πολλά κράτη μέλη εξακολουθούν να είναι απρόθυμα να υπογράψουν διμερείς συμφωνίες αλληλεγγύης. Ορισμένα μάλιστα θα εξέταζαν ακόμη και το ενδεχόμενο να διακόψουν την προμήθεια φυσικού αερίου σε γειτονικές χώρες, σε μια κατάσταση έκτακτης ανάγκης.
Τέλος, το ΕΕΣ επισημαίνει τη μη ικανοποιητική πρόοδο όσον αφορά τη δέσμευση, χρήση και αποθήκευση διοξειδίου του άνθρακα, η οποία μπορεί επίσης να υπονομεύσει την ασφάλεια του εφοδιασμού μακροπρόθεσμα.
