Η αρθρίτιδα του γόνατος εξελίσσεται σε μία από τις συχνότερες παθήσεις και όλο και πιο νέοι και δραστήριοι άνθρωποι καλούνται να την αντιμετωπίσουν. Πρόκειται για χρόνια και προοδευτικά εξελισσόμενη πάθηση η οποία σε προχωρημένα στάδια χαλάει την ποιότητα ζωής. Στην πραγματικότητα είναι μια μη αναστρέψιμη γήρανση των οστών, όπου ο χόνδρος(το ελαστικό μέρος που καλύπτει το οστό), αλλοιώνεται και το αρθρικό υγρό αλλάζει σύσταση, με αποτέλεσμα να παρουσιάζεται πόνος και φλεγμονή. Στα πιο προχωρημένα στάδια τα οστά έρχονται σε επαφή μεταξύ τους όπως μας λέει ο Νικόλαος Εμμ. Τσιλιμιγκάκης Ορθοπαιδικός χειρουργός.
Η αρθρίτιδα του γόνατος μπορεί να οφείλεται σε:
1) Οστεοαρθρίτιδαεξαιτίας της χρόνιας φθοράς και γήρανσης των οστών,
2) μετατραυματική αρθρίτιδα η οποία εμφανίζεται μετά απο κάποιο κάταγμα του γόνατος,συνδεσμική βλάβη ή ρήξη μηνίσκου,
3) ρευματοειδή αρθρίτιδα η οποία είναι αυτοάνοση.
Προδιαθεσικοί παράγοντες είναι το φύλο (γυναίκες περισσότερο από άντρες), η ηλικία (αν και τελευταία παρουσιάζεται σε όλο και νεώτερα άτομα), το αυξημένο σωματικό βάρος, ο τρόπος ζωής και η χρόνια βαριά επαγγελματική καταπόνηση.
Το πρώτο σύμπτωμα που πρέπει να μας οδηγήσει στον ιατρό είναι ο πόνος στο γόνατο, στην αρχή μετά από παρατεταμένη κούραση και καταπόνηση της άρθρωσης.
Σε πιο προχωρημένο στάδιο, ο πόνος γίνεται πιο συχνός ακόμη και χωρίς καταπόνηση της άρθρωσης και ακολουθείται από την δυσκαμψία, στην αρχή μετά από παρατεταμένη ακινητοποίηση του σκέλους(π.χ. πρωινή δυσκαμψία), και αργότερα μόνιμα. Η διόγκωση της άρθρωσης λόγω της φλεγμονής, είναι ένα ακόμα σύνηθες σύμπτωμα ενώ σε πιο προχωρημένα στάδια υπάρχει αίσθημα αστάθειας λόγω μυικής ατροφίας. Η διάγνωση μπορεί να γίνει με κλινική εξέταση κατά την οποία διαπιστώσουμε πόνο και ευαισθησία στην πάσχουσα άρθρωση, κριγμό (τρίξιμο) κατά την κίνηση αυτής, πόνο κατά την άσκηση φόρτισης του πάσχοντος σκέλους, πρόβλημα στη μυική ισχύ και προβλήματα κατά τη βάδιση. Απεικονιστικά, οι απλές ακτινογραφίες είναι συνήθως αρκετές και μάς δείχνουν μείωση του μεσάρθριου διαστήματος, οστεόφυτα, κύστεις και σκλήρυνση του υποχόνδριου ιστού.
Σπάνια θα χρειαστούν και άλλες απεικονιστικές εξετάσεις όπως αξονική ή μαγνητική τομογραφία. Η αρθρίτιδα του γόνατος δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί συντηρητικά. Μπορούμε μόνο να καθυστερήσουμε την πρόοδο των συμπτωμάτων στα πρώιμά της στάδια με ενδυνάμωση των μυών γύρω από την πάσχουσα άρθρωση, με φυσικοθεραπείες, αλλαγή του τρόπου ζωής, όπως απώλεια βάρους, και αποφυγή των δραστηροτήτων που προκαλούν έξαρση του πόνου. Φαρμακευτικά βοηθάμε με λήψη απλών αναλγητικών, πάντα όμως είναι απαραίτητη η συμβουλή του ιατρού. Ενδαρθρικές εγχύσεις κορτιζόνης ή υαλουρονικού οξέος μπορούν να βοηθήσουν προσωρινά.
Ο ασθενής οδηγείται στο χειρουργείο λόγω απώλειας της ποιότητας ζωής του π.χ νυχτερινός πόνος που τον ξυπνάει, αδυναμία ανόδου- καθόδου κλίμακας, αδυναμία να φορέσει ή να βγάλει τις κάλτσες, δυσκολία και πόνος στο περπάτημα. Η ολική αρθροπλαστική γόνατος είναι μία χειρουργική επέμβαση αντικατάστασης των κατεστραμμένων επιφανειών με ειδική πρόθεση.
Με τις καινούργιες τεχνικές όπως αρθροπλαστική με ψηφιακή υποβοήθηση, MIS (minimallyinvasivesurgery) και ρομποτική υποβοήθηση και δείχνοντας σεβασμό στους ιστούς, μειώσαμε το χρόνο παραμονής στο νοσοκομείο (σε 1-2 ημέρες), έχουμε επαναληψιμότητα στα πολύ καλά αποτελέσματα, και ταχύτερη και πιο ανώδυνη αποκατάσταση, χωρίς να ξεχνάμε το σημαντικότερο που είναι να φτιάξουμε μια τεχνητή άρθρωση που θα διαρκέσει πολλά χρόνια. Η κινητοποίηση του ασθενούς είναι άμεση μετά το χειρουργείο (λίγες ώρες μετά) και έχει εκπαιδευτεί στο ανέβασμα και στο κατέβασμα κλίμακας πριν λάβει εξιτήριο. Μετά ακολουθεί πρόγραμμα φυσικοθεραπείας.
