Σχέδιο για τον περιορισμό της κατανάλωσης φυσικού αερίου μέχρι και 15% προτείνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, με βάση την DW με στόχο την αντιμετώπιση ενδεχόμενων μειωμένων προμηθειών από την Gazprom.
Συγκεκριμένα, η Κομισιόν, όπως μεταδίδει η DW, προτείνει σε πρώτη φάση την εθελοντική μείωση της κατανάλωσης φυσικού αερίου, ενώ επισημαίνει ότι μέσα στους επόμενους μήνες και ανάλογα με την εξέλιξη της κατάστασης, η πρόταση θα μπορούσε να αποκτήσει δεσμευτικό χαρακτήρα. H Επιτροπή καλεί όλους τους δημόσιους φορείς, καταναλωτές, νοικοκυριά και προμηθευτές ηλεκτρικής ενέργειας να λάβουν έκτακτα μέτρα για την εξοικονόμηση φυσικού αερίου.
Αντιδράσεις στην υποχρεωτικότητα
Αξίζει να σημειωθεί ότι πιθανή προώθηση ενός δεσμευτικού πλαισίου για τις ποσωστώσεις μειώσεωμ, εκτιμάται ότι θα οδηγήσει σε ένα νέο κύκλο αντιπαράθεσης μεταξύ των κρατών μελών του Ευρωπαϊκού Βορρά και του Ευρωπαϊκού Νότου. Βέβαια, περικοπές κατανάλωσης καυσίμου σε όλα τα κράτη-μέλη με υποχρεωτικό χαρακτήρα, απαιτούν κανονιστικές ρυθμίσεις μέσα από έναν νέο Κανονισμό του Συμβουλίου. Μάλιστα, τυχόν έγκριση ενός τέτοιου Κανονισμού μπορεί να γίνει με ενισχυμένη πλειοψηφία, χωρίς την απειλή βέτο από κάποια χώρα.
Για να γίνει όμως η ενεργοποίησή του Κανονισμού θα πρέπει να κηρυχθεί Κατάσταση Επιφυλακής (Επίπεδο Συναγερμού 2) από την Κομισιόν, κάτι που γίνεται εφόσον κριθεί ότι υπάρχει σοβαρή διαταραχή του εφοδιασμού της Ευρώπης, μετά από σχετικό αίτημα τουλάχιστον δύο κρατών-μελών.
Πάντως, μια πρόταση για “φυσικό αέριο με το δελτίο” εκτιμάται ότι έχει στόχο την εξομοίωση του Βορρά που λόγω βιομηχανίας έχει μεγάλη εξάρτηση από το ρωσικό αέριο με το Νότο, όπου δεν υφίσταται τέτοιο ζήτημα καθώς υπάρχουν οι εναλλακτικές του Νότιου Διαδρόμου ή των πηγών τροφοδοσίας με LNG.
Χαρακτηριστική η αναφορά κορυφαίου παράγοντα του οικονομικού επιτελείου που σε συνομιλια με δημοσιογράφους τόνιζε ότι η Ελλάδα έχει μικρότερη χρήση αερίου στη βιομηχανία. “‘Εχουμε μικρότερη βιομηχανία από τις βόρειες χώρες αλλά και ,μικρότερη έκθεση σε αέριο γιατί δεν είχε προλάβει να μπει λόγω πυκνοτητας δικτύου, σε χρήση. Έχουμε μεγαλύτερη ευχέρεια προσαρμογης και στο φυσικό αέριο που χρησιμοποιείται για θέρμανση επίσης” ανέφερε εστιάζοντας ωστόσο στην μεγάλη εξάρτηση της χώρας ως προς την ηλεκτροπαραγωγή από το φυσικό αέριο. Εκεί είναι άλλωστε όπου “πονάει” ο Ευρωπαϊκός Νότος, ζητώντας κοινές προμήθειες και δομικές παρεμβάσεις στην αγορά ενέργειας, κάτι που αναμένεται να αναδειχθεί με αφορμή πιθανή πρόωθηση μιας σειράς από υποχρεωτικές ποσοστώσεις.
Τα μέτρα που προτείνει η Κομισιόν
Μεταξύ των μέτρων, πάντως, προτείνεται στις κυβερνήσεις να συμπεριλάβουν την παροχή οικονομικών κινήτρων προς τις επιχειρήσεις για τη μείωση της χρήσης φυσικού αερίου και την στροφή σε άλλα καύσιμα, καθώς επίσης και την πραγματοποίηση ενημερωτικών εκστρατειών στους καταναλωτές να περιορίσουν στο μέτρο του δυνατού τις θερμοκρασίες στη θέρμανση και τον κλιματισμό.
Συγκεκριμένα στο πακέτο μέτρων περιλαμβάνονται δράσεις, όπως:
– αλλαγή καυσίμου, τόσο στις βιομηχανίες όσο και στην παραγωγή ενέργειας, για την προληπτική εξοικονόμηση φυσικού αερίου.
– μέτρα στην αγορά, συμπεριλαμβανομένων των πλειστηριασμών ή των διαγωνισμών, όπου οι κυβερνήσεις δίνουν κίνητρα για μείωση της κατανάλωσης από μεγάλους χρήστες, κυρίως βιομηχανίες.
– ενημερωτικές εκστρατείες για τη μείωση της θέρμανσης και της ψύξης, καθώς και υποχρεωτικά όρια κατά τη διάρκεια ενός επιπέδου συναγερμού κρίσης.
Σενάρια ύφεσης
Σύμφωνα με υπολογισμούς των κοινοτικών υπηρεσιών στις Βρυξέλλες, εάν η Ρωσία διακόψει πλήρως την παροχή φυσικού αερίου στην ΕΕ, η οικονομία θα μπορούσε να συρρικνωθεί ακόμη και 1,5%. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι έχει αποφασιστεί σε κοινοτικό επίπεδο η αύξηση των αποθεμάτων φυσικού αερίου στα κράτη μέλη μέχρι το 80% των δυνατοτήτων μέχρι το τέλος Οκτωβρίου, ωστόσο μέχρι σήμερα το ποσοστό αυτό βρίσκεται στο 56% και η επίτευξη του στόχου φαίνεται ιδιαίτερα δύσκολη. Η Επιτροπή από την πλευρά της υπέγραψε στην αρχή της εβδομάδας μνημόνιο με τον Αζερμπατζάν το οποίο θα μπορούσε να οδηγήσει σε διπλασιασμό των εισαγωγών φυσικού αερίου από τη χώρα αυτή, ενώ για φέτος προβλέπεται μια αύξηση της τάξης του 50%.