Ένα βήμα πιο κοντά στην υλοποίησή του έρχεται το έργο εκσυγχρονισμού του κτηματολογίου αλλά και οι ηλεκτρονικές μεταβιβάσεις ακινήτων, με το σχέδιο νόμου που κατατέθηκε χθες σε δημόσια διαβούλευση το οποίο αναμένεται να ψηφιστεί στις αρχές Αυγούστου.
Για την ακρίβεια, με το προτεινόμενο σχέδιο νόμου «Εκσυγχρονισμός του Ελληνικού Κτηματολογίου, νέες ψηφιακές υπηρεσίες και ενίσχυση της ψηφιακής διακυβέρνησης» που ετέθη από τον αρμόδιο υπουργό, Κυριάκο Πιερρακάκη, σε δημόσια διαβούλευση έως 17 Ιουλίου, επιχειρείται η επιτάχυνση της ολοκλήρωσης της διαδικασίας κτηματογράφησης ακινήτων και της μετάβασης σε καθεστώς λειτουργούντος Κτηματολογίου, ο εξορθολογισμός των διαδικασιών διόρθωσης των πρώτων ανακριβών κτηματολογικών εγγραφών και ο εκσυγχρονισμός της λειτουργίας του ν.π.δ.δ. «Ελληνικό Κτηματολόγιο».
Ταχεία μετάβαση και απλούστευση στη λειτουργία του Κτηματολογίου
Με το προτεινόμενο σχέδιο νόμου θα επιταχυνθεί κατά τουλάχιστον δύο χρόνια η έναρξη λειτουργίας του Κτηματολογίου στις περιοχές όπου ακόμα δεν έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία κτηματογράφησης. Έτσι, οι πολίτες θα έχουν πρόσβαση στις νέες ηλεκτρονικές υπηρεσίες του Κτηματολογίου σε όλη την επικράτεια.
Ειδικότερα προβλέπεται:
– Η κτηματογράφηση να ολοκληρώνεται πριν από την έκδοση των αποφάσεων των Επιτροπών Υποθέσεων Κτηματογράφησης.
– Όλες οι αιτήσεις και οι αντίθετες απόψεις επί της αίτησης να κατατίθενται στις προβλεπόμενες προθεσμίες και θα εκδικάζονται κανονικά.
– Ενώ για πρώτη φορά στο κτηματολογικό φύλλο κάθε ακινήτου θα αναγράφονται οι εκκρεμότητες ως προς τα δικαιώματα (αιτήσεις και οι αντίθετες απόψεις).
Με τον τρόπο αυτό διασφαλίζεται η πλήρης πρόσβαση στα κτηματολογικά στοιχεία, η οποία με τη σειρά της θα φέρει διαφάνεια στις συναλλαγές, επιτρέποντας τόσο στους ιδιοκτήτες να εκμεταλλευτούν την περιουσία τους, όσο και στους υποψήφιους αγοραστές να μπορούν να γνωρίζουν επακριβώς το ισχύον καθεστώς κάθε ακινήτου.
Αξίζει να σημειωθεί ότι σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία των ήδη κτηματογραφημένων περιοχών, το 98% των ακινήτων μιας περιοχής θα μπορούσαν να καταχωρηθούν στο Κτηματολόγιο μετά την ανάρτηση, χωρίς να απαιτούνται άλλες διαδικασίες. Παρ’ όλα αυτά, κατά το ισχύον θεσμικό πλαίσιο, για να λειτουργήσει το Κτηματολόγιο πρέπει να έχουν εκδικαστεί όλες οι αιτήσεις και οι αντίθετες απόψεις. Έτσι, με το νέο πλαίσιο διασφαλίζονται πλήρως όλα τα δικαιώματα όσων θεωρούν ότι θίγονται με βάση τα στοιχεία της ανάρτησης (που προσεγγιστικά ανέρχονται στο 2% του συνόλου των ιδιοκτητών), χωρίς αυτό να μεταφράζεται σε σημαντική καθυστέρηση για τους υπόλοιπους ιδιοκτήτες.
Επιπλέον, με τη συγκεκριμένη παρέμβαση αποσαφηνίζεται ότι μια ανακριβής πρώτη κτηματολογική εγγραφή μπορεί να διορθώνεται και με τη διαδικασία της διαμεσολάβησης και καθορίζονται το πλαίσιο και οι κανόνες για τον τρόπο καταχώρισης στα κτηματολογικά φύλλα. Τέλος, αναμορφώνεται η διαδικασία διόρθωσης προδήλων σφαλμάτων με την ένδειξη «άγνωστου ιδιοκτήτη». Με το προτεινόμενο σχέδιο νόμου η συναίνεση του Ελληνικού Δημοσίου για τη διόρθωση προδήλου σφάλματος θα τεκμαίρεται από την μη προβολή αντιρρήσεων εντός εξήντα (60) ημερών από την επίδοση σε αυτό της αίτησης, αντί της ρητής συναίνεσης που απαιτεί το ισχύον πλαίσιο.
Ηλεκτρονικός Φάκελος Μεταβίβασης Ακινήτου
Παράλληλα το νομοσχέδιο εισάγει και τον Ηλεκτρονικό Φάκελο Μεταβίβασης Ακινήτου, διευκολύνοντας σημαντικά και σε όλα τα στάδιά της τη διαδικασία μεταβίβασης ενός ακινήτου. Πρόκειται για μια παρέμβαση που αποσκοπεί στην απλοποίηση και την ψηφιοποίηση των επιμέρους διαδικασιών σε μια αγοραπωλησία ώστε η διαδικασία να ξεκινά και να ολοκληρώνεται ηλεκτρονικά στο γραφείο του συμβολαιογράφου, παρέχοντας σε όλους τους συμβαλλόμενους όλα τα εχέγγυα ότι η αγοραπωλησία θα ολοκληρωθεί ορθά.
Η προαναφερθείσα επιτάχυνση θα επιτευχθεί πρωτίστως μέσα από την ψηφιοποίηση περισσότερων από 17 πιστοποιητικών. Τα έγγραφα αυτά, τα οποία μέχρι σήμερα αναζητούνται σε έντυπη μορφή από μια σειρά υπηρεσιών, σύμφωνα με το προτεινόμενο σχέδιο νόμου θα χορηγούνται ηλεκτρονικά, μέσα από ένα εκτεταμένο πλαίσιο διασυνδέσεων μεταξύ των μητρώων του Δημοσίου.
Να υπενθυμίσουμε ότι σήμερα, για να γίνει μια αγοραπωλησία ακινήτου στη χώρα μας είναι αναγκαία 11 βήματα, όταν ο μέσος όρος στις χώρες που εξετάζει η Παγκόσμια Τράπεζα είναι 4,7. Φιλοδοξία του υπουργείου είναι να φτάσουμε στο ένα ή το πολύ στα δύο βήματα, μέσω του «Ηλεκτρονικού Φακέλου Ακινήτων», ο οποίος εκτιμάται ότι θα ξεκινήσει να λειτουργεί το Φθινόπωρο.
Οργανωτική αναδιάρθρωση του φορέα
Επιπλέον, στο σχέδιο νόμου περιλαμβάνονται και διατάξεις οργανωτικού χαρακτήρα με τις οποίες το Κτηματολόγιο αποκτά ευελιξία και επάρκεια σε προσωπικό και λοιπούς πόρους.
Ειδικότερα, με τις νέες διατάξεις μεταξύ άλλων εισάγονται:
– Η δυνατότητα σύναψης προγραμματικών συμβάσεων με το ΤΕΕ για την παροχή υποστηρικτικών τεχνικών υπηρεσιών στον Φορέα
– Η δημιουργία μητρώου διαπιστευμένων μηχανικών για την υποστήριξη στις ενημερώσεις των κτηματολογικών διαγραμμάτων
– Η παροχή «δεύτερης ευκαιρίας» στους άμισθους υποθηκοφύλακες και τους υπαλλήλους των έμμισθων υποθηκοφυλακείων να μεταφερθούν στον Φορέα.
Σύμφωνα με το υπουργείο, τα οφέλη που αναμένονται με το προτεινόμενο σχέδιο νόμου είναι πολλά και αφορούν τόσο στην ταχύτερη ολοκλήρωση του κτηματολογίου και την καλύτερη εξυπηρέτηση των πολιτών μέσω της πρόσβασης στις ηλεκτρονικές υπηρεσίες για το σύνολο των δικαιωμάτων στην επικράτεια, όσο και στην προσέλκυση επενδύσεων στη χώρα και την ενίσχυση της εξωστρέφειας, ώστε η χώρα να ανέβει μερικές θέσεις στην κατάταξη «Doing Business» της Παγκόσμιας Τράπεζας.