Νέα προγράμματα τύπου «Εξοικονομώ» και εγκατάστασης αντλιών θερμότητας και αποθήκευσης ενέργειας συνολικού ύψους περί των 500 εκατομμυρίων ευρώ με χρηματοδότηση από το Ταμείο Ανάκαμψης προκηρύσσονται το αμέσως επόμενο διάστημα ανακοίνωσε η Υφυπουργός Περɩβάλλοντος καɩ Ενέργεɩας, Αλεξάνδρα Σδούκου, στο πλαίσιο του συνεδρίου «GreenDealGreece 2024», που διοργανώνει το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας, σε συνεργασία με το economix.gr, στο Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος, με θέμα: «Η Ανθεκτικότητα στο επίκεντρο της βιώσιμης ανάπτυξης και του πράσινου και ψηφιακού μετασχηματισμού».
«Αυτή τη στιγμή ως υπουργείο σπεύδουμε για να βγάλουμε στον αέρα τα προγράμματα ύψους περίπου 500 εκατομμυρίων ευρώ, που έχουμε σε εκκρεμότητα και χρηματοδοτούνται από το Ταμείο Ανάκαμψης. Προγράμματα «Εξοικονομώ» για κατοικίες, για επιχειρήσεις, σχολικά κτίρια νηπιαγωγεία, παιδικοί σταθμοί, πρόγραμμα αντικατάστασης με αντλίες θερμότητας, και συστήματα αποθήκευσης ενέργειας με μπαταρίες σε επιχειρήσεις», είπε η Υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Τονίζοντας την καταλυτική συμβολή του ΤΕΕ στην υλοποίηση και την πρόοδο των προγραμμάτων εξοικονόμησης ενέργειας και κτιριακών ανακαινίσεων και την άμεση ανταπόκριση του προέδρου του ΤΕΕ, ώστε να δίνονται αποτελεσματικές λύσεις η κυρία Σδούκου ζήτησε τη συνεργασία του ΤΕΕ και τον μηχανικών και για την υλοποίηση και των νέων προγραμμάτων. Απευθυνόμενη προς τον πρόεδρο του ΤΕΕ Γιώργο Στασινό και το ακροατήριο των μηχανικών του συνεδρίου «GreenDealGreece 2024», η Υφυπουργός Ενέργειας είπε χαρακτηριστικά ότι: «και εδώ σίγουρα θα χρειαστεί η δυτική σας συνεργασία, ώστε να μπορέσουμε να χουμε υψηλότερους στόχους ενεργειακής αποδοτικότητας μ έναν κατάλληλο συνδυασμό πολιτικών ενεργειακής αποδοτικότητας».
Ως πολύ σημαντική για την ενεργειακή αναβάθμιση στον κτιριακό τομέα επισήμανε η κυρία Σδούκου τη νομοθετική ρύθμιση που ψηφίστηκε στη Βουλή, η οποία προβλέπει ένα καινούργιο εργαλείο, αυτό των συστάδων κτιρίων, ώστε όπως είπε «να έχουμε clusters κτιρίων, μια συστάδα νοσοκομείων, μια συστάδα πανεπιστημίων, μια συστάδα σχολείων ή ότι άλλο και όλα μαζί ως συστάδα να είμαστε σε θέση να τα προκηρύξουμε, χρησιμοποιώντας το εργαλείο των συμβάσεων ενεργειακής απόδοσης, τα escos και δίνοντας τα κατάλληλα κίνητρα να δημιουργήσουμε οικονομίες κλίμακας μεγαλύτερες και χαμηλότερο κόστος στις ενεργειακές ανακαινίσεις».
Την πρόοδο που έχει ήδη επιτευχθεί, αλλά και το «δύσκολο» μονοπάτι που ακολουθεί τα επόμενα χρόνια σε ό,τι αφορά τον μεγάλο στόχο της ενεργειακής μετάβασης περιέγραψε επίσης η Υφυπουργός Περιβάλλοντος καɩ Ενέργειας, Αλεξάνδρα Σδούκου, στο πλαίσιο του συνεδρίου «GreenDealGreece 2024». Τονίζοντας ότι η χώρα μας έχει κάνει μεγάλα βήματα στα ζητήματα της ενέργειας και της μετάβασης, ξεπερνώντας σε πολλές περιπτώσεις τους φιλόδοξους στόχους. Ωστόσο, όπως συμπλήρωσε, «δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι έχουμε ένα βαρύ και δύσκολο μονοπάτι να ανέβουμε». Την ίδια στιγμή, εξήγησε ότι βρισκόμαστε λίγο πριν την κατάθεση του νέου Εθνικού Σχεδίου για την Ενέργεια και το Κλίμα, το οποίο «είναι μια κοινωνική συμφωνία, μια δέσμευση της κυβέρνησης και του πρωθυπουργού που έχει έντονο κοινωνικό πρόσημο». «Η πρόσβαση σε καθαρή, επαρκή και φθηνή ενέργεια είναι θεμελιώδης για την κοινωνική ευημερία» σχολίασε, χαρακτηριστικά.
Πρόσθετα χρηματοδοτικά εργαλεία 5 δισ. ευρώ, συν 1,25 δισ. ευρώ από το ΕΣΠΑ.
Σχετικά με το τι θα κάνουμε από το 2025 έως το 2030, όπως ανέλυσε η Υφυπουργός, στόχος είναι να διατηρήσουμε τον υψηλό ρυθμό διείσδυσης των ΑΠΕ, φθάνοντας στο 95% σε 10 χρόνια από σήμερα. Παράλληλα, η Αλεξάνδρα Σδούκου έκανε λόγο για διπλασιασμό της εγκατεστημένης ισχύος των ΑΠΕ σε σχέση με σήμερα, για ενίσχυση της αποθήκευσης ενέργειας (6 Giga έως το 2030), για επιτάχυνση στα υπεράκτια αιολικά πάρκα, για εισαγωγή νέων τεχνολογιών, καθώς και για την ολοκλήρωση των ηλεκτρικών διασυνδέσεων με την ηπειρωτική και νησιωτική χώρα, καθώς μόνο από τη σύνδεση με την Κρήτη μπορούν να εξοικονομηθούν 350 εκατ. ευρώ.
Ειδική μνεία έκανε και στον κτηριακό τομέα, ο οποίος εκπροσωπεί το 7,3% των καθαρών εκπομπών. «Πρέπει να γίνει πολλή δουλειά, επιβάλλεται ταχύτερη δράση για απανθρακοποίηση» τόνισε η Αλεξάνδρα Σδούκου, παραπέμποντας στην κακή κατάσταση του αποθέματος της χώρας.
«Πώς θα υλοποιηθούν όλα αυτά, με ποιους πόρους και υπό ποιες συνθήκες» διερωτήθηκε στη συνέχεια. Τα προηγούμενα χρόνια είχαμε ένα ΕΣΠΑ, σήμερα έχει προστεθεί το Ταμείο Ανάκαμψης, το Repower EU, το Ταμείο Απανθρακοποίησης για τα νησιά, το Ταμείο Εκσυγχρονισμού, ενώ από το 2026 θα έχουμε και το Social Climate Fund για τους ενεργειακά ευάλωτους. Όλα αυτά σημαίνουν, όπως διευκρίνισε, ότι θα έχουμε πρόσθετα χρηματοδοτικά εργαλεία 5 δισ. ευρώ, στα οποία θα πρέπει να προστεθεί και το 1,25 δισ. ευρώ από το ΕΣΠΑ. «Αντιλαμβάνεστε τις δυσκολίες και στον σχεδιασμό και στην απορρόφηση», σχολίασε.
Δεν παρέλειψε, πάντως, να υπενθυμίσει ότι οι πόροι που έχουν διατεθεί μέχρι στιγμής φθάνουν τα 2 δισ. ευρώ. «Ξοδεύουμε πολλά λεφτά για λίγους ωφελούμενους. Οι πόροι δεν είναι ανεξάντλητοι. Χρειάζεται αποδοτικότερος σχεδιασμός των προγραμμάτων», σημείωσε με νόημα.
Όσον αφορά την τρέχουσα συγκυρία, σημείωσε ότι οι καταστροφές στην Ισπανία αποδεικνύουν το κόστος της κλιματικής αλλαγής. «Πρέπει να κάνουμε πολλά περισσότερα σε ό,τι αφορά το GreenDeal» συμπλήρωσε η Αλεξάνδρα Σδούκου, προτού αναφερθεί και στις αμερικανικές προεδρικές εκλογές, το αποτέλεσμα των οποίων θα έχει επιπτώσεις στην πράσινη μετάβαση. Σ’ αυτό το σημείο υπενθύμισε την απόφαση του Ντόναλντ Τραμπ για αποχώρηση των ΗΠΑ από τη Συμφωνία των Παρισίων.
Τέλος, για την Ευρώπη και τη νέα Κομισιόν, η Υφυπουργός εξέφρασε την εκτίμηση ότι δεν θα υπάρξουν αλλαγές ως προς τη βιώσιμη βιομηχανία, αλλά προσβλέπουμε σε «μεγαλύτερη ταχύτητα και αποτελεσματικότητα στην εφαρμογή των εξαγγελιών». «Δεν αρκεί να διαπιστώνουμε τα προβλήματα, αλλά πρέπει να προχωρούμε σε γενναία και καινοτόμα μέτρα» ήταν το μήνυμα της Αλεξάνδρας Σδούκου.
Συο φόντο αυτό υπενθυμιζεται ότι αναμένεται μια σειρά από προγράμματα να προκηρυχθούν στο επόμενο διάστημα είναι:
-.Εξοικονομώ για ευάλωτα νοικοκυριά: Θα αφορά νοικοκυριά με ατομικό εισόδημα έως 5.000 ευρώ ή οικογενειακό εισόδημα έως 10.000 ευρώ. Το πρόγραμμα αυτό στοχεύει στην ενίσχυση των νοικοκυριών που είναι περισσότερο εκτεθειμένα στο ενεργειακό κόστος. Νοικοκυριά, που μπορεί να βρίσκονται αντιμέτωποι με την ενεργειακή φτώχεια και ενώ χρειάζονται περισσότερο την ενεργειακή αναβάθμιση, συχνά δεν μπορούν να ενταχθούν στα προγράμματα. Το ειδικό αυτό πρόγραμμα έχει συνολικό προϋπολογισμό περίπου 125 εκατ. ευρώ , εκ των οποίων τα 50 εκατ. ευρώ αφορούν ευάλωτα νοικοκυριά της Θεσσαλίας που επλήγησαν από τις πλημμύρες και τα σπίτια τους έχουν χαρακτηριστεί ως κίτρινα. Το ποσοστό επιδότησης θα ανέρχεται στο 95% και ειδικά για τα ευάλωτα νοικοκυριά της Θεσσαλίας στο 100%, με μέγιστο προϋπολογισμό των παρεμβάσεων θα είναι έως 25.000 ευρώ.
-Νέο εξοικονομώ: Ετοιμάζεται νέο πρόγραμμα για το σύνολο των νοικοκυριών της χώρας και σε αντίθεση με τα άλλα προγράμματα μέχρι τώρα δεν θα έχει εισοδηματικά κριτήρια. Ο συνολικός προϋπολογισμός θα είναι περίπου 110 εκατ. ευρώ , εκ των οποίων τα 30 εκατ. ευρώ θα αφορούν νοικοκυριά της Θεσσαλίας που επλήγησαν από τις πλημμύρες και τα σπίτια τους έχουν χαρακτηριστεί ως κίτρινα. Το ποσοστό επιδότησης θα ανέρχεται στο 50% και ειδικά για τα νοικοκυριά της Θεσσαλίας στο 80%, με μέγιστο προϋπολογισμό τις 25.000.
-.Ενεργειακή αναβάθμιση ορεινών τουριστικών καταλυμάτων: Το πρόγραμμα αφορά επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον κλάδο των τουριστικών καταλυμάτων σε ορεινές περιοχές ,όπως αυτές ορίζονται από την Ελληνική Στατιστική Υπηρεσία. Ο συνολικός προϋπολογισμός θα είναι 10εκατ. ευρώ , εκ των οποίων το 1 εκατ. ευρώ αφορά κτίρια που έχουν χαρακτηριστεί ως παραδοσιακά-διατηρητέα. Οι επιλέξιμες δαπάνες είναι παρόμοιες με αυτές που ισχύουν σήμερα στο αντίστοιχο πρόγραμμα για την βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης των επιχειρήσεων του τριτογενή τομέα δηλαδή κτιριακές παρεμβάσεις, αντικατάσταση φωτισμού, συστήματα θέρμανση και ψύξης, αλλά και επαγγελματικός εξοπλισμός όπως φούρνοι και ψυγεία. Το ποσοστό επιδότησης συναρτάται από το μέγεθος της επιχείρησης και είναι 60% για τις μικρές επιχειρήσεις, 45% για τις μεσαίες και 35% για τις μεγάλες.
-.Ανακυκλώνω αλλάζω θερμοσίφωνα: Αποτελεί συνέχεια του πρώτου προγράμματος, το οποίο είχε μεγάλη ανταπόκριση, καθώς ανακυκλώθηκαν συνολικά 68.000 παλαιοί ενεργοβόροι θερμοσίφωνες με ηλιακούς. Το πρόγραμμα θα αφορά όλα τα νοικοκυριά της Επικράτειας και θα δοθεί προτεραιότητα στα επιλαχόντα νοικοκυριά του πρώτου κύκλου του προγράμματος, τα οποία θα ενημερωθούν μέσω ηλεκτρονικής αλληλογραφίας και θα τους δοθεί συγκεκριμένο χρονικό διάστημα για την υποβολή αίτησης. Εφόσον ολοκληρωθεί το χρονικό διάστημα υποβολής αιτήσεων από τα νοικοκυριά που έχουν προτεραιότητα, ο υπολειπόμενος προϋπολογισμός μέχρις εξάντλησης του θα είναι διαθέσιμος για υποβολή αιτήσεων από τα υπόλοιπα νοικοκυριά. Ο συνολικός προϋπολογισμός θα είναι περίπου 170 εκατ. ευρώ. Το ποσοστό επιδότησης θα είναι από 60% για τα ευάλωτα νοικοκυριά ως και 50% για ανώτερα εισοδήματα ως 30.000 ευρώ.
-.Αντικατάσταση Συστημάτων Θέρμανσης με αντλίες θερμότητες: Το πέμπτο πρόγραμμα που αφορά στα νοικοκυριά προϋποθέτει την ανακύκλωση του παλαιού συστήματος θέρμανσης. Ο συνολικός προϋπολογισμός θα ανέρχεται σε 60 εκατ. ευρώ και θα επιδοτείται το 50% για την αγορά της αντλίας θερμότητας (ποσό αγοράς έως 5.000 ευρώ) και 50% για την εκτέλεση των απαιτούμενων εργασιών (ποσό παρεχόμενων υπηρεσιών έως 500 ευρώ).
Τέλος, αναμένεται πρόγραμμα που στοχεύει στην Ενεργειακή Αναβάθμιση Σχολικών Κτιρίων Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, Νηπιαγωγείων και Παιδικών Σταθμών. Αφορά το σύνολο των δημόσιων σχολικών κτιρίων και των νηπιαγωγείων (ως ένα πρόγραμμα) και των παιδικών σταθμών (ως δεύτερο διακριτό πρόγραμμα) της Επικράτειας. Η σειρά επιλεξιμότητας θα καθοριστεί από τις βαθμοημέρες και ως εκ τούτου θα δοθεί έμφαση στις περιοχές και στα σχολεία εκείνα που χρειάζονται την παρέμβαση περισσότερο. Ο συνολικός προϋπολογισμός θα είναι 40 εκατ. ευρώ εκ των οποίων τα 30 εκατ. ευρώ αφορούν το πρόγραμμα για τα σχολεία και τα νηπιαγωγεία και τα 10 εκατ. ευρώ το πρόγραμμα των παιδικών σταθμών. Απαραίτητη προϋπόθεση είναι τα κτίρια να έχουν κατασκευαστεί προ του 2000 και να μην έχουν αναβαθμιστεί ενεργειακά έως τώρα. Οι επιλέξιμες παρεμβάσεις θα αφορούν δαπάνες θερμομόνωσης, κουφωμάτων και εγκατάστασης αντλίας θερμότητας.
