Σε τροχιά εισέρχονται σταδιακά οι εκκρεμότητες της ΤΡΑΙΝΟΣΕ με τις εξελίξεις να ανοίγουν το δρόμο στην είσοδο των νέων γρήγορων τρένων της εταιρείας στο σιδηροδρομικό δίκτυο της χώρας.
Η πρόσφατη έγκριση από το Ελεγκτικό Συνέδριο της σύμβασης για την παροχή «άγονων» σιδηροδρομικών δρομολογίων από την ΤΡΑΙΝΟΣΕ φαίνεται ότι δρομολογεί τις εξελίξεις στην εταιρεία. Ειδικότερα το Ελεγκτικό Συνέδριο ενέκρινε τη νέα σύμβαση, η οποία προβλέπει την καταβολή 15,5 εκατ. ευρώ στην ΤΡΑΙΝΟΣΕ για την εκτέλεση συγκοινωνιακού έργου, το οποίο ενδέχεται να μην παρουσιάζει εμπορικό ενδιαφέρον για την εταιρεία. Το ενδιαφέρον της νέας σύμβασης αφορά στο γεγονός ότι σε αντίθεση με την παλαιά, η οποία προέβλεπε την άκριτη καταβολή του ποσού στη εταιρεία παροχής σιδηροδρομικού έργου, προβλέπονται κυρώσεις σε περίπτωση μη εκτέλεσης δρομολογίων. Η παλαιά σύμβαση αναγνώριζε δαπάνες στην ΤΡΑΙΝΟΣΕ, ενώ η νέα προβλέπει την εκταμίευση του σχετικού ποσού για την εκτέλεση δρομολογίων. Το οποίο πρακτικά σημαίνει ότι σε περίπτωση ακύρωσης κάποιου από τα δρομολόγια που χαρακτηρίζονται «άγονα» αφαιρείται και το αντίστοιχο ποσό από την επιδότηση. Η συγκεκριμένη διόρθωση κρίθηκε επιβεβλημένη καθώς δεν είναι λίγα τα περιστατικά κατά τα οποία η εταιρεία προχωρά σε ακύρωση δρομολογίων χωρίς κάποια περαιτέρω εξήγηση προκαλώντας αναστάτωση στο επιβατικό κοινό. Έτσι η νέα συμφωνία θα συνοδεύεται από συγκεκριμένες προϋποθέσεις, τόσο στην επίτευξη και τον αριθμό δρομολογίων, όσο και στην υλοποίηση υποχρεωτικών επενδύσεων από πλευράς της ΤΡΑΙΝΟΣΕ.
Η δέσμευση 15,5 εκατ. ευρώ, στην οποία προχώρησε το υπουργείο Υποδομών – Μεταφορών, αφορά στην καταβολή αποζημίωσης στην ΤΡΑΙΝΟΣΕ αναφορικά με την εκτέλεση της, από 17-12-2015, «Σύμβασης Παροχής Δημόσιας Υπηρεσίας» (Υ.Δ.Υ) μεταξύ του ελληνικού δημοσίου και της ΤΡΑΙΝΟΣΕ, όπως παρατάθηκε με το άρθρο 65 του ν. 4784/2021 (Α΄40), για το χρονικό διάστημα από 01-10-2021 έως 31-12-2021 (δ΄ τρίμηνο του 2021).
Σημειώνεται ότι το υφιστάμενο καθεστώς για τις άγονες σιδηροδρομικές γραμμές μεταξύ υπουργείου Υποδομών – Μεταφορών και ΤΡΑΙΝΟΣΕ λήγει στις 15 Απριλίου, έπειτα κι από την τελευταία παράταση που δόθηκε.
Η πρώτη σύμβαση μεταξύ των δυο πλευρώνυπογράφτηκε τον Δεκέμβριο του 2015, με την ΤΡΑΙΝΟΣΕ να λαμβάνει 50 εκατ. ευρώ ετησίως για την εξυπηρέτηση των άγονων γραμμών. Η νέα σύμβαση φαίνεται θα αφορά διάστημα 10 ετών με τη δυνατότητα επέκτασης άλλων πέντε και αναμένεται να υπογραφεί πριν τη λήξη της υφιστάμενης, δηλαδή εντός της εβδομάδας.
Τι σηματοδοτεί η υπογραφή της σύμβασης
Τις επόμενες ημέρες αναμένεται να προγραμματιστεί και η έναρξη των δρομολογίων της εταιρείας με το ασημένιο βέλος που θα περιορίσει, σε πρώτη φάση, τη διάρκεια του ταξιδιού μεταξύ Αθήνας και Θεσσαλονίκης στις 4 ώρες. Με σημαντική καθυστέρηση, λόγω παραλείψεων της ΤΡΑΙΝΟΣΕ, ολοκληρώθηκε η πιστοποίηση από την ΡΑΣ (Ρυθμιστική Αρχή Σιδηροδρόμων) των τεσσάρων ETR470, που θα εξυπηρετήσουν το γρήγορο δρομολόγιο μεταξύ Αθήνας και Θεσσαλονίκης. Πλέον η ΤΡΑΙΝΟΣΕ βρίσκεται προ των πυλών της δρομολόγησης των ανακατασκευασμένων συρμών της Trenitalia. Μέχρι στιγμής έχουν πιστοποιηθεί τέσσερις από τις συνολικά πέντε αμαξοστοιχίες, που είναι προγραμματισμένες να δρομολογηθούν μεταξύ Αθήνας και Θεσσαλονίκης, με την πρώτη (ETR 470.007) να αποτελεί τον πιλότο βάσει του οποίου θα εκτελούνταν οι απαιτούμενες εργασίες τοποθέτησης συσκευής αμμοδιασποράς. Η απουσία των συσκευών αμμοδιασποράς ήταν αυτό που καθυστέρησε την πιστοποίηση καθώς παρά το γεγονός ότι προβλέπεται από τον εθνικό σιδηροδρομικό κανονισμό η ιταλική μητρική εταιρεία της ΤΡΑΙΝΟΣΕ είχε θεωρήσει ότι θα μπορέσει να παρακάμψει την εν λόγω υποχρέωση. Πρόκειται για συσκευή η οποία σχετίζεται με την πέδηση σε έκτακτες συνθήκες, η παρουσία της οποίας προβλέπεται από τον εθνικό σιδηροδρομικό κανονισμό.
Η συμμόρφωση οχημάτων με εγκεκριμένο τύπο οχήματος, όπως ονομάζεται η διαδικασία βάσει της οποίας οι τρεις αμαξοστοιχίες λαμβάνουν την έγκριση από τη ΡΑΣ για διάθεση στην αγορά, ολοκληρώθηκε εντός του προβλεπόμενου χρονοδιαγράμματος. Πρόθεση της ΤΡΑΙΝΟΣΕ είναι η δρομολόγηση των νέων συρμών εντός του Απριλίου, με το ενδεχόμενο ωστόσο να εξυπηρετηθούν από αυτούς οι εκδρομείς του Πάσχα να είναι περιορισμένο. Ως προς τους χρόνους του ταξιδιού, οι υφιστάμενες συνθήκες του δικτύου δεν επιτρέπουν ιδιαίτερα υψηλές ταχύτητες, καθώς εκκρεμούν εργασίες συντήρησης αλλά και αναβάθμισης της γραμμής. Στην παρούσα φάση η διαδρομή μεταξύ Αθήνας και Θεσσαλονίκης θα διαρκεί περίπου 4 ώρες, καθώς το γρήγορο δρομολόγιο έχει προγραμματισμένη μόνο μία στάση, στη Λάρισα, ώστε να περιοριστούν οι απώλειες χρόνου από τις περισσότερες στάσεις.