Η προώθηση νοοτροπίας ασφάλειας σχετικά με την απανθρακοποίηση στη ναυτιλία προϋποθέτει την καλλιέργεια και ανάπτυξη των ήπιων δεξιοτήτων όπως και τη συνεχή εκπαίδευση και επανακατάρτιση των εργαζομένων σε νέες τεχνολογίες, σύμφωνα με τα συμπεράσματα ημερίδας που διοργάνωσε η Ελληνική Ένωση Προστασίας Θαλάσσιου Περιβάλλοντος (HELMEPA) σε συνεργασία με τον Οργανισμό Λιμένος Πειραιώς (ΟΛΠ), με εκτενή συμμετοχή εργαζομένων και στελεχών του ΟΛΠ και άλλων λιμένων της Ελλάδος, καθώς και εκπροσώπων της ευρύτερης ναυτιλιακής κοινότητας.
Ειδικότερα για τα λιμάνια, προκλήσεις για την πράσινη μετάβαση αποτελούν η ηλεκτροδότηση των πλοίων από τη στεριά (cold ironing), οι ιδιότητες, τα χαρακτηριστικά και η ασφαλής χρήση εναλλακτικών καυσίμων, καθώς και η ανάγκη συνεχούς εκπαίδευσης και επανακατάρτισης των εργαζομένων. Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε στις ήπιες δεξιότητες που θα χρειαστεί να καλλιεργήσουν ή να ενισχύσουν οι εργαζόμενοι, όπως η σημαντικότητα της κατανόησης του πεδίου ελέγχου του καθενός, η σημασία της υπευθυνότητας, η συνεχής διεύρυνση των γνώσεων και δεξιοτήτων, καθώς και η σπουδαιότητα της προσαρμοστικότητας. Επίσης, παρουσιάστηκαν στοιχεία από άλλα ερευνητικά προγράμματα, στα οποία συμμετέχουν το Ελληνικό Κέντρο Θαλασσίων Ερευνών (ΕΛ.ΚΕ.Θ.Ε.), το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο και ακαδημαϊκά ιδρύματα, και συμφωνήθηκε η συνεργασία με το METAVASEA, καθώς υπάρχει ανάγκη ευρύτερης κατανόησης του συνολικού πλαισίου για την πράσινη, ψηφιακή και βιώσιμη μετάβαση προς την απανθρακοποίηση της ναυτιλίας και των λιμανιών.
Κατά τη διάρκεια της παραπάνω ημερίδας «Προώθηση Κουλτούρας Ασφάλειας για την Απανθρακοποίηση στη Ναυτιλία» που διοργανώθηκε στις εγκαταστάσεις του ΟΛΠ, (26 Απριλίου 2024) παρουσιάστηκαν ο σκοπός, στόχοι και αποτελέσματα του προγράμματος METAVASEA που υλοποιεί η HELMEPA με 6 κύριους και 12 συνεργαζόμενους εταίρους και την υποστήριξη του βρετανικού κοινωφελούς ιδρύματος Lloyd’s Register Foundation (Γιώργος Μαρκεζίνης, Project Manager HELMEPA), οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στους ωκεανούς (Δρ. Αλεξάνδρα Γώγου, Διευθύντρια Ερευνών στο Ινστιτούτο Ωκεανογραφίας, ΕΛ.ΚΕ.Θ.Ε.), το λιμενικό πλαίσιο για την απανθρακοποίηση στη ναυτιλία (Ιωάννης Προυσαλίδης, Διευθυντής Τομέα Ναυτικής Μηχανολογίας Ε.Μ.Π.), ζητήματα ασφαλείας των εναλλακτικών καυσίμων (Χριστόφορος
Γεωργακόπουλος, Global Technical Client Care Senior Specialist, Lloyd’s Register) και οι τεχνολογίες cold ironing στα λιμάνια (Δρ. Μανώλης Νικολαΐδης, Διευθύνων Σύμβουλος Premium Consulting), και οι ήπιες δεξιότητες για την επίτευξη του στόχου της απανθρακοποίησης (Μαρία Καραχάλιου, GTCC Executive Assistant, Trainer and Learning and Development Coordinator, Lloyd’s Register). Ακολούθησε συζήτηση με τους συμμετέχοντες και καταγράφηκαν ενδιαφέρουσες απόψεις, οι οποίες θα αξιοποιηθούν στον πλαίσιο της ερευνητικής φάσης του προγράμματος METAVASEA.
Το Πρόγραμμα METAVASEA στοχεύει στην χαρτογράφηση των υφιστάμενων υποδομών και των νέων δεξιοτήτων που απαιτούνται για την απανθρακοποίηση της ναυτιλίας σε Ελλάδα, Κύπρο και Ανατολική Μεσόγειο, καθώς και στην ενδυνάμωση ναυτικών, λιμενεργατών και ναυτιλιακών στελεχών μέσω της ανάπτυξης ευέλικτων εκπαιδευτικών εργαλείων επανακατάρτισης. Οι στόχοι του θα επιτευχθούν με την εκπαίδευση και την επανακατάρτιση 1.500 εργαζομένων σε θέματα που αφορούν τα νέα καύσιμα, την ενίσχυση της ασφάλειας σε πλοία και λιμάνια, την ψηφιακή μετάβαση, τις ήπιες δεξιότητες, την περιβαλλοντική ηγεσία και την ευαισθητοποίηση για την προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος. Επιπρόσθετοι στόχοι είναι η ενίσχυση της συμμετοχής ναυτιλιακών εταιρειών και λιμενικών οργανισμών σε πρωτοβουλίες για την απανθρακοποίηση, η μέτρηση του επιπέδου ετοιμότητας της ναυτιλίας και των παράκτιων κοινοτήτων στη χρήση νέων καυσίμων, ο εντοπισμός σχετικών ευκαιριών, κενών και προκλήσεων στην Ανατολική Μεσόγειο, η πρόληψη ναυτικών ατυχημάτων μέσω της βελτίωσης της επιχειρησιακής αποδοτικότητας στη λειτουργία πλοίων και λιμένων, καθώς και η ευαισθητοποίηση 10.000 μαθητών, 750 εκπαιδευτικών και περίπου 2 εκατομμυρίων κατοίκων της Ανατολικής Μεσογείου για την κλιματική κρίση.
